واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به گزارش ايرنا، منطقه حفاظت شده ارسباران يكي از نمونه هاي حوزه گردشگري اين استان بوده كه در كنار زيبايي مناظر طبيعي و گياهي از نظر تنوع گونه هاي جانوري نيز در سطح جهان كم نظير است. تاكنون 215 گونه پرنده، 29 گونه خزنده، پنج گونه دوزيست، 48 گونه پستاندار و 17 گونه ماهي در مناطق مختلف ارسباران شناخته شده است، اما كارشناسان اعتقاد دارند برخي ديگر از گونه هاي جانوري در اين جنگل ها به دلايل مختلف ناشناخته مانده اند. اكوسيستم جنگل هاي ارسباران، داراي ويژگي هاي منحصر به فردي است كه مجموعه اي از عناصر هيركاني و قفقازي و خصوصيات ديگر مناطق گياهي كشور را در خود جاي داده و افزون بر تنوع عظيم گياهي، عمده ترين گونه هاي پستانداران و پرندگان حمايت شده يا كمياب را نيز در چتر حمايت خود دارد. ارسباران كه در گذشته اي نه چندان دور به محدوده وسيعي از كناره رود ارس حد فاصل جلفا تا مغان و بلندي هاي سبلان، بزقوش و سهند اطلاق مي شد، اكنون به دلايل متعدد از قبيل تخريب عرصه هاي منحصر به فرد جنگلي به مرزهاي شهرستان هاي كليبر و اهر محدود مي شود. اين منطقه حفاظت شده با وسعت 80 هزار و 654 هكتار در شمال غربي آذربايجان شرقي ميان سه رودخانه مهم « ارس» در شمال، « ايلگنه چاي » در غرب و «كليبرچاي» در شرق واقع شده و از جنوب به ارتفاعات «سايگرام» متصل است. ارسباران به دليل وجود گونه هاي گياهي و جانوري كمياب، چشم اندازهاي بكر و وسيع و شكنندگي و آسيب پذيري بالاي خود در سال هاي 1350 و 1352 شمسي ابتدا به عنوان منطقه ممنوعه و سپس منطقه حفاظت شده، اعلام شد. اين منطقه به دليل برخورداري از طبيعت دل انگيز و زيبايي هاي طبيعي، زيستگاه يكي از نادرترين پرندگان جهان به نام « قره خروس» به شمار مي رود. سازمان جهاني يونسكو در سال 1978 منطقه حفاظت شده ارسباران را به عنوان ذخيره گاه زيست كره در فهرست مناطق باارزش طبيعي جهان ثبت كرد. اين منطقه هم اكنون يكي از 9 ذخيره گاه (حوضچه ژنتيكي) با ارزش زيست كره كشور به شمار مي آيد. جنگل هاي ارسباران با برخورداري از جلوه هاي طبيعي متنوعي از صخره ها، جنگل ها، مراتع، رودخانه ها و كشتزارها، انواع زيستگاه هاي منحصر به فرد كشور شامل آنزا، كلن، پير دره سي، قارونلار، قلعه دره سي وينق، شاه اتران و وايقان را در خود جاي داده است. اين منطقه، زيستگاه پستانداراني چون كل و بز، گراز، خرس قهوه اي، گرگ، قره قولاغ و پلنگ است و از گونه هاي پرندگان بومي ارسباران مي توان به « خروس سياه قفقازي »، كبك، دراج و قرقاول و انواع پرندگان شكاري و تعداد بي شماري پرندگان آبزي و خشكي اشاره كرد. از نكات جالب توجه در گونه هاي جانوري منطقه ارسباران، احياي نسل مارال ، گوزن منقرض شده اين منطقه است و اداره كل محيط زيست آذربايجان شرقي در فضايي به وسعت هفت هكتار از اراضي مركز تحقيقاتي آينالو، اقدام به احياي اين حيوان منقرض شده كرده ، كه البته فعاليت هاي آنها نتايج مثبتي به همراه داشته است. پوشش گياهي منطقه حفاظت شده ارسباران نيز از ديگر جلوه هاي طبيعي آن است كه متناسب با تغيير فصول سال، زيبايي خاصي به طبيعت منطقه مي دهد كعه ديدن مناظر آن براي هر گردشگري مي تواند خاطراتي فراموش ناشدني رقم بزند. تاكنون يكهزار و 300 گونه گياهي در منطقه حفاظت شده ارسباران شناسايي شده كه اين تنوع گياهي در نوع خود كم نظير است. جالب ترين ويژگي طبيعي ارسباران كه راز تنوع گياهي و جانوري آن را نيز در خود نهفته دارد، اين است كه سطح ارتفاع در اين جنگل ها به فاصله كمتر از 15 كيلومتر، از صفر به سه هزار متر مي رسد به همين دليل نيز در طول 15 كيلومتر به راحتي انواع گياهان و جانوران مربوط به ارتفاعات مختلف جغرافيايي را مي توان مشاهده كرد. انواع گوناگوني از مجموعه هاي علفي و درختچه اي، جوامع مختلف جنگل هاي خزان كننده، بيشه زارهاي خزان كننده هيركاني همراه با مجموعه درخت هاي خزان دار و سوزني برگ، علفزارهاي استپي و مراتع ييلاقي در ارسباران يافت مي شود. جنگل هاي بلوط ممرز، به همراه گونه هايي چون كيكم، سماق، زرشك، انار وحشي، سيب و گلابي وحشي، معرف مناطق جنگلي متراكم با اقليم مرطوب، حكايت از غناي جنگلي اين منطقه مي كنند. منطقه حفاظت شده ارسباران هم اكنون به وسيله 9 پاسگاه سرمحيط باني و محيط باني مديريت و نظارت مي شود. وجود آثار تاريخي به ويژه قلعه هاي متعدد از زمان هاي گذشته در ارسباران نشان از دلاوري ها و پايمردي انسان هايي است كه در اين منطقه از ايران زمين زندگي كرده اند. يكي از قلعه هاي مزبور در روستاي تاتار در بخش شمالي منطقه قرار دارد كه از صخره هاي سنگي ساخته شده است. همچنين در روستاي وينق عمارت زيبايي وجود دارد كه از نظر تاريخي و معماري داراي اهميت زيادي بوده و به شخصي به نام طومانيانس نسبت داده مي شود. اين بنا كه به صورت قصر و قلعه جنگي است، در دو طبقه ايجاد شده و امروز به عنوان پاسگاه محيط زيست از آن استفاده مي شود. بناي زيباي ديگري نيز در روستاي « آينالو» وجود دارد كه از نظر تاريخي همدوره ساختمان وينق بوده و به گفته مردم محلي در زمان هاي نه چندان دور به عنوان انبار غله كاربرد داشته است. طبيعت گردي براي گردشگران، صفاي خاطر و آرامش جسمي و روحي بسياري فراهم مي كند و آذربايجان شرقي نيز به دليل داشتن جاذبه هاي طبيعي بسيار زيبا از قطب هاي مهم اكوتوريسم كشور بوده و از مناسب ترين استانها جهت گذران تعطيلات نوروزي است. جنگل هاي ارسباران با طبيعت بكر، آب و هواي بسيار دل انگيز، آثار تاريخي منحصر به فرد و رودهاي روان براي هر گردشگري مي تواند خاطراتي زيبا ترسيم كند. 7223/593
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 1179]