واضح آرشیو وب فارسی:سیمرغ: اما یکی از اشکالات این نمایش که البته برای تماشاگر عام یک حسن محسوب میشود، شوخیهای اغلب زن و شوهری یا الفاظ عشوه گرایانه جنوب شهری و حرکات... نگاهی به نمایش موفق «جنگیر» نمایش جنگیر به كارگردانی كوروش نریمانی با اجرای موفق و پر استقبالی كه در تئاتر شهر داشت، توانست سال جدید برای دومینبار در تماشاخانه ایرانشهر اجرا رود. این نمایش سال گذشته نه تنها طرفداران تئاتر بلكه عموم مردم را به سالن نمایش كشانده و ركورد پرفروشترین تئاتر سال 88 را دریافت كرد. حال این اتفاق در سالن نمایش تماشاخانه ایرانشهر كه فضای بزرگتری نسبت به سالن قشقایی تئاتر شهر (كه این نمایش سال گذشته در آن اجرا میشد) دارد با طیف وسیع تماشاگر مواجه شده و همچنان روی بورس است. به همین مناسبت یادداشتی بر این نمایش تهیه كردیم. در ایران همچنین اتفاقی که نمایشی برای دومین بار به دلیل پر مخاطب بودنش روی صحنه برود خیلی کم پیش میآید. اما برای آخرین کار کوروش نریمانی یعنی «جن گیر» این اتفاق افتاد و این نمایش که آذرماه سال گذشته در تالار قشقایی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه رفته بود هم اکنون پس از گذشت 9ماه برای دومین بار بر صحنه تماشاخانه ایرانشهر اجرا میشود. اما چه چیز این نمایش را با دیگر آثار روی صحنه متمایز میکند که همچنان برای دومین بار نیز پرتماشاگر است (آن هم با بلیت 15هزار تومان)؟ 1 - جن گیر از یک کارگردانی بسیار قوی برخوردار است، کوروش نریمانی نویسنده و کارگردان این تئاتر بر خلاف دیگر آثار نمایشی اصلا از دکور پیچیده استفاده نکرده است و این برای نمایشش اصلا عیب نیست، آن چیزی که باعث میشود برخلاف تک دکور بودن نمایش بازهم این اثر خسته کننده نباشد و 75 دقیقه تماشاگر را با خود همراه کند، میزانسنهای سنجیده شده کارگردان است که بسیار خوب حرکات و جایگاه بازیگران، طراحی صحنه و لباس را در خدمت نمایش آورده است. به هر صورت نمیتوان منکر این شد که تماشاگر ایرانی هم دوست دارد اثری را ببیند که موزیکال باشد و بعد بنشیند و به حرکات موزون بازیگران آن نمایش بلند بلند بخندد و حالا نریمانی که این رگ خواب را میداند هراز چندگاهی در نمایشش این زنگ تفریح را نیز به مخاطبش میدهد. اما یکی از اشکالات این نمایش که البته برای تماشاگر عام یک حسن محسوب میشود، شوخیهای اغلب زن و شوهری یا الفاظ عشوه گرایانه جنوب شهری و حرکات ریتمیک است که مرز میان کمدی و لودگی را گاه زیر پا میگذارد و به نمایشهایی شبیه میشود که شبها مثل نقل و نبات در برخی از سینماها و کانون فرهنگیها اجرا میشود. 2 - میتوان به جرات گفت که اگر گروه بازیگری جن گیر همین گروه نبودند و بازیگران دیگری در آن ایفای نقش میکردند هرگز این نمایش پرمخاطبترین نمایش سال 88 لقب نمیگرفت. ژاله صامتی مثل همیشه خوب است و نمیتوان خردهای از بازیاش گرفت؛ سیامک صفری مانند دیگر آثارش به بهترین شکل ممکن توانسته است «تیپ» بسازد و این همان نکته ایاست که یک بازیگر تئاتر باید بر آن تسلط داشته باشد که صفری دارد. علاوه بر این دونفر «هوتن شکیبا» هم یکی از ستارههای این تئاتر است، به حدی که مخاطب در برخی از لحظههای نمایش از انعطاف بدنی او شگفت زده میشود و انگشت به دهان میماند. 3 - تخیل و افکار فانتزی که در «جن گیر» به وفور جریان دارد برگرفته از باور حقیقی وجود «جن» است که توسط نریمانی بال و پر داده میشود و شکلی طنز به خود میگیرد. اجنه ای که شبها عروسی دارند و میرقصند. یا جنی که با طناب قصد دارد صورت یک آدم را بند بیندازد، یا رشد ثانیهای آنها که در 3 دقیقه به دنیا میآیند و میمیرند، همه و همه لحظات مفرحی را به وجود میآورد. طبیعتا نگاهی که به نمایش «جن گیر» میشود نباید برابری کند با نگاهی که به نمایشهای بزرگی مثل اتللو، خرده جنایتهای زن وشوهری و... می شود ، «جن گیر» نمایشی است که مختصات خودش را دارد و کارگردانش در آن به دنبال فتح قلههای تئاتری نیست و ادعایی هم برای آن ندارد که البته این هم رد تواناییهای او نیست، نریمانی خواسته نمایشی را اجرا کند که هجو نباشد (و البته در قالب یک کمدی وزین هم قرار نگیرد) که این طور هم نیست. وی گاهی نقبی به معضلات اجتماعی میزند و با برخی از دیالوگهایش تنها آنها را به رخ تماشاگر میکشاند. 4 - پایان بندی «جن گیر» مناسب است و اصطلاحا نریمانی قصد داشته نمایشش را ببندد و در این امر موفق است؛ چراکه در نهایت آدم بدها و آدم خوبهای قصهاش را مشخص میکند و بر خلاف روند داستان انتهای نمایشش را کمی تلخ به پایان میرساند به این خاطر که چهره واقعی مسئول تولیدی را معرفی میکند. در آخر معلوم میشود که فرادمبه (رئیس تولیدی) هم جن است و به قول خودش با آدمها سازگاری ندارد. اما آنچیزی که یادآوری اش بد نیست این است که سال گذشته به دلیل موقعیتی که در جامعه وجود داشت ذهن اغلب افراد با هر حرفی به سمت سیاست میرفت و سعی میکردند برای هر کنایهای ما به ازای سیاسی پیدا کنند، این نمایش را هم متهم به حرف سیاسی زدن کردند که اتفاقا مشکلات زیادی هم برای کارگردان این نمایش ایجاد شد. اما آنچه که پیداست این است که دورترین معانی ذهنی که میتوان از این نمایش گرفت این است که با اثری سیاسی رو به رو هستیم، در صورتی که جن گیر یک نمایش کاملا طنز است و در قالب یک طنز اجتماعی قرار میگیرد طنزی که تحت هیچ شرایطی نوک پیکانش به سمت سیاست نیست. به عقیده نگارنده نریمانی تنها در ورای معانی ظاهری نمایشنامهنامهاش میخواهد بیان کند که در این جامعه افراد زیادی هستند که در هیبت جن (به ظاهر دوست ولی دشمن) ظاهر میشوند و با نشان دادن در باغ سبز، آنها را به سمتی میبرند که منافع خودشان برآورده شود. آدمهای اغلب ریاکاری که موفقیتشان اکتسابی نیست و اغلب شمایلی انتسابی به خود میگیرد! این یک درد اجتماعی است که نمیتوان آن را نادیده گرفت. کارگردان این نمایش هم با زبان کمدی این حرفها را زده است، بنابراین چرا باید هرجور حرفی را محکوم به سیاسی بودن کرد؛ این یک عفونت اجتماعی است نه سیاسی ....
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سیمرغ]
[مشاهده در: www.seemorgh.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 577]