افراط و تفريط در مصرف نمك، مساله اين است

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: افراط و تفريط در مصرف نمك، مساله اين است
تهران - بسياري از پزشكان و متخصصان تغذيه به مصرف كم نمك در غذا و سر سفره تاكيد دارند اما برخي از افراد اين توصيه را به شكل افراطي در پيش گرفته و در اثر كمبود نمك يددار به بيماري هايي از جمله تيروئيد دچار مي شوند.

به گزارش خبرنگار اجتماعي ايرنا، توصيه پزشكان مبني بر مصرف كم نمك به معناي حذف اين ماده غذايي نيست چرا كه بسياري از متخصصان تغذيه نيز تاكيد دارند هر گونه توصيه پزشكي در مورد مصرف انواع مواد غذايي از جمله چربي، قند و نمك به معناي استفاده معقول و اندازه آن است و افراط و تفريط در مصرف هريك از اين مواد غذايي، زيان هاي جسماني براي افراد به دنبال دارد.

برخي از متخصصان نيز درباره مصرف نكردن نمك به اندازه مناسب براي بدن هشدار داده اند و معتقد هستند كه مصرف اندك و مناسب اين ماده همچنان براي زندگي انسان ضروري است.

به گفته متخصصان با وجود درخواست روز افزون محافل علمي براي خودداري از خوردن نمك و هشدار درباره وجود مقادير زياد نمك ها در فست فودها،به گفته دانشمندان ،اين ماده همچنان براي زندگي انسان ضروري است و آنها درباره خودداري از خوردن نمك و محروم كردن بدن از فوايد آن هشدار مي دهند.

متخصصان به افراد توصيه مي كنند كه بيش از3/2 ميلي گرم در روز نمك مصرف نكنند در حالي كه همين متخصصان از سالخوردگان، كودكان و بيماران مي خواهند كه مصرف روزانه آنها بيشتر از5/1 ميلي گرم نمك نباشد.

به گفته كارشناسان، سديم و كلر دو جزء اصلي نمك خوراكي براي بقاي تمام موجودات زنده از جمله انسان است. مصرف نمك مانند چربي ها براي بدن ضروري است اما مصرف بيش از نياز مي تواند براي بدن مضر باشد.

از جمله كاركردهاي نمك خوراكي(سديم) در بدن؛ تنظيم توازن اسيد و باز در بدن (PH)، تنظيم فشار خون، انتقال پيام هاي عصبي، انقباضات عضلاني، كمك به حمل مواد غذايي به داخل سلول هاي بدن، ترشح اسيد معده، تعادل مايعات بدن و تعادل الكتروليت هاي بدن است.

همچنين عدم مصرف كافي نمك مي تواند به انقباضات شديد عضلاني، ريتم ضعيف قلب، مرگ ناگهاني، ايست قلبي و سرگيجه منجر شود.

همچنين از مضرات مصرف بيش از اندازه مصرف نمك، ابتلا به پر فشاري خون،سكته، فقر كلسيم، پوكي استخوان، افزايش وزن، زخم معده، تشديد آسم،تشديد سوزش سر دل (ترش كردن)،-بزرگ شدن اندازه قلب، كم آبي بدن و بروز تشنگي و افزايش خطر ابتلا به بيماريهاي قلبي-عروقي است.

براساس اين گزارش، مصرف بيش از اندازه و عدم مصرف برخي از مواد غذايي عوارض جبران ناپذيري را به جسم وارد مي كند مصرف نمك نيز از اين قاعده مستثني نيست بنابراين بايد مصرف اين ماده غذايي را البته به اندازه در وعده هاي غذايي خود در نظر گرفت.

75 درصد نمك دريافتي توسط مصرف مواد غذايي فرآوري شده نظير نان، غلات صبحانه و بيسكوئيت ها وارد بدن مي شود به همين دليل افرادي كه در طول روز از اين مواد غذايي استفاده مي كنند، بايد در مصرف نمك در طول روز اعتدال را رعايت كنند.

مصرف زياد نمك در هر سني مي تواند باعث افزايش فشار خون و افزايش شانس ابتلا به بيماري هاي قلبي و عروقي شود.

"مسعود كيمياگر" متخصص تغذيه و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي در گفت و گو با ايرنا مي گويد: ايران در كمربند كمبود يد قراردارد و اختلالات كمبود يد در كشور بسيار زياد است.

وي اضافه مي كند: يكي از شايع ترين اختلالات كمبود يد در دنيا گواتر بود بنابراين بهترين راهكاري كه در دنيا براي مبارزه با اين اختلال صورت گرفت، استفاده از نمك هاي يددار يا يد دار كردن نمك از طريق غني سازي اين ماده غذايي بود.

كيمياگر ادامه مي دهد: بايد موادي براي غني سازي استفاده شود كه نوسان مصرف آن در كشور زياد نباشد بنابراين نمك بهترين ماده غذايي براي غني سازي يد در كشور است.

كيمياگر مي گويد: نمك كالايي نيست كه بيس از حد نياز، مصرف شود چرا كه افراد روزانه هفت گرم و در نهايت 15 گرم از اين ماده غذايي استفاده مي كنند و دامنه مصرف آن محدود است.

اين متخصص تغذيه مي گويد:25 سال پيش با تلاش بسيار و با كمك وزارت بهداشت، دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، وزارت صنايع و بخش خصوصي نمك ها يدار شدند و هيچ فردي نمي توانست نمك هاي غير يدار را عرضه كند.

كيمياگر اضافه مي كند: امروزه با وجود تلاش هاي بسيار براي يد دار كردن نمك، ديده مي شود كه نمك هاي غير يددار در بازار عرضه مي شود در حالي كه بايد عرضه نمك هاي غير يددار در سطح عرضه جلوگيري شود.

سالانه دو هزار و 500 نوزاد مبتلا به اختلالات تيروئيد در كشور شناسايي مي شوند. اين درحالي است كه عوارض و مشكلات اختلالات تيروئيدي مانند گواتر -بزرگ شدن غده اي در گردن- ، گره هاي تيروئيدي، كم كاري و پركاري تيروئيد، بيماري هاي خود ايمن، التهاب ها و سرطان هاي تيروئيدي در زنان كشور بيشتر ديده مي شود.

ميانگين ابتلا به بيماري كم كاري مادرزادي تيروئيد در جهان يك نوزاد در هر چهار هزار و 500 نوزاد زنده است درحالي كه اين نسبت در ايران به يك در هر يك هزار نوزاد زنده مي رسد. اين نسبت در استان اصفهان حتي به يك نوزاد بيمار در هر 800 نوزاد متولدشده زنده مي رسد كه علت اين امر ازدواج هاي فاميلي است.

60 تا 70 درصد وزن هورمون تيروئيد را يد تشكيل مي دهد بنابراين اگر زن بارداري يد كافي دريافت نكند برغم سالم بودن جنين، كودك دچار كم كاري تيروئيد خواهد شد.

حدود 98 درصد مردم كشور، نمك هاي يد دار مصرف مي كنند اما به دليل رشد عوامل زمينه ساز اختلالات تيروئيدي مانند آلودگي هوا، مردم بيش از گذشته بايد به كمبود يد در بدن خود توجه داشته باشند و از رژيم هاي غذايي سالم -نمك يد دار- براي تامين اين عنصر حياتي، استفاده كنند.

بر اساس گزارش سازمان جهاني بهداشت، كمبود يد در 54 كشور جهان به دليل فقر خاك و آب از لحاظ داشتن يد، وجود دارد.

از سوي ديگر "سعيده معاني" كارشناس دفتر بهبود تغذيه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در گفت و گو با ايرنا مي گويد: البته مصرف زياد نمك خطر پرفشاري خون را افزايش مي ‌‌دهد و تبليغ نمك يددار به اين معني نيست كه ما مصرف آن را بالا ببريم.

وي با بيان اينكه مردم بايد در مصرف نمك دقت كنند تا نوع تصفيه شده آن را مصرف كند، مي گويد: نمك تصفيه نشده به علت داشتن ناخالصي، منجر به بروز ناراحتي هاي گوارشي، كليوي و كبدي در افراد سالم مي شود.

معاني اضافه مي كند: نمك تصفيه نشده در افرادي كه سابقه بيماريهاي گوارشي، كليوي و كبدي دارند منجر به كاهش جذب آهن در بدن مي شود.

وي با بيان اينكه نمك تصفيه شده نمكي است كاملا بهداشتي كه ناخالصي هاي آن حذف شده است، مي افزايد: نمك خوراكي بايد از نوع يددار و تصفيه شده باشد. نمك هاي تصفيه شده يددار به دليل خلوص بالا ميزان يد را بهتر و به مدت بيشتر حفظ مي كنند.

كارشناس دفتر بهبود تغذيه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مي گويد: نگهداري و ذخيره كردن نمك يددار نيز به مدت طولاني يعني بيش از يك سال، موجب از دست رفتن بخشي از يد آن مي شود.

وي در عين حال مي گويد: براي داشتن جسمي سالم و همچنين پيشگيري از فشار خون و بيماري هاي قلبي بايد ميزان نمكي كه هنگام پخت به غذا اضافه مي شود را كاهش داد.

معاني ادامه مي دهد: همچنين براي اجتناب از مصرف بي رويه نمك بايد نمكدان سرسفره را حذف كرد و بايد مصرف غذاهاي كنسرو شده و آماده كه داراي مقادير زيادي نمك هستند را محدود كرد.

وي مي گويد:براي بهبود طعم غذا و كاهش مصرف نمك در هنگام تهيه غذاها بايد به جاي نمك از سبزي هاي تازه و معطر، سير، ليمو ترش، آب نارنج و شويد استفاده كرد.

اين كارشناس دفتر بهبود تغذيه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي توصيه مي كند: افراد بايد براي حفظ يد نمك هاي يد دار، اين ماده را در انتهاي پخت به غذا اضافه كنند.

معاني با بيان اينكه بايد به تاريخ مصرف نمك و وجود پروانه ساخت از وزارت بهداشت، روي بسته بندي نمك ها توجه كرد، مي گويد: بايد عبارت نمك تصفيه شده بر روي بسته بندي نمك درج شده باشد و از خريد هر گونه نمك با عنوان صادراتي صنعتي خودداري شود.

كارشناس دفتر بهبود تغذيه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مي گويد: نمك دريا تصفيه نشده و داراي انواع ناخالصي ها از جمله فلزات سنگين بوده كه خطر سرطان زايي آن به اثبات رسيده است.

معاني درباره معايب نمك دريا مي افزايد: نمك دريا حاصل از تبخير آب دريا است و مصرف آن از سوي افراد غيركارشناس به مردم توصيه مي شود.

وي ادامه مي دهد: اين نمك علاوه بر ناخالصي، ميزان يد آن بسيار اندك است كه نياز روزانه بدن به يد را تامين نمي كند يا حتي فاقد يد است.

معاني اضافه مي كند: هرچند نمك دريا حاوي مواد معدني از جمله فلوئور و پتاسيم است اما با توجه به اينكه در مصرف مقادير زياد آن، اين املاح تامين مي شود، اين ويژگي نمك چندان ارزشي ندارد.

كارشناس دفتر بهبود تغذيه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي تاكيد مي كند: نمك دريا فقط در صورتي مي تواند مصرف خوراكي داشته باشد كه در قالب استاندارد هاي موجود، مجوز توليد و پروانه ساخت از وزارت بهداشت داشته باشد.

اجتمام**9105**1569

انتهاي خبر / خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا) / كد خبر 80187693

يکشنبه|ا|28|ا|خرداد|ا|1391

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 90]