واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: فرصت سازی نه فرصت سوزی
در شعر مشهوری كه برخی بزرگان به امام علی (علیه السلام) نسبت دادهاند میخوانیم:«ما فاتَ مَضی وَ ما سیأتیكَ فَاَیْنَ؟ قُمْ فَاغْتَنِم الفُرصَةَ بَینَ العَدَمَین»آنچه گذشت، از دست رفت و آنچه میآید كجاست؟ برخیز و فرصت میان دونیستی را دریاب.1قدرشناسی فرصتها به معنای برخاستن و فعالیت است. انسان ضعیف الاراده باید از فرصت پدید آمده سود جوید و كار خود را همان زمان آغاز كند و نباید میان تصمیم و انجام كار فاصله بیندازد، امام صادق (علیه السلام) در سخن زیبایی فرمودند: «مَنْ انتظَرَ بمعاجلةِ الفرصةِ مُؤاجِلةِ الاْستِقصاءِ سَلَبْتَهُ الایامُ فرَصتَهُ»؛ هركس كه فرصت را به امید فردایی بهتر از دست بدهد زمانه فرصت را از او برباید.2برای نمونه اگر کسی دروغ گفتن را زشت شمرد و بر اثر پندِ واعظ و یا خواندن كتاب تصمیم گرفت كه دروغ نگوید نباید ترك دروغ گفتن را به فردا واگذارد بلكه از همان لحظه بایسته است كه دروغ را ترك كند و یا اگر نماز خوب را آرزو كرد بایسته است كه همان لحظه نخستین نماز زیبایش را به جا آورد و از آن پس نیز نمازهای خود را زیبا بخواند. فرصت بسیار زودگذر است و چه بسا فرصت هرگز تكرار نشود. امام علی (علیه السلام) فرمود: «الفُرصَةُ تَمُرُّ مَرَّ السَّحاب فَاْنتَهِزُوا فُرَصَ الخَیرِ»؛ فرصت چون ابر میگذرد پس فرصتهای نیك را دریابید.3عارف نامدار مرحوم بیدآبادی میفرمود: اگر آدمی شصت سال عمر كند، نصف آن را زنگی شب به غارت برد و ربع آن در طفولیت به جهالت و ثلث و ربع دیگر پایمال حرص و طول أمل و شغل و كسب رزق و فكر عیال شود و ده سال باقی به پیری و همّ و غم و اَلَم بر باد رود و حیف از این عمر كه یك سر به بطالت برود.4 و در جای دیگری فرمود: ای عزیز! هیهی در طفلی پستی و در جوانی مستی و در پیری سستی، پس خدا را كی پرستی؟ 5بهترین فرصت همین حال است و نباید هم اینك درنگ كرد. حضرت علی (علیه السلام) در نامهای به فرزندش نوشت: «لا كُلُّ فُرصَةٍ تُصابُ»؛ به هر فرصتی نمیتوان دست یافت.6اكنون كه این نوشتار را میخوانید، بدانید كه فرصت را نمیتوان دوباره احیا كرد، برخیزیم و برای خویشتن هم توشهای فراهم كنیم. امام حسن (علیه السلام) فرمود: «الفرصةُ سریعةُ الفوتِ، بَطیئَةُ العَودِ»؛ فرصت به شتاب میرود و به كندی باز میگردد.7پروین اعتصامی شاعره معاصر درباره بهرهگیری از فرصتها سروده است: جهد را بسیار كن، عمر اندكی است كار را نیكو گزین فرصت یكی است كاردانان چو رفو آموختند پارههای وقت برهم دوختند عمر را باید رفو با كار كرد وقت كم را با هنر، بسیار كرد 8 تنظیم: گروه دین و اندیشه تبیانگفتاری از حجت الاسلام و المسلمین دکتر آقا تهرانی1. حُسن دل، ص 38.2. تحف العقول، ص 381.3. نهجالبلاغه، حكمت 21.4. حُسن دل، ص 47.5. همان، ص 39.6. نهجالبلاغه، نامه 31.7. بحارالانوار، ج 75، ص 113.8. دیوان كامل پروین اعتصامی، ص 162.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 252]