واضح آرشیو وب فارسی:سیمرغ: افرادی هستند که باوجود بودن در شرایط پرفشار، بیمار نمیشوند. حال سؤال اینجاست که آیا افرادی که در شرایط پراسترس، سالم میمانند، تأثیر روانشناختی فشارهای روانی معاصر در زندگی افراد در جوامع سنتی، مورد توجه نظریهپردازان و روانشناسان قرارگرفته و دامنهی همبستگیها، بسیار گسترده بوده است. در برخی از این مطالعات، ارتباط بسیار بالایی بین فشارهای روانی و بیماری مشاهده شده و در برخی دیگر، این همبستگیها در عین معنادار بودن، چندان قوی نبوده است.بهعبارت دیگر، افرادی هستند که باوجود بودن در شرایط پرفشار، بیمار نمیشوند. حال سؤال اینجاست که آیا افرادی که در شرایط پراسترس، سالم میمانند، ساختار ژنتیکی و جسمانی قویتری دارند؟ آیا از درآمد و تحصیلات بیشتری برخوردارند؟ آیا شخصیت متمایزی دارند و درک و تفسیر و مقابلهی آنان با فشارهای روانی، متفاوت است؟ برخی افراد، بهتر از دیگران میتوانند با این عوامل محرک و تنشزا مقابله کنند درحالیکه بسیاری دیگر، بهطور کامل، مستعد آسیبپذیری هستند و دچار مشکلاتی مانند افسردگی، انزواطلبی و عدم توان مقابله با فشارهای روانی میشوند. وجود استرس در محیط زندگی، امری اجتنابناپذیر و حتی برای رشد روانی، ضروریست اما آنچه باعث بروز بیماری میشود، ناتوانی در مقابله با درجات غیرعادی و بسیار شدید استرس میباشد که بهصورت واکنشهای فیزیولوژیکی و روانی بروز میکند. نقش مغز در ایجاد استرسدر شرایط استرس، به مغز فرمان میرسد تا بدن را آمادهی مقابله با محیط استرسزا کند. فرمان از مغز، به غدهی فوقکلیه میرسد و هورمون کورتیزول (هورمونی که باعث سازش بدن در برابر فشار روانی میشود)، رها شده و وارد خون میگردد. اگر فرد مدتی طولانی در محیط پرفشار و استرسزا قرارداشته باشد، چون به فرمان مغز، «کورتیزول» بیشتری وارد خون میشود، درنتیجه فشارخون بالا میرود. همچنین برای انرژی بیشتر، «کورتیزول»، پروتئین و چربی را به قند تبدیل میکند، بنابراین قندخون نیز بالا میرود.زمانیکه پروتئین بدن کم شود، قدرت دفاعی بدن در برابر میکروبها، عفونتها و ویروسها کاهش یافته و فرد، آسیبپذیر میگردد بنابراین فرد بسیار سریع به بیماریهای متعددی دچار میشود. چه شرایطی استرسزا هستند؟رویدادهای مهم زندگی مانند ازدواج، فوت یکی از اعضای خانواده، تغییر محل سکونت و... میتواند ایجاد فشار روانی و استرس نماید. اگر میزان این فشارها از حد توانایی فرد بالاتر رود، میتواند بهداشت روانی فرد را به مخاطره انداخته و حتی باعث بیماریهای جسمانی شود.قابل ذکر است که هر موقعیتی میتواند براساس ارزشیابی خود شخص، یک آزمایش سخت یا موقعیت طلایی باشد. «لازاروس» معتقد است: «استرس با محرک یکسان و به یک میزان، میتواند در اشخاص مختلف، ضایعات متفاوتی را ایجاد کند و مناطق آسیبپذیر را هدف قراردهد.» استرس یا فشار روانی، ممکن است از ناکامیهای نرسیدن به هدف و تعارض ناشی شود و یا ممکن است مربوط به رویدادهای مختلف یا رفتار به طریقههای خاصی باشد که از داخل یا خارج، بر فرد تحمیل میشود. این فشارها، شخص را مجبور میکند تا به عملکرد خود سرعت بخشد یا رفتار جهتیافتهی خود را بهسوی هدف معینی تغییر دهد. این موقعیتها، تدابیر سازشی فرد را مختل کرده و موجب فشار روانی مزمن میشود. استرس با حملههای قلبی، برونشیت، بیماریهای تنفسی، زخممعده و دیگر اختلالهای مجرای رودهای، اختلال ذهنی و افسردگی ارتباط دارد، حتی اختلالهایی مانند ناتوانی یا کاهش فعالیت جنسی و بیماری را نیز پدید میآورد. در استرسهای ضعیف، دستگاه پاراسمپاتیک، سرعت ضربان قلب را کاهش میدهد، فشارخون را پایین میآورد و حرکات ماهیچهای معده و روده را افزایش میدهد. بدینترتیب فرد میتواند انرژی لازم را نگهداشته، مواد غذایی را جذب کند و عملکرد طبیعی داشته باشد. در شرایط استرسزای شدید، دستگاه سمپاتیک فعال شده و تعداد ضربان قلب و تنفس را افزایش میدهد، فشارخون ماهیچهای را بالا میبرد، حرکات ماهیچهای معده را کند و رگهای خونی را منقبض میکند و باعث آزاد شدن هورمونهای «آدرنالین» و «کورتیزول» از غدهی فوقکلیوی میشود. این هورمونها، چربیها را وارد جریان خون کرده و برای فرد انرژی فراهم میکنند. درواقع فعالیت سمپاتیک، واکنش در مقابل استرس است، یعنی انسان برای رویارویی با استرس، یکی از دو حالت «جنگ» و «گریز» را انتخاب میکند. استرس مداوم و شدید، اثرات مخربی بر سلولها و ساختار مغز و عملکرد آن دارد و باعث بیماریهای مرتبط با مغز، مانند افسردگی میشود. همچنین استرس میتواند هورمون «سروتونین» که یکی از هورمونهای شادیبخش است و در کارخانهی مغز ساخته میشود را کاهش دهد و علتی برای افسردگی فراهم کند. بنابراین برای درمان، باید از داروهای مؤثر بر هورمونهای شادیبخش مغز و روشهایی که موجب افزایش تولید سلولهای جدید مغز میشود، استفاده کرد. شدت فشار روانی:- اگر استرس و فشار روانی پایدار و بادوام باشد، آسیبپذیری زیادی بههمراه دارد.- شدت فشار روانی نیز فرد را تحتتأثیر قرارمیدهد.- اگر افراد بتوانند وقوع حادثهای را پیشبینی و یا احساس کنند که میتوانند شرایط محیطی اطرافشان را کنترل نمایند، فشار روانی کمتری را احساس خواهند کرد.- عدم اعتمادبهنفس، کارآیی شخص را کاهش و فشار روانی را افزایش میدهد. - ظهور ناگهانی یک موقعیت استرسزا، آمادگی فرد را برای مقابله با آن، تحتتأثیر قرارمیدهد. استرس مفیداسترس همیشه منفی نیست و در موارد زیادی، خوشایند و مفید میباشد زیرا اثربخشی دستگاه قلبی– عروقی را افزایش میدهد. استرس مفید، مانند دستگاه تهویهی برقیست که در صورت لزوم، برای تولید گرما یا سرما استفاده میشود. بنابراین استرس، فقط پاسخ به عامل زیانبخش نیست بلکه پاسخیست در مقابل هرگونه درخواست بدن که در معرض آن قرارمیگیرد.در معرض استرسهای طولانیمدت و سخت قرارگرفتن، منجر به بیقراری، آشفتگی، رفتارهای اعتیادآور، پرتحرکی، جلوگیری از رشد تیروئید، فشارخون بالا، چاقی و... میشود. راهکارهای تبدیل استرس به یک فرآیند مفید1- داشتن رژیم غذایی سالم (کمچربی با پروتئین بالا و قند کم)2- داشتن فعالیت فیزیکی زیرا هرچه فعالیت فیزیکی کمتر باشد، خطر بروز بیماریهای قلبی عروقی، بیشتر است.3- داشتن شخصیت خوشبین زیرا اگر بدانیم زندگی و محیط اطرافمان، تحتکنترل خودمان است و میتوانیم آنرا بهنفع خود تغییر دهیم، باعث میشود کارخانهی داروسازی مغز، هورمونهای شادیبخش مانند «آندورفین» را هرچه بیشتر ترشح کند.4- داشتن اعتماد به محیط اطراف و احساس امنیت زیرا داشتن فرهنگ تهدیدکننده میتواند فرد را در معرض استرس و بیماریهای جسمانی قراردهد. 5- استفاده از تکنیکهای آرامبخش و ورزشهای نرم زیرا باعث میشود هورمونهای شادیبخش بیشتری از دستگاه عصبی و غدد مربوطه، ترشح شود. 6- شناسایی منبع استرس، نزدیک شدن به آن، تغییر دادن آن و برنامهریزی مناسب 7- ابداع یک راهکار مبارزهای، برای مثال کسب حمایت اجتماعی و عاطفی دیگران8- استفاده از کاهشدهندههای شیمیایی استرس مانند داروهای آرامبخش با تجویز پزشک 9- رویآوردن به مذهب و آرامش درون تهیه شده توسط:مجله شادکامی و موفقیت-سمیرا ذاکرین کارشناس روانشناسی /lifestyle اختصاصی مطالب پیشنهادی: مردانی كه حلقه ازدواجشان را دستشان نمیكنند!؟ ما هميشه دربارهی پول جنگ داريم چگونه بعد ازیک دعوا و مشاجره با همسرتان دوباره میتوانید او را قبول کنید ؟ چطور عشق خود را هدایت کنید که در طول زندگی فراموش نشود ما به اذیت كردن یكدیگر همچنان ادامه میدهیم
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سیمرغ]
[مشاهده در: www.seemorgh.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 470]