آشنايي با يك سوخت زيستي جديد اندكي صبر، هدف نزديك است

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: آشنايي با يك سوخت زيستي جديد اندكي صبر، هدف نزديك است
ترجمه؛ عليرضا سزاوار

يك خودروساز بزرگ دست به نوآوري جالبي زده و كارشناسان و متخصصان خود را با حمايت هاي لازم بر آن داشته كه پروژه يي خاص را با توجه به مواردي كاملاً نامتجانس به انجام برسانند. هدف اين پروژه استفاده از ميوه گياهي به نام «كاترو» كه نوعي بوته است براي توليد بيوديزل است تا اين سوخت را جهت استفاده در اتومبيل هاي توليدي خود به كار گيرند.

از مدتي قبل بخش تحقيقاتي دايملر كرايسلر (خودروساز آلماني- امريكايي) در حال بررسي كيفيت سوختي است كه از گياه كاترو و روغن استخراجي آن به دست مي آيد با اين اميد كه بتوانند از آن در پيشرانه هاي مدرن ديزلي امروز استفاده كنند. اين گروه از دايملر كرايسلر در حال حاضر چند دستگاه مرسدس بنز C220 را براي استفاده از بيوديزل اختصاص داده اند و ضمناً دوسوم از هزينه ها را كه حدود 600 هزار يورو است، تقبل كرده اند. يك سوم باقيمانده هزينه ها توسط انجمن توسعه آلمان پرداخت خواهد شد و ساير هزينه هاي كشت و برداشت را دولت هندوستان تقبل كرد. پروفسور «رودلف فالي» سرپرست گروه تحقيقاتي مرسدس بنز، دلايل كاملاً مشخص و واضحي در مورد اينكه چرا دايملر كرايسلر خود را درگير اين موضوع كرده است، دارد. يكي از اهداف اصلي اين گروه ايجاد حركت پايدار است، هدف ديگر اين است كه از مواد خام تجديدپذير (چنانچه از نظر اقتصادي و تكنولوژيكي توجيه پذير باشند) در ساخت قطعات اتومبيل يا به عنوان سوخت استفاده كنند و پروژه «كاترو» مي تواند موقعيتي ايجاد كند كه اين اهداف تحقق پيدا كند. بنابر اظهار پروفسور رودلف، هدف گروه اثبات اين موضوع به مشتريان و مقامات هندوستان است كه موتورهاي ديزلي نوين و موتورهاي بنزيني، آلودگي نسبتاً يكساني دارند، ولي از نظر اقتصادي بسيار باصرفه تر هستند. ضمناً سوخت مورد نياز را مي توان توسط منابع تجديدپذير در هند توليد كرد كه چنين موضوعي براي اقتصاد هندوستان نيز از اهميت ويژه يي برخوردار است. پروژه «كاترو» هنوز در مرحله اول است. كشت سال هاي گذشته اين گياه به نتايج خوبي رسيد، چون قلمه هاي آن دوران سخت را پشت سر گذاشتند و به گياهان بزرگي تبديل شدند و توانستند اولين محصول خود را كه نوعي ماده روغني است، توليد كنند؛ اين همان رويدادي است كه محققان كشاورزي علاقه فراواني به آن دارند. دانه هاي ياتروفا كه به اندازه بادام است، ذخيره قابل توجهي از روغن دارد و در بسياري از نقاط هند رشد مي كنند. كشاورزان با توجه به آشنايي ديرينه يي كه با اين گياه و دانه هاي آن دارند، هيچ گاه از روغن آن براي خوردن استفاده نمي كنند، چون بسيار سمي است. از اين روغن ها يا حتي ديگر قسمت هاي گياه نمي توان به عنوان خوراك براي حيوانات استفاده كرد به همين دليل كشاورزان در بسياري از نقاط هند از اين گياه به عنوان حصاري براي محافظت از مزارع خود در برابر حيوانات استفاده مي كنند زيرا هيچ حيواني حتي به طرف اين گياه صنعتي هم نمي رود ولي متخصصان در هندوستان به مردم تفهيم كرده اند كه درصدد هستند از روغن اين گياه استفاده كرده و در كارخانه هاي خود آن را به نوعي سوخت قابل مصرف براي موتورهاي درون سوز تبديل كنند. نام اين سوخت جديد را «بيوديزل» يا ديزل زيستي گذاشته اند و آنچه اين كار را عملي كرده است، اين است كه گياه ياتروفا افزايش درآمد را براي آنها در پي داشته است. همزمان و به طور موازي با تحقيقاتي كه متخصصان در مورد مناسب ترين شيوه كشت گياه كاترو به انجام مي رسانند، گروهي ديگر كه در اين پروژه مشاركت دارند، هدف مهم ديگري را دنبال مي كنند كه عبارت است از؛ طراحي و ارائه يك فرآيند و روش ساده و اقتصادي براي تبديل روغني كه از اين گياه به دست مي آيد، به يك سوخت باكيفيت بالا به نام بيوديزل. براي اين منظور چهار واحد توليد در شهر «باهاوناگار» هند تدارك ديده شده كه ظرفيت مجموع آنها در روز به بيش از يكصد ليتر بيوديزل مي رسد. در اين كارخانه هاي كوچك شيميايي، عملياتي روي گياه ياتروفا انجام مي شود و درنهايت روغني كه از اين گياه به دست مي آيد مثل روغن سويا شامل مقدار زيادي «تري گليسيريد» و اسيدهاي چرب مثل گليسيرين است. اين روغن داراي قابليت چسبندگي زياد است و تمايل زيادي به صمغ شدن دارد. اين ويژگي ها به هيچ عنوان براي استفاده در باك بنزين مناسب نيست. در عملياتي كه در كارخانه انجام مي دهند، گليسيرين جاي خود را به متانول مي دهد و اين امكان را به وجود مي آورد كه روغن به دست آمده را به عنوان سوخت مصرف كنند. به هر حال اين نخستين گام در تبديل روغن گياهي به بيوديزل است. در كارخانه، محصول خامي كه به دست مي آيد، ابتدا وارد دستگاه گريز از مركز شده و سپس توسط آب شست وشو مي شود تا ناخالصي هاي آن جدا شود. اين ناخالصي ها عبارتند از؛ گليسيرين و بخش اضافي متانول و در پايان اين مرحله بيوديزل با كيفيت خوب و قابل استفاده توليد مي شود. گروه تحقيقاتي علاقه يي نداشت تا زمان رسيدن محصول صبر كند بنابراين براي انجام آزمايش هاي خود، يعني خالص سازي روغن گرفته شده از گياه كاترو، هشت تن دانه گياه از كشاورزان سراسر هند خريد. در بهار سال 2005 اين گروه موفق شد مقدار 2400 ليتر از بيوديزل با كيفيت بسيار خوب را از راه فرآيند توليدي كه توضيح داده شد، استخراج كند. اين سوخت در اختيار نمايندگي دايملر كرايسلر در هند قرار گرفت و توسط آن سفري به دور هند انجام شد. اين تور مسافرتي به وسيله بنز C220 انجام شد كه براي به كارگيري اين سوخت تغييراتي در آن صورت گرفته بود. مجموع طول سفر 600 كيلومتر بود كه از 12 شهر نيز عبور كرد. نتايج به دست آمده از اين سفر به دو دليل كاملاً رضايت بخش بود؛ اول اينكه مشخص شد از سوخت زيستي كه از كاترو به دست مي آيد، به راحتي مي توان در موتورهاي ديزلي نوين كه با تغييرات اندكي همراه است، استفاده كرد. علاوه بر آن، ميزان هيدروكربن هاي نسوخته خروجي فقط نصف موتورهايي است كه از سوخت گازوئيل معمولي استفاده مي كنند و ميزان ذرات خروجي از اگزوز نيز يك سوم موتورهاي ديگر است. دوم اينكه اين مساله با استقبال گسترده مردم هند (بنابر گزارش دايملر كرايسلر) قرار گرفته است، به طوري كه ايالت هاي ديگر در حال بررسي اجراي پروژه مشابهي در زمين هاي باير به منظور كشت كاترو براي توليد سوخت هستند. البته بنا به اظهار مقامات فني دايملر كرايسلر اين سوخت هنوز از نظر كيفيت به سطح مطلوب نرسيده است، ولي با اين حال كاملاً با استاندارد اروپايي EU مطابقت كامل دارد. از امتيازات عمده اين سوخت، بالا بودن درجه اكتان، پايين بودن مقدار گوگرد و بالا بودن مقدار اكسيژن آن است كه همگي احتراق فوق العاده يي را براي اين سوخت ايجاد مي كنند. علاوه بر همه اينها، در عمل احتراق بيوديزل ميزان گاز دي اكسيدكربن كه از آن به وجود مي آيد، معادل ميزان دي اكسيدكربني است كه گياه در طول دوره رشد خود از اتمسفر جذب كرده است. در نتيجه ميزان CO2 آن از بقيه سوخت هاي ديگر، بسيار كمتر است. در نهايت اينكه مي توان روش كشت مناسبي را پيدا و نيز فرآيندهاي توليد مناسبي را ايجاد كرد، به طوري كه بتوان از گياه كاترو سوختي را به دست آورد كه از نظر قيمت بتواند به راحتي با گازوئيل معمولي رقابت كند. شركاي اين پروژه درصدد هستند امكان به دست آوردن محصولات ديگري را كه جنبه سودآوري داشته باشند، بررسي كنند. به عنوان مثال گليسيريني كه به عنوان محصول زائد در اين پروسه به دست مي آيد، قابل فروش در بازارهاي جهاني است. از ديگر مواردي كه مي تواند قابل فروش و استفاده باشد نوعي پروتئين به نام كارسين است كه از گياه استخراج مي شود و كاملاً خوراكي است. از ديگر موادي كه در اين فرآيند به دست مي آيد، نوعي علف كش طبيعي است كه بسيار پركاربرد و قابل فروش است. همه اينها باعث ايجاد ارزش افزوده در فرآيند توليد اين گياه صنعتي مي شود اما تحقق يافتن تمامي اين هدف ها نياز به حوصله و اندكي زمان دارد كه به طور كامل به نتيجه برسد.

يکشنبه|ا|13|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 3431]