واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: آنچه تو را نکشد، قويترت مي کند!
شيوههاي جديد زندگي، بيماريهاي جديدي را به همراه مي آورد که گاه براي فرار از آنها به محصولات تازهاي روي مي آوريم که اگر چه در ظاهر، قويتر به نظر مي رسند، اما معلوم نيست به اندازه محصولات قديمي کارآمد باشند.توبرکلوزيس، مسموميت غذايي ، کلرا، پنومونيا، گلودرد استرپتوکوکي و مننژيت همگي نمونههايي از بيماريهاي ناخوشايندي هستند که به وسيله باکتريها ايجاد مي شوند.از مدتها پيش هم براي مقابله با اين باکتريها از "هايژن " ماده ضد عفوني کننده (چه در محصولات خانگي و چه در مواد مورد استفاده براي بدن) استفاده مي شده است، تا اينکه در سالهاي اخير، مصرفکنندگان، پيغامي را دريافت کردهاند که شستوشو با صابونهاي معمولي کافي نيست! در حالي که محصولات آنتي باکتريال هم هرگز عامه پسند نبودهاند.البته بيشتر مردم، به شکل سنتي براي از بين بردن باکتريها و شستوشوي بهداشتي بدن و خانه هايشان از آب گرم وصابون، الکل، سفيدکنندههاي حاوي کلر(وايتکس) يا پراکسيد- هيدروژن استفاده مي کنند که هيچکدام از اين مواد به شکل اختصاصي عمل نمي کنند؛ به اين معني که اين مواد تقريباً هر نوعي از ميکروب از قبيل قارچها، باکتري ها و بعضي از ويروسها را از بين مي برند و اين طورنيست که تنها گونه خاصي از ميکروبها را تحت تأثير قرار دهند.مثلاً، صابون به وسيله کندن و پاک کردن آلودگيها، چربيها و ميکروبها از سطوح، باعث تميزي مي شود. در مواقعي هم اين آلودگيها به راحتي به وسيله آب، شسته مي شوند. در حالي که پاک کنندههايي مثل الکل، با ويران کردن و جارو کردن ساختمان سلولي ميکروبها آنها را از بين مي برد و به تندي هم تبخير مي شود.اين در حالي است که اين روزها، صابونهاي بدن، شويندههاي خانگي، اسفنجها حتي تشکها و برق لبها در بستهبنديهايي حاوي مواد باکتري کش براي ايمني بيشترعرضه مي شوند. سؤال دانشمندان هم دقيقاً همين جاست که اين مواد شيميايي باکتري کش به جز رخنه در زندگي مردمي که نسبت به سلامتي شان وسواس دارند، کجا مي توانند بروند؟استوارت لوي، ميکروبيولوژيست از دانشکده پزشکي دانشگاه تافت، معتقد است که مواد شوينده سنتي به سهولت کار خود را انجام مي دهند و سپس در محيط پراکنده مي شوند، اما محصولات آنتي باکتريال بر خلاف شويندههاي سنتي، پس از استفاده، باقيماندههايي را در سطوح بهجا مي گذارند و موقعيتي را به وجود مي آورند که ممکن است منجربه گسترش انواع مقاوم تري از باکتريها شود.به عنوان مثال، بعد از اينکه کابينتهاي آشپزخانه به وسيله اسپريهاي آنتي باکتريال تميز مي شود، ترکيبات فعال شيميايي موجود در آنها باقي مي ماند و به کشتن باکتريها ادامه مي دهند که آن هم دقيقاً به اين معنا نيست که همه باکتريها را از بين مي برند.مي خواهند زنده بماننددر واقع زماني که يک جمعيت باکتريايي، تحت تأثير ماده شيميايي از بين برندهاي قرار مي گيرد، قسمتي از باکتريها از بين رفته و آنهايي که باقي مي مانند، دوباره تکثير شده و جمعيت مقاوم تري را به وجود مي آورند. اين موضوع مصداق تمام عيار ضرب المثلي است که مي گويد:"چيزي که تو را نکشد، قوي ترت مي کند!"بر اساس بررسيهاي انجام شده، مقاومت باکتريها در برابر محصولات آنتي باکتريال، روندي شبيه به مقاوم شدن در برابر برخي از آنتي بيوتيکهاي معين را طي مي کند. اين پديده که پايداري گذرا (crossresistance) ناميده مي شود، از طريق آزمايشهاي متعدد در چندين آزمايشگاه مطالعاتي که از تريکلوزان استفاده کرده اند، به اثبات رسيده است. تريکلوزان يکي از متداولترين مواد شيميايي است که در پاک کنندههاي دست، مايعهاي ظرفشويي و ساير محصولات شوينده آنتي باکتريال يافت مي شود.آليسون آييلو، ميکروبيولوژيستي از دانشکده بهداشت عمومي دانشگاه ميشيگان، در اين رابطه مي گويد: تريکلوزان، خاصيت مهارکننده ويژهاي بر اهداف باکتريايي خود دارد و درست مثل آنتي بيوتيکها عمل مي کند، يعني وقتي باکتريها براي مدتي طولاني در معرض تريکلوزان قرار مي گيرند، دچار جهش ژنتيکي مي شوند. بعضي از اين جهشها سبب ايجاد مقاومت در باکتريها مي شود، مثل اتفاقي که براي باکتريها در برابر ايزونيازيد مي افتد( ايزونيازيد از دسته آنتي بيوتيکهايي است که براي مقابله با سل از آن استفاده مي کنند).البته هر آنچه گفته شد، از بررسي نتايج آزمايشگاهي و نه از بررسيهاي خانگي درمحيط طبيعي به دست آمده است. با اين حال، آلييو معتقد است تا وقتي چنين پتانسيلي در باکتريها وجود دارد، هيچ بعيد نيست گونههاي مقاوم به درماني از باکتريها در همين محيطهاي خانگي به وجود آيند که پيدا کردن شيوه مناسب درماني براي آنها چندان هم آسان نباشد.جداي از آنچه در رابطه با مقاوم شدن باکتريها در برابر داروها به وسيله محصولات آنتي باکتريال گفته شد، دانشمندان محيط زيست هم در بررسيهاي خود به اين نتيجه رسيدهاند که تريکلوزان و تريکلوکربن (ماده شيميايي مشابهي که آن هم به شکل وسيعي درمحصولات شوينده آنتي باکتريال استفاده مي شود) تا 60 درصد قابليت وارد شدن به آبهاي مسيلها و رودخانهها را دارند.رولف هالدن، يکي از متخصصان محيط زيست در مرکزمطالعات آب دانشگاه جان هاپکينز، در توضيح اين تحقيقات مي گويد: مواد شيميايي تريکلوزان و تريکلوکربن به راحتي در آب حل مي شوند. از آنجايي که بسياري از اين فاضلابها براي تهيه کود استفاده مي شوند، در نتيجه از طريق همين آبها به گياهان مي رسند و خطر از آنجايي شروع مي شود که ما اين گياهان را مي خوريم! نکته جالب ديگر اين است که تريکلوزان حتي در پلاسماي خون انسان يا شيرمادر هم پيدا شده و البته غلظت آن در حد خطرناک براي نوزاد نبوده است. در اين ميان با وجود اينکه شواهدي از ايجاد بيماري به وسيله ترکيبات تريکلوزاني که وارد بدن مي شود، به دست نيامده است، بررسيها نشانگر ايجاد اختلالات داخلي در بدن موشها و قورباغههاي آزمايشگاهي است که تحت تأثير ترکيبات حاوي تريکلوزان قرار گرفتهاند. با تمام آنچه گفته شد، متخصصان عفوني دانشگاه بريگهام يانگ، معتقدند که استفاده از محصولات آنتي باکتريال مناسب تمام خانوادهها نيست، اما شامل ميليونها نفري مي شود که دچار ضعف سيستم ايمني بوده، باردار هستند يا به بيماريهايي نظير ايدز که ناشي از ضعف در سيستم ايمني است، دچارند. اين دانشمندان همچنين معتقدند که در موارد عمومي ديگر، استفاده مداوم از صابونهاي معمولي و نه انواع آنتي باکتريال و شستن دستها به ميزان 3 بار در روز براي پيشگيري از بيمارها و از بين بردن آلودگيها، کفايت مي کند.صدف کوه کن*مطالب مرتبط:نظافت وسايل منزلشست و شو ، نظافت و لكه گيريآلاينده هاي هواي خانههنگام خانه تکاني مراقب سلامتي تان...
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 180]