واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: وبلاگ > ساداتیان، سید جلال - مقتدا صدر امروز نه در لباس رهبر جیشالمهدی بلکه به عنوان رجل سیاسی معتدل وارد صحنه سیاسی عراق میشود. اگر زمانی جنبشهای رادیکال، تنها اسلحه و تحرکات افراطی را تنها ابزار پیشبرد اهدافشان میدانستند ، امروز بیش از همه نوع و قاعده بازی آنها با ساختارهای قدرت است که میتواند تعیینکنندۀ سهم و تضمینکنندۀ حیات سیاسی آنها باشد.مقتدا صدر جوان، فرزند سید صادق صدر بزرگ نیز رهبر یکی از همان گروههایی است که زمانی برای پیشبرد اهدافش دست به اسلحه و اقدامات رادیکال میزد. اما همین صدر امروز با استفاده از گرایشات ضدآمریکاییاش، به مجلس عراق راه یافته و موفق به کسب 39 کرسی شده است و امروز در جامعه شکننده عراق طرفداران خود را یافته است. صدر و گروهش امروز به یکی از بازیگران مهم در عرصه سیاسی عراق تبدیل شدهاند و نخستوزیر حاذق این کشور نیز با درک این واقعیت، سعی در سهیم کردن آنها در دولت نوپای خود دارد و به عبارتی بازگشت اخیر صدر پس از چهار سال به عراق نیز پاسخ به دعوت مالکی بود.اما این رجعت طی روزهای اخیر این سوال را به اذهان متبادر ساخته که پیامدها و اثرات این بازگشت بر آینده سیاسی عراق و دولت نوپای این کشور چه خواهد بود.خبر در گفتگو با سیدجلال ساداتیان، کارشناس خاورمیانه به تجزیه و تحلیل این مسئله پرداخته است. آیا باید بازگشت صدر بعد از چهار سال به عراق را دارای پیامدهای مهم برای آینده سیاسی عراق بدانیم؟قطعا همین طور است.برای درک بهتر این موضوع به سابقه مقتدا صدر اشاره مختصری میکنم. مقتدا بعد از شهادت پدرش( سیدصادق صدر) به دست صدام و همچنین در روزهایی که صدام در آستانه سقوط قرار داشت، علیه وی و حکومتش قیام کرد و به بسیج نیروها و تودهها همت گماشت.تلاشهای وی تا آنجا بود که موفق شد سپاه جیش المهدی را شکل داد. اما نتیجه تحرکاتش به عمر دولت صدام نرسید و دیکتاتور عراق در سال 2003 سقوط کرد.اما مقتدای جوان از پا ننشست و در حدود 5 سال پیش در روزهای بحرانی عراق مبارزاتی را علیه نیروهای آمریکایی شکل داد.اما چندان موفق نبود. در یکی از مبارزاتش وی را در حرم حضرت علی(ع) محاصره کردند و این آیت الله سیستانی بود که صدر را نجات داد. هر چند موضع وی علیه سیستانی بسیار تند بود اما اگر آیت الله سیستانی نبود، مشخص نبود که سرنوشت صدر چه میشود. بعد از این واقعه صدر برای ادامه تحصیل به ایران آمد و مورد حمایت ایران قرار گرفت.او چهار سال در قم بود و در این مدت نیز درگیریهایی را با دولت مالکی داشت. اختلاف مالکی و صدر به طور مشخص بر سر چه موضوعاتی بود؟مالکی اصولا با اقدامات گروه صدر مخالف بود و در مقطعی دستور داده بود که مکانهایی که در عراق در اختیار گروه صدر است، تخلیه شود.مالکی حتی تا آنجا پیش رفت که دستور دستگیری وی توسط شورای عالی قضایی عراق را صادر و امضاء کرد.به عبارتی مقتدا در آن مقطع در سه جبهه یعنی با مالکی، آیت الله سیستانی و نیروهای آمریکایی درگیر بود و بر همین اساس وی را افراطیترین چهره شیعه در عراق میدانستند. چه اتفاقی افتاد که وی در انتخابات شرکت کرد؟وضعیت مذکور تا زمان انتخابات ادامه یافت.اما در زمانی که گروهها و جناحها در حال آرایش سیاسی بودند، مقتدا ائتلافی را با ابراهیم جعفری، چلبی و عمار حکیم تشکیل داد که در نهایت به ائتلاف ملی موسوم شد.ائتلاف ملی در مقابل خود گروه العراقیه به رهبری علاوی و همچنین ائتلاف دولت قانون به رهبری مالکی را داشت.در نهایت طرفداران صدر توانستند 39 کرسی را بدست آوردند و در حقیقیت از اینجا بود که چهره و وجهه مقتدا صدر وارد فضای دیگری شد. کشکمشهای 9 ماهه بعد از انتخابات عراق نیز پیچیدگیهای خاص خود را داشت و به ارتقای جایگاه وی کمک کرد. علاوی در این بین به رغم همه مبارزاتش دریافت که زورش به مالکی نمیرسد و بنابراین به پست شورای سیاستگذاری و کسب چند پست بسنده کرد.مالکی نیز به این شرط نخست وزیر شد که بتواند اعضای ائتلاف ملی را با خود همراه کند.هیچکس تصور نمیکرد که مالکی بتواند با صدری کنار بیاید که زمانی دستور دستگیری وی را امضاء کرده بود.اما امروز همین صدر به رجل سیاسی مبدل شده و به عنوان چهرهای سیاسی و نه به عنوان رهبر جیشالمهدی وارد دولت نوپای مالکی میشود.صدر جوان تغییرات قابل توجهی کرده و با آن چهره سابق تفاوتهای زیادی دارد.او در بازگشت از ایران به ملاقات آیت الله سیستانی رفت و در جمع هواداران خود اعلام کرد که شعارهای ضددولتی را متوقف کنند.این نشان میدهد که صدر تا حدی آرامتر شده و چهره مقبولتر و معتدلتری یافته است.در حال حاضر وی امیدوار است که بتواند موقعیت قویتری را در ساختار سیاسی عراق پیدا کند و جایگاه خود را ارتقاء بخشد.البته بازگشت وی نیز با اتفاقات مهمی همراه بود که نباید اهمیت آن را از ذهن دور داشت.سفر ابراهیم جعفری به ایران،سفر دکتر صالحی سرپرست وزارت خارجه ایران به عراق نیز از جمله این رویدادهاست. با توجه به اختلاف پیشین میان مالکی و صدر آیا حضور وی چالشی برای دولت مالکی نخواهد بود؟این احتمال وجود دارد.صدر زمانی قدرت نظامی بود و در رأس جیش المهدی اقدامات افراطی صورت میداد،اما امروز او وجهه جدید سیاسی یافته است.معمولا در طول تاریخ ،بیشمارند احزابی که در ابتدا جنبشی نظامی بودند، اما بعدها در ساختار قدرت جذب شدند.مثلا گروه شینفین در ایرلند که گروهای نظامی و افراطی بود، سالها برای استقلال جنگید و دست به اقدامات افراطی میزد، اما امروز این گروه وارد ساختار سیاسی و پارلمانی کشور شده و در تصمیمگیریها مشارکت دارد.جریان صدر نیز مشابه داستان همین گروه است.صدر اسلحه را زمین نهاده و به عنوان چهرهای سیاسی وارد فضای سیاسی این کشور شده است. آینده دولت نوپای عراق را با این تحولات چگونه پیشبینی میکنید؟ساختن به رغم همه دشوارهایش در همه جای دنیا آرام آرام شکل میگیرد.بازسازی دوباره عراق نیز امری دشوار و زمانبر است.دولتی که قصد سازش با همه گروهها و احزاب را دارد، قطعا باید به زبان همه گروهها و فضای سیاسی کشور آگاه باشد.کشمکشها و چانهزنیهای پساانتخاباتی که 9 ماه به درازا کشید، به خوبی بیانگر همین واقعیت است. ائتلافها و جریانهای متعددی شکل گرفتند و در نهایت دولت ائتلافی مالکی از دل همه آنها بیرون آمد و نخست وزیر توانست، با عقب راندن سکولارها،قدرت را بین همگان توزیع و همه آنها را دور هم گرد آورد.ساخت این دولت 9 ماه به طول کشید و گروهها و جناحها در طول این مدت گام به گام در کنار یکدیگر و گاه در مقابل هم حرکت کردند.اما اوضاع در جامعه ناهمگون عراق همچنان پرتنش و پرتلاطم است.با این حال پیشرفت قابل توجه آنست که گروهها و جریانهای سیاسی به عقلانیت رسیده و دریافتهاند که باید با هم جامعه عراق را سامان دهند در غیر این صورت قافیه را باختهاند.تحقق این امر کار آسانی نیست و تلاش و پیگیریهای زیادی را میطلبد.کمااینکه همین روند نیز در جریان است به گونهای که عراق مدتی است که آرام شده و آمریکا اعلام کرده که میخواهد باقیمانده نیروهای خود را از عراق خارج کند.جو عراق نسبت به قبل خیلی آرامتر شده اما نسبت به آینده هنوز متشنج است و راه درازی را در پیش دارد.در مجموع برای عراق باید امید به آینده بهتر را در نظر گرفت و بازگشت صدر و تغییرات قابل توجه وی نیز بیانگر همین تحولات مثبت است.16346
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 316]