مختصات سرزمینی درکنار ساحل غربی دریای خزر

واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: وبلاگ > اسدزاده، محمدرضا - جمهوری آذربایجان در شرق منطقه قفقاز و درکنار ساحل غربی دریای خزر واقع شده و در جنوب با جمهوری اسلامی ایران، در غرب با جمهوریهای ارمنستان و ترکیه، در شمال غرب با جمهوری گرجستان و درشمال با جمهوری خودمختار داغستان(بخشی از فدراسیون روسیه) هم مرز است. کل مساحت این جمهوری در حدود 86600 کیلومتر مربع استوری آذربایجان به دلیل واقع شدن در منطقه‌ای زیر استوایی دارای انواع آب وهوا از زیر استوایی خشک و مرطوب تا آب و هوای کوهستانی است. جمهوری آذر بایجان از جمله کشورهای تازه استقلال یافته اتحاد جماهیر شوروی سابق می باشد که در سال 1991 رسماً اعلام استقلال نموده است. اکثریت نژادی در این جمهوری از آن آذری هاست ولی اقلیتهای نژادی دیگر از جمله روسها، ارامنه، لزگیها، آوارها، اکراینیها، تاتارها، یهودیان، تالشها، ترک ها، گرجیها، کردها واودینها در این جمهوری زندگی می کنند. شهرهای مهم: جمهوری آذربایجان بیش از 65 شهر و شهرک دارد و شامل دو جمهوری خود مختار نخجوان با مساحت 5500 کیلومتر وجمعیت 295000نفر و قره‌باغ‌کوهستانی بامساحت4400کیلومترمربع وجمعیت 188000نفر است. شهرهای علی بایراملی، لنکران، آستارا، ماساللی، بیله سوار، شاماخی، گنجه، شکی، جلیل آباد، سلیان، صابرآباد، فضولی، ایمیشلی، قبا، قاضی محمد، گوی چای، یولاخ و نفت چالا از شهرهای مهم این جمهوری به شمار می آیند. تعداد جمعیت، ترکیب و پراکندگی آن: بر اساس آمار سال 2002، رشد جمعیت در جمهوری اذربایجان در حدود 38% می باشد. همچنین بر اساس آمار سال 2000 کمتر از 1% مبتلا به ایدز در جمهوری آذربایجان وجود دارد و در سال 1999، کمتر از 100 نفر در اثر ابتلاء به این بیماری جان سپردند. براساس آخرین اطلاعات اعلام شده جمعیت جمهوری آذربایجان تا اول ماه جولای سال 2001 میلادی 8 میلیون و 113 هزار نفر می باشد. 4 میلیون و 138 هزار نفر در شهرها و 3 میلیون و 915 هزار نفر در روستاها زندگی می کنند . پایتخت: باکو پایتخت این کشور تقریباً 2 میلیون نفر جمعیت دارد و در جنوب غربی شبه جزیره آبشرون در کنار دریای خزر واقع شده است. در خصوص وجه تسمیه باکو گفته شده است که از کلمه فارسی بادکوبه گرفته شده است چرا که در این شهر بادهای شدیدی همیشه در حال وزیدن است. باکو با بهره‌گیری از درآمد صنعت نفت رشد زیادی داشته است تا جایی که برجها ودکلهای چاه کنی نفت، شهر را احاطه کرده‌اند. باکو یکی از جذاب ترین و شلوغ ترین بنادر در کل شوروی سابق بوده وصادرات‌کالاهای‌حیاتی‌ومهمی‌چون‌نفت، چوب، غله و پنبه‌ هنوز هم در آن جریان دارد. از دیگر شهرهای بزرگ این جمهوری، شهر بندری سومگائیت است که با جمعیتی حدود 234000 نفر در 35 کیلومتری شمال غربی‌باکو قرار دارد و درحال حاضرمرکزصنایع، فولاد و پتروشیمی است. منطقه شیروان، منطقة توسعه یافته از نظر صنعت و کشاورزی آذربایجان در دشتهای شیروان واقع است. ایستگاه هیدروالکتریک مینگه چویر در این منطقه قرار دارد. این ناحیه دارای محصولات کشاورزی از جمله کتان، انگور ومیوه است. منطقه گنجه و قزاق در مرکز ماورای قفقاز قرار دارد. این منطقه دارای اوضاع مساعدی برای حیات انسانی وکشاورزی است. جاده ها ومسیرهای تجاری از این منطقه می گذرد، این منطقه یک مرکز صنعتی مهم با صنایع غذایی، مهندسی وشیمیایی است. مذهب ومسجد در جمهوری آذربایجان: هشتاد درصد آذربایجانی ها مسلمان شیعه15 درصد سنی و پنج درصد بقیه مسیحی(غالباً ارتدکس)، یهودی ودیگر اقلیتهای مذهبی هستند. اداره روحانیت قفقاز که در باکو قرار دارد نظارت بر امور مذهبی مسلمانان آذربایجان، گرجستان وداغستان را بر عهده دارد. بعد از انقلاب اکتبر 1917، به رغم آنکه حکومت شوروی سیاست ضد مذهبی برای ریشه کن کردن مذاهب را درپیش گرفت، اما مردم این سرزمین همچنان وفاداری مذهبی خویش را حفظ کردند. کمونیستها اقدامات خود را با بستن مساجد ومدارس دینی آغاز کردند، سپس به تدریج دادگاه‌های شرع وسازمان‌های اوقاف را منحل نمودند.با این همه، اینک بسیاری از مساجد که در دوران کمونیزم به موزه، کتابخانه، کارگاه و حتی انبار علوفه تبدیل شده بود، مرمت گردیده و مورد استفاده مجدد قرار گرفته است. روی هم رفته در جمهوری آذربایجان بیش از یک هزار مسجد وجود دارد که دو سوم آن را مساجد قدیمی تشکیل می دهند. برای مثال مسجد جمعه جورت در شبه جزیره آبشرون در سال 409 هجری قمری بنا شده است. در شهر باکو تقریباً یکصد مسجد وجود دارد که نیمی از آنها در یک منطقه کوچک قدیمی به نام ایچری ‌شهر که در واقع محدوده شهر قدیمی باکو محسوب می شود، واقع شده است. از میان مساجد موجود باکو، تنها 23 مسجد به روی مؤمنان گشوده شده است. خط و زبان: در سال تحصیلی 29ـ1928 خط عربی در جمهوری آذربایجان لغو و به جای آن از خط لاتین استفاده شد. ولی در سال 1939 این خط نیز جای خود را به الفبای سیریلیک داد. براساس قانون اساسی جمهوری آذربایجان(مصوب 1995) زبان رسمی این کشور « آذربایجانی » و خط رسمی « لاتین » اعلام شد. پی آمدهای سوء این تغییرات پی در پی چنان عمیق بوده است که قابل توصیف در این مقاله کوتاه نیست.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبر آنلاین]

[مشاهده در: www.khabaronline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 224]