واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی:
امروزه به علت شیوع بالای افسردگی در جوامع، از آن به «سرما خوردگی روانی» یاد می شود افسردگی، بیماری شایع عصر ماست و در کشورهای مختلف جهان روندی فزاینده دارد. مشکلات زندگی ماشینی و همچنین بحران های اجتماعی و فرهنگی جوامع، باعث تشدید افسردگی شده است. امروزه به علت شیوع بالای افسردگی در جوامع، از آن به «سرما خوردگی روانی» یاد می شود، طوری که در آمریکا آمار سال۲۰۰۶، نشان می دهد بیماری افسردگی، بیماری اول است و نزدیک به ۶۰ میلیون نسخه داروی ضد افسردگی، در داروخانه ها فروخته شده است». پژوهش های ۵۰ سال اخیر نشان داده که کمبود ماده ای به نام «سرتونین» در مغز، یکی از عوامل ایجاد افسردگی است. روان شناسان نیز بر این باورند که فقدان تجارب مثبت از قبیل عشق و محبت و حمایت عاطفی در روابط انسانی، منجر به افسردگی می شود. افسردگی علایمی چون کناره گیری از مردم، مشکلات تمرکز، کم خوابی یا پرخوابی، اختلال در غذا خوردن و احساس گناه یا بی ارزشی دارد. اندیشیدن به مرگ و تمایل به خودکشی نیز از دیگر علایم شایع افسردگی است. مطالعات مختلف از این حکایت می کند که میزان افسردگی در زنان دوبرابر مردان است. پروین شکور، کارشناس ارشد روان شناسی بالینی می گوید: «افسردگی به عنوان یکی از شایع ترین اختلالات رفتاری و روانی در مردان حدود ۱۵درصد و در زنان ۲۵ درصد است». کارشناسان افسردگی را بعد از ایست قلبی، مهم ترین علل مرگ و میر زنان می دانند. افسردگی علل متعددی دارد؛ عوامل زیستی و وراثتی، شخصیت فرد و عوامل محیطی در بروز افسردگی دخیل هستند. البته در زنان، شیوه زندگی، شرایط بیولوژیک و عوامل خاصی مانند تولیدمثل، هورمون های ژنتیک، بارداری، زایمان و یائسگی در افسردگی تاثیر دارند. اعضای خانواده از جمله همسر می توانند در تخفیف و تسکین این اختلالات، نقش ایفا کنند؛ چنان که دکتر امان ا… قرایی مقدم، جامعه شناس ایرانی، نقش حمایتی همسر در دوران بارداری و زایمان را تا حد زیادی در رفع اضطراب و نگرانی زن موثر می داند. امروزه به خاطر مشارکت زنان در فعالیت های اجتماعی و اقتصادی و کم توجهی دولت ها و نیز سست شدن جایگاه خانواده، زنان، آسیب پذیرتر شده اند. دکتر قاسم قاضی، روان شناس در این باره می گوید: «بررسی ها در سراسر دنیا نشان می دهد که زنان برای ابتلا به افسردگی مستعد تر هستند و این موضوع با مسایل شغلی، ارتباطات اجتماعی، مسوولیت پذیری، دغدغه مالی و حمایت های روانی و اجتماعی مرتبط است». دکتر قاضی معتقد است، زنان به علت حساسیت های بالا، زود رنج بودن، عاطفه شدید و توجه زیاد به جزییات، بیشتر در معرض احساسات و هیجانات منفی و بالاخره افسردگی قرار دارند. از دیگر عواملی که زنان را به سمت افسردگی سوق می دهد، می توان به استرس و فشارهایی که در بیرون از محیط خانه تحمل می کنند، اشاره کرد. امروزه به دلیل عدم هماهنگی میان وظایف همسری و مادری از یک سو و اشتغال زنان از سوی دیگر، فشار روحی مضاعفی به آنها وارد می شود. دکتر قرایی مقدم در این باره می گوید: «وقتی در جامعه، زن باید دوشادوش مرد برای تامین مایحتاج زندگی کار کند، به جهت آن که حساس تر و عاطفی تر است، بیشتر در معرض افسردگی قرار می گیرد». جسیکا اندرسون، پزشک زنان در آمریکا در این باره می نویسد: «حقیقت این است که دارا بودن یک شغل طاقت فرسا در جامعه و هماهنگی آن با کارهای داخل منزل، برای زنان سخت و تنش زا است». خانم اندرسون می افزاید: «۶۰ درصد از مادران شاغل در آمریکا گزارش داده اند که استرس و فشار روحی، بحرانی ترین و خطرناک ترین مساله ای است که آنان با آن روبه رو هستند». وی معتقد است: «بسیاری از زنان یک روز طولانی را در اداره به پایان می رسانند، سپس بچه هایشان را از مهد کودک بر می دارند، شامی دست وپا می کنند، به امور درسی بچه ها رسیدگی می کنند و با توده ای از لباس های چرک روبه رو می شوند». جسیکا می گوید: «کشمکش همیشگی و پیوسته میان کار و ضرورت های خانوادگی، باعث می شود که بسیاری از زنان احساس کنند گویی در انجام کامل هر دو مسوولیت، ناتوان و عاجز هستند. همین مساله سبب اندوه زنان و در نهایت افسردگی آنان می شود». از دیگر عوامل افسردگی، رواج جنگ و خشونت در عصر حاضر است. امروزه زنان و کودکان در فلسطین، لبنان، عراق و افغانستان کشته و آواره می شوند. نداشتن سرپناه برای زنان فلسطینی نه تنها سبب افسردگی آنها می شود، بلکه تاثر همه زنان دنیا را برمی انگیزد. جنگ هایی که بر بشر امروز تحمیل می شود، می تواند از عوامل افسردگی در زنان باشد. خانواده های آمریکایی نیز از جنایات رهبرانشان دچار رنج و سرخوردگی هستند. روزنامه نیویورک تایمز نوشته است: «نیروهای ارتش آمریکا پس از گذراندن دوران خدمت در عراق با درگیری های غیرمنتظره ای در زندگی مشترک خانوادگی روبه رو می شوند و زندگی اکثریت آنها به طلاق می انجامد». لویی دانتون، یکی از نظامیان آمریکایی می گوید: «سربازان بعد از بازگشت از عراق نمی توانند به زندگی مشترکشان ادامه دهند و با همسران و فرزندانشان مشکل پیدا می کنند که دلیل آن، فشارهای روحی شدید ناشی از جنگ است». براساس مقیاس های روان شناسی، طلاق ۷۵ درصد به فرد ضربه روحی وارد می کند. علاوه بر این، خشونت عصر حاضر که از طریق رسانه ها به افراد تحمیل می شود، از دیگر عوامل افسردگی است. پائول کوتل، روانپزشک مرکز پزشکی پنسیلوانیا دریافته است که ارتباط تنگاتنگی بین استرس و تماشای مداوم تلویزیون از سوی کودکان وجود دارد و موجب افسردگی آنها در سن ۲۴ سالگی می شود. وی می گوید: «هزاران ساعت تماشای تلویزیون، کودکان ما را در معرض خشونت های ابلهانه مکرر قرار می دهد و آنها را هرچه بیشتر از تماس های اجتماعی و خانوادگی دور می کند». برای درمان افسردگی سالیان متمادی است که از روش های دارودرمانی و روان درمانی استفاده می شود. فرد در مسیر روان درمانی باید بکوشد افکار غلط و منفی درباره خود و اطرافیان را از ذهن خویش دور کند و رفتارش را تغییر دهد. اما امروزه ثابت شده که هرچه افراد به معنویات و شعایر دینی، بیشتر گرایش پیدا کنند، کمتر دچار استرس ها و اختلال های روانی می شوند. دکتر جعفر بوالهری، روانپزشک طی تحقیقاتی به این نتیجه رسیده که هرچه افراد، مذهبی تر باشند و گرایش به رفتارهای دینی و مذهبی مانند نیایش، توکل به خداوند، خیرخواهی نسبت به هم نوع، صله رحم و تعاملات صحیح اجتماعی در آنها قوی تر باشد، کمتر دچار افسردگی خواهند شد. دین اسلام نیز برای سالم ماندن روح و روان انسان ها، راهکارهای عملی را به افراد توصیه می کند. قرآن از انسان ها می خواهد که در مقابله با سختی ها و مرارت های زندگی، صبر و شکیبایی را شیوه خود سازند. قرآن کریم، یاد خدا را مایه آرامش قلب ها می داند و می فرماید: «او کسی است که سکینه و آرامش را بر دل های مومنان نازل کرد تا ایمانی بر ایمانشان بیفزایند…»(سوره فتح، آیه ۴). همچنین قرآن از مردم می خواهد نسبت به همدیگر نگرش منفی و گمان بد نداشته باشند. اسلام برای مقابله با افسردگی، سفارش می کند که انسان ها در چارچوبی معقول از نشاط برخوردار باشند. دین، نگاهی متعالی و هدفمند به مقوله شادی دارد. امام علی(ع) می فرماید: «شادی، انبساط خاطر و نشاط می آورد و غم، گرفتگی خاطر و دلگیری». اسلام در زمینه شاد زیستن مردم، به برخی نکات جزیی نیز توجه کرده است. به عنوان مثال استفاده از بوی خوش که موجب شادمانی است، از سنت های رسول خداست. پوشیدن لباس سفید و روشن، نظافت، سیر و سفر، شرکت در مجالس جشن و شادی مثل مجالس عروسی و اطعام هنگام ازدواج و تولد فرزند و بازگشت از حج، تاکید بر صله رحم و دید و بازدید و غیره، همه از لوازم یک اجتماع شاد و پرتحرک هستند. اسلام به ویژه از مردان می خواهد برای سلامت روحی و روانی خانواده به جایگاه زنان بیشتر توجه کنند. از نظر اسلام، زن مانند گل، لطیف و شکننده است؛ لذا همسر به عنوان باغبان باید در حفظ و مراقبت از آن بکوشد؛ چراکه زن سالم و درستکار می تواند فرزندان سالم و خوش رفتار تحویل جامعه دهد. در این میان، نقش دولتمردان برای مشارکت دادن زنان در فعالیت های اجتماعی قابل توجه است. آنان باید متناسب با روحیات، ویژگی ها و استعدادهای زنان، برنامه ریزی کنند. اگر زنان از حمایت های اجتماعی، فرهنگی و حقوقی لازم برخوردار شوند، در سازگاری میان نقش های مادری و همسری با مشارکت های اجتماعی موفق تر خواهند بود؛ در این صورت بیماری هایی مانند افسردگی در زنان کاهش یافته و از نیرو و تخصص آنان در مسیر توسعه و سازندگی به شکلی مطلوب استفاده خواهد شد. منبع:tahlilerooz.ir پایگاه اینترنتی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 553]