تور لحظه آخری
امروز : پنجشنبه ، 8 آذر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):همّت مؤمن در نماز و روزه و عبادت است و همّت منافق در خوردن و نوشيدن؛ مانند حيوا...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

لوله بازکنی تهران

آراد برندینگ

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

زانوبند زاپیامکس

روغن بهران بردبار ۳۲۰

قیمت سرور اچ پی

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

قیمت سرور dl380 g10

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید اکانت تریدینگ ویو

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

محصولات فوراور

خرید سرور اچ پی ماهان شبکه

دوربین سیمکارتی چرخشی

همکاری آی نو و گزینه دو

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

الک آزمایشگاهی

الک آزمایشگاهی

خرید سرور مجازی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

خرید نهال سیب

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

رفع تاری و تشخیص پلاک

پرگابالین

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1835169123




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

دستور العمل‏هاي اداري اوقاف به ادارات نوبنياد در خصوص «استنساخ وقف نامه» و «استخلاص موقوفه»


واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
دستور العمل‏هاي اداري اوقاف به ادارات نوبنياد در خصوص «استنساخ وقف نامه» و «استخلاص موقوفه»
دستور العمل‏هاي اداري اوقاف به ادارات نوبنياد در خصوص «استنساخ وقف نامه» و «استخلاص موقوفه» نويسنده: اميد رضايي يکي از نخستين موضوعاتي که از ابتداي تشکيل اداره‏ي اوقاف و در زمان تدوين قانون مصوب 1328 ق مورد تأکيد قرار گرفت «تحصيل»(1)يا گرد آوردي اسناد وقفي معتبر بود. اين اقدام مقدمه و ملاک عمل مسؤولان اوقاف هر اداره جهت رسيدگي به وضعيت موقوفه يا رهايي آن از غصب بود. تأکيد مذکور سبب شد تا مسؤولان يکي از ادارت نو بنياد در 1328 ق اين «اعلان رسمي» رامنتشر کند:بايد صورت صحيح وقف نامه‏ها و اسناد حقه‏ي معتبره و عايدات ساليانه‏ي هر موقوفه را خواه املاک و خواه مستغلات، چه در بلده و چه در بلوکات تا غره‏ي محرم 1329 به اداره‏ي اوقاف بياورند تا ثبت دفتر اوقاف شده از خطا و زلل و از تخطيات ارباب دغل مصون بماند(2).اين نوشتار بر آن است تا با بررسي چند مکاتبه مراحل انجام کار را استخراج کند. حال سؤال اين است که عمل استنساخ در ادارات نو بنياد يکسان و تابع شيوه‏ي نامه خاصي بوده است يا نه؟ ديگر اينکه «دفتر مرکزي» چگونه بر کار آنها نظارت داشته است؟با توجه به مضمون مکاتباتي که در ادامه‏ي مقاله خواهد آمد «دفتر مرکزي» با همه‏ي تأکيدي که بر «تحصيل» و «استنساخ» داشته شيوه نامه‏ي مکتوبي در اين باره نداشته تا آن را توزيع کند. احتمالا انگشت شمار بودن ارکاني که با رعايت آنها نسخه‏اي معتبر از وقف نامه‏ها و ساير مدارک وقفي به دست مي‏آمده دليل اين کار بوده است. خوشبختانه در حين فهرست برداري با چند مکاتبه‏ي کليدي که از «دفتر مرکزي» صادر شده بود. مواجه شدم که پاسخ‏هايي روشن در اين باره را ارائه مي‏کنند. اين مکاتبان در سال‏هاي 1335 - 1333 ق تهيه و رد و بدل شده است و امروزه به طور پراکنده ضميمه‏ي برخي از اسنادي است که در «دفتر اسناد و شناسايي موقوفات» نگهداري مي‏شوند.بنا به پيش نويس جوابيه‏ي «اداره‏ي کل اوقاف» آن زمان به «اداره‏ي اوقاف بار فروش [مساوي بابل ] که ناشي از سهل انگاري در تهيه‏ي رونوشت وقف نامه ارسالي به تهران بوده است پنج نکته آشکار مي‏شود:1 - «شيوه نامه‏ي مدوني وجود نداشته است.2 - «امين اوقاف» پيش از اعزام به محل مأموريتش نزديکي از افراد در «دفتر مرکزي»، ارکان و چگونگي تهيه نسخه‏اي معتبر را آموزش مي‏ديده است.3 - نظارت «دفتر مرکزي» بر کار استنساخ از طريق دريافت سوادي (رونوشتي) که هر اداره موظف به ارسال آن به تهران بوده است انجام مي‏شده است.4 - احتمالا براي پرهيز از پراکنده شدن اسناد و يا کاهش نامه نگاري. هر اداره موظف بوده است تا به طور مرتب و مسلسل در زمان مشخصي مثلا هر سه ماه يک بار، رونوشت وقف نامه‏ها و يا ساير مدارک وقفي را که به دست مي‏آورده است به صورت کتابچه به تهران ارسال کند.5 - هر اداره موظف به داشتن کتابچه‏اي براي ثبت اسناد موقوفات بوده است که آنها را مطابق آموزش «دفتر مرکزي» به «امين اوقاف» و به ترتيب ورود، استنساخ و ضبط مي‏کرده است:دولت عليه‏ي ايرانوزارت معارف و اوقافطهران به تاريخ 31 سنبله‏ي 1334 قنام نويسنده: ميرزا آقاصادرهضميمهنمره‏ي کتاب ثبت: 4452کارتن 9 دوسيه‏ي 3ذکر نمره‏ي قبل:اداره‏ي:ارسال در ساعت:خروج: 28بار فروشاداره‏ي اوقافدر جواب نمره‏ي 129 که محتوي سواد وقف نامه حاج ابو القاسم بود اظهار مي‏شود:اينکه نوشته‏ايد از نمره‏ي اول الي 27 وقف نامجات را امين اوقاف فرستاده / و از 28 الي 30 هم فرستاده شده؛ سوادهاي که فرستاده‏ايد / متفرق و هر يک در دوسيه‏ي مخصوص خود ضبط شده و مي‏شود. /لازم است به طوري که حضورا از دفتر به آقاي امين اوقاف دستور داده شده / از نمره‏ي اول تا آخر کتابچه از روي دفتر ثبت خودتان استنساخ نموده و ارسال داريد. چنانچه مفصل نوشتن آن اسباب زحمت / و مدت طولاني لازم دارد تا اينجا که سواد آنها را فرستاده‏ايد / به طور خلاصه بنويسيد (3) و بعد از اين / مفصل و مشروح به طور کتابچه با توضيحات آن (4)مطابق مدل نوشته هر سه ماه يک مرتبه / ارسال داريد.امضا: احمد الموسوي (5).پيش نويس ديگري که خطاب به «امين اوقاف يزد» صادر شده حاکي از اين است که هنگام استنساخ اسناد بايد سجلات سند نيز همانند متن سند بازنويسي مي‏شدند. لذا پس از تأکيد بر اين موضوع از او توضيح خواسته شده است:دولت عليه‏ي ايرانوزارت معارف و اوقافطهران به تاريخ 30 ثور 1333 قنام نويسنده: ميرزا آقاصادرهضميمهنمره‏ي کتاب ثبت: 4067کارتن 14 دوسيه‏ي 3ذکر نمره‏ي قبل:اداره‏ي:ارسال در ساعت:خروج: 8 جوزاآقاي امين اوقافمراسله‏ي نمره‏ي 1475 به انضمام دو طغرا سواد وقف نامچه‏ي مدرسه‏ي خان و اصل و ملاحظه شد. سواد وقف نامه‏ي مدرسه‏ي کوچک / بدون سجل بود. وقف نامه که بدون سجل نمي‏شود. پس معلوم مي‏شود در موقع نوشتن سواد، فراموش شده / که سجل آن را بنويسند. لازم است در اين باب توضيح بدهند که اصل هم بدون سجل بوده يا آنکه / در سواد نوشته نشده و در صورت شق ثاني البته سواد سجل آن را هم نوشته و ارسال داريد و نتيجه‏ي / اقداماتي را که در اين باب نموده‏ايد راپورت دهيد.امضا: احمد الموسوي (6).پيش نويس جوابيه‏اي ديگري که از آن «دفتر» به «امين اوقاف ساري» صادر شده است حاوي دو نکته‏ي ديگر است: اول اينکه رونوشت اداري چگونه «سنديت» پيدا مي‏کرده است و ديگر آنکه پس از به دست آمدن وقف نامه معتبر اقدام بعدي چه بوده است؟دولت عليه‏ي ايرانوزارت معارف و اوقافطهران به تاريخ 31 سنبله‏ي 1334 قنام نويسنده: ميرزا آقاصادرهضميمهنمره‏ي کتاب ثبت: 4452کارتن 9 دوسيه‏ي 3ذکر نمره‏ي قبل:اداره‏ي:ارسال در ساعت:خروج: 28ساريآقاي امين اوقافمراسلات نمره‏ي 168 و نمره‏ي 169 راجع به ملک آباد به انضمام سواد وقف نامه و تصديقات / واصل و ملاحظه شد: اولا اين سواد وقف نامه‏اي که فرستاده‏ايد سنديت ندارد / زيرا که غير مصدق است. بايد سوادهايي که مي‏فرستيد خود شما صحت / مطابقه‏ي آن را با اصل (7)ذيلأ بنويسيد و امضا نماييد مهر اداره را هم بزنيد. / ثانيا در صورتي که وقف نامه معتبر و علماي محل تصديق صحت آن را بنمايند (8) بايد از طرف اداره اقدام به استخلاص ملک وقف بشود / با تصديقي هم که مشير العلما سابقا داده منافات ندارد چرا که / آن وقت وقف نامه و اسنادي نبوده و معارض نداشته است.امضا: احمد الموسوي (9).مکاتبه‏ي ديگري نيز که مخاطب آن همين «امين اوقاف» است او را مجددا به تصديق يا «مطابقه نويسي» اسناد ارسالي و رجوع به مکتبه‏ي ياد شده فرا خوانده است:دولت عليه‏ي ايرانوزارت معارف و اوقافطهران به تاريخ 4 اسد 1334 قنام نويسنده: ميرزا آقا صادره ضميمهنمره‏ي کتاب ثبت: 4452کارتن: دوسيه‏يذکر نمره‏ي قبل:اداره‏ي:ارسال در ساعت:خروج: 5 شنبهساريآقاي امين اوقافمراسله‏ي نمره‏ي 70 به انضمام سواد وقف نامه‏ي اکبر آباد واصل و ملاحظه شد: /اين سواد وقف نامه هم به واسطه‏ي غير مصدق بودن سنديت ندارد / سوادها را به ترتيبي که در جواب نمره‏ي 168 نوشته شده بايد مصدق نمايند و در صورت صحت وقف نامه بايد در احياي ملک وقف اقدامات جدي به عمل بياورند. /امضا: احمد الموسوي(10).اما «استخلاص» و به تعبير اين نامه، «احياي ملک وقف» شامل چه مراحلي بوده است؟ براي نمونه دو مکاتبه‏اي که در اين باره بين «امين اوقاف ساري» و «دفتر مرکزي» رد و بدل شده حائز اهميت است.موضوع از اين قرار است که «امين اوقاف ساري» درباره‏ي موقوفه‏اي گزارش ذيل را ارسال کرده و از دفتر مرکزي، حکمي براي تصرف محل طلب مي‏کند:وزارت معارف و اوقافاداره‏ي اوقاف مازندرانمورخه‏ي 27 شعبان 1335نمره‏ي 659چون در جزو رقبات موقوفه يک دانگ از شش دانگ قريه‏ي نوده و يک دانگ از مرتع مي‏باشد، ميرزا ابوالقاسم / که فعلا متولي است و از اولاد واقف است اصل وقف نامه را با عرض تظلم به اداره فرستاده و متظلم است از اينکه: / غصبا اين دو فقره راتصرف نموده و ان ملک بيع شري نموده و حال آنکه وقف نامه در کمال صحت و اعتبار است / و اشخاصي که مداخله و تصرفات نموده به امهار آنها موشح گرديده است. به هر ترتيب مقتضي باشد حکم توقيف آن شرف صدور يابد تا رسيدگي و خاتمه داده شود و هم چنين سه سير هم از قريه‏ي آبندان سر را غصب و تصرف نموده.منتظر اوامر مطاعه هستمامضا: شهشهاني (11).«دفتر مرکزي»از اين توقع شگفت زده شده است. لذا شيوه‏ي چند مرحله‏اي رسيدگي قانوني به اين امور را مرحله به مرحله گوشزد کرده و از اقدام شتابزده باز داشته و در نهايت از او مي‏خواهد تا نتجه را به تهران گزارش کند:وزارت معارف و اوقاف و صنايع مستظرفه[از] طهران [به] ساري بتاريخ 1335 قنام نويسنده: ميرزا آقاصادرهضميمهنمره‏ي کتاب ثبت: 1719کارتن: دوسيه‏يذکر نمره قبل:اداره‏ي:خروج:آقاي امين اوقافراپورت نمره‏ي 659 به انضمام سواد وقف نامه‏ي موقوفات آقا ميرزا محمد / واصل و ملاحظه شد. اينکه نوشته‏ايد: «رقباتي را از آن موقوفات، اشخاص به ملکيت برده‏اند و امر به توفيق بشود!» اين پيشنهاد شما خيلي بي اطلاعانه به نظر مي‏آيد و باعث تعجب است. در اين قبيل موارد قانونآ بايد طرف را خواست / و در مجلس تحقيق با حضور طرفين رسيدگي نمود. پس از / اثبات وقفيت، آن وقت اگر طرف تمکين نکرد / بايد توقفي شود. اگر هم طرفي براي تحقيقات حاضر نشد / آن وقف هم پس از سه مرتبه اخطار و ضرب الاجل / مي‏توان توقيف کرد و الآ بدون اين مقدمات / توقيف صحيح نيست.امضا:ابراهيم زنجاني (12).و بالاخره اينکه اين مکاتبه را بايد به عنوان سند پايان دوره‏ي احکام شتابزده و ضد و نقيض دربار و رجال محلي قلمداد کرد که هر يک به دلايلي از قبيل اعتماد به گفتار و ادعاي مدعي و عدم تجسس در مورد آن يا نزديکي به قدرت غالب يا آشفتگي اوضاع و غيره صادر مي‏شد.پی نوشت:1- ر. ک: «روند شکل گيري اداره‏ي معارف و اوقاف کرمان و قم»؛ اميد رضايي، ميراث جاويدان، 1379، ش 32 - 31 ص 48.2- همان، ص 50.3- احتمالا سياهه‏اي که با نام «وقف نامه‏ي بارگاه محمود کيا» استاد دانش پژوه در 1347 در شماره‏ي 10، صص 52 - 51 مجله‏ي معارف اسلامي منتشر کرد يکي از اين دفاتر بوده است.4- منظور توضيحاتي درباره‏ي وضعيت موقوفه، درآمد، متولي و ناظر آن در زمان استنساخ بوده است.5- رک: دفتر اسناد و شناسايي موقوفات، پرونده‏ي شماره‏ي 4 مازندران.6- رک: پرونده شماره‏ي 1 يزد.7- منظور نوشتن عبارت «سواد مطابق با اصل است.» يا «طوبق السواد مع اصله» است.8- اين عبارت که «علماي محل تصديق صحت آن را بنمايند» قاعده‏ي کلي نيست. در مورداين موقوفه چون پيش از اين وقف نامه‏اي به دست نيامده بوده است و از اين رو شرايط فرق مي‏کرده است به گونه‏ي ديگري عمل مي‏شده است حال که وقف نامه به دست آمده، «اداره‏ي کل اوقاف» از «امين اوقاف ساري» خواسته است تا براي اطمينان از جعلي نبودن سند نظر علماي محل را هم جويا شود.9- رک: دفتر اسناد و شناسايي موقوفات. پرونده‏ي شماره‏ي 50 مازندران.10- رک: همانجا، پرونده‏ي شماره‏ي 41 مازندران.11- ر.ک: همانجا، پرونده‏ي شماره‏ي 39 مازندران.12- رک: همانجا، همان پرونده.منبع: ميراث جاويدان





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 457]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن