واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: نکات تغذيه اي در زخم هاي گوارشي
در طي دهه هاي اخير، پزشکان براي پيشگيري و يا درمان گاستريت و زخم ها به ايجاد برخي اصلاحات غذايي توصيه کرده اند. پيشنهادهاي درماني رايج شامل اجتناب از مصرف غذاهاي پُرادويه، کافئين، الکل و افزايش مصرف رژيم غذايي حاوي مواد غذايي آب پز و شير و لبنيات بوده است. هر چند که اين توصيه ها به نظر معقول و منطقي مي رسند اما برخي افراد در آزمايش هاي کنترل شده نتوانسته اند نتايج موفقيت آميزي را کسب کنند. براي مثال هضم شير معمولا همراه با افزايش توليد اسيد مي باشد و همچنين مصرف برخي ادويه هاي خاص مثل فلفل سياه، پودر چيلي و فلفل قرمز ممکن است سبب هضم نامناسب غذا شود، ولي هنوز شواهد علمي نشان نداده اند که هر يک از آن ها در بروز گاستريت يا زخم هاي پپتيک نقش داشته باشند. مطالعات اپيدميولوژيکي فاکتورهايي به شرح زير را با کاهش خطر گاستريت و زخم هاي پپتيک مرتبط دانسته اند:تغيير و اصلاح الگوي غذاييمصرف وعده هاي غذايي کوچک تر و در دفعات بيشتر ممکن است علائم را تخفيف دهند ولي به التيام زخم ها کمک نخواهد کرد. رژيم پُرفيبريک مطالعه ي بزرگ در دانشگاه هاروارد بر روي سلامت جامعه دريافته است که رژيم هاي غذايي پُرفيبر با کاهش خطر زخم پپتيک همراه بوده اند. پس از يک دوره 6 ساله افرادي که بيشترين دريافت فيبر را داشتند در مقايسه با افرادي که کمترين دريافت فيبر را داشتند، 45 درصد کمتر در معرض خطر ابتلاء بودند. نتايج اين مطالعه نشان داد که مصرف منابع غذايي فيبر محلول (جو، حبوبات، ميوه ها و سبزي هاي خام) به طور ويژه اي خاصيت محافظت کنندگي داشته و مصرف منابع فيبر محلول به ميزان 60 درصد منجر به کاهش خطر ابتلاء گشت. اما از طرف ديگر مطالعات نشان داده اند که استفاده از مکمل هاي غذايي حاوي فيبر به صورت سبوس گندم هيچ تاثيري را در روند عود زخم نداشت. همچنين به طور مشابهي به نظر مي رسد که رژيم هاي پُرفيبر همچنين هيچ مزايايي را در بهبود سرعت التيام زخم ها در مقايسه با رژيم هاي کم فيبر نداشتند. در کل بايد اذعان نمود که بر خلاف تصورات قبلي استفاده از مواد حاوي فيبر و سبزيجات به ويژه اگر به طور کامل جويده شوند همراه با تشديد زخم هاي پپتيک نخواهد بود. لازم به ذکر است که تجربيات شخصي افراد مبتلا نيز در نوع مواد غذايي مورد استفاده براي کنترل زخم هاي پپتيک داراي اهميت ويژه مي باشد.
رژيم غذايي غني از ويتامين Aدر برخي مطالعات، افزايش دريافت کلي ويتامين A ( از غذا و مکمل ها) با کاهش خطر ابتلاء به زخم هاي پپتيک همراه بود و در افرادي که بيشترين دريافت ويتامين A را داشتند در مقايسه با افرادي که کمترين دريافت را داشتند، خطر ابتلاء به ميزان 54 درصد کمتر بود. چاي سبزمطالعات نشان داده اند که مصرف منظم چاي سبز با 40 تا 50 درصد کاهش خطر گاستريت همراه است. آزمايش هاي سلولي پيشنهاد مي کنند که کاتچين موجود در چاي سبز ممکن است به عنوان يک آنتي اکسيدان و آنتي باکتريال براي سرکوب باکتري هليکوباکترپيلوري عمل نمايد. اجتناب از مصرف الکلمطالعات باليني حاکي از آن است که سوء استفاده و مصرف الکل مي تواند موجب تقويت عفونت هليکوباکترپيلوري گردد و همچنين ميزان بهبود زخم هاي موجود را آهسته نمايد. نکته ي مهم آن است که مصرف الکل به همراه مصرف سيگار خطر زخم ها را افزايش مي دهد. اجتناب از مصرف کافئين هاقهوه در هر دو صورت کافئينه و غير کافئينه توليد اسيد را تحريک مي نمايد. برخي مطالعات يک همراهي نزديک بين مصرف قهوه و علائم بيماري را اظهار مي نمايند. در هر حال به طور کلي هنوز مشخص نيست که آيا مصرف قهوه خطر عفونت باکتري هليکوباکترپيلوري را افزايش و يا کاهش مي دهد. پروبيوتيک هاپروبيوتيک ها براي مثال لاکتوباسيلوس کازئي، ممکن است با رشد باکتري هليکوباکترپيلوري مداخله نمايند. به علاوه برخي مطالعات نشان داده اند که پروبيوتيک ها همچنين مي توانند اثربخشي درمان آنتي بيوتيکي را براي هليکوباکترپيلوري افزايش دهند و عوارض جانبي درمان را کاهش دهد. قبل از اين که بتوان پروبيوتيک ها را براي پيشگيري يا درمان گاستريت ها و يا زخم ها پيشنهاد کرد، انجام مطالعه هاي بيشتري مورد نياز مي باشند.بسياري از افرادي که نشانه هاي ملايمي از زخم پپتيک را دارا مي باشند، براي اولين اقدام، درمان خانگي بدون مراجعه به پزشک را براي يک دوره ي زماني کوتاه امتحان مي کنند، ولي اگر نشانه هاي زخم پس از گذشت 10 تا 14 روز از شروع درمان خانگي بهبود نيافت و يا علائم ديگري مثل کاهش وزن، حالت تهوع پس از خوردن غذا و يا درد مداوم مشاهده شد، بسيار مهم است که به پزشک مراجعه نماييد تا اطمينان حاصل کنيد که به يک زخم مبتلا هستيد و به ديگر عارضه هاي جدي مبتلاء نمي باشيد. اگر در سنين ميانسالي و پيري هستيد موضوع اهميت بيشتري مي يابد چرا که با افزايش سن خطر پيشرفت سرطان و يا ديگر بيماري هايي که بتوانند سبب ظهور علائمي مشابه زخم پپتيک گردد، افزايش مي يابد. تغيير شيوه زندگي: برخي از توصيه هاي مفيد پزشکان به شرح ذيل مي باشد: * سيگار نکشيد: کشيدن سيگار بر لايه ي محافظت کننده ي معده اثر مي گذارد و معده را براي گسترش زخم مستعد مي سازد. همچنين سبب افزايش اسيد معده مي گردد.* اجتناب از مصرف الکل: مصرف الکل سبب فرسايش لايه ي موکوسي معده و روده ي باريک مي گردد که منجر به التهاب و خونريزي مي شود.* اجتناب از داروهاي ضدالتهابي غير استروئيدي: چنان چه شما مرتبا مُسکن مصرف مي کنيد، از استامينوفن استفاده نماييد.* ريفلاکس اسيدي را کنترل کنيد: چنان چه زخم مري داريد، معمولا با ريفلاکس اسيدي مرتبط است. براي کنترل ريفلاکس اسيدي اقدامات ذيل را انجام دهيد: اجتناب از غذاهاي پُرچرب و پُرادويه، اجتناب از دراز کشيدن بلافاصله بعد از صرف غذا، بالا قرار دادن موقعيت سر در هنگام خوابيدن و کاهش وزن. همچنين اجتناب از کشيدن سيگار، مصرف الکل و داروهاي ضدالتهابي غير استروئيدي به کنترل ريفلاکس اسيدي کمک خواهند کرد.براي مشاهده ي وب سايت دکتر فرشچي مي توانيد به آدرس اينترنتي www.novindiet.com مراجعه نماييد.دکتر حميدرضا فرشچي - همکار تبيانمتخصص تغذيه - فوق تخصص ديابت و چاقي اگر مي خواهيد با کارشناسان تغذيه ي سايت درباره رژيم هاي غذايي مشورت کنيد، اينجا را کليک کنيد.اگر مي خواهيد با پزشکان سايت مشورت کنيد، اينجا را کليک کنيد.براي شرکت در بحث هاي انجمن سايت مرتبط با بهداشت و سلامت، اينجا را کليک کنيد. * مطالب مرتبط: چرا زخم معده مي گيريم؟خونريزيهاي گوارشي؛ علل و راهحلعوارض و تشخيص زخم هاي گوارشيتشخيص و درمان زخم پپتيک (گوارش)زخم در دستگاه گوارشزخم پپتيک (زخم گوارشي)تغذيه مبتلايان به زخم گوارشيکاهش ناراحتي هاي معده و گوارشي مشکلات ناشي از عدم هضم غذا و درمان آنسوءهاضمهمصرف زياد غذاهاي چرب و ادويهدار منجر به ورم معده ميشود مصرف قهوه و چاي پر رنگ در بروز زخم معده نقش دارندعلل، علايم و درمان ورم معده
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 821]