رقم خوردن لحظاتي شاد با كمترين امكانات

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: گزارش مهر از لرستان/سيزده بدر با طعم بازيهاي محلي/ رقم خوردن لحظاتي شاد با كمترين امكانات
سيزده بدر با طعم بازيهاي محلي/ رقم خوردن لحظاتي شاد با كمترين امكانات
خرم آباد - خبرگزاري مهر: روز سيزده بدر و حضور در دل طبيعت به همراه خانواده در استان لرستان فرصتي براي انجام بازيهاي محلي است، بازيهايي كه لحظات شادي را با كمترين امكانات رقم مي زنند.

به گزارش خبرنگار مهر، در كشور پهناور ايران كه از تنوع اقليمي و قوم و قبيله اي خاصي برخوردار است، انواع بازي و سرگرمي رواج داشته و دارد كه هر كدام داراي ويژگيهاي خاص خود است.

هر بازي محلي دنيايي از باورهاي فرهنگي يك قوم و يك محل را در دل خود به امانت دارد، لذا با فراموشي هر يك از اين بازي‌ها در زمانه‌اي كه تكنولوژي مدرن در حال گسترش است علاوه بر اين‌كه بخشي از خاطره نياكان ما را از بين مي‌برد به آساني ظرفيت بسيار زياد اين بازي‌ها را نيز براي ايجاد تنوع در اوقات فراغت را كمرنگ مي‌كند.

اين در حاليست كه روز سيزده بدر و گرد هم آمدن خانواده ها از گذشته هاي دور تاكنون در استان سرسبز و زيباي لرستان مجالي براي انجام بازيهاي محلي مختلف به ويژه "دال پلان" بوده است.

بازي "دال پلو"

دراين بازي چند نفر به دو دسته تقسيم مي‌شوند كه معمولاً دو دسته سه نفري يا بيشتر هستند. هر دسته به فاصله ۱۰ الي ۲۰ متر دورتر از يكديگر و روبروي هم قرار مي‌گيرند.

هر دسته در جايي كه ايستاده‌اند سه عدد سنگ به عنوان هدف كه هر يك تقريبا بطول ۲۵ و بعرض ۱۵ سانتي متر است طوري در محل خود (روبروي دسته مقابل) پشت سر هم قرار مي‌دهند كه فاصله سنگها يك متر باشد و اين سنگها را به صورت عمودي در يك خط مستقيم در زمين فرو مي‌كنند كه راست بايستد.

بنابراين اكنون هر دسته سه عدد سنگ خود را كه به آن "دال" (dal) يا هدف مي‌گويند، در كنار خود و روبروي دسته مقابل قرار داده‌اند كه حدودا به فاصله ۱۰ الي ۲۰ متر دورتر از آنها و روبرويشان ايستاده‌اند.

دسته‌اي كه بازي را شروع مي‌كند بايد هر نفر يك سنگ كه به وزن و اندازه توانايي جسمي او است به طرف دال‌هاي دسته مقابل پرتاب كند. البته اندازه سنگي را كه به طرف دال‌ها پرتاب مي‌كنند اختياري است اما معمولاً اين سنگها را به اندازه دو مشت و به شكل كروي يا بيضي انتخاب كرده به سوي هدفها پرتاب مي‌نمايند.

بعضي مواقع ممكن است يكي از دسته‌ها يك نفر كم داشته باشند، كه در اين صورت دسته مذكور حق دارد يك سنگ اضافه پرتاب كند. درهر صورت دسته‌اي كه افرادش سنگها را پرتاب كرده باشند كنار مي‌كشند تا افراد دسته مقابل به طرف دال‌هاي آنان سنگ پرتاب كنند.

هر دسته اگر يك دور كامل يا يك دور غير كامل هر سه دال دسته مقابل را بياندازد، برنده بازي خواهد شد.

بازي "جوزو"

"جوزو" يك بازي گروهي است كه در زمان هاي گذشته در لرستان بسيار رايج بوده و علاوه بر نوجوانان و جوانان حتي گاهي اوقات بزرگترها هم در آن شركت مي كردند ولي امروزه به علت گسترش وسايل و امكانات ارتباط جمعي و مشغله زياد استقبال چنداني از آن نمي شود و در حال فراموش شدن است.

تعداد نفرات هر گروه در بازي "جوزو" متفاوت است و هر گروه مي تواند حداقل چهار و حداكثر هشت نفر باشد. در اين بازي ابتدا سرگروه ها با خط يا شير و يا هر روش ديگر شروع كننده بازي را مشخص مي كنند سپس گروه بازنده بصورت يك حلقه دايره اي پشت به هم مي نشينند و گروه دوم بايد با دست دادن يكي يكي نفرات گروه نشسته را از جمع جدا كرده و به اصطلاح از دور خارج كند.

دفاع گروه نشسته به اين شكل است كه دست يا پاي افراد گروه مهاجم را گرفته و به داخل دايره - كه حريم مجاز براي حمله گروهها در آن مشخص شده است و بايد رعايت شود- مي كشانند و او را مجبور مي كنند كه با صداي بلند كلمه "جوز" را سه بار تكرار كند كه گفثن كلمه "جوز" يعني تسليم و به معناي باخت گروه است و در اين لحظه يك دور بازي تمام شده و امتياز به گروه نشسته داده مي شود و بايد جاي دو گروه با هم عوض شود.

ولي اگر افراد مهاجم تمام افراد نشسته را از دور خارج كنند امتياز براي گروه مهاجم محسوب مي شود و گروه نشسته دوباره بايد بنشينند و اين بازي هفت دور اجرا مي شود و جايزه آن توافقي است.

بازي كلو رونكي (Kelo Ronki)

كلورونكي يكي از محبوبترين بازي‌هاي محلي است كه تعداد بازيكنان آن بايستي حتماً جفت باشند. مثلا دو دسته ۶ نفري كه جمعا ۱۲ نفر شوند. در گروه اول كه هر نفر كلاهي بسر دارد (يا اگر كلاهي در دسترس نباشد با دستمال چهار گوشي كه ۴ گوشه اش را گره زده‌اند و بر سر مي‌گذارند كلاهي درست مي‌كنند) افراد بشكل دايره وار چهار دست و پا روي زمين مي‌نشينند.

دسته ۶ نفري ايستاده بناي حمله به دسته نشسته را مي‌گذارد تا كلاه آنها را بربايند و متقابلا دسته نشسته نيز به حالت دفاعي در آمده و سعي مي‌كنند با زدن قو (Qowo به معني قوزك پا) از خود دفاع كنند.

اگر يكي از ۶ نفر دسته نشسته موفق شد با پا به يكي از افراد ايستاده بزند، دسته ايستاده بازي را باخته و بايستي به جاي گروه نشسته روي زمين قرار گيرند.

در صورتيكه يكي از گروه ايستاده، موفق به ربودن كلاه رقيب شود، با قدم‌هاي بلند دوان دوان از ميدان بازي دور مي‌شود تا كلاه را به دالگه (مكاني دورتر از بازي كه افراد قبل از شروع بازي بين خود مشخص و تعيين مي‌كنند. اين مكان مي‌تواند درخت، چوب يا سنگ بزرگي نزديك زمين بازي باشد) بزند.

اگر شخص رباينده كلاه موفق شود آن را به دالگه برساند، افراد گروه ايستاده بازي رابرده‌اند و دوباره گروه نشسته روي زمين باقي خواهند ماند.اگر فردي كه كلاهش را ربوده‌اند موفق شود كلاه خود را از رباينده پس بگيرد، دو گروه جاي خود را با يكديگر عوض مي‌كنند.

استان لرستان داراي دهها بازي ديگر نيز هست كه شرح اين بازيها كه هر كدام حاوي ويژگيهاي خاص اين منطقه است در اين گزارش نمي گنجد.

© 2003 Mehr News Agency .

يکشنبه|ا|13|ا|فروردين|ا|1391

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 94]