رسانه ها، چراغ راه مردم در انتخاب اصلح

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: رسانه ها، چراغ راه مردم در انتخاب اصلح
قم - كارشناسان معتقدند كه رسانه ها مي توانند با ايفاي نقش خود در ارتقاي فرهنگ سياسي و بصيرت بخشي به مثابه چراغ راه مردم در انتخاب نامزدهاي اصلح در هر دوره از انتخابات عمل كنند.

عبارت فوق، ديدگاه مشترك شركت كنندگان در نخستين ميزگرد "رسانه ها و انتخابات" به ميزباني خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا) دفتر استان قم بود.

حجت الاسلام "صادق گلزاده" مدير اطلاع رساني و مشاركت هاي مردمي دفتر تبليغات حوزه علميه قم ، "مرتضي داستاني" مديرمسوول روزنامه سراسري 19 دي، "محمد مهدي صادقي" استاد دانشگاه قم ، "احمد استاد جعفري" استاد دانشگاه پيام نور و "محمد سلطانمرادي" رييس خبرگزاري جمهوري اسلامي مركز قم در اين ميزگرد حضور داشتند.

شركت كنندگان در اين ميزگرد در آستانه انتخابات نهمين دوره مجلس شوراي اسلامي نقش انكارناپذير رسانه ها در ارتقاي فرهنگ سياسي، افزايش مشاركت هاي عمومي، ايجاد شور و نشاط، افزايش اميد در جامعه و نهايتا حضور آگاهانه و استوار در عرصه هاي مختلف بوِيژه انتخابات را يادآور شدند.

شركت كنندگان در اين ميزگرد براين نكته هم نظر شدند كه در شرايط كنوني، رسانه ها و مطبوعات بايد با ترسيم مسيري سالم براي تصميم گيري ، فضاي مناسبي براي مشاركت آگاهانه مردم فراهم كنند.

در اين ميزگرد ، ديدگاه هاي متنوعي در باب رسانه و انتخابات بيان شد كه خلاصه اين مباحث از اين قرار است:

** عوامل مشاركت مردم در انتخابات چيست؟

- مرتضي داستاني: عوامل حضور مردم پاي صندوق هاي راي را نمي توان در يك عامل خلاصه كرد. شايد نخستين عامل، شناخت وظيفه و حس مسووليت پذيري است و مسوولان بايد با بهره گيري از تمامي امكانات به شهروندان توجه دهند كه حضور آنها در انتخابات بسيار حائز اهميت است.

- حجت الاسلام گلزاده: رسانه ها بخشي جدايي ناپذير از زندگي مردم هستند و به عنوان يكي از ابزارهاي فراگير و گسترده در پررنگ و كمرنگ شدن حضور مردم در انتخابات نقش مؤثر و تعيين كننده دارند. از اين رو، علاوه بر توجه به كاركردهاي مثبت و سازنده آن در توسعه سياسي جوامع، بايد با تدوين راهبردها و سياستگذاري مناسب، به منظور تقويت مبادلات فرهنگ اسلامي ـ بومي، در تقويت و رشد رفتار انتخاباتي شهروندان گام برداشت و توسعه سياسي در رفتار انتخاباتي را به نسل هاي آينده منتقل كرد. رسانه ها و مطبوعات بايد با ترسيم مسيري هموار براي تصميم گيري مردم و به وجود آوردن زمينه اي پرنشاط براي ورود مردم در انتخابات تلاش كنند. در اين شرايط، مردم با شناخت دقيق نمايندگان اصلح را انتخاب مي كنند كه نتيجه مثبت آن به استان و در سطح كلان به كشور خواهد رسيد. رسانه ها بايد با پرهيز از افراط و تفريط، حريم ها را حفظ و اصول بي طرفي را رعايت كنند تا در پرتوي اطلاع رساني مناسب آنها مجلسي قوي با حضور نمايندگاني دلسوز كه دغدغه آنان رفع مشكلات مردم است، تشكيل شود.

** رسالت مطبوعات در برگزاري انتخابات

- صادقي: از آنجايي كه مطبوعات نقش خود را در اطلاع رساني و آگاهي بخشيدن در كل جامعه و براي همه اقشار ايفا مي كنند، لاجرم بايد به دور از سياسي بازي و جناح بندي هاي رايج به انعكاس و معرفي واقعيت ها بپردازند در غير اينصورت ممكن است نتيجه آن منجر به انتخاب افراد غير اصلح شود و روانه كردن نامزد غير اصلح به مجلس اثرات زيانباري را براي جامعه به همراه خواهد داشت. وظيفه اصلي مطبوعات در انتخابات معرفي نامزدها و سوابق و عملكرد و خط فكري آنان بمنظور آگاهي بخشيدن به مردم است و اگر محاسن كانديداها بازگو مي شود و نقاط قوت و روشن آنان مطرح مي شود، بايد در كنار آن نقاط ضعف و تاريك آن نيز گوشزد شود كه اصل بي طرفي رعايت شده باشد تا مردم با آگاهي و اختيار، انتخاب خود را انجام دهند؛ نه با تحميل يا تعريف و تمجيد بيش از حد و يا با تخريب و ترهيب. بايد نامزدها آنگونه كه هستند به جامعه معرفي شوند تا مردم با انتخاب صحيح زمام امور را به دست افرادي بسپارند كه پاسدار حريم ارزش هاي مقدس كشور و هنجارهاي اجتماعي در جامعه باشند.

- استاد جعفري: رسانه ها به همان اندازه كه نقش تعيين كننده و مثبت در مشاركت هاي سياسي دارند ممكن است پيامدهاي منفي نيز داشته باشند. به عنوان مثال، انتشار وعده هاي دست نيافتني برخي نامزدها بدبيني مردم را به دنبال داشته باشد؛ لذا اطلاع رساني صحيح و واقع گرايانه بايد مدنظر رسانه قرار گيرد كه عواقب ناخوشايندي را براي جامعه به همراه نداشته باشد.

** بايدها و نبايدها در تبليغات انتخاباتي

- داستاني: افرادي كه شايستگي دارند اما از قبل سمتي نداشته اند فرصت زيادي براي تبليغات و شناساندن خود به مردم ندارند اما كساني كه در دوره هاي قبل نامزد يا داراي سمت هاي خاصي بوده اند از مزيت شهرت جهت كسب آرا استفاده مي كنند اما افراد ناشناخته،عملا نمي توانند در درون افكار عمومي نفوذ پيدا كنند و ديدگاه هاي آنان بازخوردي پيدا نمي كند. اين افراد تنها گرم كننده تنور انتخاباتي هستند و اين به اين معنا است كه فرصت تبليغاتي يكساني براي همه كانديداها فراهم نيست .

- حجت الاسلام گلزاده: كساني كه درگذشته داراي مسووليت يا نمايندگي دوره هاي قبلي مجلس بوده اند مي توانند از اين موقعيت به عنوان يك برگ برنده به درستي استفاده كنند و اين به معناي بي عدالتي نيست، بلكه بدان معنا است كه اين افراد مورد آزمون قرار گرفته اند. افرادي كه نزد عامه مردم شناخته شده نيستند، شايد هنوز حضور در مجلس براي آن ها زود باشد. جهت شناخت نامزدهاي انتخاباتي، رسانه ها و احزاب و گروه هاي مرجع به همراه معتمدان محلي مي توانند شهروندان را ياري كنند. اين كه شهروندان بخواهند مستقيما نامزدها را بشناسند اين امر از طريق مطبوعات در شرايط مناسب و سالم امكان پذير است .

** تبليغ و ضرورت ها

- داستاني: جلوگيري از تبليغات سنگين موجب سردي انتخابات و كم شدن شور انتخابات مي شود؛ زيرا با چند جزوه و تراكت هاي كوچك نمي توان در شهرهاي بزرگ كاري از پيش برد. مشكل ديگر در اين عرصه اين است كه 90 درصد رسانه هاي كشور دولتي و 10 درصد خصوصي است. رسانه هاي دولتي به لحاظ قانوني نمي توانند در زمينه تبليغات نقشي ايفا كنند. نيمي از رسانه هاي خصوصي نيز وابسته به گروه خاصي هستند و لذا فرصت تبليغات در رسانه ها بسيار اندك است. به خصوص، اين سردي زماني تشديد مي يابد كه رقابت هاي جناحي نيز به حداقل كاهش يابد. در خنثي سازي توطئه هاي دشمنان پشتيباني مردم و حضور در انتخابات موثرتر از تجهيزات نظامي است و و مردم بايد بدانند شركت در انتخابات يك وظيفه ملي و شرعي است و بايد به سمت حضور حداكثري حركت كنيم.

- گلزاده: اگر شخصي مستقل، امكان تبليغ نداشته باشد و سرمايه داري نيز پشت سر او نايستاده باشد بايد از طريق فرهنگسازي و از طريق مطبوعات به تبليغات بپردازد تا از هرگونه تشريفات و نفوذ سرمايه داران در مجلس جلوگيري شود. در شرايطي كه ما در تحريم اقتصادي هستيم نامزدها نبايد با تكيه بر قدرت مالي خود يا حاميانشان به مجلس راه پيدا كنند كه اين امر اسراف است و اسراف مخالف آموزه هاي ديني ما است. نامزدها با صداقت خود را به مردم معرفي كنند اما گاهي شاهد هستيم در تبليغات برخي از نمايندگان حرف هاي بزرگي زده مي شود كه اگر تمام قدرت كشور هم جمع شود از عهده تحقق وعده بر نمي آيد كه اين وعده هاي دروغين ، غير اخلاقي و غير عقلاني است و داوطلبان بايد از آن ها پرهيز كنند. مسوولان اجرايي بايد با رفتارهاي ناسالم برخورد كنند و نظارت كاملي بر رفتار انتخاباتي آن ها داشته باشند. آگاهي مردم با شفاف سازي و اطلاع رساني به موقع و صحيح بالا ببرند كه در اين فضاي انتخاباتي مردم با انتخاب سالم ترين فرد درس عبرتي به متخلفين خواهند داد.

*** راهكارهاي گرم شدن تنور انتخابات

- داستاني: برگزاري مصاحبه هاي چالشي جدي با نامزدها علاوه بر اينكه تبعيض هاي تبليغاتي را جبران مي كند ، گرم كننده فضاي انتخاباتي نيز مي شود. رسانه هاي خبري واسطه اصلي ميان سياستگذاران و توده مردم هستند. رسانه ها توده ها را بسيج مي كنند تا انديشه هاي جديد و تكنيك هاي مدرن را بپذيرند. وظيفه دشوار رسانه ها اين است كه ساختار سياسي با ثبات و پايداري را بنا كنند كه در آن ساختار، محيط اجتماعي همگون و شايسته اي پديد آيد و آن نيز به گسترش توسعه ملي سرعت دهد. در اين ارتباط وظيفه رسانه هاي گروهي، متحد كردن همه مردم كشور و تشويق و واداشتن آنان به مشاركت در امور سياسي مانند انتخابات است. مطبوعات و رسانه ها بايد پيام مردم را به گوش مسوولان برسانند و پل ارتباطي مردم و مسوولان باشند. رسانه ها بايد كارگاه وجدان عمومي و انتقال دهنده مطالبات مردمي باشند .

- استاد صادقي: يكي از وظايف رسانه ها اين است كه واقعيت هاي سياسي و اجتماعي را به درستي به تصوير بكشند. ايفاي نقش وجدان جمعي مستلزم اين است كه رسانه ها بتوانند تمام نظام اجرايي را نقد كنند، زيرا انتقاد سازنده با رفع خطا و اجراي درست امري سازنده است و مي تواند در نهايت گرمابخش تنور انتخابات باشد. نقش رسانه ها هدايت و تاثيرگذاري بر افكار عمومي، ساختن ايدئولوژي و فرهنگ توده اي، پرورش شهرونداني نقاد و ايجاد همبستگي اجتماعي در جامعه اي باز و كثرت گرا است.

- استاد جعفري: رسانه ها در زمره نهادهاي مدني بشمار مي آيند و نقش مهمي در موفقيت فرايندهاي مدني و دموكراتيك دارند. رسانه ها صرفا نقش مثبت در اين پروسه ندارند، بلكه به همان ميزاني كه اين نقش را دارند از نقش منفي هم برخوردار هستند.

** كاركردهاي مطبوعات در انتخابات

- صادقي: مطبوعات در كشور ما به طور همزمان دو نقش اصلاحي و تخريبي را بازي مي كنند كه البته در كشور هاي ديگر نيز اين امر صادق است. اين نقش ها را مي توان در سه مرحله زماني قبل از برگزاري انتخابات و در جريان تبليغات نامزدها، روز برگزاري انتخابات و بالاخره پس از برگزاري انتخابات و اعلام نتايج، برجسته ساخت. با توجه به واقعيت هاي كنوني مي توان در اين مراحل، مهمترين نقش تخريبي رسانه ها در شايعه پراكني، تخريب نامزدهاي مخالف، توصيف بيش از حد از نامزدان موافق، زير سوال بردن اصل انتخابات، اتهام وارد كردن به مسئولان برگزاري انتخابات و بزرگ ساختن چالش ها خلاصه مي شود.

- استاد جعفري: رسانه ها نقش هاي مثبت بسياري در انتخابات دارند كه از آن جمله مي توان به اطلاع رساني دقيق و بموقع از جريان برگزاري انتخابات، تشويق مردم به مشاركت، معرفي نامزدهاي انتخابات به مردم، برجسته كردن اهميت انتخابات براي مردم، تاكيد بر انتخاب چهره هاي ملي و علمي، انتقاد سالم از مسئولان برگزاري انتخابات، تاكيد ويژه بر سهم زنان ، كم ارزش جلوه دادن چالش ها بر سر راه برگزاري انتخابات و اميدوار ساختن مردم اشاره كرد.

** نقش رسانه در افزايش مشاركت مردمي

- گلزاده: اساساً از رسانه‌ها به‌عنوان ركن چهارم دموكراسي ياد مي‌شود؛ ركني كه از يك طرف با مردم و از سوي ديگر با حكومت در ارتباط است. نقش رسانه‌ها در مشاركت از اين منظر معنا پيدا مي‌كند.

براي ايجاد مشاركت لوازم گوناگوني نياز است از جمله اين لوازم، ابتدا موضوع يا محملي خاص براي مشاركت، دوم كارگزاران و متوليان مشاركت يعني كساني كه براي مشاركت برنامه‌ريزي و سازماندهي مي‌كنند. سوم شهروندان و در آخر كانال‌هاي اتصال بين كارگزاران و شهروندان است كه اين كانال‌ها در مشاركت‌هاي گسترده و نوين رابط رسانه‌ها هستند. اگر مطبوعات پيام را به درستي انتقال دهند آثار و بركات آن را به زيبايي در كار خود خواهند ديد. يكي از شاخص هاي كليدي انتخاباتي اميدآفريني و نشاط آفريني در جامعه است و رسانه ها بايد از سياه نمايي و مايوس كردن مردم بپرهيزند كه اين امر به نفع هيچ كس نيست. اطلاع رساني به مردم وظيفه رسانه ها است و بايد در انتخاب اصلح مردم را ياري دهند. دست اندركاران مطبوعات ضرورت ها و گفتني هاي انتخابات و ظرفيت هاي قانوني را منعكس كنند و به باز خواني مجدد ضرورت انتخاباتي بپردازند. اخلاق انتخاباتي يكي ديگر از ضرورياتي است كه بايد به آن توجه شود رسانه ها در قالب مصاحبه ها ، ميزگرد هاي چالشي و مقاله هاي متعدد در امر انتخابات وارد شوند و در اين ميان اصول و آداب لازم را رعايت كنند.

8131**556**2026

انتهاي خبر / خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا) / كد خبر 80009117

دوشنبه|ا|8|ا|اسفند|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 239]