واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: لوکوموتیو بازار جهانی راه افتاداقتصاد آمریکا بار دیگر در مسیر رشد قرار گرفت
فراتر از انتظاربیش از یک سال از زمانی که بحران اقتصادی در کشورهای صنعتی جهان شدت گرفت میگذرد. بحرانی که به عنوان یکی از بزرگترین چالشهای کشورهای توسعه یافته طی سالیان اخیر تلقی شد و موجی از رکود در بازارهای جهانی پدید آورد؛ اما حالا با گذشت یکسال میتوان سیام اکتبر 2009 را روز مهمی برای این کشورها دانست.روزی که اعلام شد اقتصاد آمریکا در یک سال گذشته بار دیگر در مسیر رشد قرار گرفته و حتی بهتر از آنچه انتظار میرفت ظاهر شده است.بر اساس آمار جدید، اقتصاد آمریكا در سه ماهه سوم سال میلادى جارى (بین ماههاى ژوئن و سپتامبر) رشد داشته كه نرخ معادل سالانه آن 5/3درصد است. این رقم بیشتر از رشد 3.2 درصدی است كه اقتصاددانان پیشبینى مىكردند و بالاترین نرخ رشد در طى دو سال گذشته محسوب مىشود. از سه ماهه دوم سال ۲۰۰۸ كه اقتصاد آمریكا نرخ رشد سالانهاى معادل 4/2درصد از خود نشان داد، این اولین بارى است كه نشانهاى از رشد در اقتصاد این كشور دیده میشود.تیموتی گیتنر، وزیر دارایی آمریکا رشد اقتصادی سال گذشته را ناشی از یک احیای اقتصادی مبتنی بر سرمایهگذاری دانسته است؛ اما در محافل اقتصادی غیردولتی برنامه محرك اقتصادى دولت آمریكا كه با صرف هزینهاى بالغ بر ۷۸۰میلیارد دلار به اجرا درآمد و شامل طرحى كمكى براى صنعت اتومبیلسازى در این كشور و ارائه یارانه به تولیدكنندگان براى پرداخت بخشى از هزینه تعویض اتومبیلهاى قدیمی با اتومبیلهاى جدید بود، از عوامل ایجاد این رشد تلقى مىشود. یكى دیگر از عوامل رشد به حركت افتادن بازار مسكن بوده است. به اعتقاد كارشناسان معافیت مالیاتى هشتهزار دلارى براى كسانى كه اولین خانه خود را خریداری میکنند باعث رشد در این عرصه شد.بر اساس آمار جدید، اقتصاد آمریكا در سه ماهه سوم سال میلادى جارى (بین ماههاى ژوئن و سپتامبر) رشد داشته كه نرخ معادل سالانه آن 5/3درصد است. این رقم بیشتر از رشدی است كه اقتصاددانان پیشبینى مىكردند اتفاقی که درست یک هفته قبل از سوی یکی از مشهورترین اقتصاددانان آمریکایی پیشبینی شده بود. رابرت شیلر، استاد اقتصاد دانشگاه ییل، یکی از معدود اقتصاددانانی بود که پیش از بروز موج عظیم رکود در اقتصاد جهان با گوشزد کردن سیاستگذاریهای اشتباه در عرصه اقتصاد، بحران را پیشبینی کرده بود. او هفته گذشته با تحلیل دادههای جدید از بازار مسكن، پایان بحران را پیشبینی کرده بود. به گفته شیلر «به نظر میرسد بالا و پایینهای بازار مسکن باعث شده باشد که بسیاری از مردم آمریکا به دلال مسکن تبدیل شوند.هنوز هم دریافت وام مسکن امر متداولی است. به علاوه مردم شاخصهای اقتصادی و طرحهای نجات فدرال را زیر نظر میگیرند تا بتوانند تصمیمات خود را طوری اتخاذ کنند که از طریق سرمایهگذاری در بخش مسکن به سود خوبی برسند. به هر حال من معتقدم که چرخش ناگهانی در قیمتها میتواند به معنی این باشد که باید منتظر رونق در بخش مسکن باشیم.»وزیر خزانهداری آمریكا با اعلام اینكه این رشد اقتصادی حاصل محركهای اقتصادی و كمكهای دولت نیست اعلام كرد كه از این پس شاهد اقتصادی سرمایهگذاری محور و صادرات محور خواهیم بود و دیگر قرار نیست آمریكاییها تنها وام بگیرند و هزینه كنند.
رونق بازار مسکن؛ مقدمه خروج از بحرانحدود یک سال پیش، بحران مالی در کشورهای صنعتی زمانی شدت پیدا کرد که دولت آمریکا اعلام کرد اداره دو موسسه بزرگ مالی را که در بازار مسکن فعال هستند، در دست میگیرد. در آن زمان، خزانهداری آمریکا هم پذیرفت که ۲۰۰میلیارد دلار به این دو موسسه کمک کند.این دو موسسه که «فانی می» و «فردی مک» نام دارند، قربانی کاهش قیمت مسکن و افزایش مشکلات مربوط به پرداخت اقساط وامها شدند و در حقیقت هرچند سعی کردند بازار را در وضعیتی بهتر از آنچه که باید باشد، تثبیت و حفظ کنند، درعمل باعث شدند وضعیت بخش مسکن بدتر شود.بسیاری رکود در بازار مسکن را که ناشی از اشتباهات بزرگ در سیاستگذاری کلان این بازارها میدانستند و آغازگر بحران مالی ارزیابی کردند. موضوعی که رونق در بازار مسکن را برای رصد روزنههای امید در اقتصاد بحرانزده آمریکا به عاملی تعیینکننده تبدیل کرد. در اواخر آگوست (مرداد – شهریور) به دنبال انتشار آمارهای فصل دوم سال 2009 كه نشانگر خروج سه ابرقدرت اقتصادی یعنی آلمان، فرانسه و ژاپن از گرداب ركود اقتصادی بود، یك مقام ارشد اقتصاد آمریكا هم اعلام كرد كه ركود اقتصادی این كشور نیز در شرف پایان است و رونق اقتصادی به زودی آغاز خواهد شد. واکنشها به اعلام رشد 5/3درصدیباراك اوباما رییسجمهوری آمریكا از خبر رشد اقتصادی استقبال كرد و آن را نشانى از كاهش یافتن آثار ركود اقتصادى دانست. وی با تاکید بر اینکه گامهایى كه دولت او برداشته باعث ایجاد «تغییر» شده است، در عین حال تذكر داد كه كشورش تا خروج از ركود، راهى طولانى در پیش دارد. آمار ارائه شده نشان مىدهد كه در مقایسه با سه ماهه دوم سال ۲۰۰۹، اقتصاد آمریكا در سه ماهه سوم سال میلادى 9/0درصد رشد داشته است.باراك اوباما رییسجمهوری آمریكا از خبر رشد اقتصادی استقبال كرد و آن را نشانى از كاهش یافتن آثار ركود اقتصادى دانست. وی تاکید کرد گامهایى كه دولت او برداشته باعث ایجاد «تغییر» شده استژاپن، چین، آلمان و فرانسه هم از شرایط ركود اقتصادى خارج شدهاند، اما در این میان اقتصاد بریتانیا در همین مدت با افولى 4/0درصد مواجه بود.اقتصاد آمریکا به عنوان لکوموتیو اقتصاد جهانی در مسیر رشدی فراتر از حد انتظار قرار گرفته و باید منتظر آثار این رشد در دیگر اقتصادهای بزرگ دنیا بود هرچند تیموتى گیتنر، وزیر دارایى آمریكا روز جمعه با تاکید بر اینکه اقتصاد آمریکا به «ثبات» رسیده و میتوان آثار این شرایط را در تمامی اقتصادهای جهان دید در عین حال اذعان کرد كه هنوز میلیونها نفر در سختى هستند: براى هر فرد بیكار، بیكارى به نحو غیرقابل قبولى بالاست و براى هر بنگاه تجارى كوچكى كه با بحران اعتبار مواجه است، ركود كاملا بارز و شدید است.
احیای خالی از شادیروز جمعه همچنین هفتهنامه اکونومیست در گزارشی به تحلیل آمارهای جدید رشد اقتصادی در آمریکا پرداخت و با اشاره به گزارش روز پنجشنبه دولت آمریکا که تولید ناخالص داخلی این کشور در فصل سوم سالجاری 5/3درصد رشد را نسبت به مدت مشابه سال قبل از خود نشان داده است، نوشت: این اولین رشد از فصل دوم سال 2008 تاکنون بوده است. شواهد دیگری در این گزارش ارائه شده است دال بر اینکه رکود اقتصادی آمریکا در فصل سوم یا حتی درست پیش از فصل سوم پایان یافته بود. البته دفتر ملی تحقیقات اقتصادی که یک گروه متشکل از اقتصاددانان دانشگاهی است بر این باور است که رکود اقتصادی آمریکا در دسامبر 2007 آغاز شد و در ماه ژوئن سال جاری پایان یافت. در این صورت عمر این رکود بالغ بر 18 ماه بوده است که آنرا به طولانیترین رکود از سال 1933 تاکنون تبدیل ساخته است.مصرفکنندگان آمریکایی نسبت به این وضع بدبین هستند. بنا به اعلام یک گروه تحقیقاتی به نام کانفرس بورد، شاخص اعتماد مصرفکنندگان در ماه اکتبر سقوط کرد. یک نظرسنجی که به سفارش اکونومیست و توسط مرکز یوگو انجام شد حاکی از آن است که 35درصد مردم آمریکا فکر میکنند اقتصاد کشورشان رو به وخامت است. تنها 28درصد آنها بر این باورند که اقتصاد رو به بهبود است. نرخ بیکاری همچنان رو به فزونی است و حتی یکی از مشاوران کاخ سفید بهنام کریستینا رومر پیشبینی میکند که این نرخ طی سال آینده میلادی نیز در سطح «به شدت بالایی» باقی خواهد ماند. بخش اعظم رشد اقتصادی آمریکا در فصل سوم حاصل محرکهای موقتی دولت است. هزینه مصرفکنندگان تا 4/3درصد رشد کرد که این بهترین رشد از اوایل سال 2007 تاکنون بوده است. علت آن هم عمدتا این موضوع بوده است که مردم بهوسیله کمک نقدی دولت فدرال برای تعویض خودروهای قدیمی، توانستند خودروهای جدیدی را در ماههای جولای و اوت خریداری کنند، اما پس از این دو ماه فروش خودرو دوباره کاهش یافت.مصرفکنندگان آمریکایی نسبت به این وضع بدبین هستند. بنا به اعلام یک گروه تحقیقاتی به نام کانفرس بورد، شاخص اعتماد مصرفکنندگان در ماه اکتبر سقوط کردساخت و ساز مسکن 4/23درصد افزایش یافت که این اولین افزایش از سال 2005 تاکنون بوده است. علت آن هم تخفیف مالیاتی 8،000 دلاری برای خریداران خانههای نوساز بود. اما فروش مسکن نوساز در ماه سپتامبر 6/3درصد کاهش یافت چون مهلت استفاده از تخفیف مالیاتی به سر رسید.براساس یافتههای مرکز نظرسنجی یوگو رایدهندگان بیش از هر چیز دیگری نگران اقتصاد هستند و 47 تا 43درصد از مردم اداره اقتصاد آمریکا توسط باراک اوباما را مورد تایید قرار نمیدهند. این یافته اوباما و رهبران حزب دموکرات را برآن داشته است که محرکهای جدیدی را بکار گیرند. یکی از این راهکارها حاکی از آن است که مدت پرداخت مزایای بیکاری برای برخی از کارکنان 14 تا 20هفته افزایش یابد. راهکار دیگر مبنی بر پرداخت یارانه به بیمههای درمانی کسانی است که همزمان با از دست دادن مشاغلشان بیمههای درمان خود را از دست میدهند. این راهکارها مفیدند. دریافتکنندگان آنها نیاز مبرم به آنها دارند و احتمالا تا آخرین پنی این کمکها را خرج میکنند. اما از سوی دیگر باید به این نکته توجه داشت که محرکهای اقتصادی بیشتر بر شدت کسری بودجه شدید آمریکا خواهد افزود. بازارها هم انتظار دارند فدرال رزرو تا ماه مه بر نرخ بهره بیفزاید و پیشبینیهایی وجود دارد دال بر اینکه فدرال رزرو در اجلاس روزهای سوم و چهارم نوامبر خود، از شدت تلاشهای خود برای حفظ نرخ بهره در حد نزدیک به صفر خواهد کاست. فدرال رزرو طی سال آینده میلادی مشغول ایجاد ضربهگیرهای اقتصادی و کاهش فشارهای کسری بودجهای خواهد بود. منبع: دنیای اقتصادتنظیم برای تبیان: سعید آقازاده
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 226]