واضح آرشیو وب فارسی:سیمرغ: داستانهای زیادی از دریدن شکم در چین قدیم نیزنقل شده است. بر اساس باورهای چین قدیم ، زنانی که در مورد داشتن رابطه با مردان مورد سوء ظنّ قرار میگرفـتند با... گرچه "هاراگیری" به عنوان آداب خودکشی ساموراییهای ژاپنی شناخته شده است، اما "چی با توکوجی" در کتاب چرا ژاپنیها هاراگیری میکنند (۱۹۹۴) معـتقد است که دریدن شکم و کاویدن آن برای فال گیری و جادوگری در بسیاری از جوامع قدیم از جمله جوامع رومیها و بابیلونی ها مرسوم بوده است.داستانهای زیادی از دریدن شکم در چین قدیم نیزنقل شده است. بر اساس باورهای چین قدیم ، زنانی که در مورد داشتن رابطه با مردان مورد سوء ظنّ قرار میگرفـتند با دریدن شکم خویش پاکی خویش را اثبات میکردند. گمان بر این است که آداب “هاراگیری” از چین قدیم وارد ژاپن شده است و همان کارکرد اثبات پاکی را در ژاپن نیز داشته است. با این تفاوت که این نوع رسم در بین جنگاوران ژاپنی بیشتر مرسوم شده ، تغییر شکل داده و از ترتیب خاصّی در اجراء وانجام بوده است.تاریخ ژاپن همواره تاریخ سلطۀ سامورایی ها و شوگون ها تا اصلاحات “میجی”ست. درطول تاریخ نمونه های زیادی از این نوع خودکشی وجود داشته است. اما تاریخ پیدایش “هاراگیری” در فرهنگ ژاپن را دوره “هیان” (قرن هشتم تا نهم میلادی) دانسته اند. درکتاب “فوودوکی” که قدیمیترین کتاب تاریخی داستانی ژاپن محسوب میشود، اوّلین کسی را که دست به”هاراگیری” زده، یک الهه معرفی شده است. در کتاب داستانی”کوجی دان”(۱۲۱۵-۱۲۱۲) داستان واقعی کسی را که دست به “هاراگیری” زده آورده شده است. داستان این واقعه در سال ۹۸۹ میلادی در شهر کیوتو (پایتخت تاریخی ژاپن) اتّفاق میافتد. یکی از خاندان آل” فوجی وارا” که قدرت در دست داشتند دست به دزدی میزند.قضیه لو میرود. نگهبانان شهر وی را تعقیب میکنند و خانه اش رابه محاصره در میآورند. زمانی که حلقۀ محاصره بر وی تنگ میشود ناگهان از فرط خشم همان طور ایـستاده شکم خود را در برابر نگهبانان میدرد. سپس عضلات درونی خود را در آورده به سمت آنان پرت کرده نقش بر زمین میشود. گفته میشود کلمه “ریپ پوکو” به معنای خشم از این زمان به بعد در زبان ژاپنی رواج پیدا کرده است. (این کلمه از دو کانجی ایسـتادن و شکم تشکیل شده است)شکل گیری کامل آن به عنوان آخرین راه باقیمانده برای انتخاب مرگ پاک در اواخر دورۀ جنگ صد ساله (۱۵۶۸-۱۴۶۷) است. در این دورۀ طولانی جنگ، آشوب و درگیری تمام سرزمین های ژاپن را در بر میگیرد. به این جنگ ها در اصطلاح جنگ های شمال و جنوب نیز گفته میشود. این دورۀ طولانی جنگ باعث پیدایش نوعی فرهنگ دلاوری و شرف در بین جنگجویان ژاپنی میگردد. سامورایی هایی که فقط پیـشۀشان جنگ بود، در این دوره ظهور مییابند. هر چه این دوره طولانی آشوب و جنگ ادامه پیدا میکند ، به داستان های زیادی راجع به “هاراگیری” برمیخوریم. “هاراگیری” کم کم تبدیل به یک رسم شجاعت در بین جنگاوران میگردد. در این دوره است که افرادی به عنوان تمام کننده با فاصلۀ تقریباً یک و نیم متر مسلح به شمشیر پشت سر فرد “هاراگیری” کننده قرار میگیرند. معمولاً”هاراگیری”راه مرگ شرافتمندانه است که به بازنده ها در جنگ داده میشود. به طوری که نه تنها خودکشی سربازان تقبیح میشود بلکه به عنوان نوعی ابراز علاقه و پایبـندی سربازان به شوگون ها و امپراطور با افتخار پذیرفته میشود. بزرگان و شوگون ها برای نشان دادن وفاداری جنگجویانشان نسبت به خویش، آنرا به رخ رقیب خویش وی کشند. گاهی نیز جنگجویی که خطایی از او سرزده است به جای اینکه کشته شود، مکلف میشود به دست خود شکم خویش را دریده و وفاداری خود را اعلام کند. اما گاهی نیز برای جلوگیری از ازدست دادن جنگجویان خبره و کارامد “هاراگیری” از طرف فرماندهان بالاست توصیه و تشویق نمیشود.در مواردی جنگجوی سامورایی بعد از شکست در جنگ، به جای اینکه به دست دشمن اسیر گشته و خواری و ذلّت را تحمل کند دست به این کار میزند.آنان میدانستند که اگر به دست دشمن بیفتند سرنوشتی جز مرگ با خفت در انتظارشان نـیست. چه بهـتر که با دست خویـش خود را به هلاکـت برسانند. با این حال همۀ جنـگجویان “هاراگیری” را آخرین راه نمیدانند. بعضی ها بعد از قبول شکـست درجستجوی فرصـت مناسب دیگری صبر میکنند.به طور کلی”هاراگیری” دو حالت اختیاری و یااجباری میتواند داشته باشد.نوع اختیاری آن البته شرافتمندانه تر از نوع اجباری آن است.در نوع اختیاری آن “هاراگیری” علت های متـفاوتی میتواند داشته باشد.از قبیل خریدن جان بالامقام یا عضوی از خانوادۀ خویش. همچنین نوعی احساس مسوولیت. فردی که در انجام وظـیفۀ محول شده اهمال به خرج داده با “هاراگیری” اش گناهش را بر گردن میگیرد.“هاراگیری” علاوه بر اینکه مرگ پاک است، در واقع نوعی اعتراض به فرد تحمیل کننده و شاکی نیز هست. “هاراگیری” کننده با مرگ خویش میخواهد درستی و پاکی خویش و نادرستی و ناحقی فرد حاکم بر خویش ا ثابت کند. همین روحیۀ ژاپنی در انگیزه خودکشی در جامعۀ ژاپن امروز نیز صدق میکند. معولاً بچه های دانش آموز ژاپنی که مورد آزار و اذیت قرار میگیرند به جای اعتراض مسـتقیم به فرد اذیّت کننده و یا در میان گذاشتن آن با والدین یا مسوولین مدرسه دست به خودکشی میزنند. تا با این کارشان فرد خاطی را در عذاب وجدان قرار دهند، نزدیکان خود و یا مسوولین امور تربیتی را آگاه سازند یا آنها را به راه راست هدایت کنند.“استفان تورن بال” در کتاب خود “ساموایی ، راه جنگجویی”(۲۰۰۳) به یک نمونه تاریخی از این نوع”هاراگیری” اشاره میکند:«اعتراض دلیل دیگری از دست زدن به “هاراگیری” است که “کان شی” خوانده میشود. این نوع خودکشی ها نمونه شان نادر است. اما “کان شی”مشاور یکی از فرمانروایان دورۀ جنگهای طولانی، وی را عمیقاً تحت تاثیر قرار میدهد. “اودا نوبوناگا” در سن پانزده سالگی حکومت پدری را به ارث میبرد. با اینکه “اودا” جنگاوری دلاور بود اما توجه چندانی به ادارۀ سرزمین های تحت حکومت خویش نشان نمیدهد.کوشش های یکی از مشاوران نزدیک وی به نام “هیراده کیوهیده” برای هدایت “اودا”، فرمانده جوان مثمر ثمر واقع نمیافتد. “کیوهیده” با مشاهده این اوضاع ، خواست های خود را در نامه ای به عالیجناب خویش نوشته و در اعتراض به عدم توجّه وی دست به “هاراگیری” میزند. “اودا”عمیقاً متاثّر گشته و از آن پس وی سعی در اصلاح شیوۀ حکومت خویش میکند و البته یکی از کسانی میشود که نتایج بسزایی در تاریخ ژاپن به یادگار گذاشته است.»دردناکترین نوع “هاراگیری” ، دریدن شکم و در آوردن عضلات داخلی خویش است. این نوع “هاراگیری” ، به “مونن فوکو” معروف است. معنای آن “هاراگیری” پاک است. در اعتقادات ژاپنی که آمیـخته ای از باورهای آیین بوداییست، شکم درون انسان به حساب میآید و این باور وجود دارد که با دریدن شکم، درون آدمیپدیدار گشته و پاکی وی بر همگان آشکار میگردد.در اوایل دورۀ “ادو”(۱۸۶۸- ۱۶۰۳)، شرایط “هاراگیری” اندکی تغییر مییابد. و از اعطای انتخاب مرگ شرافتمندانه به نوعی جزای مرگ تحمیلی تغییر شکل مییابد و جنبۀ روحیات دلاوری و شرف آن رنگ میبازد. در این دوره، هنگام اجرای مراسم “هاراگیری” سه شمشیرکوتاه به منظور هاراگیری را در اطراف فرد میگذارند. و تا فرد بدن خود را دراز کرده شمشیر را بردارد، تمام کننده از پشت گردن وی را میاندازد.این نوع جزاء بیشتر برای جلوگیری از پرخاش و اعتراض فرد خاطی به کار گرفته میشده است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سیمرغ]
[مشاهده در: www.seemorgh.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 834]