واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: سیاست > دیپلماسی - مقابله با روندی که از چند سال اخیر برای تحت فشار قرار دادن ایران شروع شده و امروزه به اجماعی در سطح جهان رسیده کار ساده ای نیست. بنا به گفته منوچهر متکی وزیر امور خارجه کشورمان هدف از دور جدید سفرها به کشورهای اروپایی، تبادل نظر و تبیین مواضع جمهوری اسلامی ایران است و به نظر میرسد این گفتوگوها تا حدود زیادی بتواند بسیاری از فتنهها و شیطنتهایی را که گروهی قصد دارند در مناسبات ایران با اروپا ایجاد کنند، خنثی کند. بنظر می رسد بدنبال قطعنامه 1929 شورای امنیت و متعاقب آن تحریم های جداگانه ای که از سوی 27 کشور عضو اتحادیه اروپایی به تصویب رسید، دولت ایران بدنبال خنثی سازی و مقابله با این تحریم هاست و راههایی را مورد توجه دارد. از طرفی خانم کاترین اشتون نماینده عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپایی علاقمندی خود برای دیدار و گفتگو با آقای جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی و مذاکره کننده ارشد پرونده هسته ای را اعلام داشته است. این دیدار در آینده می تواند زمینه ای گفتگو و احیانا ایجاد راه حل در ارتباط با فعایت های هسته ای ایران را بوجود آورد. از طرفی بنظر می رسد که کشورهای غربی و اروپایی به چیزی کمتر از متوقف شدن غنی سازی اورانیوم در ایران راضی نخواهند شد و این امر رسیدن به یک مصالحه را دشوار خواهد ساخت. در کنار این مسائل کشورهای غربی با تصویب قطعنامه تحریمی 1929 و همچنین تحریم های اضافی اتحادیه اروپایی و تحریم هایی که بعد از تصویب در کنگره امریکا به امضا اوباما رسید، بیشتر از هر زمانی بدنبال اعمال فشار به جمهوری اسلامی ایران هستند. نشست اخیر گروه هشت در تورنتو و متعاقبا اجلاس سران گروه بیست در تورنتو کانادا مجددا بر عزم کشورهای غربی بخصوص برای اجرای تحریم ها علیه ایران تاکید کرد. جلسه اخیر معاونین وزرای خارجه گروه 1+5 در بروکسل و سپس در ژنو قدمی دیگر جهت اجرای این تحریم ها علیه ایران است. رابطه ایران طی چند سال اخیر با کشورهای اروپایی از شکوفایی و پیشرفت برخوردار نبوده و حتی سطح مبادلات تجاری با 30 درصد کاهش از 26 میلیارد یورو به 18 میلیارد یورو کاهش یافته است. سطح مذاکرات سیاسی و دیپلماتیک نیز در پایین ترین حد خود قرار دارد و رفت و آمدهای سیاسی سطح بالا به نازل ترین حد خود رسیده است. در این شرایط به اعتقاد برخی تحلیلگران مسائل دیپلماتیک احتمال موفق بودن در برابر جلوگیری از اجرای تحریم ها خیلی زیاد نیست و متاسفانه کشورهای غربی با زیاده طلبی فقط بدنبال توقف غنی سازی اورانیوم هستند. امری که از نظر دولت ایران به هیچوجه پذیرفتنی نیست و این شرایط احتمال موفقیت در برابر موضع سر سختانه کشورهای غربی را دشوار می سازد. شمس الدین خارقانی سفیر سابق ایران در آلمان در این خصوص معتقد به تعریف چارچوب از طرف اتحادیه اروپا برای هر نوع تعامل یا مذاکره با ایران است و معتقد است که تلاش ایران خارج از این چارچوب به نتیجه نخواهد رسید. از دید او در حال حاضر مشکل ما با کشورهای اروپایی دو محور دارد؛ اول قطع نامه شورای امنیت که در آنجا راهکار اصلی را 1+5 مشخص کرده است و دیگری قطع نامه اتحادیه اروپا در مورد ایران که در آن گام هایی فراتر از قطع نامه شورای امنیت پیش بینی شده است. اینکه ایران بدنبال ارتباط بیشتر با کشورهای اروپایی است در بعد فعال بودن دیپلماسی کشور قابل دفاع است چراکه وظیفه دستگاه دیپلماسی است که در همه زمینه ها با کشورهای مختلف وارد مذاکره شود و توضیحات لازم را ارائه دهد. علت اینکه ایران در کشورهای مختلف سفارت خانه دارد همین است. اما طرف اروپایی برای مذاکره یا ارتباط با ایران چارچوب مشخص کرده است. آنها این چارچوب را که هم در قطع نامه شورای امنیت، هم در قطع نامه اتحادیه اروپا در مورد ایران و هم در بیانیه نهایی اجلاس گروه هشت و گروه بیست مشخص کرده اند. به نظر می رسد که دو مطلب بسیار مهم بیش از هر چیز در تصمیم گیری های اتحادیه اروپا در مورد ایران مد نظر قرار دارد؛ اول مساله هسته ای ایران و دوم مساله حقوق بشر ایران. طرف های اروپایی این دو موضوع را در کلیه قطع نامه های خود در مورد ایران با هم یکی کرده اند. آنها برای مذاکره با ایران چارچوب مشخص کرده اند، حال با این اوصاف تصور نمی شود اروپایی ها حاضر باشند خارج از این چارچوب با ایران ارتباط برقرار کنند به این معنا که پس از صدور قطع نامه آنها در انتظارند تا لیست شرکت هایشان برای تحریم ایران - غیر از آنچه که در قطع نامه شورای امنیت تعیین شده- کامل شود و در عین حال حد روابط را نیز در چارچوب تعیین شده،تعریف کنند. به این معنا که در حد منافع خود با ایران ارتباط برقرار می کنند و سعی دارند منافع ایران را تا حد ممکن کاهش دهند. محمد حسین ملائک، سفیر سابق ایران در سوئیس نیز تاکید دارد که بیش از پرداختن به فواید و نتایج رویکرد اروپایی ایران پس از صدور قطع نامه باید پرسید که آیا زمانی که مذاکره ایران با آلمان و انگلیس و فرانسه برقرار بود، افزوده شدن روسیه و چین به این گروه کمکی به پیشبرد مذاکرات هسته ای ایران و حل و فصل این موضوع کرد که حالا بخواهیم کشورهای دیگری را وارد جرگه مذاکره کنندگان با غرب کنیم؟ از دید او باید بررسی شود که اهداف ایران از افزودن چند کشور دیگر به جرگه مذاکره کنندگان چیست، آیا خواست ما این است که موضوع هسته ای را جهانی کنیم که در این صورت شاهد برخوردهای غرب هستیم چرارکه در مورد ورود ترکیه و برزیل به مساله هسته ای ایران غرب به صراحت نشان داد که این دو کشور در موضوع مورد بحث جایگاهی ندارند. پیشنهاد ورود کشورهای جدید به جرگه مذاکره کنندگان از منظر تضعیف نظام بین الملل نامحتمل به نظر می رسد اما از منظر یک جریان وقت گیرانه باید گفت که غرب تلاش دارد از هر نوع فرصت سوزی جلوگیری کند. ظاهر امر نشان می دهد که ایران باید در نهایت با کشورهای مطرح جهان در مساله هسته ای به مذاکره بنشیند. در این میان ارتباط یا مذاکره با اروپا غیر از آلمان و انگلیس و فرانسه بی ثمر خواهد بود. ورود روسیه و چین به جرگه مذاکره کنندگان با ایران نتیجه ای به نفع ایران نداشت چراکه اگر این دو کشور بیرون از دایره مذاکره کنندگان بودند می توانستند در صورت لزوم به کمک ایران بیایند اما در داخل این دایره دست به تامین منافع خود و امتیازگیری از امریکا زدند. ایران نمی تواند پلی برای دست آوردهای مثبت دیگر کشورها باشد؛ در این خصوص نگاه به شرق که از سوی ایران دنبال شد زیان های بسیاری برای سیاست خارجی کشور داشت. حالا با توجه به سابقه و تجربه ورود کشورهای جدید به دایره مذاکره کنندگان باید پرسید که تکرار مجدد این تجربه به منفعت خواهد بود یا خیر؟
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 434]