واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: سالروز 16 آبان؟؟!بررسی تحلیلی ضمانت اجرای برخی ضوابط صدا و سیما در گستره آگهی هادر اولین سالروز 16 آبان مقدمه 16/آبان/ 1389 سالروز شهادت جانگداز جواد الائمه (ابن الرضا ) علیه السلام روزی است كه باید مورد توجه ویژه پیروان ولایت باشد ؛ زیرا همان روزی است كه با توجه به تاكید و سفارش اساسی رهبر معظم انقلاب اسلامی در حكم تمدید دوره ریاست سازمان صدا و سیما در مورخ 16/آبان/1388، به عنوان مهلت صدا و سیما مشخص شد ، در واقع رهبر معظم انقلاب در این حكم تاكید و سفارش اساسی كردند مبنی بر فرصت صدا و سیما برای نزدیك كردن و رساندن صدا و سیما به عنوان رسانهای فرهنگساز، به طراز رسانه ای كه دین و اخلاق و امید و آگاهی، بارزترین نمود آن باشد و اینكه انتظار معظم له مشاهده نشانههای این تحول است آنهم در اولین سال پس از انتصاب مجدد ریاست كنونی(1)، بنابراین شایسته است كه این موضوع از ابعاد مختلف مورد ارزیابی قرار گیرد.
به عبارت ساده تر از یكسو این حكم مقام معظم رهبری و از سوی دیگر ملاحظه بند دوازدهم مصوبه 12/7/1384 شورای عالی انقلاب فرهنگی كه مقرر می دارد: «سازمان صدا و سیما در حوزه روابط خصوصی و اجتماعی به كاهش حساسیتهای جامعه در رعایت حدود و مسائل شرعی و ترویج گناه دامن زده است» معضلی واقعی را در این خصوص نمایان می كند كه نیازمند تحلیل حقوقی نیز هست .تلویزیون یا همان صدا و سیما در کشور ما از منظر حقوقی جایگاه ویژه ای دارد؛ هرچند این نهاد در آغاز یعنی حدود سال 1337 یک مؤسسه خصوصی بشمار می آمد و خصوصی بودن آن تا 8 سال ادامه داشت اما دولت شاهنشاهی با ملی کردن آن در سال 1345 تلاش کرد رادیو و تلویزیون را با عبارت «رادیو و تلویزیون ملی» معرفی نماید؛ اما با پیروزی انقلاب اسلامی بنا بر نص صریح قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نام "صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران" تنها نام قانونی و با مُسمایی است که درخصوص این نهاد باید بکار رود و هر عبارات دیگری از قبیل رسانه ملی و امثال آن، فاقد وجهه قانونی و حقوقی صحیح اند و بعلاوه تا حدود زیادی مشابه عبارت زمان طاغوت است كه در سطور قبلی این نوشتار به آن اشاره شد .به هر حال صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، قوانین متعددی را دارد که از منظر حقوقی ملزم به رعایت آنهاست؛ قانون اساسنامه صدا و سیما، قانون خط مشی و اداره صدا و سیما و... یکی از الزامات صدا و سیما درخصوص ضوابطی است که در سند افق رسانه بصورت دقیق و طبقه بندی شده موجود است؛ در این مقاله چند ضابطه از ضوابط اشاره شده را که درخصوص آگهی های این نهاد در سند افق رسانه آمده مورد بررسی و نکاتی حقوقی پیرامون آن تقدیم می نمائیم.آگهی مروج تجمّل گرایی ممنوع!بنابر مقرره شماره (14-46) سند افق رسانه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ، صدا و سیما باید مطلقاً از پخش آگهی هایی که مروّج تجمل گرایی و اشرافی گری است بپرهیزد. هرچند به لحاظ حقوقی تجمل گرایی و اشرافی گری یا مروج تجمّل گرایی یا اشرافی گری بودن تعریف قانونی ندارد اما به نظر می رسد این مفاهیم از مفاهیمی هستند که تا حدود زیادی از نظر عرفی شناخته شده و قابل تشخیص هستند. 16/آبان/ 1389روزی است كه باید مورد توجه ویژه پیروان ولایت باشد ؛ زیرا همان روزی است كه با توجه به تاكید و سفارش اساسی رهبر معظم انقلاب اسلامی در حكم تمدید دوره ریاست سازمان صدا و سیما در مورخ 16/آبان/1388، مبنی بر نزدیك كردن و رساندن صدا و سیما به عنوان رسانهای فرهنگساز، به طراز رسانه ای كه دین و اخلاق و امید و آگاهی، بارزترین نمود آن باشد و انتظار معظم له در مشاهده نشانههای این تحول در اولین سال پس از انتصاب مجدد ریاست كنونی ، باید مورد ارزیابی اولیه صورت گیرد.
آگهی با لباس پزشک ممنوع!بنابر نص صریح مقرره شماره 23-46 سند افق رسانه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران: در آگهی های تولید شده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با موضوع کالاها و لوازم بهداشتی، بازیگر آگهی نباید در نقش پزشک ظاهر شود. به نظر می رسد دلیل این مقرره در ضوابط آگهی های صدا و سیما این است که پوشش لباس پزشک سبب می شود مفاهیم و تبلیغات بکار رفته در آن آگهی به عنوان مفاهیم مورد تأیید دانش پزشکی تلقی شود.آگهی با نفی کالاها و خدمات دیگر ممنوع!مقرره دیگری که در ضوابط آگهی های سند افق رسانه مورد ملاحظه قرار گرفته است مقرره 5-64 است مقرر داشته است در آگهی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و تبلیغ یک کالا و یا خدمت خاص نباید کالا و خدمات مشابه دیگری نفی شود.این مقرره همچنین هرگونه تلاش جهت اینکه موضوع آگهی در مقایسه با دیگر کالاها و خدمات، اثبات شود را ممنوع میشمارد .نکته قابل توجه دیگری که در این ضابطه ملاحظه می شود این است که نفی کالاها یا خدمات مشابه دیگر می تواند بصورت غیرآشکار و تلویحی صورت گیرد که این نکته ظریف از منظر ضابطه مقرره اشاره شده پنهان نمانده است و لذا مقرره اشاره شده، تلویحی یا آشکار بودن را صراحتاً بیان کرده و هیچکدام را سبب رفع ممنوعیت نمی داند.به هر حال حداقل انتظار این است كه این ضوابط از منظر حقوقی دارای ضمانت اجرای جدی و قابل بازخواست باشد اما متأسفانه به صراحت آخرین بند سند افق رسانه، حق نقض هر یک از ضوابط اشاره شده در این سند ، در اختیار مدیر محترم شبكه قرار داده شده استبعلاوه مقرره دیگری در سند افق رسانه به عنوان مکمل ممنوعیت اشاره شده مطرح می شود مقرره 6-44 می باشد که بیان نموده است:در آگهی های صدا و سیما نباید به صراحت یا تلویح محصولات تولید داخل در مقایسه با انواع خارجی در سطح پائین تری نشان داده شود.به نظر می رسد موارد تلویحی که چنین کاری صورت می گیرد بسیار گسترده است و البته سؤالات متعددی را نیز مطرح می سازد؛ به عنوان مثال آیا بیان مشارکت یا بیان تأیید كالا توسط فلان موسسه کشور فرانسه ،تلویحاً تولیدات آنها را در سطح بالاتری نشان نمی دهد؟مهمترین نکته: ضمانت اجرای نقض ضوابط اشاره شده چیست؟
به هر حال حداقل انتظار این است كه این ضوابط از منظر حقوقی دارای ضمانت اجرای جدی و قابل بازخواست باشد اما متأسفانه به صراحت آخرین بند سند افق رسانه، حق نقض هر یک از ضوابط اشاره شده در این سند ، در اختیار مدیر محترم شبكه قرار داده شده است. این امر درحالیاست كه حتی الزامی برای هماهنگی با هیچ کجا نیست و نقض هر یک از ضوابط بلا قید و شرط در اختیار ایشان است و تنها چیزی كه اعلام شده این است كه :" بهتر است که چنانچه مدیر شبكه صلاحدید برای نقض ضابطه ها قبلا با معاونت مربوطه هماهنگ شود! "بنابراین چنانچه ملاحظه میشود هیچگونه ضمانت اجرای حقوقی، کیفری یا حتی اداری برای نقض اجرای این ضوابط وجود ندارد."نتیجه گیری16/آبان/ 1389روزی است كه باید مورد توجه ویژه پیروان ولایت باشد ؛ زیرا همان روزی است كه با توجه به تاكید و سفارش اساسی رهبر معظم انقلاب اسلامی در حكم تمدید دوره ریاست سازمان صدا و سیما در مورخ 16/آبان/1388، مبنی بر نزدیك كردن و رساندن صدا و سیما به عنوان رسانهای فرهنگساز، به طراز رسانه ای كه دین و اخلاق و امید و آگاهی، بارزترین نمود آن باشد و انتظار معظم له در مشاهده نشانههای این تحول در اولین سال پس از انتصاب مجدد ریاست كنونی ، باید مورد ارزیابی اولیه صورت گیرد. به همین مناسبت یکی از الزامات صدا و سیما كه درخصوص ضوابطی است که در سند افق رسانه بصورت دقیق و طبقه بندی شده موجود است؛ در این مقاله طی عباراتی مختصر ، برخی از ضوابطی كه در خصوص آگهی های این نهاد در سند افق رسانه آمده را مورد بررسی قرار دادیم و نکاتی حقوقی پیرامون آن تقدیم نمودیم و مهمترین نكته از منظر حقوقی این است كه هرچند ضوابط متعددی درخصوص آگهی های صدا و سیما ملاحظه می شود اما هیچگونه ضمانت اجرای حقوقی، کیفری یا حتی اداری برای این ضوابط وجود ندارد.با این حال اصل استخراج چنین ضوابط دقیق و کاربردی در سند افق رسانه گام مثبتی است که باید با وضع ضمانت اجرای مناسب و غیرقابل نقض تکمیل شود و به همین دلایل مقام معظم رهبری ، تدوین قانونی جامع و شفاف برای صدا و سیما را ضروری شمرده اند . زهروی/ مدرس حوزه و دانشگاهگروه جامعه و ارتباطاتپی نوشت:1-.... از تجربه های موفق یا ناموفق دوره ی پنجساله باید برای رساندن این رسانه به این کیفیت برتر سود ببرید و با زمانبندی برنامه ها و تعیین شاخصهای قابل اندازه گیری، حرکت مجموعه را تکمیل یا تصحیح نمائید. انتظار دارد نشانه های این تحول در اولین سال مسئولیت جنابعالی مشاهده شود . توفیق شما را از خداوند متعال خواستارم. سید علی خامنه ای 16/آبان/1388
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 456]