واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی: جام جم آنلاين: اين روزها كمتر كسي پيدا ميشود كه درباره يكي از عظيم ترين محصولات صنعت رؤياپرداز سينما ـ آواتار ـ از جلوههاي ويژه مسحوركننده و بهرهگيري از آخرين فناوريهاي تصويربرداري آن گرفته تا طراحي آخرين نسخه ادوات و تجهيزات علمي و نظامي و صد البته پديدهها و چشماندازهاي طبيعت سحر انگيز و پر رمز و راز لوكيشنهاي اين هيولاي سه بعدي سينما چيزي نشنيده باشد. اما تمام هنر اين فيلم و كارگردان حرفهاي و جستجوگرش كه تجربه حضور در اعماق اقيانوس با پيشرفتهترين رباتهاي كاوشگر روز و پرسههاي طولاني نفسگير و مخاطرهآميز در اعماق جنگلهاي باراني مناطق حاره را در سابقه خود يدك ميكشد، به همين جا ختم نميشود. چرا كه جيمز كامرون قصد دارد تا در اقدامي نمادين و مبارزهجويانه اذهان عمومي و همچنين علاقهمندان محيط زيست زيباي آمازون را به تلاش براي متوقف كردن ساخت پروژه عظيم سد آمازون و نيروگاه برق ـ آبي برزيل معطوف سازد. بله، قضيه اين ماجراي زيستمحيطي به اعتراض عليه پيشنهاد ساخت يك سد و پروژه برق ـ آبي غولآسا روي بخش برزيلي آمازون برميگردد و به همين سبب نيز پاي جيمز كامرون و حال و هواي افسانهاي آواتار را براي جلب توجه عمومي به منظور شركت در نبردي زيستبومي به جنگلهاي باراني آمازون برزيل باز كرده است. به اعتقاد وي، اين پيكار براي متوقف كردن ساخت و ساز پروژهاي برق ـ آبي سناريويي همسو و موازي با خط سير روايت آواتار است. در واقع آواتار با تمام علاقهمندان خط سير روايتش كه مبتني بر عشق و زايش و حفظ زمين و زيستبوم است، ميخواهد اهالي بومي نقطه ديگري از سياره سبز را در نبرد عليه تخريب زيستبوم زمين ياري كرده و به احترام زمين با طرفداران محيط زيست سراسر جهان ريسمان مصيبت گره بزند. اما اين بار نبرد آواتار به جاي سرزمين پاندورا و جنگلهاي افسانهاي و حيات بخش آن قرار است در شكل و هيبتي امروزي و مربوط به زندگي واقعي در جنگل باراني آمازون برزيل برپا شود؛ جايي كه گروههاي بومي و محلي در تلاش براي جلوگيري و متوقف كردن مقدمات ساخت پروژه كلان هيدروالكتريكي آمازون موسوم به سد بزرگ بلو مونته هستند. در اين ميان و همسو با تلاشهاي اعتراض آميز بوميها و گروههاي طرفدار محيط زيست، جيمز كامرون نيز ماه گذشته به اتفاق ال گور ـ معاون رياست جمهوري سابق آمريكا و چهره زيست محيطي امروز ـ كار توجه بخشيدن و رسيدگي به موضوع اول زيستمحيطي در آمازون را كليد زده است و قصد دارد تا دوباره به سائوپولو بازگشته تا جايگاه نسخه ديويدي فيلم پر سر و صدا و كم نظيرش را بالا بكشد. فيلمي كه در آن كار نظاميان و ناوگان آتشبار و نابودگرشان به طمع استخراج نفت و مواد معدني با بوميان سرزميني موهوم و خيالي كه قصد حفاظت از موطن خويش يا همان ماه پوشيده از جنگل را دارند به جنگي ويرانگر و تباهي يك سرزمين ميكشد. در اين ميان نكته جالب توجه، سناريوي مشابه و موازي تجاوز به حريم زيستبومهاي جنگلي اسرارآميز و حياتبخش دو سياره است. اما آواتار دستهاي نمادين سبز خود را همسو با طرفداران محيط زيست سراسر دنيا گره زده است. از چين كه ميليونها نفر توسط پروژههاي زيرساختي به اجبار جابهجا شده و تغيير موطن دادهاند گرفته تا بوليوي كه نخستين رئيسجمهور بومي و سرخپوست اين كشور فيلم آواتار را به خاطر ارسال پيام حفظ و نجات محيط زيست از بهرهكشي بياندازه و سوءاستفاده ستايش كرده است. كامرون كه همسو با بوميان سرخپوست و ساكنان محلي و همچنين فعالان زيستمحيطي به نشانه اعتراض در مقابل وزارت معادن و انرژي برزيل اجتماع كردهاند، معتقد است موقعيتي كه اكنون به وجود آمده به نحو شگفتانگيز و باورناپذيري همان جايي است كه يك مقابله و مواجهه تمامعيار از جانب آواتار و با زمان و مكاني واقعي در حال روي دادن و پيشرفت است. در حقيقت همان چيزي كه در آواتار روي ميدهد در برزيل و همين طور در جاهايي مثل هندوستان و چين نيز در حال اتفاق افتادن است؛ جاهايي كه روستاها و دهكدههاي سنتي تحت فشار پروژههاي زيرساختي كلان اعم از سدها و شاهراههاي ارتباطي ناگزير از جابهجايي و جلاي وطن هستند. اما مجوز پروژه 11 ميليارد دلاري سد برق ـ آبي بلومونته برزيل كه در صورت تكميل، سومين پروژه عظيم از اين نوع در جهان به شمار خواهد رفت، از طرف وزارت محيط زيست برزيل براي تاريخ اول سال ميلادي جديد صادر شده است و انتظار ميرود دعوت از پيمانكاران احتمالي آينده براي پيشنهادهاي مزايده بعد از اين تاريخ واقع شود. در اين ميان دولت برزيل خاطرنشان كرده در صورتي كه حتي شركاي خصوصي براي ساخت سد روي رودخانه زينگو ـ منبع تغذيه رودخانه آمازون ـ پيدا نشود، كشور بهتنهايي مبادرت به سرمايهگذاري تا اتمام پروژه خواهد كرد. اين موضوع و چالشهاي مالي و زيست محيطي پيش روي آن در حالي است كه پاي رئيسجمهور لولا داسيلوا را به ميان كشانده و بنا به استدلال وي، اين پروژه برق ـ آبي كلان منبع مهم تامين انرژي پاك براي كشور به شمار ميرود و لازم است از اين راه نيازهاي جاري و آتي انرژي برآورده شود. اما اين موضوعي است كه به مذاق طرفداران محيط زيست خوش نيامده و بصراحت با آن به مخالفت برخاستهاند. به ادعاي آنها اجراي اين پروژه موجب تخريب و تباهي حيات وحش و همچنين از ميان رفتن وسيله معيشت و حيات حدود 40 هزار نفري خواهد شد كه در اين ناحيه زندگي ميكنند و قرار است با آبگيري سد به منطقهاي مدفون در آب بدل شود. به باور و استدلال فعالان و علاقهمندان محيط زيست، انرژي توليد شده توسط اين سد تا حد زيادي به مصرف عمليات بهرهبرداريهاي بزرگ معدني در حوزه آمازون خواهد رسيد و براي اشخاص معمولي اين ناحيه سود و منفعتي ندارد. البته داسيلوا به نامه كامرون و درخواستش براي متوقف كردن اين پروژه پاسخي نداده است. هرچند اين موضوع سادهاي نيست كه گذرگاه آينده برزيل با اين بهانه تغيير ماهيت دهد؛ اما در صورت بروز اين تغيير و تصميمات حياتي از سوي دولتمردان، نبايد از نظر دور داشت كه اين كشور رشد اقتصادي پايدار را بهجاي رشد اقتصادي تنها كه عواقب مخاطرهآميزي براي بخشهاي مشخص و مهمي از جمعيت كشور دارد از آن خود كرده است. با اين اوصاف، از اين حقيقت نميتوان چشم پوشيد كه آمازون در منطقه برزيل، بزرگترين دفاع طبيعي جهان در مقابل پديده گرمايش جهاني است و به اعتقاد دانشمندان همچون چاهك يا جاذبي در خود فرو برنده براي مهمترين گاز گلخانهاي سياره يعني دياكسيدكربن عمل ميكند و كمك به حفظ اين جنگل باراني و ناحيهاي كه هنوز هم پاي انسان به همه جاي آن باز نشده به معناي كمك به نبرد با گرمايش جهاني و نجات زمين خواهد بود. البته اين ويژگي مهم در حالي است كه همين حوزه بسيار مهم ميتواند شريك و ياور موثري براي گرمايش نيز باشد؛ به نحوي كه حدود 75 درصد انتشارات گازي برزيل ناشي از پاك و صاف شدن همين جنگلهاي باراني است كه با سوختن پوشش گياهي و قطع درختان و انهدام درختان پوسيده روي ميدهد. در همين خصوص برخي كارشناسان و فعالان محيط زيست معتقدند اگر آمريكاي شمالي و اروپا مسوول آلايندگي كربني بودهاند كه ما را به اين وضعيت ناگزير فعلي گرمايش جهاني كشانده، پس بايد به نحوي بار مسووليتهاي مالي براي تامين خدماتي كه تاكنون طبيعت به شكلي طبيعي فراهم ميكرده است را به دوش بكشند و كشورها و دولتهاي درگير در مناطق خاص جهان را كه ارزش مهمي براي حفظ زمين پاك دارند ياري كنند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 3646]