خانه مستوفي بناي عياني از دوره قاجاريه شهر بادگير هاي خراسان جنوبي + عكس

واضح آرشیو وب فارسی:باشگاه خبرنگاران جوان: خانه مستوفي بناي عياني از دوره قاجاريه شهر بادگير هاي خراسان جنوبي + عكس
منزل مستوفي در خيابان ملا ‌عبدالله ‌توني ‌بشروي و كوچه مستوفي شهر بشرويه قرار دارد، اين عمارت از جمله بناهاي اعياني است كه در دوره قاجاريه ساخته شده و متعلق به شخصي به نام مستوفي مي‌باشد.

به گزارش خبرنگارباشگاه خبرنگارن بيرجند؛ سبك معماري و بادگيرهاي زيبا و ساباط در جانب شمال شرقي اين سازه و تزيينات گچي در بخش هاي ديگر بنا از ويژگي هاي بارز ‌منزل مستوفي به شمار مي رود.

پلان كلي اين عمارت مستطيل شكل مي باشد و ورودي آن در ميانه ضلع جنوب غربي واقع شده است، پس از ورودي دالاني كم عرض قرار دارد كه به حياط متصل مي شود.

ر طرفين دالان ورودي دو اتاق كوچك تعبيه شده‌است‌، صحن حياط فضايي مستطيل شكل دارد كه با آجرهايي مربع شكل فرش شده‌است، در ضلع شرقي اين عمارت، ايواني بزرگ قرار دارد كه بر فراز آن سه بادگير عظيم تعبيه شده است.

اين بادگيرها شامل يك بادگير مستطيل شكل بزرگ در ميانه و دو بادگير هشت ضلعي در طرفين اند، بادگير مستطيل شكل داراي دو دروازه چشمه در طرفين مي باشد و به فضاي درون ايوان منتهي مي‌گردد.
دو بادگير ديگر به زيرزميني كه در ايوان واقع شده ‌است، راه دارند. ايوان پوششي مسطح دارد و در بخش فوقاني با دو ستون هشت ضلعي و دو نيم ستون و سه قوس گهواره ‌اي مزين شده‌است.

فضاي طرفين ايوان به صورت دو اشكوبه است. ديوار ضلع غربي عمارت با پنج طاق نماي عميق و مرتفع تزيين شده است. اين طاق نماها داراي رسمي بندي ‌هايي گچي اند.
در ضلع جنوبي و شمالي بنا، ورودي چند اتاق به چشم مي‌خورد‌ كه در بخش بالا و اطراف ورودي ‌ها، طاقچه ‌ها و طاق نماهايي زيبا ساخته شده‌است‌. در گوشه شرقي بنا حوض‌ خانه قرار دارد.

حوض‌ خانه فضايي هشت ضلعي دارد كه حوض دايره‌ اي كوچكي در مركز آن ساخته شده است، اين فضا با كلاه فرنگي زيبايي پوشيده شده و تزئينات رسمي‌ بندي هنرمندانه ‌اي دارد.
زيرزمين عمارت كه حكم سردخانه را داشته، فضايي مستطيل شكل دارد كه با قوسي خفيف و آجرهاي خفته و راسته اجرا شده است.
در ضلع شمال شرقي منزل كه مشرف به كوچه ‌اي كم عرض است ساباطي به طول هجده متر ساخته شده كه ديوارهاي ساباط با بيست طاق ‌نماي ظريف تزئين شده ‌است.
مصالح به كار رفته در منزل و ساباط مستوفي خشت خام و در قسمت هايي آجر با ملات گل و گچ مي‌باشد‌.

خانه مستوفي از بزرگ ‌ترين خانه هاي بافت تاريخي شهر بشرويه است و از نظر تزئين و شيوه معماري در اين بافت منحصر به فرد است.
معماري اين خانه مربوط به دوران قاجار بوده و از تزئينات خاص اين دوره در آن بهره برده شده است و مهم ‌ترين عنصر تزئيني اين خانه كه همچون نماد شهري كويري در بشرويه از دور به چشم مي‌خورد چندين بادگير رفيع است كه هر يك حدود شش متر از بام بنا رفيع‌ تر است و با گچ تزئين شده است.

ديگر عنصر برجسته اين بنا گنبدخانه آن است كه در سقف رفيع آن انواع تزئينات رسمي ‌بندي و قطاربندي وجود دارد و درهاي چوبي با شيشه‌ هاي رنگي و گره‌ سازي شده با طرح‌ هاي هندسي، قوس‌ هاي رومي با نيم دايره ‌اي، رسمي بندي‌ ها و قطاربندي و گچ بري‌ هايي به سبك فرنگي، ستون‌ هاي تزئيني ايوان اصلي و بخاري ‌هاي آن از ديگر عناصر تزئيني مهم اين بنا است.

نقطه اوج تزئينات در اين خانه، پنجره‌ هاي مشبك گچي گنبد حوضخانه آن است و در كلاه فرنگي رأس اين گنبد گلجام‌ هايي وجود دارد كه بر مبناي شواهد موجود حداقل داراي شيشه‌هاي رنگي در چهار رنگ قرمز، نارنجي، سبز و بنفش است.
نقوش هندسي آن از قطعاتي از دايره تشكيل شده كه اصطلاحاً با هم در حالت قهر و آشتي هستند كه به مرور زمان اين تزئينات دچار آسيب ‌هاي فراوان انساني، جانوري و اقليمي شده‌اند./س

يکشنبه|ا|6|ا|فروردين|ا|1391

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: باشگاه خبرنگاران جوان]

[مشاهده در: www.yjc.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 2250]