واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: هورموني براي رشد قد
در مطلب قبلي با عنوان " کوتاهي و بلندي قد" درباره ي عوامل موثر بر رشد قدي براي شما صحبت کرديم. حال ادامه ي مطلب ...هورمون رشد از بخش جلويي غده هيپوفيز ترشح شده و وارد خون مي شود و با اثر بر استخوان ها، باعث رشد طولي استخوان ها و بلندتر شدن قد مي شود. ترشح هورمون رشد از غده هيپوفيز يك جريان دائمي و هميشگي نيست، بلكه اين هورمون به صورت دوره اي يا پريوديك ترشح مي شود و ميزان آن در خون، در طول شبانه روز تفاوت دارد و تحت تاثير عواملي ترشح آن افزايش مي يابد. خوابيدن، ورزش كردن ، گرسنگي، سرما ، اعمال جراحي ، شوك هاي عصبي و خوردن غذاهاي پروتئيني باعث مي شود كه هورمون رشد بيشتر ترشح شود. در واقع هورمون رشد يك خاصيت فيزيولوژيك مهم دارد كه از كاهش غلظت گلوكز (قند) خون جلوگيري مي كند تا آن را براي نياز سلول هاي مغزي حفظ كند. بنابراين كاهش غلظت گلوكز به هنگام گرسنگي و ورزش سبب افزايش ترشح هورمون رشد در خون مي شود. در حين خواب عميق نيز بيشترين مقادير هورمون رشد ترشح مي شود.در دوران كودكي، ترشح کافي هورمون رشد اهميت زيادي دارد، زيرا مقادير متناسب آن سبب رشد طبيعي كودك مي شود و كاهش آن به كوتاهي قد و كاهش رشد كودك منجر مي شود. از طرف ديگر افزايش ترشح هورمون رشد نيز در سنين كودكي، باعث رشد و بلند قدي غير طبيعي و غول پيكري وي مي شود و عارضهاي به نام "ژيگانتيسم" را به وجود مي آورد. حتي بعد از سنين رشد كه صفحات رشد استخوان ها بسته مي شوند، با افزايش ترشح هورمون رشد، اگرچه طول استخوان ها افزايش نمي يابد، اما قطر استخوانها زياد شده و درشت هيکلي در ناحيه فك، پيشاني، دست و پاها عارضه اي را به وجود مي آورد كه "آكرومگالي" ناميده مي شود.
چگونه ترشح هورمون رشد را افزايش دهيم؟برخي از عوامل در افزايش ترشح هورمون رشد موثرند و در سنين رشد مي توانند باعث بلندي قد كودك و نوجوانان شوند كه در زير به آن ها اشاره مي كنيم:خواب كافي و منظم اولين قدم براي تحريك ترشح هورمون رشد، خواب كافي و البته منظم است. بيشترين ميزان ترشح هورمون رشد پس از به خواب رفتن و در 2 ساعت اول خواب است و به استخوانها مي رسد، بنابراين بهتر است كودكان و نوجوانان شب ها تا دير وقت بيدار نمانند و اگر مي توانند هنگام بعد از ظهر، خوابي هر چند كوتاه مدت داشته باشند.تغذيه صحيحمصرف غذاهايي كه پروتئين كم و قند بالا دارند، منجر به كوتاهي قد و تاخير در رشد مي شوند. بنابراين مصرف پروتئين به خصوص پروتئين هايي كه كيفيت بالايي دارند، براي رشد و افزايش قد لازم است. زياده روي در مصرف قندها و شيريني جات، سبب افزايش ميزان گلوكز (قند) خون به صورت ناگهاني مي شوند كه اين امر خود باعث كاهش ميزان ترشح هورمون رشد مي شود. غذاهاي چرب نيز حجم عضلات بدن را كاهش مي دهند و مانع رسيدن پروتئين كافي به بدن مي شوند.تمرينات ورزشيانجام روزانه ورزش هاي كششي و نرمشي، اثر مستقيمي بر افزايش ميزان هورمون رشد دارند و فعاليت هاي ورزشي شديد سبب كاهش قند خون مي شوند و متعاقب اين امر، ترشح هورمون رشد افزايش مي يابد. پزشكان معتقدند كه مصرف غذاهاي حاوي پروتئين، 2 ساعت قبل از ورزش و نيز پس از ورزش باعث افزايش قابل توجهي در ميزان هورمون رشد و نيز هورمون تستوسترون در آقايان مي شود.انجام ورزشهاي كششي مرتب، با تقويت عضلات پشت و تقويت ستون فقرات باعث راست قامتي بيشتر و افزايش قد تا حدود 5/2 تا 5 سانتيمتر مي شوند. بنابراين در هر سني كه هستيد، روزي 20 تا 30 دقيقه وقت براي ورزش بگذاريد تا از فوايد آن همچون افزايش متابوليسم (سوخت و ساز) بدن، كاهش حجم چربي بدن و تقويت سيستم ايمني بدن بهره ببريد.فاصله گذاري مناسب بين تغذيه و خواب مصرف غذاهاي سنگين پيش از خواب باعث مي شود كه در هنگام خواب ميزان انسولين خون افزايش يابد و اين مساله باعث كاهش ترشح هورمون رشد مي شود. بنابراين اگر مي خواهيد از خواب تان بهره كافي ببريد، حداقل 2 ساعت قبل از خواب، مواد غذايي سنگين و چرب و دير هضم نخوريد.كمبود روي و كوتاهي قد
عنصر روي يكي از مواد معدني مورد نياز بدن است كه پس از آهن، بدن بيشترين نياز را به آن دارد. اين عنصر كمياب در بدن نقش هايي حياتي دارد و كمبود آن سبب خستگي و ضعف، كوتاه قدي، عوارض پوستي و ديررس بودن صفات ثانويه جنسي مي شود. در كشور ما يكي از دلايل مهم كوتاهي قد در كودكان و نوجوانان، كمبود روي است كه بيشتر ناشي از جذب ناكافي اين عنصر است. غلات و نيز غذاهاي حيواني مانند گوشت و تخم مرغ ، لبنيات و غذاهاي دريايي مثل ماهي و ميگو سرشار از روي هستند. مصرف نان هايي كه به خوبي تخمير نشدهاند يا در تهيه آنها از جوش شيرين استفاده شده است، از جذب روي و املاح معدني ديگر جلوگيري مي کنند و باعث كوتاهي قد در جوانان مي شوند. در واقع در غلات و به ويژه پوسته آن ها مادهاي به نام فيتات وجود دارد كه مانع جذب روي است. ولي در اثر تخمير، تجزيه مي شود و از بين مي رود. با اين تفاسير درمي يابيد كه مصرف نان هايي كه به روش سنتي تهيه مي شوند و به خوبي تخمير مي شوند، بهترين منبع روزانه براي تامين روي هستند.امروزه مكمل هاي روي به صورت شربت هاي در داروخانه ها وجود دارند كه پزشكان براي كودكاني كه دچار كوتاه قدي و تاخير رشد هستند، تجويز مي كنند. علاوه بر روي، ويتامينها و مواد معدني ديگر همچون ويتامينA ، B12 ، آهن و كلسيم براي رشد قد ضروري هستند.در مطلب بعدي چگونگي پيشگيري از کوتاهي قد را برايتان بازگو خواهيم کرد...دكتر شيرين فرجي گودرزي* مطالب مرتبط: پيش بيني قد نهايي فردچرا قدم كوتاه است؟چارهجويي براي کوتاهي قدايرانيها کوتاه نشدهاند!تزريق هورمون رشد براي قداثرات هورمون رشد بر بدن بعد از اتمام سن بلوغ، قدتان بلندتر نخواهد شدتغذيه ي موثر در رشد قدي کودکانبررسي علل کوتاه قدي کودکان(1) و (2)روش جديد افزايش قد بخش تغذيه و سلامت تبيان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 610]