واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: وبلاگ > بادی، نزهت - فیلم قوی سیاه اثری در باب چگونگی خلق یک اثر هنری کامل است که بدون دستیابی هنرمند به کمال وجودی اش با برقراری تعادل میان خیر و شر، به دست نمی آید، هرچند که ممکن است بهای این تمامیت خواهی و کمال طلبی مرگ وی باشد. فیلم پیچیده ای مثل قوی سیاه را می توان از منظرهای مختلفی مورد بررسی قرار داد اما در این یادداشت می خواهیم آن را از این زاویه نگاه کنیم که فیلم می تواند درباره رنج های دردناک یک هنرمند برای خلق هنری کامل و متعادل باشد.نینا به عنوان بالرین چنان شور و وجدی مهارنشدنی نسبت به هنرش دارد که خود را به تمامی وقف آن کرده اما آنچنان که باید نمی تواند دیگران را در لذت تماشای هنرش غرق کند. چالش او زمانی شروع می شود که ستاره پیشین باله کنار گذاشته می شود و گروه تصمیم می گیرد بالرین جدیدی را برای نقش دوگانه قوی سفید و قوی سیاه انتخاب کند.او با همکلاسی هایش برای به دست آوردن این شاه نقش باله می جنگد اما بزرگترین رقیب او خودش است و او باید بر کمبودها و ناتوانی های خویش پیروز شود. درواقع او هر چند پاکی و معصومیت مورد نیاز برای نقش قوی سفید را دارد، اما فاقد آن اغواگری و شرارت موجود در نقش قوی سیاه است. آدم نمی تواند تصور کند هنر ظریف و شاعرانه ای مثل باله بتواند در ذات خود چنین خشن و دردناک باشد. تمرین های سخت و مداوم نینا همچون ریاضتی دشوار برای پالایش جسمی و روحی او به نظر می رسد اما همانطور که استاد نینا به او می گوید نینا از لحاظ تکنیکی کمبودی ندارد بلکه مشکلش این است که زیادی ضعیف، شکننده و آسیب پذیر است و آن جسارت، بی پروایی و جاه طلبی لازم برای جلو رفتن در مسیر حرفه ای اش را ندارد.پس نینا قدم در مسیر هولناکی می گذارد، ترس از ناشناخته ها را کنار می نهد، پیله مراقبتهای مادرش را می شکند، مرزها را پشت سر می گذارد، کارهای ممنوعه را تجربه می کند، پرده پاکی و معصومیت خود را پاره می کند، بخشهای تاریک و سیاه نهفته در وجودش را می یابد و در این راه تا آنجا پیش می رود که از خودآزاری جسمی به خودویرانگری روحی و مسخ هویتی می رسد.آن زخم ها و خراش های ظاهری روی بدنش نشانه ای از رنج های عذاب آور روحی اوست ولی او با هر زخمی که بر خود وارد می کند، بالغ تر می شود و بیشتر قابلیت پذیرش نقش را می یابد تا درنهایت که با هنرش یکی می شود و اثری کامل و بی نقص خلق می کند. دارن آرنوفسکی که توانایی عجیبی در نمایش فضای وهم انگیز و جنون وار ذهن شخصیتهایش دارد، با تسلطی کم نظیر ما را با پروسه دگردیسی نینا همراه می کند. او به خوبی با استفاده از زوایای نامتعارف و حرکتهای دورانی دوربین و شیوه نورپردازی، مسیر دایره وار تغییر و تحول نینا را القا می کند. ما همراه با نینا از پاکی و سفیدی به دل تباهی وسیاهی قدم می گذاریم و درنهایت از درون تیرگی ها راهی به سوی روشنایی و رهایی باز می کنیم. آن نور درخشانی که در لحظات پایانی نمایش از وجود قوی سیاه می درخشد، نشانه ای از درهم آمیزی و یکی شدن قوی سفید و سیاه در وجود نیناست که منجر به خلق هنری کامل و جاودانه می شود. درواقع نینا به عنوان یک هنرمند همانقدر که خوبی هایش می تواند او را به جلو براند، به بدی های پنهان در شخصیتش نیز نیاز دارد. درواقع مهم ترین چالش او این است که بتواند میان خیر و شر، رویا و کابوس و سفیدی و سیاهی تعادل برقرار کند. اساسا انتخاب هنری چون باله در فیلم می تواند در جهت تاکید بر دشواری حفظ تعادل و هارمونی روی مرزهای زندگی باشد.جادوی آرنوفسکی این است که خودش می تواند چنین تعادلی را در لحن، ساختار و مضمون فیلمش حفظ کند و چنان فاصله میان عینیت و ذهنیت را بردارد که ما اصلا متوجه نشویم که چگونه از فضای واقعی پیرامون نینا به دنیای ازهم گسیخته و آشفته ذهن او وارد شدیم. همانطور که به هیچ وجه متوجه تغییرات و تفاوتهای شیوه دوربین و تدوین در اجرای فضای دوگانه فیلم نمی شویم. جاهایی که فیلم به نمایش فروپاشی و استحاله شخصیتی نینا می پردازد، از دوربینی پر شتاب و عصبی و تدوینی سریع استفاده می کند و قسمتهایی که فضای آرام و موزون باله و رقص و نمایش را نشان می دهد، از دوربینی نرم، سبکبار و رها و تدوینی آرام و پر احساس بهره می گیرد، ولی پیوند این دو چنان عمیق و ناگسستنی است که اصلا نمی توان آن دو را از هم تفکیک کرد.پس می توان گفت فیلم قوی سیاه اثری در باب چگونگی خلق یک اثر هنری کامل است که بدون دستیابی هنرمند به کمال وجودی اش با برقراری تعادل میان خیر و شر، به دست نمی آید، هرچند که ممکن است بهای این تمامیت خواهی و کمال طلبی مرگ وی باشد اما به نظرم آن لحظه جاودانگی و رهایی به چنین تجربه دشواری می ارزد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 469]