واضح آرشیو وب فارسی:عصر ایران: دولت اوباما در حال بررسی کنسرسیوم هستهای در ایران است در گذشته مقامات آمریکا مایل به تعلیق غنیسازی برای مدت کوتاه بودند به این معنا که تهران برنامه غنیسازی خود را گسترش ندهد و در ازای آن واشنگتن نیز تحریمهای خود را کم کند اما نمیدانم آیا دولت اوباما نیز درخواست و تصمیم مشابهی دارد یا خیر، باید منتظر بود و دید. وطن امروز: اردیبهشتماه سال گذشته سه نفر از دیپلماتهای سابق آمریکا پس از مشورت با کارشناسان متعدد، ایده «ایجاد کنسرسیوم غنیسازی اورانیوم در خاک ایران» را مطرح کردند که ظاهرا تاکنون بارها در کمیتههای مختلف کنگره آمریکا مورد بررسی قرار گرفته و نظرات متفاوتی درباره آن ارائه شده است. توماس پیکرینگ، سفیر اسبق آمریکا در سازمانمللمتحد، جیم والش، متخصص منع اشاعه در موسسه ماساچوست و ویلیام لورز، رئیس انجمن سازمان ملل متحد که از ایدهپردازان این طرح بودند، چند روز پیش از مراسم تحلیف باراک اوباما نیز راهکار دیگری برای برونرفت از بنبست 30 ساله روابط تهران- واشنگتن پیشنهاد کردند که طبق آن آمریکا باید علاوه بر وارد شدن به مذاکره مستقیم با تهران، غنیسازی اورانیوم در خاک ایران را البته تحت بازرسیهای کافی آژانس میپذیرفت. برای آشنایی بیشتر با جزئیات پیشنهادات فوق و نتیجه احتمالی آنها با توماس پیکرینگ، یکی از طراحان این ایده گفتوگو کردیم؛ پیکرینگ در دوران جورج بوش پدر، نمایندگی آمریکا در سازمان ملل متحد را برعهده داشته و پیش از آن نیز به مدت چهار سال سفیر آمریکا در سرزمینهای اشغالی بوده است. معاونت امور سیاسی در وزارت خارجه آمریکا در دوران بیل کلینتون آخرین سمت دولتی وی محسوب میشود. پیکرینگ در حال حاضر رئیس «آکادمی آمریکایی دیپلماسی»، عضو شورای ایرانی-آمریکایی و نیز عضو شورای روابط خارجی آمریکاست. * * * آقای پیکرینگ! همانطور که میدانید مذاکرات ایران و آمریکا در سازوکار گروه 1+5 تا پایان دولت جورج بوش به علت وجود پیش شرط تعلیق غنیسازی اورانیوم ناکام ماند اما اخیرا دولتمردان باراک اوباما از حذف این پیش شرط برای از سرگیری گفتوگوها سخن میگویند. از طرفی اخیرا برخی رسانههای آمریکایی از احتمال پذیرش تداوم برنامه غنیسازی اورانیوم در ایران از سوی دولت جدید آمریکا خبر دادهاند. آیا این موضوع در دولت اوباما مطرح شده و تا چه میزان احتمال تحقق آن وجود دارد؟ دولت اوباما پیشنهاد مذاکره بدون پیش شرط تعلیق غنیسازی با تهران را مطرح کرده و از طرفی همانطور که شما گفتید برخی رسانهها گزارشهایی را درباره اینکه دولت وی در حال بررسی بسیاری از گزینههاست، منتشر کردهاند اما از آنجائیکه من در مباحث حضور ندارم، دقیقا از این موضوع مطلع نیستم با این حال میدانم که دولت جدید هنوز درباره نحوه برقراری ارتباط با ایران تصمیمی اتخاذ نکرده است. البته در گذشته مقامات آمریکا مایل به تعلیق غنیسازی برای مدت کوتاه بودند به این معنا که تهران برنامه غنیسازی خود را گسترش ندهد و در ازای آن واشنگتن نیز تحریمهای خود را کم کند اما نمیدانم آیا دولت اوباما نیز درخواست و تصمیم مشابهی دارد یا خیر، باید منتظر بود و دید. به نظر شما پذیرش تداوم غنیسازی اورانیوم در خاک ایران میتواند به عنوان حسننیت باراک اوباما در قبال ایران تلقی شود؟ همانطور که میدانید من به همراه دو نفر دیگر طرحی را سال گذشته ارائه دادیم که سه گام را در قبال ایران پیشنهاد میکرد؛ نخست اینکه آمریکا مذاکره با ایران را آغاز کند، سپس غنیسازی چندجانبه در ایران را بپذیرد؛ فعالیتی که ایرانیها آن را کنسرسیوم غنیسازی مینامند و سومین و مهمترین گام به زعم من پذیرش بازرسیها از سوی تهران است تا اطمینان خاطر حاصل شود که غنیسازی برای اهداف نظامی به کار نمیرود و اینکه مقامات ایران همانطور که اعلام میکنند فعالیت نظامی هستهای ندارند که البته این بازرسیها میتواند توسط سازمانی مثل آژانس بینالمللی انرژی اتمی انجام شود. اما بازرسیها باید شامل پروتکل الحاقی باشد که احتمالا بیش از آن نیز لازم و ضروری است. به نظر من هر کشوری که اورانیوم غنیسازی میکند، چه قدرت هستهای باشد یا نباشد، باید چنین رویکردی را بپذیرد، یعنی غنیسازی چند ملیتی همراه با بازرسیهای کافی برای اطمینان از اینکه اورانیوم غنیشده برای اهداف نظامی به کار گرفته نمیشود. در بخشی از صحبتها شما به ایده پذیرش ایجاد کنسرسیوم غنی سازی در خاک ایران اشاره کردید. آیا تاکنون چه در دولت بوش و چه در دولت اوباما این مبحث مطرح شده؟ و در این صورت نتیجه آن چه بوده است؟ تا جایی که میدانم، این مساله در هر دو دولت جورج بوش و باراک اوباما مورد بحث و بررسی قرار گرفته که طبق اطلاعات من، دولت بوش این ایده را نپذیرفت اما نتیجه این مباحث در دولت اوباما را نمیدانم. فکر میکنم باید منتظر باشیم، چراکه آنها هنوز در حال بررسی بسیاری از گزینهها هستند. محمود احمدی نژاد سال 2005 در سازمانمللمتحد پیشنهاد ایجاد کنسرسیوم بینالمللی غنیسازی اورانیوم در خاک ایران را پیشنهاد داد. با توجه به پیشرفتهای اخیر ایران در بخش هستهای و دستاوردهای آن در زمینه غنیسازی اورانیوم، فکر نمیکنید درخواست تهران برای ایجاد کنسرسیوم غنیسازی در خاک خود، خواستهای منطقی و در عین حال حق ایران باشد؟ در اینجا سه موضوع مطرح است؛ اینکه تا زمانی که ایران تحت پیمان منع اشاعه هستهای به تعهدات خود عمل کند، حق غنیسازی اورانیوم را دارد. نکته دوم اینکه آیا ایران رسما پیشنهاد کنسرسیوم غنیسازی را ارائه کرده؟ در این باره مطمئن نیستم با این حال شفاف بیان کردن آن میتواند مفید باشد و قطعا بر روند تصمیمگیری کشورهای مذاکرهکننده با تهران تاثیرگذار خواهد بود بویژه اینکه واشنگتن نیز خود را برای حضور در این مذاکرات ملزم کرده است. موضوع سوم اینکه آیا غنیسازی برای ایران خوب است؟ به عقیده من، باید راههایی بیابیم تا غنیسازی اورانیوم تا حد ممکن ایمن و بیخطر باشد و در عین حال تا جایی که امکان دارد تعداد کشورهای کمتری به غنیسازی بپردازند که البته آنها میتوانند در کنسرسیوم بینالمللی غنیسازی که یک ضرورت محسوب میشود، حضور یابند. اوباما بارها بر تمایل خود برای گفتوگوی بدون پیششرط با تهران به منظور پایان دادن به تنش میان دو کشور تاکید و در همین راستا برای حضور در مذاکرات کشورهای 1+5 با تهران اعلام آمادگی کرده است، اما از طرف دیگر با استفاده از ادبیات تند، ایران را تهدیدی برای امنیت ملی آمریکا خوانده و یا در اقدامی دیگر، وزارت خزانهداری آمریکا اخیرا شش شرکت ایرانی وابسته به بانک ملی را در لیست تحریم قرار داده است. علت این تناقض در گفتار و رفتار دولتمردان جدید آمریکا چیست؟ تا زمانی که دولت جدید برای تغییر سیاست خود درباره برخی موارد خاص تصمیمگیری نکرده، بالطبع سیاست پیشین خود را ادامه خواهد داد و صرفا ممکن است بعضی سمبلها را کنار گذارد. نکته اینجاست که رویکرد سیاسی اکنون تحت بررسی قرار دارد و تغییراتی نیز دیده میشود. بسیار حائز اهمیت است که بدانیم رئیس جمهور اوباما بسیار سریع برای برقراری و نزدیکی با ایران اقدام کرد. او هم در مصاحبه خود پس از ورود به کاخسفید و هم در پیام نوروزی به ملت و دولت ایران، سیاست آمریکا را نشان داد و شفاف بیان کرد که ایدههایی نظیر تغییر رژیم و استفاده از زور، بخشی از رویکرد وی در قبال ایران نیست که این موضوع مهمی است. لابیهای صهیونیستی تا چه حد بر تصمیمات اوباما در قبال ایران تاثیرگذارند؟ تخمین میزان قدرت لابیهای اسرائیل و میزان نفوذ آنها در سیاست آمریکا کار دشواری است. آمریکا و اسرائیل روابط بسیار نزدیک و طولانی مدتی دارند. از طرفی اسرائیل نگران فعالیتهای ایران است و مطمئنا این موضوع در آمریکا مورد توجه قرار دارد و بسیاری نیز با آن همعقیدهاند. از این رو معتقدم گفتوگو و مذاکره میان ایران و آمریکا از اهمیت ویژهای برخوردار است چراکه هر دو طرف باید درباره دیدگاهشان پیرامون اوضاع کنونی، منطقه و نیز بر سر امیدها و آرزوهایشان به درک متقابل برسند. همانطور که میدانید من چهار سال سفیر آمریکا در اسرائیل بودم، در اسرائیل غیراز توسل به زور راه حل دیگری وجود ندارد و از این روست که بسیاری از دیپلماتهای اسرائیلی درباره استفاده از زور علیه ایران سخن میگویند. به نظر میرسد اقدامات اوباما صرفا در سطح گفتار بوده و جنبه عملی ندارد. آیا وی قصد دارد تغییرات عمده در رابطه با تهران را به بعد از انتخابات ریاست جمهوری در ایران موکول کند؟ اولین اقدام دیپلماتیک آمریکا، پیوستن به مذاکرات اروپا، روسیه و چین با ایران است و امیدوارم گامهای دیگری نیز برداشته شود تا همانطور که شما گفتید این موضوع فقط در حد حرف نباشد و با اقدام عملی همراه باشد؛ البته مطلع هستم که گزینههای متعددی در واشنگتن در حال بررسی قرار دارد. اما مساله زمان انجام اقدامات جدید است زیرا طبق اطلاعات من، آمریکا بسیار هوشیار و مراقب است کاری انجام ندهد که در ایران به عنوان دخالت در انتخابات تلقی شود. در عین حال با توجه به روش مخاطب قرار دادن ایران در سخنان اوباما، مشخص است که وی به دنبال فرد خاصی برای ریاست جمهوری در ایران نیست که در آینده نماینده دلخواه آمریکا باشد. به علاوه سیگنال شفافی وجود دارد که واشنگتن آماده همکاری با تهران آن هم با هر رئیس جمهوری است که ملت ایران برمیگزیند. با توجه به اینکه اوباما دائما بر قصد خود برای تعامل با ایران تاکید میکند، به نظر شما آیا نتیجه انتخابات یا به عبارت دیگر انتخاب شدن یک فرد از گروه سیاسی خاص در ایران، بر سیاست آمریکا در قبال ایران تاثیرگذار خواهد بود و به عبارت دیگر آیا دولتمردان کاخ سفید رویکرد متفاوتی در پیش خواهند گرفت؟ به عنوان یک ناظر در آمریکا درک من از اوضاع این است که آمریکا به دنبال پیروزی یا شکست هیچ فرد خاصی در ایران نیست. با این حال آنچه در فرآیند انتخابات ایران و پس از آن گفته یا انجام میشود مطمئنا بر سیاست آمریکا تاثیرگذار خواهد بود اما در حال حاضر طرف آمریکایی هر آنچه تهران به واشنگتن و یا درباره آن میگوید و نیز هر اقدامی که انجام میدهد را در نظر میگیرد، یعنی همانطور که ایران از طرف آمریکایی میخواهد حرفش با عمل همراه باشد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عصر ایران]
[مشاهده در: www.asriran.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 290]