تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1837562773
از شفتی چه می دانیم؟!
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: از شفتي چه مي دانيم؟!
سال هاي زندگانيحجةالاسلام سيدمحمد باقر موسوي شفتي در سال 1180 هَ . ق . در شفت گيلان (جنوب غربي رشت ) به دنيا آمد. او از سادات موسوي است و نسبت او با بيست و يک واسطه به امامزاده حمزة بن امام موسي کاظم مي رسد. سيد بعد از آن که تا سن بيست سالگي در موطن خود به تحصيل مقدمات اشتغال داشت براي تکميل معلومات عازم عتبات شد و در نجف در حوزه ? درس علماي بزرگ اماميه مانند سيد محمد مهدي بحرالعلوم طباطبائي بروجردي (1155 -1212) و ميرسيد علي طباطبائي (1140- 1231) صاحب رياض المسائل يعني شرح کبير و شيخ جعفر نجفي (متوفي سال 1227) معروف به کاشف الغطاء و ملامحمد مهدي نراقي (متوفي سال 1209) به شاگردي پرداخت . سپس محضر آقا محمدباقر بهبهاني معروف را دريافت ، و پس از آن که از اکثر بزرگان عراق اجازه ? اجتهاد گرفت در مراجعت به ايران در قم به خدمت ميرزا ابوالقاسم قمي (1130-1231) شفتي الاصل صاحب کتاب معروف قوانين همشهري خود رسيد، و مدتي نيز مجلس درس او را درک کرد و ميرزاي قمي اجازه ? اجتهاد مفصلي براي او نوشت . حجةالاسلام در سال1217 هَ . ق . از قم به اصفهان آمد و در حالى كه جز يك جلد كتاب و سفره اى نان، چيزى همراه نداشت، در مدرسه « چهارباغ » مسكن گزيد .ولى به زودى دريافت كه محفل درسش سرپرست مدرسه را آزرده خاطر كرده است . بنابراين به مدرسه ديگر كوچيد و بساط تدريس و تحقيق گسترد. او تا آخر عمر پر برکت خود در اصفهان به سر برد و در تمامي مدت اقامتش در آنجا، به تدريس و تاليف و خدمت به مردم پرداخت. او در سال 1245ق زميني به مساحت هشت هزار متر را ، براى پى افكندن يكى از بزرگترين مساجد جهان آماده كرد، و كلنگ بنيادى الهى را به زمين زد.عظمت نقشه سيد چنان بود كه فتحعلي شاه قاجار آن را فراتر از توان مالى وي مى انگاشت. شاه با چنين انديشه اى به سيد حجت الاسلام پيشنهاد كرد که در ساختن مسجد شريك شود، ولى سيد از پذيرفتن پيشنهاد سر باز زد.شاه گفت :شما توان به فرجام رساندن چنين بنياد پرشكوهى را نداريد. سيد فرمود : دست من در خزانه آفريدگار گيتى است. بدين ترتيب شاه قاجار از شركت در بنياد مسجد باز ماند. سيد حجت الاسلام در طول زندگي خود هميشه ياور ستمديدگان بود ، و تا حد توان در مقابله با ظلم شاهان و درباريان ايستادگي مي کرد ، و درباريان که راهي جز نابودي سيد نمي ديدند ، بارها دست به ترور وي زدند ، اما توطئه هاي آن ها به لطف الهي ناکام ماند . سرانجام وي پس از گذراندن هشتاد و پنج سال زندگي پر ثمر ، در سال 1260 ق ، رخت از اين جهان فاني بربست ، و ملا على اكبرخوانسارى _ يکي از شگردانش _ پيكر آن رهبر فرزانه را در خانه اش غسل داد، و فرزند برومندش علامه حاج سيد اسدالله، بر وى نماز گزارد ، و سپس وي را در آرامگاهى كه خود آماده كرده بود، به خاك سپردند.(1)مجلس درس آنچه از گفتار گذشتگان درباره شيوه تدريس مرحوم سيّد حجّت الإسلام استفاده مىشود، آن است كه : درس را محقّقانه و بسيار دقيق بيان مىفرمود، در نقل هر مسأله از مسائل فقهى كلّيه گفتار بزرگانِ از مجتهدين و صاحب نظران را نقل مىفرمود، و در بيان مطالب تمام وجوه و احتمالات را به تفصيل شرح مىداد، به گونهاى كه هيچ نكته مجهولى را براى شاگردانش باقى نمىگذارد، سپس به نقض و ابرام و نقد و انتقاد كلمات فقها مىپرداخت و در تأييد يا ردّ گفتار آنها مىكوشيد وگفته آنها را با ادلّه عقلى و نقلى بيان مىفرمود . وى نسبت به فقها و علماى گذشته كمال احترام را رعايت مىكرد و هميشه نام آنها را با عظمت و بزرگى ياد مىنمود به همين دلائل بود كه عدّه زيادى از دوست داران علم و دانشِ الهى، در محضر او جمع شده، و از بركاتِ علمى و معنوى او بهرهمند گرديدند . شاگردان از ثمرات مجلس درس سيّد حجّت الإسلام، مىتوان به تربيت و تعليم شاگردانى اشاره كرد كه هر يك در عصر خويش عالمى بزرگوار و فقيهى متبحّر گرديدند .که برخي از آن ها عبارتند از: 1 - علّامه ميرزا محمّد باقر چهارسوقى ( مؤلّف كتابِ شريفِ : روضات الجنّات ). 2 - مرحوم حاج محمّد جعفر آبادهاى . 3 - مرحوم حاج شيخ جعفر كرباسى ( فرزند مرحوم حاجى محمّد ابراهيم كرباسى ). 4 - آقا محمّد مهدى كرباسى ( فرزند مرحوم حاجى محمّد ابراهيم كرباسى، و داماد سيّد حجّت الاسلام ). 5 - آقا ميرزا محمّد هاشم چهارسوقى ( برادر صاحب روضات ). 6 - ملّا على اكبر خوانسارى . 7 - مرحوم ملّا احمد تربتى . 8 - ملّا عبداللَّه زنوزى ( حكيم و فيلسوف شهير ). 9 - مرحوم علّامه شيخ مرتضى انصارى . 10 - علّامه سيّد محمّد حسن موسوى ( معروف به مجتهد ). 11 - مرحوم مير سيّد حسن حسينى ( معروف به مقدّس ). 12 - ميرزا محمّد نائينى . 13 - ميرزا محمّد تنكابنى ( مؤلّف كتاب : قصص العلما ). 14 - مرحوم حاج سيّد فضل اللَّه استرآبادى . 15 - ملّا محمّد على محلّاتى . 16 - مرحوم سيّد محمّد شفيع جاپلقى ( مؤلّف كتاب : الروضة البهية ). 17 - مولى محمّد رفيع گيلانى ( معروف به شريعتمدار ). 18 - ملّا محمّد تقى هروى . 19 - آقا سيّد ابوطالب حسينى قائنى . 20 - مرحوم مولى محمّد تقى يزدىآثار علمىمرحوم حجّت الإسلام شفتى آثار ارزشمند قلمى بسيارى از خود به يادگار گذاشت، كه به بيش از شصت عنوان كتاب و رساله در موضوعهاى مختلف مىرسد، كه تاكنون مورد استفاده و بهره بردارى دانشمندان علوم دينى بوده است .اولين اثر علمى سيّد حجّت الإسلام، كتاب : « الحلية اللّامعة للبهجة المرضيّة » است كه در ماه رجب سال 1204 ه ق در شهر كاظمين، به رشته تحرير درآمده ؛ و آخرين اثر ايشان اجازهاى است كه براى يكى از شاگردان خود، در ماه ربيع الأوّل سال 1260 ه ق - يعنى تقريبًا يك ماه قبل از وفات - مرقوم فرموده است. ايشان تأليفات بسياري پيرامون مباحث مختلف فقهى، اصولى، حديثى، رجالى، و نحوى از خود به يادگار گذاشته اند که برخي از آن ها عبارتند از: 1 - مَطَالِعُ الأَنْوَاراين كتاب شرحى است بسيار جامع و مفصّل در شش جلد، كه تنها شامل شرح « كتاب الصلاة »، از كتاب شرائع الإسلام، تأليف مرحوم محقّق حلّى ، تا بحث « صلاة الأموات »، مىباشد . با اينكه در اين تأليف به شرح مسائل و احكامِ نماز پرداخته شده، ولى مشتمل بر تحقيق و برّرسى بسيارى از قواعد و ضوابطِ فقهى، اصولى، رجالى، و مسائل متفرّقهاى است كه به مناسبت از آن سخن به ميان رفته، تا جايى كه مىتوان گفت : بسيارى از مسائل ديگر ابوابِ فقهى - از طهارت تا ديات - را نيز در بر گرفته است .مرحوم تنكابنى - از شاگردان سيّد حجّت الاسلام - در توصيف اين كتاب مىنويسد : در اين كتاب در هر علمى كه بواسطهاى از وسائط مسألهاى عنوان شده، آن مسأله را با استدلال نوشته، چه در اصول، و چه در فقه، و چه در نحو، و لغت، و رجال، وكلام، و هيئت(2) 2 - تُحْفَةُ الأَبْرَار الملتقط من آثار الأئمّة الأطهاراين كتاب به زبان فارسى، و يكى از آثار پر ارزشى است كه درباره احكام و مسائل نماز نگاشته شده است . تعداد ابياتِ آن نزديك به بيست هزار است، و در آن فوائد مهمّه و فروع نادرهاى متعرّض گرديده، و گرچه به عنوان رساله عمليّهاى است براى مقلّدين، ولى به اندازهاى مطالب مفيد و عالى در آن ايراد نموده، كه در هيچ يك از رسالههاى عمليّه به چشم نمىخورد .استقبال و توجّهى كه از اين كتاب بعد از تأليف شده، بىسابقه بوده است، تا جايى كه مرحوم آقا بزرگ تهرانى در كتاب « الذريعة » مىنويسد : يك نفر از نگارندگان، سى و چهار مرتبه اين كتاب را - از اوّلِ تا به آخر - براى طالبانِ آن بازنويسى نموده است.(3)اين كتاب ارزشمند در دو جلد، به سال 1409 ه ق، با تحقيق حجّت الاسلام سيّد مهدى رجائى، توسّط انتشارات كتابخانه مسجد سيّد، به زيور طبع آراسته گرديد .3 - تحفة الأبراراين كتاب به گفته علّامه تهرانى، غير از عنوان گذشته است، چنانچه در كتاب : « الذريعة » آن را اين گونه شناسانده : رساله فارسى فتوايى است جهت مقلّدين، و اين كتاب را سيّد حجّت الإسلام خود از كتاب مطالع الأنوار خويش استخراج نموده است . آغاز آن : نحمدك اللهمّ . و در ادامه مىنويسد : نسخه آن را در كتابخانه مولى محمّد على خوانسارى، در نجف اشرف ديدم.4 - خلاصه تحفة الأبرار5 - سؤال و جواب مجموعه پرسشهايى است كه در موضوعهاى مختلفِ فقهى، در طول زمان از مرحوم حجّت الإسلام شفتى پرسيده شده، و ايشان بدانها - گاه به عربى و گاه به فارسى - پاسخ داده، تا جايى كه در جواب بعضى سؤالها، آن قدر استدلالى و همراه با نقل آراى فقها، به بحث پرداخته، كه خود يك كتاب و مساله جداگانه شده، و شايسته است جداگانه از آن ياد شود .اين پرسش و پاسخها را يكى از شاگردانِ مرحوم حجّت الإسلام، جمع آورى نموده و بر اساس ترتيب كتابهاى فقهى، از كتابِ « اجتهاد و تقليد » تا كتابِ « حدود و ديات »، و قسمتى هم در پايان به عنوانِ « متفرّقات »، منظّم و گردآورى كرده است . قسمتى از اين كتاب در يك جلد، در سالِ 1247 قمرى - در زمان حياتِ سيّد حجّت الاسلام - به چاپ سربى رسيده، ولى متأسّفانه تاكنون اين اثر گرانقدر و با ارزش، تجديد چاپ نشده، وقسمت زيادى از آن همچنان مخطوط باقى مانده است .6 - إقامة الحدود في زمن الغيبه7 - رساله در نماز شب و فضيلت آن8 - قضاء و شهادات كتابى است استدلالى، كه هنگام اشتغال به بحث : « قضاء و شهادات » در محضر استادِ خويش مرحوم علّامه سيّد محسن اعرجى، نگاشته است . اين كتاب در شهر كاظمين تأليف گرديده، و دومين يا سومين اثر علمى سيّد حجّت الاسلام به شمار مىآيد (4)9 - قضاء و شهادات و برخى از فروع آن اين كتاب غير از كتابى است كه در شماره قبل معرّفى شد، بلكه در موضوعِ قضا و شهادات، جداگانه نگاشته شده است ؛ مرحوم شيخ آقا بزرگ تهرانى مىنويسد : نسخه آن را ضمن مجموعهاى با رساله وقفِ مرحوم سيّد حجّت الإسلام، در كربلا، در كتابخانه ميرزا على شهرستانى ديدم (5)10 - مناسك حجّ رسالهاى است در آداب و مناسك حجّ به فارسى، مرتّب بر يك مقدّمه، سه مقصد، و يك خاتمه . مرحوم علّامه سيّد محمّد باقر خوانسارى، درباره اين كتاب مىنويسد : از بهترين كتابهايى است كه در اين باره نوشته شده، و در اين روزگار بسيارى از حاجيانِ بيت اللَّه الحرام، مطابق با آن عمل مىكنند (6)11 - رساله در وقف12 - رساله در اقسام اراضى13 - رساله در احكام غُساله14 - رسالة القِدْريهنام ديگر آن : « رسالة في تطهير العجين بتبخيره و عدمه » است، و موضوع رساله آنكه : هرگاه قطره خونى در ديگ بيفتد، و با آنچه در ديگ است بجوشد تا از بين برود، آيا ديگ و آنچه در آن است پاك مىشود يا نه ؟ سيّد حجّت الاسلام در اين رساله با تمسّك به دلائلى چند، حكم به پاك بودن مىدهد مرحوم علّامه تهرانى درباره اين كتاب مىنويسد : نسخهاى از آن را ضمن مجموعهاى، در كتابخانه مدرسه بروجردى، در نجف اشرف ديدم.15 - رساله در تقليد از مجتهد ميّت مرحوم علّامه تهرانى در « الكرام البررة »، ضمن شرح حال مولى عبدالوهّاب قزوينى، مى نويسد : « هداية المسترشدين » نام رسالهاى است كه مولى عبدالوهّاب، در موضوع تقليد ميّت، در ردّ بر سيّد حجّت الإسلام نوشته . - و نيز از قول مولى عبدالوهّاب نام برده نقل مىنمايد كه - : رسالهاى فارسى و رسالهاى عربى در موضوع جواز بقاء بر تقليد مجتهد فوت شده نوشتهام، ولى چون رساله سيّد حجّت الإسلام شفتى را درباره عدم جواز بر بقاء تقليد ديدم، اين رساله را در ردّ بر آن نوشتم (7)16 - ردّ بر رساله تعيين سلام سوم در نافله (1)17 - ردّ بر رساله تعيين سلام سوم در نافله (2)18 - رساله در مقبوليّت قولِ زن در عدم وجود مانع براى ازدواج19 - رساله در شكيّات20 - رساله در صلحِ حقّ الرجوع در طلاق اين رساله در فقه، و به زبان عربى است، و در پاسخ سؤالى نگاشته شده پيرامون اينكه : اگر كسى زن خود را طلاق داد، و حقّ رجوع را صلح نمود، آيا اين زن متعلّق به شوهر اول است، يا به شوهر دوم ؟21 - رساله در كيفيّت زيارت عاشورا22 - رساله عمليّه رساله فتوايى سيّد حجّت الاسلام است، كه آن را به فارسى و مختصر، براى مقلّدين خود در احكام و مسائل فقهى، نگاشته است . از اين رساله نسخههاى فراوانى در كتابخانههاى مختلف، يافت مىشود .23 - كاريزيّه اين كتاب بخشى از استفتاآت و مسائلى است كه از حجّت الاسلام شفتى نمودهاند، و ايشان بدانها پاسخ دادهاند .24 - رساله در تعيين آية الكرسى25 - حاشيه بر فروع كافى كتاب « كافى » - از مهمترين كتابهاى حديثى شيعه - نوشته : مرحوم ثقة الإسلام كلينى، است . به همين دليل عدّه زيادى از علما بر آن شروح و حواشى نگاشتهاند . حجّت الاسلام شفتى هم از علمايى است كه حواشى مختصرى بر قسمت فروع آن ( شامل كتاب الطهارة تا كتاب الحجّ ) - با نشانى : « محمّد باقر الموسوي » - نگاشته است . 26 - حاشيه بر رجال شيخ طوسى حواشى مختصرى است بر كتاب : رجالِ شيخ طوسى، و چنانچه در عنوان گذشته گفتيم، نسخه اصل آن به همراه كتاب فهرست شيخ طوسى، در كتابخانه آية اللَّه مرعشى، نگهدارى مىشود .27 - مناظره شاه با سيّد حجّت الاسلام28- الحلية اللّامعة للبهجة المرضيّة و بسياري ديگر از آثار علمي.... خدمات اجتماعياز جمله آثار خير و خدمات مرحوم سيّد حجّت الاسلام، بناى تاريخى و بسيار بزرگ و زيباى مسجد سيّد اصفهان مىباشد، كه نويسندگان به مناسبت از عظمت و شكوهِ آن ياد نمودهاند .مرحوم ميرزا حسن خان انصارى، در باره مسجد سيّد مىنويسد : بناى جامع بيدآباد، بر علوّ همّتش فرياد مىزند، زيرا مساجد بزرگ را شاهان متعدّد ساختهاند، و اين مسجد را آن پادشاهِ علما به تنهايى كفالت فرمود (8)شاعران واديبان هم عصر حجّت الاسلام شفتى، نيز به نوبه خود، هر يك به سبك و زبانى، بناى با شكوه و پر آوازه او را، ستودهاند . حكايتى شيرينمرحوم تنكابنى، از نخستين روزهاى ساختِ مسجد، اين چنين گزارش مىدهد : روزى فتحعلى شاه قاجار با سيّد حجّت الإسلام به تماشاى مسجد مىروند، شاه از سيّد خواهش مىكند كه او را در ساختمان مسجد شريك گرداند، ولى سيّد حجّت الإسلام تقاضاى شاه را ردّ نموده و قبول نمىفرمايد . فتحعلى شاه به سيّد اظهار مىكند كه : شما قدرت بر اتمام و انجام مسجد را نداريد ! مرحوم سيّد هم در جواب مىفرمايد : من دست در خزاين الهى دارم (9)زمين مسجد سيّد و مساحتِ آنمعروف و مشهور است كه زمين مسجد سيّد را فتحعلى خان اعتماد الدوله، وزير شاه سلطان حسين صفوى، خريدارى كرد تا در آن مسجدى بنا كند، امّا بر اثر هجوم افغانها مقدور نگرديد، تا آن كه در زمان فتحعلى شاه قاجار، سيّد حجّت الاسلام مبادرت به اين كار بزرگ نمود (10)
ويژگىهاى مسجد سيّدمسجد سيّد اصفهان، كه در ضلع جنوبى خيابان مسجد سيّد، در فاصله كمى از خيابان چهارباغ واقع است، يكى از مساجدى است كه ساختمان آن در اواخر قرن دوازدهم هجرى قمرى آغاز شد و در اواسط قرن سيزدهم به اتمام رسيد .اين مسجد، داراى : دو شبستان بزرگ، دو گنبدِ كوچك و بزرگ، دو چهل ستون، دو مهتابى گسترده در كفِ حياط، سه ايوان، يك گلدسته بزرگ، ساعتى رفيع بر ايوان جنوبى، مَدْرَسى بزرگ براى تدريس طلّاب، و بيش از چهل و پنج حجره و چند دهليز در طبقه فوقانى به منظور سكونت طلّاب، است . اين مسجد از نظر مطالعه معمارى و هنر كاشيكارى در رديف بهترين آثار قرن سيزدهم هجرى قمرى است، و از جهاتى - مانند : محراب مركزى - از بهترين شاهكارهاى نوع خود به شمار مىآيد .مسجد سيّد، همانند ديگر مساجد بزرگِ اصفهان، چند محلّه بيدآباد كه عبارتند از : كوى باغ كلم، حمّام دو قلو، و كوچه شيخها، را به هم مربوط مىسازد.وقفنامه مسجد سيّد اساس ساختمان مسجد و بناى اصلى آن تا سال وفات حجّت الاسلام شفتى - يعنى سال 1260 ه ق - به اتمام رسيد، ولى تكميل قسمتهايى از بنا و تزيينات مسجد باقى ماند، كه در طول زمان به وسيله فرزندان ونوادگان وى انجام گرفت . همچنين سيّد حجّت الاسلام فرصت نيافت تا وقف نامهاى براى مسجدِ خويش تنظيم نمايد، براى همين اين مهمّ را فرزندِ وى، مرحوم حاج سيّد اسد اللَّه - كه پس از پدر نزد همگان و حتّى برادران خود از منزلتى والا برخوردار بود - به انجام رسانيد .پي نوشت ها:1- لغت نامه دهخدا ذيل حجةالاسلام شفتي2- قصص العلما : 1353- الذريعة : 3 / 4044- بيان المفاخر : 2 / 725- الذريعة : 17 / 1416- ترجمه روضات الجنات : 2 / 2937- الكرام البررة : 2 / 8108- تاريخ اصفهان و رى : 969- قصص العلما : 14910- آثار ملّى اصفهان : 647، به نقل از : تاريخ ابنيه تاريخى اصفهان : 177رادفر
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 133]
-
گوناگون
پربازدیدترینها