واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: به مناسبت 40 سالگي يونيكس
از زماني كه سيستم عامل يونيكس را در آزمايشگاههاي بل ايجاد كردهاند، تا امروز 40 سال ميگذرد. شايد شما از نخستين سيستمهاي عامل چيزي بهياد نياوريد، اما دستكم، مطمئنم كه بسياري از ما، بخش اعظمي از تاريخ كامپيوتر و سيستمهاي عامل را از نزديك ديده و لمسكردهايم. شايد ما تنها نسلي باشيم كه اين فناوري را از ابتدا تا بلوغ ديده باشيم. بنابراين، نگاهي به تاريخ تولد سيستمهاي عامل مختلفدر طول زمان مياندازيم:1969يونيكس در آزمايشگاههاي بل1 شركت AT&T متولد شد. وقتي AT&T تصميم گرفت تا استفاده از سيستم عامل "مالتيكس2 "خود را متوقف كند، "كن تامپسن3 "و "دنيس ريچي4" با يكديگر روي سيستم عاملي كار ميكردند كه بتواند بازي سفر فضايي كه "تامپسون" نوشته بود را اجرا كند. اين دو نام مضحكي بر خلاف نام قبلي به اين سيستم دادند: UNICS5 كه بعد به نام UNIX يا Unix تغيير نام داد. 1976مغز متفكر و سرپرست موسسه تحقيقاتي Intergalactic Digital، سيستمعامل سادهاي براي ريزكامپيوترهاي ساده خلق كرد. اين سيستم عامل طي 2دهه آينده، الگويي براي گونههاي مختلف DOS شد.1977پدربزرگ منبعباز فعلي در دانشگاه بركلي متولد شد. اين سيستم عامل كه امروزه با نام BSD6 معروف است، بالاخره توانست رقيبي جدي براي سيستمهاي عامل تجاري باشد و هسته حداقل يكي از بزرگترين سيستمهاي عامل تجاري را تشكيل دهد: Mac OS X شركت Tandy/Radio Shack نسل جديدي از كامپيوترهاي خانگي را معرفي كرد و سيستمعاملي به نام TRS-DOS همراه با آن عرضه كرد. اين سيستم عامل، فقط براي بزرگسالان قابل استفاده بود، چرا كه داراي دستوري چون KILL بود. توليدكنندههاي ديگر DOS، از مخفف كردن واژه Delete و بهكاربردن DEL دستور حذف را نام گذاردند. 1978اپل داس 1/3 آغاز به كار كرد؛ اين سيستم عامل سري كامپيوترهاي اپل 2 را تا 5سال راه ميانداخت. 1981كامپيوتر شخصي IBM متولد شد، بههمين ترتيب PC-DOS و نسخه ديگرش، MS-DOS منتشر شد. 1983حامي نرمافزارهاي آزاد، ريچارد استالمن نقشهاش را براي گنو شرح داد، سيستم عاملي شبيه يونيكس كه هيچ نرمافزار تجارياي در آن نباشد. 26سال از آن ماجرا گذشته است اما هنوز هسته رسمي گنو، GNU Hurd كامل نشده است.1984
در اين سال، اپل تبليغي تجاري منتشر كرد كه در آن، زني ورزشكار چكشي را به صفحه نمايش بزرگي پرتاب ميكند و تصوير برادر بزرگ (الهام گرفته از شخصيتي با همين نام در داستان 1984 جرج اورول) را در هم ميشكند. در نتيجه اين ويدئوي تبليغاتي، مردم ناگهان فراموش كردند كه سيستمهاي عامل ديگري وجود دارند و از اين بهبعد روي نبرد داس و مكينتاش متمركز شدند. 1985مايكروسافت ويندوز نسخه 01/1 خود را با قيمت ناقابل 99 دلار عرضه كرد. اين سيستم عامل كه همان سيستم عامل داس، با ظاهري گرافيكي بود، قابليت اجراي چندين برنامه همزمان و تعويض ميان آنها را در خود داشت. اما اين سيستم عامل، تا يك دهه بعد بهطور جدي در نظر گرفته نشد.آتاري ST با رابط كاربري رنگي قدم به ميدان رقابت گذاشت: GEM، از موسسه تحقيقات ديجيتال، همانهايي كه CP/M را خلق كرده بودند، ايجاد شد. GEM درست همانند ويندوز روي محيط خط دستوري، يك رابط گرافيكي ايجاد كرده بود. اين سيستم عامل، بهخاطر رابط كاربري و بستره موسيقي ديجيتال خود، محبوبيت زيادي ميان مخاطبين بدست آورد. بهگونهاي كه منبع الهام اپل در توليد سيستم عامل بعدياش شد. چند ماه بعد، آميگا بهوجود آمد. آميگا باعث شد ويدئوي ديجيتال گسترش زيادي پيدا كند.1986GEOS زاده شد و به اپل و مايكروسافت، ايدههايي براي پرداخت بيشتر داد.19872OS/ نخستين سيستم عاملي بود كه در اين سال خبرساز شد. اين سيستم عامل، روي پردازندههاي اينتل 80286 و 80386 كار ميكرد. قرارداد ميان IBMو مايكروسافت بهاتمام رسيد و 2/OS به محصول IBM بدل شد و مايكروسافت به محيط گرافيكي آن، نام ديگري داد: ويندوز NT. ساليان سال طول كشيد تا كاربران متوجه شوند، كداميك،ويندوز واقعي است.19882/ IBM OS نسخه 1/1 در نوامبر اين سال پاي بهعرضه گذاشت، اين سيستم عامل رابطي گرافيكي داشت كه بيشك، وام گرفته از والدين مايكروسافتياش بود.1989استيو جابز، چهارسال بعد از وادار شدن به ترك اپل و بنياد نهادن .NeXT Inc، با انتشار NeXTStep، كسب و كار خوبي بهراه انداخت. سيستم عامل جديد روي BSD، ظاهر گرافيكي بسيار زيبايي را بهنمايش گذاشته بود و با كيت ابزاري شيءگرايي كه در اختيار توسعه دهندگان قرار ميداد، بازگشت نهايي جابز به اپل را تضمين ميكرد. او اين X با حروف بزرگ را نگه داشت تا در انتهاي نام سيستم عامل قبلي اپل، Mac OS، داغ بزند. 1990
ويندوز 3 نخستين ويندوز مايكروسافت بود كه در بازار مخاطب عام، توجه زيادي بهخود جلب كرد، اما هنوز بر مبناي محيط داس فعاليت ميكرد و سيستم عاملي حقيقي نبود. طي چند سال آتي، مايكروسافت ويندوز 1/3 را معرفي كرد كه نسخهاي شامل رفع عيوب و برخي بهبودها بود. ويندوز 1/3 و بهدنبال آن، ويندوز 11/3، توجه زيادي را بهخود جلب كرد. اما هنوز يك سيستم عامل كامل نبود.1991"لينوس تروالدز" هسته سيستمعاملي يونيكسي كه تا حدي نام او را بهيدك ميكشيد را عرضه كرد. هسته لينوكس بهسرعت با نرمافزار گنو تركيب شد تا آرايهاي از سيستمهاي عامل منبعباز با نام لينوكس گسترش يابد. 1993ويندوز NT عرضه شد. همه فكر ميكردند NT مخفف New Technology است، اما مايكروسافت اين موضوع را رد كرد. اما نميتوانست اين موضوع را كه NT، نتيجه همكاري عالي مايكروسافت و IBM است، رد كند.1995ويندوز 95 آمد. اين سيستم عامل كه انصافا جهش بزرگي محسوب ميشد، يك گام به دنياي محاسبات 32 بيت نزديكتر شده بود. چه كسي فكرش را ميكرد كه ويندوزهاي 98، 98 ويرايش دوم و 2000 و ميلنيوم بايد بيايند و بروند تا ويندوز جهشي دوباره بكند؟BeOS براي بستره PowerPC منتشر شد. اين سيستم عامل اميدهاي زيادي را در دلها روشن ساخت كه بهزودي جايگزين Mac OS كلاسيك خواهد شد. دست آخر، اين سيستم عامل بازي را به OpenStep، نسخه بعدي دسترنج استيو جابز باخت.1996مكينتاش سيستم 6/7 با نام جديدش Mac OS به بازار آمد. اما زياد دوام نداشت و اپل سرانجام با خريدن NeXT، از آن سيستم عامل استفاده كرد. 2001اپل سيستم عامل قديمي خود را كنار گذاشت وMac OS X را معرفي كرد. X عدد رومي معادل 10 است، اما بسياري معتقدند بهخاطر بهرهگيري از X Window و همچنين سيستم عامل NeXT، اين X اضافه شده است. بههر جهت، X نشان ميدهد كه اپل از 1984 فاصله گرفته و بهدنياي شگفتانگيز نو قدم گذارده است. خانواده ويندوز اكسپي متولد شد. بدين ترتيب كه پس از انتشار اوليه، هر دو سال يك توزيع جديد ايجاد كرد. 2002 سرويس پك 1، 2004 سرويس پك 2، 2006 ويندوز ويستا، 2008 سرويسپك1 ويستا و سرويس پك 3 اكسپي. و باقي آن،هنوز به تاريخ نپيوسته است ... سوسن بخشاييزادهتنظيم براي تبيان: ناظمي
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 327]