واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > خاورمیانه - تونس، مصر، یمن ، بحرین و این روزها هم لیبی. آیا عربستان می تواند مهره بعدی در این دومینوی سیاسی باشد؟ بسیاری فرض انقلاب در عربستان سعودی را هم ناقص می دانند. راشل برانسونتونس، مصر، یمن ، بحرین و این روزها هم لیبی. آیا عربستان می تواند مهره بعدی در این دومینوی سیاسی باشد؟ بسیاری فرض انقلاب در عربستان سعودی را هم ناقص می دانند. با این همه صفحات فیس بوک را که شخم می زنید به روز خشمی می رسید که برای خاندان سعود یازدهم ماه مارس اعلام شده است. برخی در این خاندان سلطنتی از اصلاحات سیاسی و اجتماعی سخن می گویند. ملک عبدالله کهنسال هم وعده کمک های اقتصادی را داده است . حرکتی که در حقیقت ترفندی است مالی برای پایان دادن به ناآرامی ها. اکنون پرسش اینجاست که آیا خاندان سعودی که غیرقابل لرزش به نظر می رسید و در حقیقت تامین کننده منفعت واشنگتن در منطقه هم بود،با اراده مردمی که از سرکوب و خفقان خسته شده اند، خواهد لرزید؟ گویا انقلاب در خاورمیانه تبدیل به امری مسری شده و البته که این قاعده صرفا برای چند هفته اخیر نیست. در دهه 50 زمانی که جمال عبد الناصر به قدرت رسید، تظاهرات های ناسیونالیستی در سرتاسر منطقه به راه افتاد. در آن دوره این حکمرانی در مصر رهبری ها در اردن، سوریه، عربستان سعودی و لیبی را به چالش کشید. در آن زمان خاندان سعود از جانب یکی از خودی ها متحمل بی آبرویی بدی شدند. یکی از شاهزادگانی که در صف قرار گرفتن در منصب پادشاهی بود با موج به راه افتاده در مصر همراه شده و چند سالی را در قاهره اقامت گزید.آن شاهزاده طلال بن عبدالعزیز آل سعود نام داشت. مردی که پسر موسس خاندان سلطنتی آل سعود بود. این شاهزاده امروزه روز به طبقه نخبه گرای عربستان بازگشته و البته به یاد هم قبیله ای های خود هم می اندازد که نمی توانید از جریان انقلاب به راه افتاده در امان باشید. این شاهزاده سعودی در تازه ترین گفتگوی خود با شبکه بی بی سی گفت: تا زمانی که مشکلاتی که عربستان با آن دست و پنجه نرم می کند حل و فصل نشود ،آنچه که ما در کشورهای خاورمیانه نظیر بحرین شاهد آن بودیم و هستیم قابلیت انتقال به ریاض حتی در ابعادی بدتر را هم خواهد داشت . شرق و غرب شبه جزیره عربستان از مصر و اردن تا بحرین و یمن درگیر و دار خیزش های مردمی است که ترس نهفته در خاندان سعود را بیدار کرده است : تسلسل.ابتدای قرن بیستم بود که عربستان سعودی میان اتحاد با آمریکا یا بریتانیا ، نخستین گزینه را انتخاب کرد تا به نوعی با استعمار انگلستان برخورد کرده باشد . در جریان جنگ سرد این خاندان در برابر همسایگانی که متحد اتحاد جماهیر شوروی سابق بودند تا کمر دولا شد تا مبادا دورتا دورش را کمونیست ها احاطه کنند. از زمان پایان جنگ سرد هم ، اصلی ترین هدف دستگاه دیپلماسی عربستان سعودی مقابله با ایران و نفوذ این کشور در منطقه بوده است. ریاض از نفوذ ایران در دورتادور خود واهمه عجیبی دارد. از افغانستان گرفته تا عراق و لبنان و فلسطین در سیطره تاثیر و نفوذ تهران قرار دارند. هفته پیش زمانی که ملک عبدالله پس از چندین ماه درمان و گذراندن دوران نقاهت از مراکش به عربستان بازگشت یکی از نخستین مهمان های او همتای وی از بحرین بود. پادشاه بن عیسی آل خلیفه به دیدار ملک عبدالله شتافت تا با او در خصوص آنچه منطقه را در برگرفته است به بحث و تبادل نظر بپردازد. بحرین تا شرقی ترین استان عربستان سعودی که شیعه نشین هم است تنها 20 مایل و شاید هم کمتر فاصله دارد. کشوری کوچک که در سیطره و حمایت خاندان سعود است. بسیاری بحرین را قلب توجه دستگاه دیپلماسی ایران هم می دانند. این دیدار در حقیقت نشانه واضح و مبرهن حمایت خاندان سعود از خاندان سلطنتی بر تخت قدرت نشسته در منامه بود. دیداری که نشان داد ریاض از آنچه در منامه می گذرد و آینده سیاسی این کشور دلخوشی ندارد. این دغدغه را کنار شوکی بگذارید که خاندان سعود از حمایت سریع باراک اوباما از خیزش های عمومی در مصر و به حاشیه راندن حسنی مبارک احساس کردند. خاندان سعود به آرامی حوادث در اطراف خود را نگاه کرده و به این نتیجه می رسند که نمی توانند با جوانان انقلابی بیخ گوش خود وارد تقابل شوند. خیزش های عمومی در مصر، تونس، لیبی و بحرین ریشه در مطالبه های مدنی و گاه نیازهای اقتصادی دارد . هیچ کدام از این کشورها برنامه های جایگزنی مدونی ندارند. البته که در تمامی آنها اپوزیسیون های ریشه دار به چشم می خورد و این افراد برای فردا برنامه ای در سر دارند. رهبران این جنبش های مردمی به دنبال ارتش مستقل هستند. اقتصاد در تمامی این کشورها آنچنان به سامان نیست و فرصت های شغلی هم بسیار محدود است . عربستان سعودی از برخی وجوه با این کشورها متفاوت است :1. اوضاع اقتصادی در عربستان بسیار بهتر از کشورهاییی است که خیزش های عمومی را تجربه کرده و یا در حال مزه مزه کردن آن هستند. تولید ناخاصل ملی برای مصر 6 هزار دلار ، برای تونس 9 هزار دلار و برای عربستان 24 هزار دلار است . خاندان سعود همچنین برای خرج کردم برای هموطنان خود دست باز و توانمندی دارند . قیمت نفت هر روز سیر صعودی خود را طی می کند. روز چهارشنبه بود که ملک عبدالله برای راضی کردن مردمان خود از بسته اقتصاد کمکی 35 میلیارد دلاری سخن گفت. فقر در عربستان حقیقتی قابل اغماض نیست اما بهای نفت و تلاش خاندان سعود در اقناع مردم می تواند بر این معضل هم نقابی جدی بزند. 2. عربستان سعودی بر خلاف کشورهایی که نام انها در بالا برده شد دارای اپوزیسیون جدی نیست که در مقابل دولت قدعلم کند. در ده سال گذشته خاندان سعود به دنبال کشف چهره های وابسته به القاعده ای بود که خود زمانی خلق کرد. بسیاری از این چهره ها بازداشت و یا از کار نظامی و دولتی محروم شدند . روحانیون مخالف خاندان سلطنتی هم اندک اندک در مروز زمان خریداری شدند. برای بسیاری از نخبگان سیاسی در عربستان سعودی همین خاندان سعود بهترین سرمایه برای آینده ای روشن هستند. 3. ارتش در اختیار و وفادار به خاندان سلطنتی است . نقش ارتش در تمام انقلاب های قید شده را نباید نادیده گرفت. در عربستان سعودی ارتش و نیروهای امنیتی در اختیار خاندان سلطنتی و ده ها شاهزاده و وابستگان به سعود است . 4. برخورداری از برنامه مدون برای جانشینی. در شش دهه گذشته خاندان سعود 5 بار جابه جایی در قدرت را تجربه کرده اند. برخلاف مصر که جانشنی حسنی مبارک در آن عیان نبود و یا تونس که دیکتاتور فرصت نفش کشیدن به جانشینی را نداده بود ، در عربستان از هم اکنون جانشنین ملک عبدالله احراز هویت شده است . شاهزاده نایف را بسیاری مردی می دانند که بر کرسی ملک عبدالله تکیه خواهد زد . برخلاف آنچه که خاندان سعود گمان می کنند ایالات متحده به دنبال بیرون راندن این خاندان از طبقه حاکمیت نیست . دولت باراک اوباما باید در پشت پرده به خاندان سعود برای پیشبرد برخی اصلاحات کمک کند. پیش بینی تحولات در خاورمیانه امر بسیاری خطرناکی است سخنان جیمی کارتر را در سال 1977 میلادی به یاد آرید که رژیم سلطنتی در ایران را باثبات و موفق خواند. چند ماه پس از این سخنان و خوش بینی جرقه های ناآرامی و خیزش عمومی در ایران زده شد. واشنگتن پست 26 فوریه / ترجمه : سارا معصومی 48
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 675]