واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: كرفتو، نماد سازگارى با طبيعت
به درستى معلوم نيست انسان ها از چه زمانى غارها را به عنوان سر پناه طبيعى براى خود انتخاب كردند، اما بدون شك آنها توانستند هوشمندانه شرايط بهتر زيستن را متناسب با امكانات و شرايط محيطى فراهم كنند. اگر چه در ادوار بسيار دورتر از دوران غارنشينى هم اقوامى بودند كه به دلايل مختلف، تداوم زيستن در غار را انتخاب كردند، اما هيچ گاه نوآورى و خلاقيت را از روند زندگى حذف نكردند و در غارها نيز به فرآيند زيستن تنوع مى بخشيدند. غار كرفتو در استان كردستان، آيينه اى از تدبير و همت نياكانمان براى زيستن در شرايط سخت و نماد عينى تطبيق نياز انسان با بضاعت طبيعت است. اماكن طبيعى و ابنيه باستانى همواره در جدول برنامه ريزى اهداف سفر گردشگران بويژه در تعطيلات نوروز جايگاهى خاص دارد و غار كرفتو به سبب تركيب زيبايى هاى طبيعت و آثار فوق العاده عمرانى بشر در گذشته هاى خيلى دور مقصدى در جدول برنامه هاست. كردستان به دليل قدمت و پيشينه بلند تاريخى، يكى از استان هاى كهن كشور پهناور ايران محسوب مى شود كه وجود آثار باستانى، سكونتگاه هاى طبيعى در دل صخره هاى سنگى شاهدى بر اين مدعاست. كرفتو اثر طبيعى و باستانى در صخره اى مرتفع دردل كوه است كه در حدود 67 كيلومترى شمال غرب شهر ديواندره و با احتساب همين مسافت تقريبى در شرق شهر باستانى سقز واقع است.
موقعيت غاروصخره هاى مرتفع پيرامون آن از جنوب در ميان روستاى مسعود آباد ديواندره، از غرب به روستاى مير سعيد سقز، از شمال به روستاهاى على آباد و نخود دره تكاب و شرق و جنوب شرقى نيز محاط به روستاى يوزباش كندى است. دسترسى به غار كرفتو از 3 طريق مسير شهر ديواندره و سه راهى تكاب گور بابا على، سقز مسير روستاى صاحب به ميرسعيد و از طريق تكاب جاده روستاى على آباد امكانپذير است. براساس يافته هاى زمين شناسى كرفتو در دوران مزوزوئيك زير آب بوده و در اواخر اين دوره ارتفاعات آن از آب خارج شده است. غار كرفتو از غارهاى آهكى و طبيعى است كه در ادوار مختلف براى استفاده و سكونت انسان تغيير حالت داده و با معمارى صخره اى در 4 طبقه، در دل كوه حفر شده است. مستشرقان و محققان بسيارى از جمله دمرگان، راولينسون، كرپورتر، خانيكف و فون گال از غار كرفتو بازديد و نقشه هايى از آن تهيه و ارائه كرده اند. كرپورتر نقشه غار را تهيه كرد، استين آن را تكميل و فون گال آن را تصحيح كرد. طول غار كرفتو حدود 750 متر است و راه هاى فرعى متعددى از آن منشعب مى شود. در طول سكونت انسان در اين غار، تغييرات و دگرگونى هاى عمده و دخل و تصرفات بسيار در آن به وجود آمده و حجاران هنرمند، به زيبايى، فضاهايى را در مدخل هاى غار تراشيده و اتاق ها، راهرو و دالان هاى متعددى را به وجود آورده اند.
اين غار در ميان غارهاى دست كن ايران، از معمارى كاملى برخوردار است، ورودى غار از دامنه كوه حدود 25 متر فاصله دارد و در گذشته راهى نسبتاً سخت و دشوار در كمر كوه، بازديدكنندگان را هدايت مى كرد، ولى امروز با عبور از پلكانى فلزى مى توان به دهانه ورودى غار رسيد. در معمارى صخره اى اين غار 4 طبقه شناسايى شده كه اين امر از اهميت ويژه اى در معمارى صخره اى برخوردار است. در معمارى غار، علاوه بر ايجاد اتاق ها و راهروهاى عبورى، سعى شده تا اتاق ها با هم مرتبط باشند و نورگيرها و پنجره هايى به سمت بيرون و مناظر طبيعى ارتفاعات مجاور غار تعبيه شده است. بر ديوارهاى غار در برخى از اتاق ها نقوشى به صورت تجريدى از حيوان،گياه و انسان حجارى شده كه بيشتر جنبه آيينى دارد. همچنين نمونه سفال ها و اشياى به دست آمده در غار، ادامه سكونت انسان را در طول دوران تاريخى اشكانى و ساسانى و دوران اسلامى يعنى قرون ششم تا هشتم هجرى قمرى مسجل مى سازد. طى سال هاى 1378 و 79 اقداماتى به منظور تسهيل بيشتر براى بازديدكنندگان اين غار صورت گرفت كه شامل ساماندهى محوطه بيرون غار، پله بندى، ايجاد سكوهاى استراحت، پاركينگ، سرايدارى، سرويس هاى بهداشتى و برق كشى غار است.
سرپرست سازمان ميراث فرهنگى و صنايع دستى و گردشگرى استان كردستان درباره اين مكان گردشگرى مى گويد: كرفتو يكى از جاذبه هاى استان است كه متأسفانه ناشناخته باقى مانده است. على فعله گرى معتقد است: با شناسايى بهتر و بيشتر اين غار باستانى به مردم مى توان سالانه هزاران گردشگر داخلى و خارجى را به اين منطقه جذب كرد. وى عدم دسترسى انسان به غار با توجه به خاكى بودن قسمتى از جاده را يكى از مشكلات جذب گردشگر دانست و گفت: با تأمين اعتبار اين مشكلات زيربنايى مرتفع خواهد شد. وى به اقدامات اين سازمان در راستاى بهسازى اين مكان اشاره كرد و افزود: اجراى برنامه كاوش و حفارى در غار طى 3 فصل و انجام عمليات خاكبردارى و تخليه خاك هاى موجود، انجام عمليات برق رسانى و نورپردازى محدوده داخلى غار تا بخش انتهايى ستون فقرات اصلى، ايجاد و ساخت پله ها و پا گرد سنگى در محدوده بيرونى غار و نصب پله فلزى در بخش بيرونى دهانه آن جهت تردد سهل و آسان گردشگران از جمله اين اقدامات است.غار كرفتو به عنوان يكى از آثار شاخص و حائز اهميت استان كردستان در فهرست آثار ملى با شماره 330 به ثبت رسيده است و در طول سال مورد بازديد بسيارى از علاقه مندان داخلى و خارجى قرار مى گيرد. منبع:ايران
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 254]