واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: آینده آمریکا از نگاه سیا
![آمریکا](http://img.tebyan.net/big/1388/08/10512316621030251881949522918656109194136185.jpg)
اگر چه ممكن است آمادگی سفر در زمان را نداشته باشید اما به هر حال به سال 2025 میلادی خوش آمدید. در آن سال اقامتگاههای مردم از اطاقهایی كوچك فراتر نخواهد رفت و شرایط نسبت به امروز كاملا متفاوت خواهد بود.شورای امنیت ملی ایالاتمتحده (NSC) كه از زیرمجموعههای سازمان اطلاعات مركزی این كشور موسوم به سیا است در نوامبر 2008 میلادی آخرین شماره از نشریات آیندهنگرانهاش كه هدف ترسیم دورنمایی از آینده برای دولت باراك اوباما، رئیسجمهور را دنبال میكند، منتشر ساخت.این گزارش كه عنوان «روشهای جهانی 2025» را بر خود داشت، پیشبینی كرده است اهمیت و اعتبار ایالات متحده گام به گام طی 15 سال آینده با ظهور چین و هند به عنوان ابرقدرتهایی نوظهور كمرنگتر خواهد شد. هرچند در این گزارش حال و هوای استراتژیك آینده مورد بررسی قرار گرفته لیكن از بین رفتن اهمیت و اعتبار آمریكا برجستهترین نكته آن بود.اگرچه ایالات متحده در سال 2025 همچنان قدرتمندترین بازیگر عرصه جهانی خواهد بود اما برتری نظامی، اقتصادی و سیاسی واشنگتن تا حدود زیادی رنگ باخته و به واسطه رشد و توسعه كشورهایی چون هند و پاكستان مهار میشود.با گذشت تنها 11 ماه روند تحولات به قدری سریع بوده كه به نظر میرسد سال 2025 همین حالا فرا رسیده است. بسیاری از پیشبینیهای مطرح در گزارش سال گذشته در واقع همین حالا در مسیر تحقق قرار گرفتهاند.این گزارش كه عنوان «روشهای جهانی 2025» را بر خود داشت، پیشبینی كرده است اهمیت و اعتبار ایالات متحده گام به گام طی 15 سال آینده با ظهور چین و هند به عنوان ابرقدرتهایی نوظهور كمرنگتر خواهد شدچهار كشور برزیل، روسیه، هند و چین كه به اختصار تحت عنوان BRIC شناخته میشوند اكنون نقش به مراتب مهمتری از آنچه گمان میرفت در اقتصاد جهانی ایفا میكنند. در آن سوی طیف اهمیت و اعتبار صنعتی - اقتصادی كشورهای صنعتی دنیا (7 G) كه روزگاری بازوی واشنگتن برای سلطه بر اقتصاد جهان بودند روز به روز كمتر میشود. كشورهایی كه زمانی برای كسب راهنمایی یا كمك چشم به واشنگتن دوخته بودند اكنون آمریكا را نادیده گرفت و منطبق با منافع ملی خود تصمیمگیری میكنند. امروز احتمال استفاده یكجانبه ایالاتمتحده از قدرت نظامی باتوجه به این كه قدرتهای رقیب برای افزایش توانمندیهای خود تلاش میكنند و كشورهای كوچكتر اقدامات نامتقارن برای مقابله با قدرت آتش بالای ارتش آمریكا را در دستور كار قرار دادهاند به مراتب كمتر از گذشته است.هر چند هنوز كسی شهامت فریاد زدن این واقعیت را ندارد لیكن تنها با گذشت یكسال از دوره 15ساله پیشبینی شده در گزارش سال گذشته NIC به نظر میرسد آمریكا دیگر آن قدرت بلامانع گذشته نیست و دوران یكهتازی این كشور به روزهای پایانی خود نزدیك میشود.همه نشانهها از سرعت گرفتن روند تحقق پیشبینیهای این گزارش حكایت دارد. این نشانه تلفیقی از تحولات نظامی - سیاسی هستند كه كاهش قدرت آمریكا را برجستهتر میسازد.در نشست اقتصاد جهانی روزهای 24 و 25 سپتامبر سالجاری میلادی در سنپترزبورگ روسیه رهبران كشورهای صنعتی جهان (8 G) با واگذاری مسوولیت ساماندهی تحولات اقتصادی جهان به گروهی بزرگتر كه روسیه، هند، برزیل، تركیه و چند كشور در حال توسعه دیگر را در قالب گروه 20 در برمیگیرد، موافقت كردند. هرچند تردیدهای زیادی در مورد توانمندی این گروه جدید وجود دارد اما نفس شكلگیری آن نمادی از پایان تسلط غرب بر اقتصاد جهان است. اهمیت تشكیل گروه 20 در واقع به جای گروه 8 در واقع اشاره به عبور از دوران یكهتازی اقتصادی و صنعتی ایالاتمتحده است.
![جهان](http://img.tebyan.net/big/1388/08/194195105315422731796213712124278149175253.jpg)
جفری ساچس، استاد اقتصاد دانشگاه كلمبیا مدتی قبل در روزنامهتایمز مالی نوشته بود «در تمامی سالهای فعالیت 33 ساله گروه 7 این ایالاتمتحده بود كه تصمیمهای مهم را یكتنه و با جلب نظر سایر كشورهای عضو اتخاذ میكرد.»مدتهاست گفته میشود دشمنان و حتی دوستان آمریكا در مذاكراتی آشكار و نهان به دنبال كنار گذاشتن دلار آمریكا به عنوان ارز اصلی مراودات اقتصادی جهان هستند. دلار به طور مداوم در حال از دست دادن ارزش خود در برابر سایر ارزهاست و نوسانات مداوم آن باعث شده بسیاری از كشورها یورو را در مبادلات تجاری خود جانشین دلار كنند.تحولات اخیر به وضوح نشان داد آمریكا باید برای روزگاری كه دیگر تنها ابرقدرت دنیا نخواهد بود آماده شوداین مساله در یكی از نشستهای تابستان جاری نمایندگان BRIC مورد بحث و بررسی قرار گرفت. ایده ایجاد بازار پول واحد بین این چهار كشور اگرچه تا پیش از امسال رویایی دوردست بود اما در نشست اخیر این گروه در لیكاترینبورگ روسیه مقرر شد این روند با جدیت پیگیری شود.این واقعیتی غیرقابل كتمان است كه چهار كشور عضو BRIC روی هم رفته 43 درصد جمعیت دنیا را در خود جای دادهاند، 33 درصد تولید ناخالص جهان را دارند و پیش از آن كه سال 2020 میلادی از راه برسد حجم مبادلات تجاری آنها از مجموع مبادلات تجاری اروپا و ایالاتمتحده فراتر خواهد بود.تا آنجا كه به جبهه دیپلماتیك مربوط میشود واشنگتن همین حالا با شورش روسیه و چین مواجه است كه در برابر سیاستهای آمریكا در عرصه بینالمللی مقاومت میكنند.مدتهاست گفته میشود دشمنان و حتی دوستان آمریكا در مذاكراتی آشكار و نهان به دنبال كنار گذاشتن دلار آمریكا به عنوان ارز اصلی مراودات اقتصادی جهان هستندماه گذشته و تنها با فاصله اندكی پس از آن كه دولت اوباما اعلام كرد برای كاهش دغدغههای روسیه از استقرار ابزار سامانه دفاعموشكی در شرق اروپا چشمپوشی كرده است مسكو اعلام داشت مخالف اعمال فشار بیشتر به تهران برای كنار گذاشتن برنامه هستهایاش است.چین هم كه به دنبال تقویت جایگاه خود به عنوان ابرقدرتی در حال ظهور است طی ماههای اخیر بهكرات عدم پیروی بیچون و چرای خود از خطوط تعیین شده توسط آمریكا را نشان داده است.از نظر واشنگتن تلاش برای جلب حمایت سایر كشورها از جنگ افغانستان با پاسخ مهار ناامیدكنندهای مواجه شده است. دولت بریتانیا پس از رایزنیهای گسترده دیپلماتهای آمریكایی روز 14 اكتبر اعلام كرد نیروهای تازهنفس بیشتری به افغانستان اعزام میكند اما وقتی گوردون براون، نخستوزیر این كشور چند روز بعد به پارلمان رفت و تصریح كرد در قالب این برنامه تنها 500 نیروی تازه به افغانستان اعزام میشود كاملا مشهود بود كه حتی نزدیكترین متحد اروپایی آمریكا هم دیگر خود را متعهد به پیروی كوركورانه از واشنگتن نمیداند.در یكی از تحولاتی كه به لحاظ ظاهر اهمیتی اندك و از نظر سمبلیك به غایت مهم بود كمیته بینالمللی المپیك با كنار گذاشتن شیكاگو، ریودوژانیرو را به عنوان میزبان المپیك تابستانی سال 2016 معرفی كرد. این اولین باری است كه یك كشور آمریكایلاتین به چنین افتخاری نایل آمده است. حضور اوباما در مراسم رایگیری در كپنهاگ هم نتوانست نظر اعضای كمیته بینالمللی المپیك را نسبت به شیكاگو كه زمانی اقامتگاه اوباما بود، تغییر دهد.تحولات اخیر به وضوح نشان داد آمریكا باید برای روزگاری كه دیگر تنها ابرقدرت دنیا نخواهد بود، آماده شود . هرچند آمریكا برای سالها و حتی شاید دههها قدرت اقتصادی اصلی دنیا باقی مانده و همچنان مخربترین ارتش را در اختیار داشته باشد اما برخلاف گذشته قادر به دیكته كردن دیدگاههای خود به دیگران و مدیریت دنیا نخواهد بود.تنظیم برای تبیان: سعید آقازاده
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 220]