واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به گزارش خبرنگار فرهنگي ايرنا، بناهاي حرم، مساجد، مدارس، كتابخانهها، كاروانسراها، آب انبارها، خانقاهها و فضاهايي از اين قبيل ازجمله بناهاي تاريخي مذهبي به شمار مي روند كه در خراسان رضوي به تعداد زيادي وجود دارند. برخي از مجموعههاي آرامگاهي مانند آستان قدس رضوي در شكل گيري و پيدايش شهرها، نقش اساسي و مهمي ايفا كردهاند و به مركز فعاليتهاي مختلف مذهبي، سياسي، اجتماعي و اقتصادي تبديل شدهاند. مجموعه آستان قدس رضوي يكي از باشكوه ترين بناهاي آرامگاهي سراسر جهان اسلام است كه وجود مبارك حضرت امام رضا (ع) را دربرگرفته و سبب شده استان خراسان رضوي به بزرگترين قطب گردشگري مذهبي ايران تبديل شود. مجموعه آستان قدس رضوي به همراه ساير بناها و آثار معماري، سبب شده اند كه استان خراسان رضوي علاوه بر جاذبه هاي معنوي از نظر جاذبه هاي معماري و تاريخي نيز داراي اهميت زيادي باشد. صحنهاي مجموعه آستان قدس رضوي داراي پنج صحن عتيق (انقلاب)، جديد (آزادي)، امام خميني (موزه)، جمهوري اسلامي و قدس است كه دو صحن آخري نوساز هستند. هر يك از صحن هاي مجموعه مقدس آستان قدس رضوي شاهكارهايي از معماران مختلف ايراني را به نمايش مي گذارند. از جمله آثار ارزشمند داخل حرم رضوي، سه محراب با شكوه مربوط به قرن هاي هفتم هجري است كه بر روي دو محراب، كتيبههايي به خط كوفي و بر سومي، كتيبههايي به خط كوفي و ثلث و به رنگ لاجوردي بر زمينه سفيد، مشتمل بر آيات و احاديث نوشته شده است. درب هاي سه گانه حرم مطهر نيز از آثار با ارزش هنري به شمار ميآيند. صندوق و ضريح مرقد كنوني، مربوط به دوره قاجار و بعد از آن است. صحن هاي حرم رضوي هر يك در دوره اي تاريخي ساخته شده اند و معماري هر يك از صحن ها، گوياي روند معماري زمانه خود است. مسجد زيبا، تاريخي و مشهور گوهرشاد در جنوب حرم مطهر رضوي قرار گرفته و به سبب دارا بودن انواع تزيينان چشم گير و غني، از ديدني ترين مسجدهاي منطقه به شمار مي آيد. *آرامگاه فردوسي آرامگاه فردوسي شاعر بزرگ پارسي در سرزمين توس زيارتگاه مشتاقان ادبي است و شهر توس، شهرت و معروفيت خود را مديون آثار و شخصيت شامخ اين شاعر ارجمند است. شهر توس كه به نظر مي سد در اواخر دوره ساسانيان، ساخته شده و زندان و گنبد هارونيه را دربرگرفته، يكي ديگر از ديدني ترين مناطق استان خراسان رضوي به شمار مي آيد. *كاخ خورشيد بناي كاخ خورشيد در مشهد مقدس و در وسط باغ بزرگي قرار گرفته كه از آثار دوره نادر شاه افشار است و امروزه به مكاني براي بازديد همه مردم تبديل شده است. بناهاي تاريخي و معماري متعددي در مناطق مختلف استان خراسان رضوي پراكنده شده اند، ولي مهمترين و بيشترين اين بناها در شهرستان مشهد قرار گرفته اند. *مجموعه كلات نادري مجموعه كلات نادري مانند درهاي است كه در دو رشته كوه مرتفع محاصره شده و آثار باستاني آن به دوره نادرشاه افشار تعلق دارند. كتيبه نادري كه در خارج از قلعه نادري (دربند نفتي) به زبان تركي و به خط نستعليق در بدنه كوه قرار گرفته، دروازه ورودي، دروازه دهچه، دروازه چوب بست، دروازه گشتانه، دروازه نفتي، دربند ارغون شاه، همراه با عمارت خورشيد و تخت دختر مجموعه بناهايي هستند كه بر روي تپهاي، به امر نادرشاه ساخته شده و اكنون آثار پراكنده اي از آنها به جاي مانده كه براي گردشگران جذاب و ديدني هستد. *آرامگاه بوذرجمهر در فاصله 6 كيلومتري شهر قاين و در دامنه كوه معروف به ابوذر، آرامگاه بوذرجمهر شاعر و اديب بزرگوار زمان سلطان محمود غزنوي قرار گرفته كه بسيار زيبا و دلگشا بوده و از قدمتي ديرينه برخوردار است. آتشكده بازه هور در روستاي رباط سفيد تربت حيدريه واقع شده و از بناهاي باستاني اين منطقه به شمار مي رود. مسجد جامع رشتخوار در تربت حيدريه، مسجد مولانا در تربت جام، مسجد كوشك در قاين و مسجد جامع سنگان در خواف نيز از ديگر بناهاي تاريخي و قديمي استان خراسان رضوي به شمار مي روند. مدرسه هاي زيادي نيز در كنار مسجدهاي متعدد استان خراسان رضوي بناشده اند كه برخي از آنها از جمله مدرسه هاي دومناره گلشن، ميرزاجعفر و مدرسه نواب و مدرسه هاي سبزوار از ارزش هاي خاص معماري و تاريخي برخوردار هستند. تپه هاي باستاني كه برخي از باستان شناسان اكتشافات مهمي روي آنها انجام داده اند، پل هاي تاريخي كه در دوره هاي مختلف ساخته شده اند، سدهاي قديمي كه برخي از آنها هنوز مورد استفاده قرار مي گيرند و بازمانده هاي شهرهاي قديمي بخش ديگري از جاذبه هاي گردشگري تاريخي و معماري استان خراسان رضوي را تشكيل مي دهند. * آرامگاه نادرشاه آرامگاه نادرشاه بنايي است كه به يادبود نادرشاه افشار در شهر مشهد ساخته شده است. مقبره كنوني نادرشاه در ضلع شمال غربي چهارراه شهدا (نادري سابق) كه پس از بارگاه ملكوتي حضرت علي بن موسي الرضا (ع) مهمترين مكان توريستي تاريخي شهر مشهد تلقي مي شود، در باغي به مساحت 14 هزار و 400 مترمربع ساخته شده است. مقبره شامل سكويي دوازده پله اي، محل گور، پوششي خيمه مانند بر روي قبر، سكويي مرتفع در مجاور قبر با مجسمه نادرشاه سوار بر اسب و سه تن ديگر در پي او، يك غرفه فروش كتاب و دو تالار براي موزه است. * آرامگاه لقمان آرامگاه لقمان، بنايي عظيم و آجري در شهرستان سرخس است. اين بنا پس از هزار سال، هنوز ابهت و صلابت خود را حفظ كرده و در ميان تل هاي خاكي بخش هاي مخروبه خودنمايي مي كند. مقبره اين عارف سرخسي در يك كيلومتري شمال شهر سرخس قرار دارد. شباهت بسيار زيادي بين اين بنا و آرامگاه سلطان سنجر سلجوقي وجود دارد. اين بنا شامل گنبدي دو پوشه آجري با ايواني بلند است همچنين نوار كمربند مانندي قسمت مدور گنبد را از ساقه و ديواره آن كه بر روي قاعده كثيرالاضلاعي قرار گرفته است، جدا مي كند. * بند نادري سدي آجري است كه در انتهاي جلگه شهرستان كلات استان خراسان رضوي در شمال شرقي ايران قرار دارد. اين بند در حدود 4 كيلومتر پايين تر از شهر كلات به سمت روستاي نفطه و بر روي رودخانه ژرف رود ساخته شده است. ارتفاع اين بنا از كف رودخانه 70 متر است به نحوي كه هر قدر از كف رودخانه به طرف بالا ادامه مي يابد، بر عرض بند افزوده مي شود. در نما و پوشش اين بند از آجرهاي قرمز رنگ استفاده شده است. * آرامگاه خواجه ربيع مقبره خواجه ربيع بنايي باشكوه واقع در باغي وسيع و مصفا، بر كناره كشف رود و در حاشيه شمالي شهر مشهد است. اين مقبره داراي گنبدي به ارتفاع 18 متر بر روي بنايي چهار ايواني است. گنبد بنا دو پوششه و پوشيده از كاشي هاي زيباي فيروزه اي و درون بنا مزين به نقاشي هاي طلايي رنگ است. مناطق بكر و طبيعي متعدد استان خراسان رضوي، از جاذبه هاي طبيعي اين استان به شمار مي روند كه در كنار بازديد از آثار تاريخي و مذهبي مي توانند ساعات خوشي را براي گردشگران بوجود آورند. * درياچه بزنگان اين درياچه در 130 كيلومتري جاده مشهد سرخس و در جنوب رشته كوه هاي هزار مسجد قرار دارد. مساحت آن در حدود 80 هكتار و حداكثر عمق آن 12 متر است. آب آن شيرين و از بارندگي ها و چشمه هاي كوچك تامين مي شود. * چشمه سبز چشمه سبز كه در حدود 20 كيلومتري روستاي بزرگ گلمكان مشهد واقع است، در سر راه مشهد به قوچان و در يكي از بلندترين نقاط رشته كوه بينالود قرار دارد. اين چشمه با طول و عرض بسيار زياد و آب فراوان از قديم زيبا و بحث انگيز بوده است. اين چشمه كه در اطراف به وسيله ديواره هاي كوهستاني احاطه شده است، درياچه اي را تشكيل مي دهد. يكي از چشمه هاي متعدد اين محل به نام چشمه اشتها معروف است. اهميت چشمه سبز در هواي مناسب و آب مطلوب آن است. طبيعت زيباي منطقه، اشتهار فراواني براي اين درياچه كوچك به همراه آورده است. * چشمه گراب اين چشمه در سمت جنوب و در فاصله 49 كيلومتري مشهد در جاده مشهد- نيشابور واقع شده است. چشمه گراب داراي چندين چشمه با فاصله حدود 500 متر از يكديگر مي باشد كه همگي داراي دهانه هاي مخروطي و ارتفاعي در حدود 30 متر از سطح زمين هستند. اين چشمه ها بر روي تپه هاي مخروطي شكل جريان دارند، داراي آب معدني با خواص درماني فراوان هستند. * چشمه شاهان گرماب اين چشمه در 72 كيلومتري مشهد و در نقطه اي كوهستاني واقع است و داراي آب معدني فراوان با 45 درجه سانتي گراد حرارت مي باشد.آب چشمه خواص درماني فراواني دارد. شاهان گرماب در جاده مشهد- سرخس واقع است، راه ديگر آن جاده مشهد- تربت جام است كه با گذشتن از فريمان به سمت شمال منشعب مي شود. * چشمه گيلاس اين چشمه در جلگه سرسبز توس قرار دارد و فاصله آن تا مشهد 48 كيلومتر است. چشمه گيلاس كه با نام چشمه گلسب در متون تاريخي از آن ياد مي شود، به علت واقع شدن در شرايط خاص جغرافيايي اغلب داراي آب است، اين چشمه در محل اختلاف سطح دو جلگه توس و مشهد و وضع خاص ارتفاعات نزديك آن از مخزن آب فراواني در شمال چشمه بهره مند مي شود. عمق چشمه 4 تا 5 متر و ارتفاع آن از سطح دريا 1هزار و 10 متر است. * آبشار اخلمد اين آبشار در 2 كيلومتري روستاي قديمي اخلمد جريان دارد. به علت ارتفاع زياد و بارندگي فراوان، اين آبشار در ماه هاي ابتداي هر سال داراي بيشترين مقدار آب و زيبايي فريبنده اي مي شود. از آنجا كه جنس سنگ هاي تشكيل دهنده كوه هاي اخلمد آهكي است، بر اثر نفوذ آب داراي حفره ها و شكاف هاي مدور و عميقي است. زمين و رسوبات اين منطقه به دليل پيدايش فسيل هاي آموذيت متعلق به اواخر دوران ژوراسيك است. كوه هاي اخلمد هم به دليل ارتفاع و مسطح بودن و زيبايي فوق العاده هر سال سنگنوردان، كوهنوردان و مسافران زيادي را به سوي خود جلب مي كند. * صنايع دستي خراسان شمالي در استان خراسان توليدات هنري نقش پراهميتي در اقتصاد منطقه دارند. انواع مهم صنايع دستي دراين استان شامل قالي بافي، ابريشم كشي، شعر بافي، نمدبافي، پوستين دوزي، سنگ تراشي و قلم زني روي سنگ، فيروزه تراشي، سفالگري، سبد و حصير بافي است. همچنين انواع ديگر از محصولات دستي ازجمله چارق، گيوه، فراورده هاي چوبي و فلزي و نقاشي روي چرم در اين استان توليد مي شود. از مهمترين سوغات استان خراسان نيز مي توان به زعفران قائنات، نبات، آبنبات بجنوردي، خشكبار، آجيل، ادويه جات و زرشك اشاره كرد. فراهنگ**1834**1588
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 381]