آخرين اعتراف انديشكده آمريكايي كارنگي

واضح آرشیو وب فارسی:کيهان: آخرين اعتراف انديشكده آمريكايي كارنگي
يك انديشكده آمريكايي معتقد است كه تحريم هاي نفتي عليه ايران در شرايط كنوني بي فايده است و نتيجه اين تحريم ها افزايش قيمت ها است كه به سود جمهوري اسلامي خواهد بود.
انديشكده «كارنگي» در مقاله اي به قلم «عدنان وطن سور» به موضوع تحريم هاي نفتي عليه ايران پرداخت. در اين مقاله پس از اشاره به نقاط ضعف راهبرد كنوني آمريكا در اعمال تحريم ها، اصلاح آن ها ضروري و البته دشوار توصيف شده است.
¤ تحريم نفتي ايران اكنون از هر زمان ديگري دشوارتر است
به نظر مي رسد جلوگيري از صادرات نفت ايران تنها راه غيرنظامي باشد كه براي حل مسئله هسته اي ميان غرب و تهران باقي مانده است. آمريكا و به دنبال اين كشور اتحاديه اروپا تحريم هاي جديدي را عليه تهران آغاز كرده اند كه هدفشان صادرات نفت ايران است. اما اعمال تحريم ها عليه ايران هيچ گاه ساده نبوده است و باتوجه به وضعيت اخير در بازارهاي جهاني نفت، اكنون اعمال تحريم ها از هميشه نيز دشوارتر است. براي رسيدن به موفقيت بايد راهبردهاي كنوني را به دقت اصلاح كرد.
¤ لزوم يك اقدام تعادلي
تحريم هاي كنوني داراي دو هدف هستند: كاهش درآمد ايران از صادرات نفت و درعين حال برقراري ثبات قيمت در بازارهاي نفت. ايران پنجمين توليدكننده بزرگ نفت در جهان است؛ اما از طرف ديگر دومين توليدكننده بزرگ در سازمان اوپك نيز هست؛ بنابراين در اواخر سال گذشته به امضاي (NDAA) «رسيدن به هر دو هدف ياد شده كاري بسيار دشوار است. «لايحه اختيارات دفاع ملي اوباما رسيد و در آن به تحريم هاي آمريكا عليه ايران اشاره شده است؛ اين لايحه به خوبي هر دو بعد تحريم عليه ايران را درنظر گرفته است؛ طراحي محتاطانه لايحه اختيارات دفاع ملي» اجازه مي دهد تا درصورت آماده نبودن بازار نفت، تحريم ها عليه جمهوري اسلامي كاهش يابد.
¤ افزايش قيمت نفت صرفاً درپي اعلام آمادگي براي تحريم نفتي ايران
برقراري ثبات در بازارهاي نفت پس از تحريم ايران بسيار دشوار خواهد بود؛ قيمت نفت همين الآن نيز به شدت افزايش يافته است. قيمت نفت «برنت» در اوايل آوريل امسال با اجرايي شدن «لايحه اختيارات دفاع ملي» 12درصد نسبت به انتهاي سال2011 افزايش پيدا كرد؛ اين قيمت از اوايل اكتبر كه تلاش ها براي اعمال تحريم شروع شد نيز 17درصد بيشتر است. توقف توليد نفت در يمن، سوريه و كشور سودان جنوبي نيز به اين افزايش قيمت ها دامن زده است. اما بخش بزرگي از تقصير به گردن ايران است. تهران ماهرانه از وحشت كشورهاي جهان مبني بر كاهش منابع نفت استفاده كرد؛ تهديد تهران به بستن تنگه هرمز و مسير انتقال نفت موجب افزايش اين نگراني ها شد.
¤ افزايش قيمت نفت به ايران اجازه مي دهد تا خسارت هاي ناشي از تحريم را جبران كند
تاريخ نشان داده كه تلاش براي قطع صادرات نفت ايران محكوم به شكست است؛ تحريم اخير نفت عراق تنها يكي از نمونه هايي است كه آن واقعيت را اثبات مي كند. از آن جايي كه اجراي «لايحه اختيارات دفاع ملي» باعث افزايش قيمت نفت شد، ايران احتمالا مي تواند كاهش درآمد نفتي خود را جبران كند؛ حتي اگر مجبور شود نفت كمتري بفروشد و يا نفت خود را با قيمتي ارزان تر بفروشد تا مشتريان جديدي پيدا كند. براي موفقيت در اين برنامه، بايد صادرات نفت ايران را هم شديداً و هم براي مدتي طولاني كاهش داد. اگر تحريم هاي كنوني را اصلاح نكنيم، نمي توانيم اميدوار باشيم كه بتوانيم درآمد صادرات نفتي ايران را كاهش دهيم. در اين باره دو مسئله نياز به دقت بيشتري دارند.
¤ افزايش نياز به نفت در كشورهاي غيرمتحد با آمريكا به سود ايران تمام مي شود
اولا، نياز به نفت در كشورهايي كه به دنبال اعمال تحريم هستند در حال كاهش است. نياز در كشورهاي عضو «سازمان همكاري» رو به كاهش است؛ اما مصرف در كشورهاي خارج از اين سازمان همچنان به رشد سريع خود ادامه (OECD) «توسعه اقتصادي» مي دهد. انتظار مي رود تا حدوداً يك سال ديگر، ميزان مصرف نفت در كشورهاي غير عضو «سازمان همكاري» توسعه مصرف (IEA) «اقتصادي» براي اولين بار از كشورهاي عضو در اين سازمان پيشي بگيرد. بنا به گزارش «آژانس بين المللي انرژي» نفت جهان در سال 2012 به ميزان روزانه 800 هزار بشكه افزايش مي يابد و نيمي از اين مقدار مربوط به كشور چين است.
¤ نمي توان چين و هند را متقاعد كرد تا روابط نفتي خود را با ايران به هم بزنند
چين و هند، كه در حال حاضر مشتريان اصلي نفت ايران هستند، درباره برنامه هسته اي اين كشور به اندازه آمريكا و اتحاديه اروپا نگران نيستند. مهم ترين اولويت براي اين دو كشور تأمين نفت مورد نياز براي گسترش اقتصادشان است. اگر پكن و دهلي نو بخواهند روابط نفتي خود را با تهران به هم بزنند آن گاه مجبور خواهند بود تا به دنبال منبعي جديد براي نفت مورد نيازشان باشند. اگرچه نمي توان پيش بيني كرد چين و هند براي تأمين نيازهاي نفتي خود به سراغ كدام كشور خواهند رفت؛ اما بي شك خريد نفت ايران با قيمتي ارزان تر هنوز هم يك گزينه مناسب براي آن ها خواهد بود.
¤ بازار نفت هميشه فرصت هاي نفتي زيادي را براي ايران در آستين دارد
مسئله دوم اين كه نفت خام در بازار جهاني مبادله مي شود و اين بازار علاوه بر اين كه بي ثبات است، فروشنده و خريدار را نيز نمي توان در آن تشخيص داد. اين موضوع باعث مي شود ايران فضاي مانور زيادي داشته باشد. كشورهاي اروپايي، كه در سال 2011 به طور متوسط روزانه 450 هزار بشكه از نفت ايران را مصرف مي كردند، اكنون به دنبال يافتن جايگزين براي نفت جمهوري اسلامي هستند؛ اما تهران نيز به دنبال مشترياني جديد و راه هايي تازه براي فروش نفت خود خواهد گشت. هر چند يافتن مشتريان جديد زمان مي برد؛ اما بازار نفت هميشه فرصت هاي فراواني را در اختيار ايران قرار مي دهد تا صادرات و درآمدهاي نفتي خود را حفظ كند.
¤حمايت بازيگرهاي غيردولتي از حمل و نقل و تجارت نفت ايران
صنايع انتقال نفت و تاجران در اين زمينه نيز به ايران كمك خواهند كرد تا «از دام» تحريم هاي نفتي «رها شود.» هر چند ناوگان نفت كش هاي خود ايران آن قدر بزرگ نيست كه بتواند همه صادرات نفت اين كشور را به عهده بگيرد؛ اما در ماه هاي اخير، ساير نفت كش ها ظرفيت خالي زيادي داشته اند. ممكن است برخي از نفت كش هاي غربي نفت ايران را حمل نكنند؛ اما كمپاني هاي چيني و هندي درحال حاضر هم جزء بزرگترين بازيگرها در حمل و نقل نفت هستند. ايران مي تواند با پيشنهاد مبلغي براي انتقال نفتش كمپاني هاي حمل و نقلي را جذب كند كه به دنبال سود هستند نه سياست.
¤يك راهبرد درست
اعمال تحريم هاي نفتي بين المللي عليه كشوري كه مصمم است از اين تحريم ها فرار كند براي آمريكا و اتحاديه اروپا اقدامي بسيار خطرناك است؛ به ويژه وقتي جمهوري اسلامي از كمك بخش هايي خصوصي بهره مي برد كه به دنبال سودهاي كلان هستند. اگر هدف ما از تحريم اين است كه درآمدهاي نفتي ايران را به شدت كاهش دهيم و در عين حال بازارهاي نفتي را به سمت بي ثباتي سوق ندهيم، بايد رويكرد كنوني خود را به دقت اصلاح كنيم.
¤اگر نفت ايران از بازار خارج شود، همه نفت مازاد توليدي در جهان بايد به مصرف برسد و اين يعني بي ثباتي در بازار
اولا، آمريكا بايد درباره زمان بندي تحريم ها رويكرد واقع گرايانه تري اتخاذ كند؛ براي اين كه بتوانيم صادرات نفت ايران را به شدت كاهش دهيم، چند ماه مدت بسيار اندكي است. بنا به تخمين يكي از گزارش هاي «اداره اطلاعات انرژي» آمريكا، ميزان نفت خام مازاد بر نيازي كه در جهان توليد مي شود حدود 5/2 ميليون بشكه در روز است؛ اين ميزان اندكي بيش تر از متوسط صادرات روزانه ايران در سال گذشته است. طبق ارزيابي اين گزارش، رقم ياد شده «از مقدار استاندارد در گذشته كم تر» و كم ترين ميزان از دهه چهارم سال 2008 تاكنون است. اگر قرار باشد [به جاي نفت ايران] از بخش عمده اين توليد مازاد استفاده كنيم، آن گاه بايد بازارهاي نفتي را در شرايطي تقريبا بي نقص نگه داريم. در چنين شرايطي كوچك ترين نشانه اي از بي ثباتي ممكن است قيمت هاي نفت را بي نهايت بالا ببرد؛ طوفان در «خليج مكزيك»، اعتصاب كارگران در يكي از كشورهاي اصلي توليدكننده نفت، يا انفجار يك لوله نفتي. بايد چارچوب هاي زماني واقع بينانه تري را در نظر بگيريم تا بازارهاي نفتي بتوانند خود را با اين زمان بندي وفق دهند.
¤ نمي توان نفت ايران را به كلي تحريم كرد
دوما، بايد به ايران بفهمانيم زماني كه تحريم ها به نقطه اوج خود برسند، جمهوري اسلامي ديگر نمي تواند بيش از مقدار معيني نفت بفروشد. هر چند بايد حاشيه امنيتي در زمينه تغيير احتمالي در تحريم ها تعبيه شود؛ اما معين كردن هدف نهايي از تحريم ها ايران و مردمش را از انتهاي راهي كه در آن قدم گذاشته اند باخبر خواهد كرد. سقف صادرات نفت ايران پس از اعمال تحريم ها بايد به درستي تعيين شود تا منجر به نتيجه دلخواه گردد. تحريم هاي نفتي نبايد شامل تمام نفت ايران شود؛ اين چنين تحريمي واقع گرايانه نيست و در صورت عملي نشدن اعتبار خود را از دست خواهد داد.
در صورتي كه تحريم ها تاثير كافي را نداشته باشد، كشورهاي مختلف از حمايت از آنها خودداري خواهند كرد.
سوماً، آمريكا و اتحاديه اروپا بايد براي تحريم ايران ائتلافي گسترده تر تشكيل دهند. بدون حمايت بازارهاي نوظهور و به ويژه شركاي اصلي تجاري ايران در آسيا، تحريم بي نتيجه خواهد بود. همچنين بايد توليدكننده هاي مهم در سازمان اوپك را نيز متقاعد كنيم كه تحريم ها عليه ايران در بلندمدت به سود اين كشورها نيز خواهد بود. اگرچه رسيدن به اجتماع در اين زمينه دشوار است؛ اما حركت به سمت تحريم هايي جامع تر احتمالا حمايت كشورهاي آسيا و حوزه خليج فارس را به دنبال خواهد داشت. حضور «كمپاني هاي آزاد» در بازار تجارت نفت ايران براي تحريم هاي نفتي مشكلي هميشگي باقي خواهد ماند؛ و كشورهاي مختلف در صورتي كه تحريم ها اعتبار نداشته باشند، از آنها حمايت نخواهند كرد. تعيين اهداف واقع گرايانه موجب اعتبار تحريم ها و كاهش تعداد كمپاني هاي آزاد خواهد شد.
¤ لزوم برخورد با بازيگرهاي خصوصي كه از ايران حمايت مي كنند
تحريم ها به تنهايي كافي نيستند؛ بايد با كمپاني هاي حمل و نقل و تاجرها نيز برخورد شود. قانون گذاران آمريكا و اتحاديه اروپا بايد قوانيني تصويب و به موجب آنها كمپاني ها يا ديگر گروه هاي مرتبط با آنها را در صورت كناره گرفتن در بندرهاي ايراني جريمه كنند. با استفاده از فناوري هاي رديابي و ماهواره اي، مي توان تمام تانكرهايي را كه وارد حوزه ايران و يا از آن خارج مي شوند، كنترل كرد. مي توان با تصويب قانون براي شركت هاي بيمه آنها را مجبور كرد به نفت كش هايي كه به ايران مي روند، خدمات ندهند؛ شركت هاي بيمه هم اكنون نيز از خطرات ارائه خدمات به نفت كش هاي راهي ايران مطلع هستند.
¤ اقدامات ميان مدت
تحريم ها عليه صادرات نفت ايران از همين حالا ايران را دچار مشكل كرده اند؛ اما هنوز زود است كه بگوييم نتيجه اين تحريم ها چه خواهد شد؛ بايد منتظر باشيم تا تهران نقشه هاي خود را براي فرار از تحريم عملي كند.
آمريكا و شركاي اروپايي اش در صورت جديت و تدوين سياست هاي درست مي توانند تحريم هاي نفتي را عملي كنند. اين دو بايد بر ايجاد زير ساخت هايي تمركز كنند كه با اولين نشانه هاي بي ثباتي قيمت در بازار نفت فرو نريزند.
¤آمريكا تا زماني كه به نفت وابسته است از تنش در خاورميانه ضرر خواهد كرد.
در عين حال، تنش ها با ايران نبايد سد راه تدوين سياست هاي درست در زمينه انرژي در قرن جديد شود. درست است كه آمريكا هيچ نفتي از ايران وارد نمي كند؛ اما بازسازي اقتصادي واشنگتن تحت تأثير سياست هاي جمهوري اسلامي؛ و اين ماهيت عمومي بازارهاي نفت را نشان مي دهد. اگر مي خواهيم مطمئن شويم تنش ها در خاورميانه بر اقتصاد آمريكا تاثير نخواهد گذاشت، تنها راه اين است كه وابستگي خود را به نفت كاهش دهيم. در حال حاضر، كار اصلي ما اين است كه تحريم هاي نفتي عليه ايران را به درستي تدوين و اجرا كنيم تا راه براي مذاكرات هسته اي باز شود.

سه|ا|شنبه|ا|12|ا|ارديبهشت|ا|1391

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: کيهان]

[مشاهده در: www.kayhannews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 37]