واضح آرشیو وب فارسی:عصر ایران: گذشته ما و آينده آنها سرمقاله کیهان كنفرانس بازنگري ان پي تي در نيويورك صحنه رويارويي ايران و امريكا نيست بلكه صحنه رويارويي امريكاست با جامعه جهاني. ايران در اين ميان، فقط نماد و نشانه اي است از اراده مجموعه كشورهايي كه حاضر نيستند حقوق و منافع خود را بر مبناي اخم يا لبخند امريكا تعريف كنند. كشورهاي در حال توسعه جهان اكنون به اين نتيجه رسيده اند كه پرچم در دست بهترين گزينه ممكن قرار دارد. اگر ايران بتواند مسير هسته اي شدن را تا انتها برود -كه به يك معنا رفته است- آن وقت مدلي جديد براي هسته اي شدن ايجاد خواهد كه مي توان پيش بيني كرد كشورهاي بسياري از آن تبعيت كنند و اگر به هر دليل اين مسير تكميل نشود، تقريبا ترديدي نيست كه كشورهاي در حال توسعه بايد سوداي هسته اي شدن را از سر خود بيرون كنند چرا كه مستحكم ترين خاكريز سقوط كرده است و گذشته ما تبديل به آينده آنها خواهد شد.نيويورك اكنون جايي است كه كشورهاي در حال توسعه در آن براي آينده خود مي جنگند. امريكايي ها مدت هاست دريافته اند ديگر در موقعيتي نيستند كه بتوانند فناوري هاي سطح بالا از جمله فناوري هسته اي و مواهب استراتژيك ناشي از در اختيار داشتن آن را در انحصار خود نگه دارند و اين انحصار بالاخره شكسته خواهد شد. مهم اين است كه اولين خط شكن چه كسي است يا به عبارت ديگر چه كسي اول بار امريكا را شكست خواهد داد؟ اين سوال از اين رو اهميت دارد كه همه مي دانند اين كشور خط شكن است كه با بيشترين مقاومت روبرو خواهد شد و بايد بيشترين هزينه را بپردازد و الا خط وقتي شكست عبور از آن ديگر دشوار نيست. ايران اكنون به طور داوطلبانه در چنين موقعيتي قرار گرفته و امريكايي ها هم مي دانند كه اگر راه حلي براي اين مسئله نيابند، صورت مسئله در ابعاد منطقه اي و جهاني تكثير خواهد شد و آن وقت است كه آرزو خواهند كرد كاش با همان يك مسئله، يعني مسئله ايران كنار آمده بودند.همه كاري كه امريكا اكنون در نيويورك مي كند اين است كه به جهان بگويد بايد خود را با محدوديت هاي بيشتر و حقوق كمتر وفق بدهد؛ چرا؟ چون امنيت و منافع امريكا در خطر است و چه دليلي از اين مهمتر در حالي كه كساني چون برژينسكي معتقدند امنيت امريكا همان امنيت جهان است نه برعكس! كشورهاي در حال توسعه اما سوال مي كنند در ازاي صرف نظر كردن از حقوق خود و پذيرش محدوديت هاي بيشتر چه چيزي دريافت خواهند كرد؟ از نظر امريكا اين ديگر زياده خواهي است چرا كه هيچ امتيازي بزرگتر از لبخند امريكا -همان كه اصلاح طلبان درايران «اعتمادسازي» مي خواندند- وجود ندارد. آيا جامعه جهاني مي تواند از چنين الگويي تبعيت كند؟ زماني اين موضوع شايد امكان پذير بود ولي ايران همه معادلات را به هم ريخته است.كنفرانس بازنگري جايي براي گفت وگوست نه جايي براي تصميم گرفتن. امريكايي ها اكنون مي گويند مايلند از بذرهايي كه در چند ماه گذشته كاشته اند محصول بگيرند و به همين دليل هم هست كه سطح توقعات از كنفرانس بازنگري 2010 را تا اين حد بالا برده اند. مشكلي كه وجود دارد فقط اين است كه امريكا بايد بتواند جهان را متقاعد كند كه واقعا بذري در كار بوده است. در حالي كه بسياري از ناظران كم و بيش مستقل -و حتي غير مستقل!- عقيده دارند واقعا چيزي كاشته نشده و همه اقداماتي كه اوباما در يكي دو ماه گذشته انجام داده يا دروغ هايي بوده براي همراه كردن كشورها با خود عليه ايران و يا نمايش هايي تبليغاتي براي متقاعد كردن افكار عمومي داخلي امريكا در اين باره كه اوباما يك رئيس جمهور «بي كارنامه» نيست.پيمان نيو استارت شوخي اي بود كه امريكا و روسيه با جهان كردند. هر دو كشور به دلايل اقتصادي و نظامي دريافته اند كه سلاح هاي هسته اي ديگر ارزشي بيش از «گياه هاي تزئيني سر طاقچه» ندارند چرا كه نه مي توان با آن جلوي تهديد هاي نامتقارن جديد را گرفت و در جنگ هاي مدرن پيروز شد و نه شانه هاي نحيف اقتصاد اين كشورها توان ادامه مسابقه توسعه تسليحات هسته اي را دارد. در نتيجه، تئاتري ترتيب داده شد كه به دنيا بگويد قدرت هاي بزرگ در حال عمل به تعهدات خود طبق ان پي تي هستند بي آنكه بگويند به جاي سلاح هايي كه نابود مي شود، سلاح هايي صدها برابر قدرتمندتر اضافه خواهد شد و ضمنا هيچ كس در جهان بالاخره نخواهد دانست كه اين دو كشور سرانجام به همين تعهد اعلام شده خود عمل كردند يا نه. كاري كه امريكا روز دوشنبه انجام داد يعني اعلام اينكه زرادخانه هسته اي پنتاگون فقط 5113 بمب هسته اي دارد از اين هم خوشمزه تر بود چرا كه نشان مي داد امريكايي ها گويي فراموش كرده اند كه تعهد آنها نابود كردن سلاح هاي هسته اي شان است نه اعلام تعداد آنها! وضع بقيه بذرهاي كاشته شده توسط امريكا هم بهتر از اين نيست. سند ان پي آر (استراتژي وضعيت هسته اي) نه تنها نقش سلاح هاي هسته اي را در دكترين دفاعي امريكا كاهش نمي دهد بلكه نشان مي دهد كه اتفاقا امريكايي ها در كنار كاركرد نظامي -كه گفتيم رو به افول است- در حال تعريف كاركردهاي سياسي براي اين سلاح ها در قالب ابزار تهديد كشورهاي ديگر براي پذيرش درخواست هاي آنها هستند. همينطور كنفرانس امنيت هسته اي در واشنگتن نهايتا به نتيجه اي جز اين منتهي نشد كه امريكا مي خواهد تهديد ناشي از زرادخانه هسته اي خود را در پس مفهومي من درآوردي و بي معنا به نام تروريسم هسته اي مخفي كند و اصطلاحا جامعه جهاني را به دنبال نخود سياه بفرستد.از اين بذرهاي آفت زده در نيويورك محصولي بيرون نخواهد آمد به دو دليل. دليل اول اين است كه آنچه امريكايي ها از جامعه جهاني مي خواهند بسيار گرانتر از بهايي است كه حاضرند بابت آن بپردازند. امريكا مي خواهد پروتكل الحاقي را جهانشمول كند، بر صادرات و واردات مواد و فناوري هاي هسته اي محدوديت هاي جديد اعمال كند، ماده 10 ان پي تي را كه به كشورها اجازه مي دهد در صورت احساس تهديد عليه امنيت ملي شان از معاهده خارج شوند حذف يا تعديل كند و نهايتا حق غني سازي و بازفرآوري مستقل را از كشورها سلب نمايد. امريكايي ها مي گويند با اين كارها در پي آنند كه حيات ان پي تي را تضمين كنند در حالي كه تا جايي كه به محتواي معاهده مربوط مي شود اين پيشنهادها فقط به معناي ادامه حيات در قبرستان خواهد بود.و دليل دوم، پيشنهادهاي ايران است كه درست بر نقاط ضعف و آسيب ان پي تي تاكيد مي كند. ايران عقيده دارد اولا مهم ترين موضوع بر زمين مانده ان پي تي خلع سلاح قدرت هاي جهاني است كه در سايه امنيت ايجاد شده از طريق پاي بندي ديگر كشورها به مفاد ان پي تي زرادخانه هاي هسته اي خود را به نحو خوفناكي توسعه داده اند و اكنون حتي به خود اجازه مي دهند كه با اتكا به آنها بقيه جهان را تهديد كنند. از نظر ايران تنها خلع سلاح است كه منجر به عدم اشاعه مي شود نه برعكس و الا در شرايطي كه كشورهاي داراي سلاح بر حفظ داشته هاي انحصاري خود تاكيد مي كنند بايد بدانند كه بالاخره ديگر كشورها دست روي دست نخواهند گذاشت تا آنها را تماشا كنند. ايجاد يك مكانيسم راستي آزمايي بين المللي و مستقل براي خلع سلاح قدرت هاي بزرگ در يك چارچوب زماني مشخص، تنها تضمين معتبري است كه مي تواند ثابت كند غربي ها به تعهدات خود طبق ان پي تي پاي بند خواهند بود. اگر امريكايي ها واقعا در مورد سند ان پي آر و پيمان نيواستارت صادق هستند بايد از پيشنهادهاي ايران استقبال كنند و اگر نكردند -كه احتمالا نخواهند كرد- آن وقت جامعه جهاني به سادگي مي تواند نتيجه بگيرد كه اوباما نسبت به بوش فقط دروغگوي بهتري است وگرنه چيزي عوض نشده است.پيشنهاد دوم ايران اين است كه بالاخره جامعه بين المللي يك بار براي هميشه به نقش مستمر و سيستماتيك ماده يك ان پي تي كه منجر به ظهور پديده منحوسي به نام رژيم صهيونيستي در خاورميانه شده رسيدگي كند تا معلوم شود «عدم پاي بندي» به معاهده اي كه غربي ها ايران را به آن متهم مي كنند واقعا چه معنايي دارد. اسرائيل غاصب فقط به لطف كمك هاي بي دريغ امريكا و فرانسه اكنون ششمين قدرت هسته اي جهان است بي آنكه كوچكترين مسئوليت پذيري در مقابل حقوق و امنيت ديگران داشته باشد. گره زدن خلع سلاح هسته اي اسرائيل به مسئله صلح كه اكنون امريكايي ها در پي آن هستند فريبكارانه ترين طرحي است كه تاكنون در اين مورد اجرا شده چرا كه از يك طرف اعراب را وادار مي كند در ازاي هيچ از حق مسلم مردم فلسطين عدول كنند و از سوي ديگر اين امكان را براي صهيونيست ها محفوظ مي دارد كه هر زمان خواستند هرگونه ارتباطي ميان اين دو موضوع را انكار كنند همچنان كه اكنون در مورد مسئله شهرك سازي در سرزمين هاي اشغالي همين كار را مي كنند.و نهايتا ايران خواهان آن است كه مبادله مواد و تجهيزات هسته اي حتي الامكان تسهيل شود و ماده 4 ان پي تي كه تنها نقطه اميد كشورها براي پاي بند ماندن به معاهده است اندكي جان بگيرد. اين پيشنهاد از يك فرض بنيادين ناشي مي شود و آن هم اين است كه ايران عقيده دارد همكاري صلح آميز، هم خلع سلاح را به دنبال خواهد داشت و هم اشاعه را؛ به اين صورت كه اگر همكاري صلح آميز هسته اي فراگير شود و فناوري هسته اي در اختيار بازيگران بيشتري قرار بگيرد اولا بازدارندگي بيشتري در مقابل استفاده احتمالي كشورهاي بزرگ از سلاح هاي هسته اي به وجود خواهد آمد و ثانيا كشورها با چشيدن مزه فناوري هسته اي صلح آميز انگيزه بسيار كمتري خواهند داشت تا بودجه محدود خود را صرف پروژه هاي تسليحاتي گرانقيمت كنند.يك ماه آينده نشان خواهد داد كه كداميك از اين دو منطق قدرتمند تر است. ولو اينكه اجلاس بازنگري ان پي تي سند نهايي نداشته باشد از همين حالا روشن است كه امريكايي ها فضاي گفتماني را باخته اند. اثرات اين توفيق زماني نمايان خواهد شد كه رويارويي ايران و امريكا در ماه هاي آينده صريح تر شود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عصر ایران]
[مشاهده در: www.asriran.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 273]