واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: چرا فريادها به گوش نميرسند؟!
عمومي- صدف كوه كن:
هفتمين كنگره شنوايي شناسي ايران در حالي برگزار ميشود كه متخصصان امر، هنوز از اجباري نبودن تستهاي غربالگري شنوايي نوزادان در بدو تولد گلهمندند.
و يكي از مهمترين مباحث مطرح شده در حاشيه اين كنگره همين است. در همين راستا به سراغ دكتر محمد ابراهيم مهدوي زفرقندي، اوديولوژيست و عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، رفتهايم.
به گفته دكترمهدوي، غربالگري نوزادان حين تولد از اهميت ويژهاي برخوردار است و ميتواند احتمال آسيبهاي آينده را به شكل چشمگيري كاهش دهد.
هفتمين كنگره شنواييشناسي ايران با همكاري دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي و انجمن علمي شنوايي شناسي از 24 تا 26 ارديبهشت ماه در تالار امام خميني دانشكده پزشكي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي و با هدف اطلاع رساني در زمينه آخرين پيشرفتهاي علمي و تجربيات باليني مرتبط با شنوايي شناسي برگزار ميشود.
* آقاي دكتر، شنوايي شناسي چيست و چه كاركرد درماني دارد؟
رشته شنوايي شناسي براي اولين بار در ايران در سال 1352، بهصورت دانشگاهي در دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي (دانشگاه ملي سابق)، تاسيس شد. اگر بخواهيم اين علم را تعريف كنيم، بايد بگوييم كه اين رشته عبارت است از علم ارزيابي، تشخيص، بازتواني وتوانبخشي اختلالات شنوايي و تعادلي.
در زمينه شناسايي افراد در مراكز صنعتي پر سرو صدا كه احتمال آسيب جدي وجود دارد يا در تشخيص زود هنگام در نوزادان و اجراي برنامههاي حفاظت شنوايي و ارزيابيهاي دورهاي كودكان سنين دبستاني و پيش دبستاني ميتوان با غربالگري مناسب، احتمال آسيبهاي آينده را كاهش داد كه البته غربالگري نوزادان حين تولد از اهميت ويژهاي برخوردار است.
* دليل اين اولويت چيست؟
غربالگري شنوايي نوزادان بسيار حائز اهميت است چرا كه هر چه وجود آسيب شنوايي در نوزاد تازه متولد شده سريعتر تشخيص داده شود، نتايج درماني آنكه بهصورت توانبخشي و تقويت شنوايي است، كارآمدتر خواهد بود و نقصهاي باقيمانده كه تاثيرات آن به شكل نقص گفتاري، رفتاري و ارتباطي است به حداقل ميرسد.
* آيا اين آزمايشهاي بدوتولد در ايران هم انجام ميشود؟
در كشورهاي پيشرفته، آزمايشهاي شنوايي در بدو تولد اجباري شده است اما در ايران در برخي از بيمارستانها انجام ميشود و فراگير نيست. البته انتظار ما اين است كه با همكاري انجمن علمي شنوايي سنجي و سازمان نظام پزشكي، اين آزمايشها مثل آزمايشهاي قبل از ازدواج براي تشخيص تالاسمي، اجباري شود.
تا اينجاي كار هم سازمانهايي نظير سازمان تامين اجتماعي و سازمان بهزيستي در بخشي از اين غربالگريها سهيم بودهاند.
* آيا اين تستها تنها ناشنوايي را مشخص ميكند يا براي تشخيص كم شنوايي در نوزادان هم كاربرد دارد؟
اين غربالگريها براي جدا كردن نوزاد دچار مشكل از فرد سالم انجام ميشود و قادر به تشخيص ناشنواييهاي بالاي 30 دسي بل است البته ارزيابيهاي بعدي را نيز ميطلبد كه سنجيدن ميزان كم شنوايي و شروع اقدامات درماني از آن دستهاند. تشخيص اختلالات شنوايي و تعادل مرحله بعدي است و بعد از آنها، توانبخشي شنوايي وجود دارد كه از طريق سمعك يا كاشت حلزون و و سايل كمك شنوايي صورت ميگيرد.
* اين غربالگريها در مدرسه هم انجام ميشود؟
بله، به اين دليل كه بچههاي دبستاني ممكن است اختلالات گوش مياني و گوش داخلي داشته باشند و همين اختلالات قادر به ايجاد عوارض تحصيلي مثل عقب ماندن در ديكته، متوجه نشدن درس يا افت تحصيلي در آنها خواهد بود البته اين غربالگريها به شكل فراگير در ايران انجام ميشود.
* پدر، مادرها چگونه ميتوانند تشخيص بدهند كه كودكشان نياز به ويزيت اوديولوژيست دارد؟
اگر كودكي دائما صداي تلويزيون را زياد ميكند، خيلي نزديك به تلويزيون مينشيند، شبها به هنگام خواب دهانش را باز ميگذارد و حالت خرخر دارد ممكن است مشكلي در زمينه شنوايي داشته باشد؛ حتي اين مشكل ممكن است در حد بزرگي آدنوئيد او بوده و در كاركرد گوش مياني اختلال ايجاد كرده بوده. بهطور كلي هر نوع اختلال ارتباطي كه توسط والدين تشخيص داده شود، ميتواند دليلي مثل كم شنوايي داشته باشد.
* اگر اين اختلالات شنوايي دير تشخيص داده شود، چه عوارضي را پيش ميآورد؟
عوارض ارتباطي، گفتاري، زباني، اجتماعي و حتي درصورت زياد بودن، عوارض ذهني ميتواند ايجاد شود. در همين راستا بايد بگويم كه لكنت و اختلالات گفتاري مثل نوك زباني حرف زدن و عدموضوح گفتاري ميتواند در نتيجه اختلالات شنوايي به وجود آيد.
* اصلاح اين موارد از چه طريقي است؟
اصلاح، عموما از طريق سمعك است و آن مواردي هم كه به مشكلات گو ش مياني مربوط ميشود به وسيله متخصصان گوش و حلق و بيني قابل حل است اما تشخيص اوليه را معمولا اوديولوژيستها انجام ميدهند. اما اگر كاهش شنوايي در حد زياد باشد و سن بچه هم اجازه بدهد و خيلي دير نشده باشد، ميتوان از طريق كاشت حلزون اقدامات درماني را انجام داد.
* و سمعك را چه كسي تجويز ميكند؟
موضوع تقويت شنوايي و تجويز سمعك بسيار مهم است، بسيار سختتر از تجويز عينك بوده و بايد توسط اوديولوژيست انجام شود. البته متأسفانه در كشور ما بهدليل نبود آگاهي در برخي از موارد، فروشندگان يا برخي از افراد ناآگاه، اقدام به تجويز سمعك ميكنند و اين بر عهده خانوادهها و بيماران است كه به اين افراد اعتماد نكنند و به متخصصان اين كار مراجعه كنند. ضمن اينكه، تستهاي شنوايي بسيار ساده است و آسيبي هم به گوش نميزند.
* شرايط تجويز سمعك چگونه است؟
سمعك وسيلهاي براي تقويت و تصحيح شنوايي است ولي اينكه چه كسي بايد ازآن استفاده كند، بستگي به نيازهاي فرد و تشخيص اوديولوژيست يا متخصص گوش و حلق و بيني دارد.
* استفاده از سمعك سن خاصي دارد؟
نه! سن خاصي ندارد و از نوزاد تا فرد مسن ميتوانند از يكي از انواع سمعكها استفاده كنند چرا كه سمعكها در 3نوع مختلف داخل گوشي، پشت گوشي و جيبي براي افراد مختلف و در سنين متفاوت طرح ريزي شدهاند. بهعنوان مثال، نوع داخل گوشي را كساني كه به مسائل زيبايي حساس هستند برميگزينند و جيبيها بيشتر براي سالمندان يا كودكاني كه هنوز مجراي گوششان به خوبي رشد نكرده استفاده ميشود.
* سمعكها تحت پوشش بيمه قرار ميگيرند؟
خيلي كم! ببينيد، برخي از بيمهها مثل بيمههاي تكميلي، بيمه بانكها، نيروهاي مسلح و تامين اجتماعي از سمعك حمايت ميكنند اما اين حمايت بسيار ناچيز است و مشكلي را از بيمار حل نميكند. بهعنوان مثال، 10در صد از يك سمعك 600 هزار توماني يعني چيزي معادل 60هزار تومان از سوي سازمانهاي بيمه گر به بيمار پرداخت ميشود كه در برابر هزينه سمعك چيز قابل توجهي نيست.
* بالاترين نوع كم شنوايي با سمعك درمان ميشود يا روشهاي ديگري هم وجود دارد؟
معمولا وقتي بيماري، استفاده از سمعك برايش مفيد نباشد از كاشت حلزون استفاده ميكند.
* در ايران هم اين جراحي به شكل روتين انجام ميشود؟
بله، اين جراحي در ايران به خوبي انجام ميشود و كساني هم كه تا به حال كاشت حلزون را انجام دادهاند درمان بسيار موفقيت آميز وكار آمدي داشتهاند. البته بايد اين نكته را هم ذكر كنم كه كاشت حلزون بهتر است وقتي كه كودك هنوز زبان مادري اش را فرانگرفته و در حدود 2سالگي انجام شود. در واقع وقتي كه گوش داخلي تخريب ميشود، با كاشت الكترودها در حلزون گوش و تحريك عصب شنوايي ميتوان به ارتقاي شنوايي كمك كرد.
* در برخي موارد بعضي از خانوادهها قادر به پذيرش اين واقعيت كه كودكشان ناشنوا يا كم شنواست در مراحل اوليه نيستند و اساسا موضوع را نميپذيرند چه برسد به اينكه درصدد درمان برآيند، براي اين افراد چه بايد كرد؟
اگر اوديولوژيست اطلاعات كافي داشته باشد، ميداند كه خانواده به شكل ابتدايي، مقاومت خواهد كرد و مثلا مادر، تقصير را به گردن پدر مياندازد و بالعكس كه لازم است اين پروسه با تدبير اوديولوژيست طي شود و حتي ممكن است با افسردگي خانواده همراه باشد اما بعد از مدتي اين خانوادهها واقعيت را ميپذيرند و وارد مراحل درمان و توانبخشي ميشوند.
تاريخ درج: 25 ارديبهشت 1387 ساعت 10:29 تاريخ تاييد: 25 ارديبهشت 1387 ساعت 11:34 تاريخ به روز رساني: 25 ارديبهشت 1387 ساعت 11:19
چهارشنبه 25 ارديبهشت 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 508]