واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: خوراک بهشتي در دنيا

قرآن درباره حضرت مريم سلام الله عليها مي فرمايد:...كُلَّمَا دَخَلَ عَلَيهَا زَكَرِيا الْمِحْرَابَ وَجَدَ عِنْدَهَا رِزْقًا قَالَ يا مَرْيمُ أَنَّى لَكِ هَذَا قَالَتْ هُوَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يرْزُقُ مَنْ يشَاءُ بِغَيرِ حِسَابٍ(آل عمران/37)هر زمان زکريا وارد محراب او ميشد، غذاي مخصوصي در آن جا ميديد. از او پرسيد: «اي مريم! اين را از کجا آوردهاي؟!» گفت: «اين از سوي خداست. خداوند به هر کس بخواهد، بي حساب روزي ميدهد.» با توجه به آيه ياد شده، اولا چگونه ممکن است از بهشت براي کسي در دنيا غذا و ميوه فرستاده شود ؟ در ثاني اگر بپذيريم که چيزهايي از بهشت مي توانند به زمين بيايند، سؤال ديگري مطرح مي شود و آن اين است که با توجه به جاودانگي بهشت و نعمتهاي آن، آيا ساکنان بهشت هم قادر خواهند بود تا به دنيا برگردند؟ در پاسخ بايد گفت با توجه به قرائن و شواهدي که در آيات و روايات وجود دارد، غذاي حضرت مريم مستقيما و بدون به کارگيري وسائط مادي از جانب خداوند و از بهشت تأمين مي شد. آنچه در آموزه هاي اسلامي وجود دارد، ابدي بودن زندگي انسان ها در بهشت و برخورداري دائمي او از نعمات و لذات آن مي باشد که نعمت هاي آن تجديد پذير بوده و به همين دليل، پاياني براي آن متصور نيست.زيد بن ارقم نقل مي نمايد که مردي از اهل کتاب نزد پيامبر آمده و عرضه داشت که شما معتقديد که بهشتيان مي خورند و مي آشامند. پيامبر فرمودند: بله ....مرد سؤال کننده بار ديگر پرسيد که آنها که مي خورند و مي آشامند، چگونه قضاي حاجت مي نمايند؟ پيامبر فرمودند: "اين مواد از بدنشان، به صورت عرق خوش بويي، چون مشک آهو خارج مي شوداما طبيعي است که استفاد? از هر نعمت، نوعي پايان آن به شمار آمده و از اين ديدگاه، نمي توان آن را ابدي دانست، هرچند تجديد پذير هم باشد.براين اساس، اولا: استفاد? مريم از غذاي بهشتي، منافاتي با ابدي بودن نعمت هاي بهشتي نخواهد داشت. ثانياً: احتمال دارد که غذاي ايشان از بهشت برزخي تأمين مي شده است و بايد دانست که برگشت از بهشت برزخي به دنيا محال نبوده، اما با پايان دنيا و مشخص شدن وضعيت نهايي انسان ها، ديگر دنيايي نخواهد بود تا برگشت به آن امکان پذير باشد.اين پرسش را بايد در چند زمينه، مورد بررسي قرار داد:اول: آيا غذايي که زکرياي پيامبر آن را نزد مريم مشاهده مي نمود، از بهشت براي او آورده مي شد؟دوم: آيا غذاي بهشتي، لزوما ابدي بوده و يا اين که ممکن است چون اشياي موجود در جهان مادي، قابل تبديل و تغيير باشد؟سوم: آيا برگشت انسان ها از بهشت به دنيا امکان پذير است يا خير؟اکنون به همين ترتيب، به پاسخ آن مي پردازيم:1. در ارتباط با قسمت اول، بايد گفت: قرآن در باره غذاي حضرت مريم مي فرمايد: ".... هر زمان زكريا وارد محراب او مىشد، غذاى مخصوصى در آن جا مىديد. از او پرسيد: «اى مريم! اين را از كجا آوردهاى؟!» گفت: «اين از سوى خدا است. خداوند به هر كس بخواهد، بى حساب روزى مىدهد».[1]اما اين غذا چه نوع غذايى بوده و از كجا براى مريم آمده در آيه نيامده است؛ ولى از روايات متعددى كه در کتب روايي آمده، استفاده مىشود كه اين بانوي الاهي، غذايش ميوه هاي غير فصل بوده که در كنار محرابشان به فرمان پروردگار حاضر مىشد.[2] اين موضوع جاى تعجب نيست كه خدا از بنده پرهيزگارش اين چنين پذيرايى كند، ولى بعضى از مفسران (مانند نويسنده المنار) معتقدند كه منظور از "رزقا" همين غذاهاى معمولى دنيا بوده؛ زيرا از "ابن جرير" نقل شد كه بنى اسرائيل گرفتار قحطى شدند و زكريا قادر بر تامين زندگى مريم نبود، در اين موقع قرعهاى زدند كه به نام مرد نجارى افتاد و او افتخارا از درآمد كسب خود غذاى مريم را تهيه مىكرد و به هنگامى كه زكريا در كنار محراب او قرار مىگرفت از وجود چنان غذايى در آن شرايط سخت تعجب مىكرد و مريم در پاسخ سؤال او مىگفت: "اين از طرف خدا است"؛ يعنى خداوند، مرد با ايمانى را علاقهمند به اين خدمت در آن شرايط سخت، ساخته است.اين تفسير، نه با قرائن موجود در آيه و نه با رواياتى كه در ذيل آن وارد شده است، سازگاري دارد! در تفسير عياشى روايتى از امام باقر (ع) نقل شده است: "روزى پيامبر (ص) به خان? فاطمه زهرا (س) آمد در حالى كه چند روز در خان? او غذايى ديده نمىشد، ناگاه غذايى نزد او مشاهده كرد و از او پرسيد: اين غذا از كجا است؟ فاطمه (س) عرض كرد: از جانب خدا است؛ او هر كس را که بخواهد بدون حساب روزى مىبخشد، پيامبر (ص) فرمود: اين جريان همانند جريان زكريّا است كه در كنار محراب مريم آمد و غذاى مخصوصى در آن جا ديد و از او پرسيد: اى مريم! اين غذا از كجا است، او گفت: از ناحي? خدا است.[3]البته، اين موضوع كه منظور از«رزقا» غذاى بهشتى باشد از قرائنى كه در گوشه و كنار آيه هست نيز استفاده مىشود؛ زيرا اولاً: كلم? «رزقا» به صورت نكره، نشان? آن است كه روزى خاص و ناشناسى براى زكريا بوده است؛ ثانياً: پاسخ مريم كه «اين از طرف خدا است»، نشان? ديگرى براى اين مطلب مىباشد؛ ثالثاً به هيجان آمدن زكريا و تقاضاى فرزندى از طرف پروردگار كه در آي? بعد به آن اشاره شده، قرين? ديگرى براى اين معنا محسوب مىشود.[4]از طرف ديگر در علم کلام در باب توحيد افعالى ثابت شده است كه خداوند متعال قدرت مطلق است و خلق، رزق، زنده کردن، ميراندن، غنا، فقر، عزّت، ذلّت، صحّت و مرض و... به دست قدرت او است؛ منتها گاهى افاضه توسّط اسباب عادى است (اسباب اختيارى و غير اختيارى بشر) و گاهى بدون اسباب عادى است؛ مثل خلقت حضرت آدم و حوّا و ... معجزات صادره از انبيا نيز از همين قبيل و بر خلاف عادت است، همچنين رزق حضرت مريم بر خلاف عادت و بدون اسباب ظاهري بوده است".[5]بهشت و جهنمي که انسان ها بعد از نفخ صور و محاسب? اعمال، رهسپار آن خواهند شد. خارج شدن از اين بهشت به تصريح قرآن کريم، امتناع ذاتي ندارد اما وقوع امکاني نيز نمي يابددر ارتباط با بخش دوم پرسش بايد گفت: اکنون قاعد? پذيرفته شده اي در جهان مادي وجود دارد مبني بر اين که ماده و انرژي، هيچ گاه از بين نرفته، بلکه به يکديگر تبديل شده و در اشکال مختلف نمودار مي شوند. در همين راستا، غذايي که به صورت معمول در اين دنيا مصرف مي شود، بعد از تبديل مقداري از آن به انرژي و ماده در داخل بدن، باقيمانده اي نيز دارد که با دفع و تعريق از بدن انسان خارج مي شود، اما دليلي ندارد که اين سيستم، تنها راه موجود براي تبديل مواد باشد و دست کم از لحاظ عقلي محال نيست که شيو? ديگري در نظر گرفته شود که در آن، تعفن موجود در مواد دفع شده برطرف شود و يا تمام مواد مصرف شده، تبديل به انرژي شود.در ارتباط با جهان اخروي بايد دانست که آيات و رواياتي به زندگي جاويد بشري در بهشت و دائمي بودن نعمت ها و لذت هاي آن، اشاره و تأکيد مي نمايند، بدان معنا نيست که غذاهايي که بهشتيان از آن تغذيه مي نمايند نيز دائمي باشد، بلکه دلايلي بر خلاف اين مطلب وجود دارد. زيد بن ارقم نقل مي نمايد که مردي از اهل کتاب نزد پيامبر آمده و عرضه داشت که شما معتقديد که بهشتيان مي خورند و مي آشامند. پيامبر فرمودند: بله ....مرد سؤال کننده بار ديگر پرسيد که آنها که مي خورند و مي آشامند، چگونه قضاي حاجت مي نمايند؟ پيامبر فرمودند: "اين مواد از بدنشان، به صورت عرق خوش بويي، چون مشک آهو خارج مي شود..".[6]به عبارتي ديگر، نعمت هاي بهشتي پايان پذير نبوده، اما تغيير و تبدل در آن ممکن است.با توجه به آنچه بيان شد و با در نظر گرفتن قدرت پروردگار، اهداي غذاهايي از نوع بهشتي آن به افراد برگزيده اي در اين دنيا هيچ مشکلي را ايجاد نمي نمايد.در مورد بخش سوم پرسش در ارتباط با برگشت بهشتيان به دنيا نيز بايد گفت: دست کم دو معنا در مورد بهشت و جهنم در متون اسلامي به چشم مي خورد:اول. بهشت و جهنمي که با مرگ انسان و در دنياي برزخ آغاز مي شود. در روايتي مي خوانيم که قبر هر انسان يا باغي از بهشت براي او خواهد بود و يا حفره اي از جهنم.[7] با توجه به مواردي که از زنده نمودن مردگان در قرآن وجود دارد،[8] برگشت انسان ها از چنين بهشتي امکان پذير خواهد بود.دوم. بهشت و جهنمي که انسان ها بعد از نفخ صور و محاسب? اعمال، رهسپار آن خواهند شد. خارج شدن از اين بهشت به تصريح قرآن کريم، امکان پذير نبوده[9] و اصولا ديگر دنيايي وجود نخواهد داشت تا به آن بازگشت شود.________________[1] . آل عمران، 37[2] مجلسي، محمد باقر، بحار الانوار، ج 14، ص 195، مؤسسة الوفاء، بيروت، 1404 ه ق.[3] . عروسي حويزي، عبد علي بن جمعه، نورالثقلين، ج1، ص333، انتشارات اسماعيليان، چاپ چهارم، قم، 1415 ق.[4] . تفسير نمونه، ج 2، ص530؛ تفسير الميزان، ج3، ص273 و 274.[5] . تفسير نمونه، ج 2، ص530.[6] بحار الانوار، ج 8، ص 149، ح 82.[7] بحار الانوار، ج 6، ص 214.[8] آل عمران، 49.[9] حجر، 48.تنظيم: شکوري_کارشناس بخش قرآن
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 307]