تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
بهترین سایتهای خرید تیک آبی رسمی اینستاگرام در ایران
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1815410896
بازخوانی آخرین کودتای ژنرال های ترک
واضح آرشیو وب فارسی:عصر ایران: از کودتا تا رفراندوم بازخوانی آخرین کودتای ژنرال های ترک کودتا ساعت 3 نیمه شب آغاز و ساعت 5.30 ابلاغیه ای از طرف کنعان اورن به سلیمان دمیرل، بولنت اجویت و نجم الدین اربکان رسید که متن آن از قرار زیر بود: "حکومت تان فسخ شد. عضویت پارلمانی تان از بین رفت. دستورات آورنده ابلاغ نامه را اجرا کنید." عصرایران ؛ میراندا میناس – آیدین روشناشاره:می گویند یکی از وصایای آتاترک به ارتش این بود که هر زمان اوضاع کشور را آشفته دیدند و ارکان آن را فاسد تشخیص دادند فورا کودتا کنند و زمام امور را به دست گیرند و پس از برگرداندن اوضاع به حالت عادی یک دولت غیرنظامی بر سر کار آورند و خود از حکومت کنار بکشند. نظامیان ترک نیز در 12 سپتامبر 1980 به این نتیجه رسیدند که به وصیت آتاترک جامه عمل بپوشانند.
رفراندوم تغییرات قانون اساسی ترکیه در روزهای پیش همزمان با سالگرد کودتا برگزار شد که بی گمان تغییر اصل 15 از جنجالی ترین آنها خواهد بود زیرا مصونیت قضایی نظامیان کودتازا از میان برداشته و راه را برای به دادگاه کشیدن عاملان کودتای 1980 و در راس آنها کنعان اورن رهبر کودتا می گشاید؛ نوشتار ذیل زوایایی از این کودتا را برای ما روشن می سازد. کودتای 12 سپتامبر کودتای 1980 مداخله ای نظامی بود که در 12 سپتامبر آن سال به دستور فرمانده ارتش ترکیه به وقوع پیوست که بعد از کودتای 27 مه 1960 و کودتای سفید 12 مارس 1971 سومین مداخله آشکاری بود که باعث شد نظامیان مسلح در جمهوری ترکیه قدرت را در دست گیرند. با انجام این کودتا حکومتی که سلیمان دمیرل نخست وزیرش بود از قدرت برکنار، مجلس کبیر ملی ترکیه منحل و قانون اساسی 1961 که پس از وقایع 1970 تغییر یافته بود به تمامت کنار گذاشته شده و یک دوره نظامی دیگر آغاز شد. این دوران نزدیک به 9 سال به طول انجامید. پس از 12 سپتامبر 1980 احزاب منحل و رهبران آن بازداشت و محاکمه شدند. در این اوضاع ادامه فعالیت احزاب با مشکلی تاریخی مواجه شد و موانع عمده جدیدی در برابر دموکراتیزه شدن سیاست پدیدار گشته و نیز سنت های سیاسی- هر چند کوتاه مدت- زیر و رو گردید.دلایل کودتا ضعف سیاسی از میان دلایل متعدد می توان به موارد زیر اشاره کرد:- به توافق نرسیدن نمایندگان مجلس ملی ترکیه برای انتخاب نخست وزیر.- تظاهرات قدس که در 6 سپتامبر به رهبری نجم الدین اربکان در قونیه برگزار شد و رهبران کودتا آن را به قیام مذهبی تعبیر کردند. ضعف اقتصادی با این جمله آخرین نخست وزیر آن زمان که گفته بود "به 70 سنت نیازمندیم" می توان تصویر روشنی از وضعیت نابسامان آن دوره به دست داد. علاوه بر این شکاف عمیقی که در تراز تجارت خارجی ایجاده شده بود. محدودیت ارزی، بیکاری، قحطی و درگیری روزانه کارگران و کارفرمایان از عوامل تشدید کننده کودتا بودند.وقایع خشونت بار سیاسی و اجتماعیاختلافات شخصی و گروهی، چپ و راست باعث به وقوع پیوستن قتل های سیاسی گردیده بود و حتی نهادهایی چون نیروی انتظامی به شاخه های مختلفی شقاق یافته بود.نمایندگان اسم و رسم دار و بسیاری از اشخاص سرشناس در حرکت های سیاسی چپ و راست به توسط گروه های میلیشیایی گروه های چپ و راست به قتل رسیدند. روی هم رفته تعداد قتل های سیاسی قبل از کودتا روزانه به 30 نفر می رسید. علل تاثیرگذار در سیاست خارجی ضعف های سیاسی و اقتصادی ترکیه که مهم ترین عضو شاخه جنوبی ناتو بود به وسیله آمریکا رصد می شد. انقلاب اسلامی ایران که در سال 1979 به وقوع و نیز اشغال نظامی افغانستان به توسط ارتش سرخ شوروی در همان سال، باعث شد که رهبران نظامی ترک برای همسویی با سیاست های آمریکا تلاش جدی تری به خرج دهند. کودتا
خونتای نظامی که از ژنرال کنعان اورن - رییس ستاد مشترک ارتش، فرمانده نیروی زمینی ژنرال نورالدین ارسین، فرمانده نیروی هوایی ارتشبد تحسین شاهین کایا، فرمانده نیروی دریایی دریاسالار نجات تومر و و فرمانده کل نیروهای ژاندارمری ارتشبد سدات جلاسون تشکیل می شد- پس از کودتا بیانیه ای به شرح زیر - که توسط ژنرال اورن قرائت شد- دادند: "بر اساس وظیفه حراست و حفظ منافع ملت والای ترک تصمیم به کنترل امور و اداره نظام امور کشور گرفته ایم". طی بیانیه ای که در روز کودتا اعلام شد در کل کشور به 13 منطقه نظامی با فرماندهان تقسیم شد. در بیانیه شماره هفت کودتا اعلام شد که فعالیت احزاب سیاسی ممنوع می باشد و به جز تشکیلات هوایی ترکیه، سازمان سرپرستی از کودکان و صلیب سرخ، فعالیت دیگر تشکل ها هم متوقف شده بود. تشکیلات پلیس و حتی مهم تر از آن رییس امنیت ملی هم باید از فرمانده کل ژاندارمری دستور می گرفت. روز کودتا افسران دستگاه های امنیتی و MIT (سازمان اطلاعات ملی) به دفتر رییس ستاد مشترک ارتش دعوت شده و همراه با مدیران TRT (رادیو و تلویزیون دولتی ترکیه) و PTT (پست و تلگراف و تلفن) برکنار شده بودند.در 20 سپتامبر، کنعان اورن دریاسالار سابق نیروی دریایی بولنت اولوسو را به عنوان نخست وزیر تعیین و در 21 سپتامبر فهرست وزیران پیشنهادی اولوسو توسط شورای امنیت ملی مورد تایید قرار گرفت. کودتا ساعت 3 نیمه شب آغاز و ساعت 5.30 ابلاغیه ای از طرف کنعان اورن به سلیمان دمیرل (نخست وزیر وقت) بولنت اجویت (رهبر وقت حزب جمهوری خواه) و نجم الدین اربکان (رهبر حزب سلامت ملی) فرستاد که متن آن از قرار زیر بود: "حکومت تان فسخ شد. عضویت پارلمانی تان از بین رفت. دستورات آورنده ابلاغ نامه را اجرا کنید." پس از آن سلیمان دمیرل و بولنت اجویت به مکانی در استانبول و نجم الدین اربکان نیز به مکانی در ازمیر فرستاده شدند.بولنت اجویت و سلیمان دمیرل به همراه همسران شان به استانبول برده شده ، حدود یک ماه در آنجا ماندند و نجم الدین اربکان هم به یکی از جزایر ازمیر فرستاده شد و از آنجایی که آلپ ارسلان تورکش (رهبر حزب حرکت ملی گرا با گرگ های خاکستری) روز کودتا در خانه اش نبود در 13 سپتامبر طی اخطاریه ای اعلام شد در صورتی که وی تسلیم نشود به وسیله شورای امنیت ملی مجرم شناخته خواهد شد. در پی این اخطاریه او سه روز بعد خود را به یکی از مراکز فرماندهی در آنکارا تسلیم کرده و بلافاصله به ازمیر فرستاده شد. دوران کودتا حکومت نظامی که توسط رییس ستاد مشترک ارتش ترکیه اداره می شد تا انتخابات 1983 تمام تصمیمات حساس را به نام ترکیه می گرفتند. اعدام نکنیم، پرورش شان دهیم؟ نخستین اعدامی پس از کودتا مصطفی پهلوان اوغلو ایده آلیست و نجدت آدالی چپ گرا بود؛ آنها در 9 اکتبر اعدام شدند و بعد از آن نیز حکم اعدام اردال اریف با وجود اینکه دو بار توسط دادستان لغو شده بود، با تایید شورای امنیت ملی در 19 مارس در زندانی در آنکارا اجرا شد.در سفری که کنعان اورن در سال 1984 به منطقه موش در شرق ترکیه داشت در این مورد اظهار داشت: "حالا من باید به جای فرستادن او به دادگاه و اعدامش، باید تا آخر عمر او را پرورش دهم؟ یعنی باید سالها خرج این خائنی که به روی سربازان وطن اسلحه کشیده بدهم. آیا شما به این امر راضی می شوید؟" قانون اساسی 1982در همه پرسی عمومی که در 7 نوامبر 1982 انجام شد قانون اساسی جدید با 92 درصد رای آورد. در این همه پرسی برگه های اخذ رای به دو رنگ سفید و آبی بود. سفید برای رای آری و آبی برای رای نه. کنعان اورن با سخنرانی هایی که در شهرهای مختلف کشور انجام می داد مردم را به دادن رای سفید دعوت می کرد.سه سال بعد از کودتا تمام قوانین مهم تغییر یافته و به وسیله شورای مجلس که خونتای نظامی تعیین کرده بود قانون اساسی دیکته شده در رفراندومی فرمایشی که هرگونه تبلیغات علیه اش ممنوع بود بالای 92 درصد رای آورد. در جریان رای گیری برای تحت فشار گذاشتن افراد مخالف از پاکت هایی استفاده شد که رنگ محتویات آن از بیرون نمایان بود. البته ناگفته نماند یکی از عللی که باعث شد قانون اساسی جدید تا این حد مقبولیت یابد جنگ های خیابانی و گروهی بود که شهروندان عادی را نگران جان و مال خود کرده بود. در همان همه پرسی کنعان اورن اتوماتیک وار به عنوان رییس جمهور انتخاب شد و به اعضای نظامی حکومت در ماده 15 قانون اساسی مصونیت محاکمه در محاکم عمومی داده شد و پس از آن نیز به وسیله دولت هایی که با رای مردم بر سر کار آمدند در این مورد تغییری به وجود نیامد و مصونیت سران کودتا کماکان به قوت خود باقی است. نقش آمریکا سالها بعد از کودتا مشخص شد که کاخ سفید از کودتا باخبر بوده است و در شب کودتا جیمی کارتر در جریان جلسه ای پیغامی با این مضمون دریافت کرد "بچه ها کار را تمام کردند"محمد علی بیراند تحلیلگر سیاسی اول بار در کتاب 12 سپتامبر 04:00 (1984) به این موضوع اشاره می کند. او می نویسد که پاول هنزه مسوول میز ترکیه در شورای امنیت ملی آمریکا پس از دریافت خبر انجام کودتا و ارسال پیام از your boys have done باعث ایجاد حرف و حدیث هایی پیرامون دست داشتن کاخ سفید در کودتای 12 سپتامبر 1980 گردیده است.پاول هنزه در سال 2003 در مصاحبه ای که با روزنامه "زمان" داشت این نقل قول را زاییده تخیلات محمد علی بیراند عنوان کرد ولی محمد علی بیراند بعدها با نشان دادن تصویر و صدای مصاحبه خود با هنزه دروغ او را برملا ساخت.نتایج کودتا- در 210 هزار دادگاهی که برگزار شد 230 هزار نفر محاکمه شدند.- برای هفت هزار نفر از متهمان درخواست اعدام شد.- حکم اعدام 517 نفر تصویب و 50 نفر از آنها اعدام شدند.- 16 هزار نفر از حقوق شهروندی محروم شدند.- 171 نفر زیر شکنجه کشته شدند.- 937 فیلم به بهانه مورد دار بودن توقیف شدند.- برای 400 روزنامه نگار در مجموع چهار هزار سال زندان درخواست شد.- 31 روزنامه نگار زندانی و 3 روزنامه نگار کشته شدند.- روزنامه ها 300 روز به چاپ نرسیدند.- 16 نفر به علت اعتصاب غذا، 16 نفر موقع فرار از زندان و 166 نفر نیز به طور مشکوک جان سپردند ضمن اینکه 63 نفر هم در زندان دست به خودکشی زدند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عصر ایران]
[مشاهده در: www.asriran.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 479]
-
گوناگون
پربازدیدترینها