محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1828819978
سفر به باکو و اجلاس سران خزر
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: سفر احمدی نژاد به باکو و اجلاس سوم سران خزر
بخش سیاسی- سران پنج كشور ساحلی دریای خزر طی چند روز گذشته برای سومین بار بعد از فروپاشی شوروی گردهم آمدند تا بتوانند اختلافات خود در حوزه دریای خزر و مباحث مربوط به بهره‌برداری از این دریا را حل و فصل كنند و این درحالی است كه چهار كشور از مجموع این پنج كشور با قراردادها و تفاهمنامه‌های دوجانبه تا حدودی تكلیف خود را روشن ساخته‌اند. نخستین بار در بهمن 1371 روسای جمهور ایران، تركمنستان، آذربایجان، معاون نخست وزیر قزاقستان و نیز سفیر روسیه در تهران طی نشستی مشكلات خزر و نحوه همكاری‌های چند جانبه را مورد بحث قرار دادند اما اصلی‌ترین نشست سران این كشورها در اردیبهشت 1381 در عشق آباد پایتخت تركمنستان بود كه نهایتا به نتیجه‌ای نرسید و توافقی در مورد خزر حاصل نشد. البته درخلال سال‌های اخیر وزرای خارجه پنج كشور ساحلی چند بار گردهم آمده‌اند و تا حدودی در مورد مسایل این دریا توافقاتی حاصل شده، اما تاكنون نتیجه نهایی و مرضی‌الطرفین حاصل نشده است. پنج كشور ساحلی در اجلاس وزرای خارجه در سال 1383 در مسكو توافق كردند كه دومین اجلاس سران در نیمه دوم سال 2004 میلادی در تهران برگزار شود كه بیماری و فوت علی‌اف و نیز نیازوف عامل لغو این اجلاس شد و نهایتا اجلاس سران پس از بررسی‌های گروه كارشناسی و نیز وزرای خارجه كه عمده موارد اختلافی رفع شده بود، به اكتبر 2007 موكول گردید.بیش از 200 سال است كه بوی نفت از منطقه قفقاز و خزر به مشام می‌رسد اما حاكمیت تزارهای روس و كمونیست‌های شوروی سابق مانع از آن شد كه بهره برداری گسترده‌ای از این منطقه صورت گیرد و این سكوت تا فروپاشی شوروی ادامه داشتدریای خزر با وسعتی قریب به 460 هزار كیلومتر مربع، و با طول 1205 تا 1280 كیلومتر و عرض 154 تا 202 كیلومتر و 50 جزیره كوچك بزرگ‌ترین دریاچه جهان محسوب می‌شود كه در این میان قزاقستان با 1900 كیلومتر و ایران با 657 كیلومتر به ترتیب بیشترین و كمترین ساحل را از این دریاچه به خود اختصاص داده‌اند. فراتر از بحث طول ساحل محدب و مقعر بودن سواحل نیز از جمله مسایل مورد اختلاف بین این پنج كشور بوده كه باعث می‌شود سهم منصفانه‌ای برای كشورها اختصاص نیابد. در مورد ایران كه كل ساحل آن به شكل مقعر است این نقیصه به طور جدی مشهود است كه به اعتقاد ایران باید با استفاده از الگوهای بین‌المللی به نحوی این نقیصه برطرف گردد. ذخایر هیدرو كربوی موجود در خزر نیز عاملی بوده كه باعث دامن زدن به اختلافات این پنج كشور شده است. بیش از 200 سال است كه بوی نفت از منطقه قفقاز و خزر به مشام می‌رسد اما حاكمیت تزارهای روس و كمونیست‌های شوروی سابق مانع از آن شد كه بهره برداری گسترده‌ای از این منطقه صورت گیرد و این سكوت تا فروپاشی شوروی ادامه داشت.
البته كشورهایی نظیر آلمان طی جنگ‌های جهانی اول و دوم به شدت سعی داشتند بر مناطق نفتی این ناحیه اشراف داشته باشند كه توفیقی برایشان حاصل نشد. نخستین عملیات اكتشافی در دریای خزر در سال 1947 در نزدیكی آذربایجان و با همكاری شركت آمریكایی شورون صورت گرفت كه این مساله به تدریج پای شركت‌های نفتی خارجی را به خزر باز كرد كه امروز مهمترین بازیگران این ماراتن بعد از پنج كشور ساحلی، گرجستان، ارمنستان، تركیه و آمریكا هستند. البته نقش فرانسه، انگلیس و شركت‌های چند ملیتی را نیز در این خصوص نباید از نظر دور داشت. در مجموع بر اساس آمار، این دریا 17 تا 44 میلیارد شبكه نفت خام و حدود 7/425 تریلیون فوت مكعب گاز در دل خود ذخیره ساخته است كه البته با عنایت به ذخایر غنی نفت و گاز ایران و روسیه چندان زیاد و مهم جلوه‌گر نمی‌شود. اما كشورهای غربی و به ویژه آمریكا با هدف دخالت در منطقه به بزرگ نمایی این آمار دست می‌زنند. مشكلی كه در مورد خزر مطرح است، عدم شامل شدن قوانین و مصوبات كنوانسیون بین‌المللی حقوقی دریاها مصوب 1982 در مورد آن است؛ چرا كه از نظر حقوقی خزر دریاچه است و تحدید حدود آن باید با توافق كشورهای ساحلی صورت گیرد. تا پیش از فروپاشی شوروی، دو كشور ساحلی این دریا، طی عهدنامه مودت ایران و شوروی مصوب 1921 و قرارداد بازرگانی و بحر پیمانی بین دو كشور مصوب 1940، این دریا را بین خود تقسیم كرده بودند كه این مساله مورد چالش كشورهای تازه استقلال یافته قرار گرفت و لذا این كشورها مصرانه خواستار تعیین رژیم حقوقی جدید این دریا شدند. مباحثی چون حفاظت محیط زیست خزر، ماهیگیری و وضعیت امنیتی و نظامی این دریا از دیگر مباحث مطروحه از جانب كشورهای ساحلی است كه در كنار شیوه‌های تقسیم زیر بستر و بستر دریا تشكیل شورای همكاری و نوع اعمال حاكمیت كشورهای ساحلی در كنوانسیون جامع رژیم حقوقی دریای خزر مورد بحث قرار گرفته و طی 14نشست 70 درصد مسایل آن عنوان شده و توافقاتی صورت گرفته است. اما نكته‌ای كه در این میان از جنبه‌هایی شاید مثبت و از جنبه‌های دیگر منفی است، رایزنی‌های دو جانبه كشورهای ساحلی است كه از طرفی باعث نزدیكی مواضع و كمك به حل مسایل پنج جانبه و از طرفی باعث دور زدن كشورها در این زمینه شده است به گونه‌ای كه جمهوری‌های روسیه، قزاقستان و آذربایجان درباره تقسیم بستر خزر در مرزهای خود به توافق رسیده و از آب‌های دریا نیز به صورت مشاع استفاده می‌كنند.
در این میان جمهوری‌های تركمنستان و آذربایجان نیز در گذشته در باكو به توافق رسیدند و اختلافات آنها بر سر حوزه نفتی كیاپاز به پایان رسید ضمن اینكه اختلافات این دو كشور در حوزه مرزهای آبی نیز درسال 2003 رفع شده بود. ایران نیز این مساله را مورد دقت قرار داده و مقامات وزارت امور خارجه فقط در این خصوص به ذكر این نكته اكتفا می‌كنند كه به نتایجی نایل آمده‌اند. طولانی شدن روند مذاكرات و حصول توافق از جمله نگرانی‌های كارشناسان و صاحب نظران است كه به گفته مقامات مسوول این مساله را نباید به عنوان عاملی برای تضییع حقوق كشورمان در این پهنه آبی دانست چرا كه جمهوری اسلامی ایران امیدوار است تا با ادامه چنین نشست‌ها و مذاكراتی پیرامون مسایل باقی مانده دریای خزر در سطوح دو و چند جانبه بتوان به توافقی جامع در خصوص این دریا بر اساس موازین و حقوق بین‌المللی و اصل انصاف دست یافت. در ادامه پیگیری ها برای حل مسایل این دریا سومین اجلاس سران کشورهای ساحلی خزر در باکو چندی پیش با حضور دکتر احمدی نژادبرگزار شد که در این راستا امضای یادداشت تفاهم جدید بین این 5 کشور امید هایی برای حل مشکلات این دریا و از جمله رژیم حقوقی خزر پدید آورده است . این یادداشت تفاهم با موضوع همكاری‌های امنیتی دریای خزر كه در 15 بند به امضا رسید كلیه مسائل مربوط به امنیت دریای خزر و به ویژه امنیت زیست محیطی آن را مورد توجه قرار داده و در بخشی از آن مقرر شده است كه صید ماهیان خاویاری از این دریا برای پنج سال منوط به آن‌كه كارشناسان حداكثر ظرف مدت سه ماه راه‌های اجرای این بخش از توافق را بررسی و اعلام نمایند، ممنوع شود. بر این اساس روسای كشورهای ساحلی توافق كردند كارشناسان كشورهای عضو در یك مدت زمان مشخص بررسی‌های كارشناسی لازم برای تعیین عرض جغرافیایی و حدود حق حاكمیت پنج كشور عضو از خزر را انجام دهند. رییس جمهور كشورمان نیز در كنفرانس خبری روسای جمهور پنج كشور ساحلی پس از پایان اجلاس با مثبت ارزیابی كردن این اجلاس گفت: روند همگرایی دریای خزر از اجلاس عشق‌آباد شروع شده، در تهران پایه‌های آن تقویت شد و در باكو راه برای تكمیل رژیم حقوقی دریای خزر باز شد و به هدف كشورهای عضو كه پیدا كردن راهی برای حفظ منافع پایدار همه ملت‌های حاشیه خزر بود، نزدیك‌تر شدیم. از آن‌جا كه فرهنگ و ارزش‌های انسانی مهمترین عنصر صیانت از استقلال و شرافت ملت‌های ما در برابر هجوم سیاسی و فرهنگی توسعه‌طلبانه است و حفظ و گسترش این فرهنگ مستلزم توجه و اتكاء به آن و پاسداری از حریم آن است، توسعه همكاری‌های فرهنگی همه‌جانبه در دستور كار قرار گیردنكته قابل توجه در این اجلاس این موضوع بود كه برای اولین‌بار درباره‌ی استفاده از منابع زنده دریای خزر و حفاظت محیط زیست آن توافق شد و زمینه برای حل و فصل سایر مسایل در اجلاس آتی فراهم گردید. مشتركات زیاد اقتصادی كشورهای حاشیه دریای خزر در زمینه حمل و نقل و حامل‌های انرژی نیازمند تفاهم و همكاری بیشتر 5 كشور است تا از این رهگذر بتوان منافع حداكثری تمام اطراف را فراهم آورد. پیشنهادات رییس جمهور كشورمان در این اجلاس خود موید وجود زمینه برای نیل به حل و فصل مسایل مربوط به این دریا توسط 5 كشور ساحلی است. پیشنهادات رییس جمهور شامل موارد زیر است كه در صورت توجه و عملی شدن بسیار راهگشا خواهد بود.
1 ـ از آن‌جا كه فرهنگ و ارزش‌های انسانی مهمترین عنصر صیانت از استقلال و شرافت ملت‌های ما در برابر هجوم سیاسی و فرهنگی توسعه‌طلبانه است و حفظ و گسترش این فرهنگ مستلزم توجه و اتكاء به آن و پاسداری از حریم آن است، توسعه همكاری‌های فرهنگی همه‌جانبه در دستور كار قرار گیرد.2 ـ گفت‌وگوها و مشورت‌های هدفمند در جهت اصلاح وضعیت موجود جهان و بررسی ابعاد انسانی نظم جدید و چگونگی مشاركت همه كشورها در این امر مهم برنامه‌ریزی شود.3 ـ ایجاد شركت‌های مشترك كشتی‌رانی، ارایه تسهیلات و مشوقات گمركی، افزایش مبادلات بازرگانی، اتصال شبكه‌های انتقال حامل‌های انرژی و هم‌چنین توسعه مناسبات مردمی در زمینه‌های گردشگری، فرهنگی و ورزشی در دستور قرار گیرد. 4 ـ تدوین كامل رژیم حقوقی دریای خزر با ادامه نشست‌های پنج‌جانبه كه تضمین قوی‌تری برای دستیابی به یك توافق عادلانه و پایدار است، در سال آینده نهایی شود.5 ـ همكاری‌های اقتصادی كشورهای عضو با اتكاء به توانمندی‌ها و منابع و پول‌های ملی می‌تواند آسیب‌پذیری‌های ناشی از نظام‌های اقتصادی بین‌المللی را كاهش داده و فرصت‌های جدیدی را ایجاد كند. 6 ـ مبارزه هماهنگ با عوامل تهدیدكننده ثبات و امنیت در دریای خزر و ممانعت از ورود بازیگران خارجی از عناصر مهم حفظ امنیت و صلح در این دریا و در كشورهای ما خواهد بود. ادامه روند توافقات کشورهای ساحلی بدون حضور و دخالت های فرامنطقه ای در آینده ای نزدیک می تواند در جهت تحقق رژیم حقوقی این دریا مفید واقع شود. اما نکته ای که در این میان و پیش از تعیین رژیم حقوقی باید مورد توجه کشورهای ذینفع واقع شود، عدم فراهم کردن امکان دخالت و حضور کشورهای فرامنطقه ای در خزر است. این موضوع همواره از طرف جمهوری اسلامی ایران مورد تاکید قرار گرفته که باید مد نظر قرار گیرد. از سوی دیگر تشکیل نیروهای واکنش سریع موسوم به گاسفور که مورد تاکید روسیه نیز می باشد، باید با دقت مورد بررسی قرار گیرد تا توان نظامی در این دریا از توازن خارج نگردد و همه اطراف بتوانند در تحقق امنیت این دریا سهم و نقش خود را ایفا کنند. هاتف پور رشیدیگروه جامعه و ارتباطات تبیانتنظیم: مسلم حقیقی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 296]
-
گوناگون
پربازدیدترینها