واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: فرهنگ > ادبیات - رضا سیدحسینی مترجم باسابقه کشور، در 83 سالگی دار فانی را وداع گفت. خالق اثر ماندگار «مکتبهای ادبی» و مترجم آثار نویسندگان شهیری چون «کامو»، «سارتر»، «مالرو» و بسیاری از چهرههای شاخص ادبیات فرانسه که از روز 15 فروردین ماه امسال، برای سومین بار در یک سال گذشته در بیمارستان ایرانمهر بستری شده بود، صبح دیروز دیگر تاب نیاورد و بر اثر بیماری ذاتالریه درگذشت. رضا سیدحسینی درسال1305 در اردبیل زاده شد. دورۀ دبیرستان را در زادگاهش و تحصیلات تخصصی در رشته مخابرات را در آموزشگاه عالی پست و تلگراف تهران فراگرفت. بعد از آن به فرانسه رفت و در مدرسه عالی ارتباطات دور و سپس دردانشگاه U. S. C آمریکا به تحصیل فیلمسازی مشغول شد. سیدحسینی در کنار مطالعه رشته فیلم سازی، به طور جدی به مطالعه آثار ادبی ملل گوناگون پرداخت. سیدحسینی معلمسیدحسینی پس از فراغت از تحصیل و بازگشت از آمریکا مدتی در آموزشکده تئاتر به تدریس مبانی نقد فلسفه هنر و ادبیات پرداخت. همچنین به قصد تکمیل آموختههای غربت، زبانهای فرانسه و فارسی را به طور عمیقتر نزد عبدالله توکل، پژمان بختیاری و ناتل خانلری فراگرفت. سیدحسینی، عبدالله توکل را (که به اتفاق او چند کتاب از آثار اشتفان تسوایک و بالزاک و آندره ژید را ترجمه کرد) به همراه مرحوم پژمان بختیاری از اولین معلمهای خودش در کار ترجمه معرفی میکرد، اما رشد ادبی خود را مدیون دکتر پرویز ناتل خانلری میدانست که سالیان دراز در مجلۀ سخن (به عنوان دستیار و سر دبیر) در واقع شاگرد مکتب او بود. سیدحسینی روزنامهنگارسیدحسینی سالهای متمادی سردبیر مجله سخن بود و در کنار آن در اداره مخابرات و رادیو و تلویزیون هم فعالیت میکرد. عضویت در شورای ویرایش سازمان صدا و سیما و همچنین حضور در هیأت علمی دایرهالمعارف اسلامی از دیگر مسئولیتهای رضا سیدحسینی در طول دوران فعالیت حرفهایاش بود. سیدحسینی مترجمسیدحسینی با وجود همه مسئولیتهایی که بر دوش داشت از دغدغه اصلی زندگیاش یعنی ترجمه هم غافل نبود و در کنار همه مشغلههایش به طور جدی به ترجمه آثار ادبی ملل گوناگون به زبان فارسی میپرداخت. در دوران جوانی کتابی در زمینه روانشناسی ترجمه کرد با عنوان «پیروزی فکر» که بسیار مورد توجه قرار گرفت به طوری که بارها تجدید چاپ شد و البته هنوز هم میشود، و این در حالی بود که دیگر ترجمههایش مثل «طاعون» آلبر کامو این قدر علاقهمند نداشت. این کتاب که مربوط به روانشناسی قبل از فروید است شامل پندهایی است که انسان را به تعمق و تفکر وا میدارد. مطالعه و ترجمه آثار ادبی مشهور ملل گوناگون به ویژه ملتهای فرانسوی زبان از امور مورد علاقه رضا سیدحسینی بود. اما شهرت سیدحسینی فقط به واسطه ترجمههایش نیست و تألیفات او نیز جایگاه رفیعی در پهنه ادبیات فارسی به خود اختصاص دادهاند. شاهبیت این تالیفات کتاب ارزشمند «مکتبهای ادبی» است که در سال 1334 به تألیف رسیدو تا به امروز در اغلب رشتههای ادبی دانشگاهها تدریس میشود. سیدحسینی تاکنون حدود 50 جلد کتاب را تألیف و ترجمه کرده است که در این میان میتوان به ترجمههایی از آندره مالرو، مارگریت دوراس، یاشار کمال، ناظم حکمت، ژان پل سارتر، آندره ژید، آلبرکامو، توماس مان، ماکسیم گورکی، بالزاک، جک لندن، چارلی چاپلین و. . . اشاره کرد. «رؤیای عشق» از ماکسیم گورکی، «لایم لایت» اثر چارلی چاپلین، «طاعون» آلبر کامو، «آخرین اشعار ناظم حکمت»، «ضد خاطرات» و «امید» آندره مالرو، «در دفاع از روشنفکران» ژان پل سارتر و «آبروباخته» نوشته جک لندن، از جمله مهمترین آثار این مترجم هستند. سیدحسینی مؤلفرضا سیدحسینی همچنین یکی از مؤلفان و سر ویراستار کتاب «فرهنگ آثار ایرانی - اسلامی» (معرفی آثار مکتوب ملل جهان از آغاز تا امروز) بود که بنا بر اخبار منتشر شده جلد دوم این کتاب در بیست و دومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران عرضه خواهد شد. مقالات این فرهنگ عرصهای وسیع را دربرمیگیرند. رمان، شعر، نمایشنامه، خاطرات، مجموعه نامهها، دانشنامه، انواع علوم و فنون، ادب و فلسفه، حقوق، علوم تجربی، علوم انسانی، تاریخ و هنر و آثار مذهبی، از متون باستانی مصر و چین گرفته تا شاهکارهای روزگار ما. اعضای هیأت علمی همه مدخلهای این فرهنگ را مطالعه و آنها را به سه درجه تقسیم کردند که از آن میان مقالات کمارزش و بیاهمیت (مقالات درجه سه) حذف شده و نیز مقالات مربوط به آثار موسیقی کنار گذاشته شد و به جای آنها مقالات مهم دیگری از فرهنگ ادبی آلمانی معروف کیندلرز (Kindlers) درباره آثار شاعران و نویسندگان ملل جهان سوم انتخاب و ترجمه شد و در ادامه مهمترین آثار ایرانی و اسلامی نیز در مقالاتی تألیفی معرفی و به صورت الفبایی در داخل فرهنگ قرار گرفت و بدین ترتیب معرّفی و تحلیل و نقد قریب بیست هزار جلد کتابهای متعدد فرهنگهای گوناگون و ملل مختلف صورت پذیرفت. میتوان گفت این فرهنگ عصاره همه کتابها و همه آثار ذوقی و علمی بشر را در بر دارد. جلد دوم این فرهنگ آخرین هدیه رضا سیدحسینی به دوستداران آثارش است. با رضا سیدحسینی در حالی وداع میکنیم که چهار روز بیشتر به افتتاح نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران و به تعبیری بزرگترین رخداد فرهنگی کشور باقی نمانده است. سیدحسینی همواره از وضعیت کتاب و کتابخوانی در ایران گله داشت و هرگاه فرصتی دست میداد به این موضوع اشاره میکرد. روزی در جایی گفته بود: «در این مملکت کتابخوان وجود ندارد. ما کلاً دوهزار نفریم که خودمان مینویسیم، خودمان ترجمه میکنیم، خودمان چاپ میکنیم و خودمان هم میخوانیم. کسی هم کاری به کارمان ندارد.» پیرمرد چه دل پُری داشت. به گزارش خبر، به گفته خانواده سیدحسینی، مراسم تشییع پیکر این مترجم پیشکسوت و نویسنده اثر معروف «مکتبهای ادبی» ساعت 9 صبح روز یکشنبه از تالار وحدت به سمت قطعه هنرمندان بهشت زهرا برگزار میشود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 563]