؛مقاومت دربرابر كاهش قيمت برنج داخلي و نگراني كشاورزان از افزايش واردات

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: ؛مقاومت دربرابر كاهش قيمت برنج داخلي و نگراني كشاورزان از افزايش واردات
؛تازه ترين آمارهاي گمرك نشان مي دهد كه طي ٩ ماهه نخست سال جاري، بيش از ٩٠٨ هزار تن برنج به ارزش ٤١٧ ميليون دلار وارد كشور شده است كه در مقايسه با مدت مشابه سال گذشته ١٠ درصد افزايش وزني نشان مي دهد.اين ميزان واردات برنج خارجي كه تجربه نشان داده از نوع بي كيفيت نيز هست، در حالي صورت گرفته است كه يكي از اعضاي هيئت مديره انجمن برنج كشور، پيشتر از انباشته شدن ٥٠٠ هزار تن برنج ايراني در انبارها خبر داده بود.طبق روال هر سال كارشناسان برنج كشور بر اين باورند با توجه به توليد ٢ ميليون و ١٠٠ هزار تن برنج در كشور، فقط نياز به ٤٥٠ تا ٥٠٠ هزار تن برنج خارجي است.اين نكته حائز اهميت است كه ارزش واردات برنج به كشور تا پايان آذرماه امسال در مقايسه با مدت مشابه سال گذشته، ٢٧ درصد افزايش داشته است و برنج خارجي با قيمت متوسط هر كيلوگرم نيم دلار وارد كشور شده است كه در مقايسه با سال گذشته يك دهم دلار افزايش نشان مي دهد، همچنين واردات اين محصول كشاورزي به كشور ٩٢/٢ درصد كل حجم واردات به كشور را شامل مي شود.با توجه به آمارها و ارقام مذكور مسئولان دولتي اعلام مي كنند كه برنج داخلي هنوز مورد توجه مصرف كننده است و با آن كه ميزان واردات برنج نسبت به دو سال گذشته كاهش و قيمت برنج داخلي روند صعودي داشته، اما هنوز مقاومت برخي كشاورزان و واسطه ها و دلالان براي كاهش برنج داخلي را شاهد هستيم و توان خريد برنج داخلي براي اغلب مصرف كنندگان وجود ندارد با آن كه برخي كارشناسان برنج ادعا مي كنند كه ميزان مورد نياز برنج وارداتي نصف ميزان برنج وارد شده مي باشد دليل اصلي اين ميزان واردات برنج به كشور چيست؟همچنين با توجه به اين كه بحث خودكفايي برنج نيز مطرح است آيا اين اقدام مثل واردات گندم با خودكفايي منافات ندارد و سرانجام آن كه تاثير اين واردات بر شالي كاري و شاليكاران چيست؟ و چگونه بايد بازار برنج ساماندهي شود؟

؛وضعيت شاليكاران
؛يك عمده فروش برنج در استان گيلان در اين باره مي گويد: برنج خارجي خريدار دارد اما برنج داخلي روي دست فروشندگان برنج مانده است. در واقع بازار برنج هاي داخلي تقريبا به حالت ركود درآمده و كاهش قيمت برنج هاي محلي را به دنبال داشته است.وي اظهار مي دارد: شركت هاي عمده دولتي و عاملان وزارت خانه ها هم كه سال هاي قبل برنج داخلي از بازار و شاليكاران خريداري مي كردند، امسال راغب به خريد برنج داخلي نيستند. از اين رو در حالي كه تا اواخر آذرماه بازار برنج وضعيت متعادل تري داشت، اما از دي ماه قيمت انواع برنج با كاهش زيادي روبه رو شده است.اين عمده فروش برنج يادآور مي شود: در حالي برنج ها روي دست كشاورزان و شاليكاران مانده كه آن ها به بانك ها مقروض هستند.مهندس «كريم باباجاني» يك توليدكننده برنج در استان مازندران نيز در اين باره مي گويد: سال گذشته در همين مقطع از سال قيمت برنج در كارخانه هاي شاليكوبي در استان هاي مازندران و گيلان كيلويي ١٤٠٠ تومان بود ولي از آن زمان تا نيمه اول سال جاري قيمت ها به سرعت افزايش يافت به طوري كه قيمت برنج داخلي به كيلويي ٤٥٠٠ تومان رسيد و در همين زمان بازار دچار ركود شد.وي مي افزايد: افزايش بي رويه قيمت برنج داخلي باعث شد كه دولت اقدام به واردات برنج كند و در اواخر سال گذشته تعرفه برنج را صفر اعلام كرد و همين مسئله باعث شد كه واردكننده به هر ميزان كه مي خواهد برنج وارد كشور كند به طوري كه عمده فروشان معتقدند كه تا دو سه سال آينده هم برنج در انبارها وجود دارد.و اين دو استان شمالي مي توانند ٤٤ درصد برنج مصرفي كشور را تامين كنند.وي يادآور مي شود: استان مازندران به طور تقريبي توان توليد ٩٠٠ هزار تن برنج را دارد مشروط بر اين كه دولت حمايت جدي از آن ها بكند. سال گذشته دولت با خريد توافقي باعث رونق بازار برنج شد و حال هم بايد چنين اقدامي انجام دهد تا كشاورز دچار ضرر و حتي ورشكستگي نشود.وي اظهار مي دارد: تا چند سال گذشته در استان هاي شمالي كشور، برنج خارجي در فروشگاه ها وجود نداشت، اما متاسفانه اكنون انواع برنج خارجي حتي در روستاهاي اين استان ها به وفور يافت مي شود كه اين مسئله زنگ خطري براي توليد برنج داخلي است.

«غلام علي قرباني» رئيس انجمن برنج استان گيلان نيز اظهار مي دارد: تاكنون ٢٥ تا ٣٠ درصد برنج كشاورزان گيلاني خريداري شده است و بازارهاي عمده مانند بازار تهران برخلاف سال هاي قبل رغبتي به خريد برنج داخلي نشان نمي دهند و برنج هاي وارداتي را به برنج ايراني ترجيح مي دهند.

؛سوء مديريت
؛در اين بين برخي مسئولان بزرگ ترين مشكل موجود را سوء مديريت مي دانند. مشكلي كه در بسياري عرصه ها خودنمايي مي كند.مهندس «محمدتقي كربلايي» عضو هيئت علمي موسسه تحقيقات برنج كشور در اين باره مي گويد: متاسفانه در بحث واردات با ضعف هايي روبه رو هستيم و برنامه ريزي، مديريت و اقتداري كه بتواند بر واردات كنترل داشته باشد، وجود ندارد؛ در واقع واردات به طور آزاد صورت مي گيرد. وي اظهار مي دارد: امسال بدون توجه به نياز واقعي كشور، بازرگانان هرچقدر كه خواستند و توانستند برنج وارد كردند.مهندس «كربلايي» يادآور مي شود: گراني برنج به شرايط حاكم بر بازارهاي جهاني برمي گردد ولي چون دولت احساس كرد كه مصرف كننده داخلي براي تامين اين ماده غذايي در تنگناست تصميم به واردات گرفت و واردات را آزاد گذاشت كه اين گونه تصميم گيري نشان دهنده آن است كه برنامه بلندمدت پايداري براي واردات برنج دركشور تدوين نشده است، در حالي كه اگر يك برنامه بلند مدت پايدار كه مبتني بر توليد و نياز داخلي باشد تهيه و تدوين مي شد هر سال قصه تلخ واردات و ضرر شالي كاران تكرار نمي شد.به گفته اين كارشناس برنج، كشورهاي كره و ژاپن از نظر اقليمي و آب و هوايي مشابه كشور ما هستند؛ اما آن ها براي توليد داخلي برنامه ريزي كرده اند و اقدام به واردات بي رويه كه آفت بخش كشاورزي است، نمي كنند. اين كشورها اگرچه عضو سازمان تجارت جهاني هستند، اما تعرفه حدود ٥/٢ تا ٣ دلار براي واردات هر يك كيلوگرم برنج در نظر گرفته اند و آن را مستثني از قوانين تجارت جهاني كرده اند. همچنين آن ها با كنترل واردات برنج مصرف سرانه داخلي خود را هم كنترل كرده اند و مصرف سرانه را از ١٠٠ كيلوگرم به ٦٠ كيلوگرم رسانده اند در حالي كه مصرف سرانه برنج در كشور ما حدود ٨ تا ١٠ كيلوگرم هم افزايش يافته است.مهندس «كربلايي» يادآور مي شود: براي كاهش سرانه مصرف برنج، بايد تمهيداتي انديشيد و با مديريت و آموزش و تبليغ، آن را كاهش داد؛ همچنين بايد تعرفه گمركي معين و مشخصي براي واردات در نظر گرفت. ما برنامه مدون، مشخص و پايداري براي واردات برنج نداريم. با آن كه در داخل ظرفيت هاي توليد خوبي وجود دارد و وزارت جهاد كشاورزي بحث خودكفايي برنج را مطرح كرده است، جاي سوال دارد كه چرا به اين بخش توجه ويژه نمي شود. وقتي بحث خودكفايي عنوان مي شود بايد مثل بحث خودكفايي گندم، ديگر وزارت خانه ها نيز همكاري و هماهنگي لازم را به عمل آورند و همديگر را در راستاي اهداف ملي حمايت كنند.اين عضو هيئت علمي موسسه تحقيقات برنج كشور به راهكارهايي براي بهبود اين وضعيت اشاره مي كند و مي گويد: بايد با بررسي هاي كارشناسانه در قالب يك برنامه ٥ ساله ميزان توليد را ارزيابي كنيم و به طور اساسي نگاهي به افزايش توليد كه جزو اهداف خودكفايي است داشته باشيم. در سال هايي كه توليد زياد است دولت به قيمت تضميني برنج را از كشاورز خريداري كند تا كشاورز دچار ضرر و زيان نشود و سپس با احداث سيلو در مناطق سردسير آن ها را نگهداري كند كه با اين شرايط مي توان براي ٤ سال برنج را ذخيره كرد.مهندس «كربلايي» به بحث سلامت برنج وارداتي هم اشاره مي كند و مي گويد: بايد از مسئولان پرسيد تا چه حد نسبت به سلامت برنج هايي كه وارد مي كنند، اطمينان دارند؛ آن هم در حالي كه مي توانيم با اطمينان از سلامت برنج داخلي ياد كنيم.وي يادآور مي شود: در شرايط كنوني نياز داخلي حدود ٥٠٠ تا ٦٠٠ هزار تن برنج است و با توجه به وجود ٦٠٠ هزار هكتار زمين شالي كاري در استان هاي شمال كشور توان توليد به اندازه نياز داخلي وجود دارد. از طرفي ٧٠ درصد برنج توليد داخل از كيفيت بالايي برخوردار است كه براي ساماندهي آن به برنامه ريزي بلند مدت، اجراي صحيح برنامه ها و مديريت صحيح واردات نياز است.

؛كدام خودكفايي؟
؛پس از مسئول مستقيم اين مشكل به سراغ وكلاي مردم در مجلس مي رويم، ببينيم آن ها در اين باره چه مي گويند.

مهندس «دلاور» عضو كميسيون كشاورزي مجلس در اين باره مي گويد: متأسفانه واردات برنج امسال نيز در مقطعي از سال صورت گرفت كه هنگام برداشت برنج بود و برنج ايراني به وفور در انبارها يافت مي شد كه اين اقدام به برنج كار ايراني لطمه وارد كرد و آن ها دچار مشكلات عديده اقتصادي شدند.از وي سوال مي كنيم چگونه با آن كه بحث خودكفايي برنج مطرح است به طور بي حساب و كتاب برنج وارد مي شود؟ مهندس دلاور در پاسخ مي گويد: در مورد سرانه مصرفي برنج اعداد و ارقام متفاوتي توسط سازمان هاي ذي ربط اعلام مي شود. از طرفي بحث خودكفايي برنج كه توسط وزير كشاورزي مطرح شده است، نمي تواند عملي شود. همچنين آمارهاي نادرست و غيرمعقولي در حوزه هاي مختلف كشاورزي توسط وي اعلام مي شود. در حالي كه براي رسيدن به خودكفايي نياز به ساختارهاي اساسي داريم. نبايد در مورد مسائل با اهميت بدون تحقيق صحبت كرد. از اين عضو كميسيون كشاورزي سوال مي كنيم چرا امسال با اين وضعيت دولت برنج را از كشاورزان خريداري نكرد؟ وي در جواب مي گويد: در زمينه بخش توليد برنامه خاص و مدوني در كشور وجود ندارد و هيچ برآورد واقعي از ميزان توليد و مصرف صورت نمي گيرد كه بر اساس چنين برآوردهايي واردات صورت گيرد تا كشاورزان دچار مشكل نشوند.وي به علت اصلي واردات برنج در سال جاري اشاره مي كند و اظهار مي دارد: هدف حمايت از مصرف كننده بود كه متأسفانه باعث ضرر و زيان به توليدكننده شد بنابراين كشاورزان و استانداران شمال كشور به اين مسئله اعتراض كردند و كميسيون كشاورزي هم معترض چنين تصميم گيري است ولي بايد به صراحت گفت دولت هيچ برنامه اي براي توليد برنج داخلي ندارد و تصميم هم ندارد برنج را از كشاورز خريداري كند.

؛واردات برنج كاهش داشته است
؛مديركل روابط عمومي وزارت بازرگاني حسين پرسان درباره واردات برنج خارجي در سال جاري به خراسان مي گويد: اين ميزان واردات نسبت به ٢ سال گذشته كاهش داشته است. در سال ٨٥ به ميزان ١٢٢٠ هزار تن، در سال ٨٦ به ميزان ١٠٦٨ هزار تن و در سال ٨٧ به ميزان ٩٠٧ هزار تن واردات برنج به كشور صورت گرفته؛ از اين رو روند واردات برنج طي اين مدت كاهش داشته است و عملا نمي تواند اين ميزان واردات، با توجه به توان توليد ٢ ميليون تن و نياز حدود ٣ ميليون تن در كشور، تأثير مطلوبي بر قيمت برنج كشاورزان داشته باشد.وي مي افزايد: مصرف سرانه حدود ٤٠ كيلوگرم است و چون ميزان توليد داخلي جواب گو نيست واردات از سه طريق دولتي- تعاوني، مرزنشينان و تجار صورت مي گيرد و دولت نيز بازار برنج را از طريق سياست هاي تعرفه اي براي كنترل واردات و خريد تضميني براي حمايت از شالي كاران تنظيم مي كند.پرسان يادآور مي شود: در سال جاري با توجه به رشد نرخ انواع محصولات غذايي و به دنبال آن افزايش تقاضا براي برنج، اين محصول با دو متغير كاهش توليد به دليل خشكسالي و افزايش قيمت جهاني روبه رو شد كه در نتيجه نرخ آن در ماه هاي ابتدايي سال نسبت به زمان مشابه سال گذشته افزايش چشمگيري يافت. با آغاز كاهش قيمت هاي جهاني، اين كاهش به بازار داخلي نيز تسري يافت و قيمت انواع برنج وارداتي را كاهش داد.از وي سوال مي كنيم چرا دولت برنج داخلي را از كشاورز خريداري نمي كند. پرسان در جواب مي گويد: دولت براي جلوگيري از متضرر شدن توليد كنندگان، نسبت به افزايش بيش از ٥٠ درصد نرخ تضميني خريد انواع برنج داخل نيز اقدام كرد. در حالي كه تاكنون هيچ اقدامي از سوي شالي كاران براي فروش برنج به دولت صورت نگرفته كه اين امر نشانگر شرايط مطلوب بازار براي توليدكنندگان است.مديركل روابط عمومي وزارت بازرگاني اظهار مي دارد: بررسي شرايط قيمت در بازار مصرف نشان مي دهد كه ميانگين قيمت برنج داخلي مرغوب در دي ماه سال جاري نسبت به زمان مشابه سال گذشته ٩٧ درصد رشد داشته است. لذا نه تنها وجود واردات برنج تأثير نامطلوبي در بازار برنج داخلي نداشته بلكه در حال حاضر هنوز هم قيمت بر اساس آمار بانك مركزي و سازمان حمايت مصرف كنندگان و توليد كنندگان بسيار بالاتر از سال گذشته است.وي در مورد دليل اصلي واردات برنج مي گويد: به دليل بالا بودن قيمت برنج داخلي، برخي از اقشار آسيب پذير جامعه مجبور به استفاده از برنج خارجي هستند كه در صورت حذف برنج وارداتي از بازار، فشار هزينه اي زيادتري به مصرف كننده تحميل خواهد شد.

سه|ا|شنبه|ا|15|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 262]