تشريح سند چشم‌انداز نهاد كتابخانه‌هاي عمومي در افق 1404 مدير كل نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور: ايران جزو 15 كشور برتر دنيا در زمينه‌ي كتابخواني مي‌شود

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: تشريح سند چشم‌انداز نهاد كتابخانه‌هاي عمومي در افق 1404 مدير كل نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور: ايران جزو 15 كشور برتر دنيا در زمينه‌ي كتابخواني مي‌شود

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و ادب - كتاب

مدير كل نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور گفت: قصه و رمان بالاترين موضوع مورد تقاضا از سوي اعضاي كتابخانه‌هاي عمومي است.

به گزارش خبرنگار بخش كتاب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، منصور واعظي كه عصر روز گذشته (چهارشنبه، 16 بهمن‌ماه)، در نشستي خبري درباره‌ي تشريح بندهاي يازده‌گانه‌ي سند چشم‌انداز نهاد كتابخانه‌هاي عمومي در افق ايران 1404 سخن مي‌گفت، بيان كرد: اكنون با توجه به نظرسنجي كه در استان قزوين به‌عنوان نخستين استان مورد آزمايش در طرح خريد كتاب براساس تقاضاي اعضاي كتابخانه‌ها انجام شده، مشخص شده است كه حوزه‌ي قصه و رمان ايراني، قصه و رمان خارجي و شعر به ترتيب در مرتبه‌ي اول تا سوم توجه اعضاي كتابخانه‌ها هستند.

واعظي سپس گفت: در آخرين جلسه‌، يعني بيست‌وچهارمين جلسه‌ي هيأت‌ امناي نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور در روز 13 بهمن‌ماه، موضوع سند چشم‌انداز نهاد در سال 1388 و نيز افق ايران در سال 1404 مطرح و تصويب شد.

او به ويژگي‌هاي موجود در اين سند اشاره كرد و افزود: در سند يادشده، نهاد عمومي غيردولتي كتابخانه‌هاي عمومي، نهادي است كه داراي فرهنگي با هويت اسلامي ـ ايراني، نافذ و اثرگذار بر جامعه، داراي كاركردهاي آگاهي‌بخشي، اطلاع‌رساني، آموزشي و ارشادي، زمينه‌ساز ارتقاي مطالعه‌ي مفيد، داراي نيروي انساني متعهد، متخصص و آموزش‌ديده با حفظ جايگاه نخست كشور در منطقه و موفق در رساندن كشور در زمره‌ي 15 كشور برتر جهان از نظر سرانه‌ي فضاي عضو، منابع و امانت كتابخانه‌يي است.

واعظي هم‌چنين به بندهاي سند اشاره كرد و ادامه داد: ارتقادهنده‌ي آگاهي عمومي از طريق دسترسي سريع، آسان و عادلانه‌ي تك‌تك ايرانيان و فارسي‌زبانان به منابع اطلاعاتي مورد نياز با توجه به اقتضائات سني، فرهنگي، جغرافيايي و جسمي. در خدمت آموزش مادام‌العمر افراد جامعه از طريق تعامل با نهادهاي آموزشي و تسهيل در چرخه‌ي دانش با تأمين منابع اطلاعاتي. مركزي براي يادگيري، رشد مهارت و نيز ارتقاي تعاملات فكري و علمي در راستاي توليد علم. جذاب، هدايت‌كننده‌ي اوقات فراغت و توسعه‌دهنده‌ي فرهنگ مطالعه و كتابخواني با هدف جذب فراگير مخاطب، بويژه كودكان، نوجوانان و جوان. تقويت‌كننده‌ي «مؤلفه‌هاي هويت ملي ايرانيان»، حافظ و انتقال‌دهنده‌ي ارزش‌هاي ديني و فرهنگي در برابر از خودبيگانگي فرهنگي و گسست نسل‌ها. پژوهش‌محور، نوآور و خلاق و بهره‌مند از مشاركت نخبگان و فرزانگان و رشددهنده‌ي روحيه‌ي خلاقيت و نوآوري در جامعه. حامي و ارتقادهنده‌ي منزلت اجتماعي كتابداران. مشاور امين با بهره‌مندي از كتابداران متخصص و متعهد. داراي ساختار انعطاف‌پذير و چابك، در تعامل با مساجد و خيران و بهره‌مند از همكاري نهادها و سازمان‌هاي دولتي، مردمي و مذهبي. برخوردار از نظام‌هاي همكاري و تبادل بين كتابخانه‌يي در سطوح ملي، منطقه‌يي و جهاني. پيشرو در بهره‌گيري از فن‌آوري‌هاي نوين اطلاعاتي، با ايجاد كتابخانه‌هاي تركيبي از طريق ديجيتال‌سازي اثربخش خدمات و منابع.

وي سپس درباره‌ي سندهاي مادر اين سند، گفت: يكي خود سند چشم‌انداز است، ديگري سند مصوب اسفند 1385 در شوراي فرهنگ عمومي، سند ديگر بيانات مقام معظم رهبري در حوزه‌ي كتاب و كتابخواني و سند چهارم مربوط به قانون تأسيس نهاد كتابخانه‌هاي عمومي. ما تلاش مي‌كنيم، ايران در سند چشم‌انداز جزو 15 كشور برتر دنيا در زمينه‌ي كتابخواني باشد.

او ادامه داد: سرانه‌ي فضا و سرانه‌ي عضو وجود دارند. در ايران به ازاي هر 25 هزار نفر يك مترمربع فضاي كتابخانه‌يي وجود دارد و سرانه‌ي عضو هم به معني اعضاي كتابخانه‌ها به نسبت جمعيت كشور است. در ايران از 5/1 درصد رشد يافته است و تصميم داريم تا پايان سال 1388 اين ميزان را به سه درصد برسانيم. در بحث امانت گرفتن كتاب هم نسبت تعداد كتاب امانت گرفته‌شده در طول سال توسط اعضا محاسبه مي‌شود. يعني هر عضو در طول سال، چند كتاب امانت مي‌گيرد كه به‌طور متوسط در ايران 20 كتاب است.

وي به آمار جهاني اعلام‌شده از سوي ايفلا نيز اشاره كرد و گفت: در آمار ايفلا، اعلام شد كه اين فضا به ازاي هر 100 نفر دو متر و 80 سانتي‌متر باشد و در كشورهاي پيشرفته‌تر اين مقدار هشت مترمربع است. هدف ما در سند چشم‌انداز ايران در افق 1404 همين هشت متر است تا در فهرست 15 كشور برتر قرار گيريم؛ اما تا پايان سال 1393 به سه متر فضا مي‌رسيم.

واعظي سپس در پرسشي دربار‌ه‌ي تغيير آمار استاندارد جهاني كتابخواني تا سالي كه ايران به آمار استاندارد برسد، گفت: حتما كشورهاي ديگر درحال رشد هستند و آمارشان در همين حد نمي‌ماند. هدف ما اين بوده كه جزو آن 15 كشور قرار گيريم و بايد شتاب رشدمان در حوزه‌ي مطالعات مفيد به‌نحوي باشد كه تا آن تاريخ به اين هدف رسيده باشيم و اتفاقا با توجه به شرايطي كه پس از انقلاب پيش آمده بستر رسيدن به اين مسأله فراهم شده است.

وي بيان كرد: در مجموعه‌ي كتابخانه‌هاي عمومي كشور بايد به 300 ميليون جلد كتاب برسيم و اگر بين 28 تا 30 درصد جمعيت ما عضو كتابخانه باشند، به هدف مي‌رسيم. اكنون آمريكا كه كشور پانزدهم است با متوسط 28 كتاب امانت در سال در اين رتبه است و احتمالا ما به‌زودي به اين شاخه مي‌رسيم. در خيلي از كشورها پنج كتاب امانت مي‌دهند، اما در كشور ما سه كتاب و مشكل ما منابع مالي و امكانات است كه اگر بتوانيم تا سال آينده ميزان امانت را به چهار يا پنج كتاب افزايش دهيم، خوب است. هدف‌گذاري ما چهارهزار كتابخانه است و به ازاي هر صدهزار نفر هشت مترمربع.

دبير كل نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور گفت: برآوردي كه براي برنامه‌ي توسعه‌ي پنجم در راستاي ساخت‌وساز و رسيدن به سه متر در هر سال از اين برنامه داريم، اين است ‌كه صد ميليارد تومان كتابخانه‌ي جديد ساخته شود و در سال 1393 به شاخص سه مترمربع براي هر صد هزار ايراني برسيم. ما مي‌خواهيم براي همه‌ي ايرانيان امكان مطالعه‌ي آثار و سريع را چه از نظر دسترسي در فضاي فيزيكي و چه از طريق ايجاد كتابخانه‌ي ديجيتال زبان فارسي كه از برنامه‌هاي ماست، به اين مسأله و تقويت هويت ملي ايرانيان توجه كنيم. درحال حاضر نرم‌افزار نمايه‌ي نشريات با دسترسي به بيش از 700 هزار مقاله‌ي فارسي در هزار كتابخانه فعال است.

او هم‌چنين در توضيحي درباره‌ي تنوع انتخاب در خريد كتاب از سوي اين نهاد، اظهار داشت: طبق نظرسنجي كه در استان قزوين انجام شد، كتاب‌هاي خريده‌شده توسط نهاد كاملا متناسب با نياز اعضا بوده و نه متناسب با حمايت از نشر و در اين ميان، نگاه وزارت ارشاد با نهاد تفاوت دارد. ارشاد موظف است از ناشران حمايت كند و اين حمايت را انجام مي‌دهد؛ ولي ما موظفيم از اعضاي كتابخانه‌ها حمايت كنيم كه گاهي مشتركاتي به‌وجود مي‌آيد. امسال كه نخستين سال خريد كتاب ما بود به‌صورت مستقل حدود سه ميليارد تومان كتاب خريديدم كه شايد تا پايان سال به 5/4 ميليارد تومان هم برسد. حدود 5/1 ميليون جلد كتاب جديد كه به‌تدريج به كتابخانه‌ها وارد مي‌شوند.

واعظي درباره‌ي نبود توازن بين عنوان و موضوع كتاب‌هاي موجود در كتابخانه‌هاي عمومي كشور، گفت: بسياري از روستاهاي ما از نظر سواد در شرايط خوبي هستند. در يك سال اخير تلاش كرديم، حتا اگر كتاب براي روستاها انتخاب مي‌كنيم، به شرايط فرهنگي آن روستا توجه كنيم. در حوزه‌ي ادبيات با توجه به اين‌كه حوزه‌ي ادبيات، حوزه‌اي عمومي است، بيش‌ترين استقبال را در كتابخانه‌ها داشته و نخستين كارگروه شكل‌گرفته در نهاد، كارگروه ادبيات بوده است. حتا ما به كتاب‌هاي آشپزي هم توجه كرده‌ايم كه خيلي مورد استقبال قرار گرفته‌اند.

او در پاسخ به اين‌كه اگر درصد بالايي از تقاضاي اعضاي كتابخانه‌ها با معيارهاي نهاد در انتخاب و خريد كتاب سازگار نباشد، باز هم اقدام به خريد مي‌كنند، اظهار كرد: به‌دليل اين‌كه فضاي امروز نشر كشور بسيار سلامت است، آن‌چه وزارت ارشاد تأييد مي‌كند، كتاب‌هاي خوبي هستند و خيلي نگران نيستيم كه درخواستي به ما ارايه شود كه به نوعي انحراف و فكر انحرافي را تقويت كند. ما تقاضاي اعضا را مي‌پذيريم، مگر اين‌كه كتاب در بازار نباشد يا خيلي گران باشد. مثلا در استان قزوين، كتاب‌هايي با قيمت 50 هزار تومان هم درخواست شده است و در چارچوب ضوابط خودمان به كتاب‌هايي تا 15 هزار تومان توجه نمي‌كنيم و خود كتابخانه بايد آن‌ها را تهيه كنند. اگر بين 15 تا 50 باشد درباره‌اش تصميم‌گيري مي‌كنيم و اگر بالاتر از اين قيمت باشد مديركل تأمين منابع درباره‌ي خريد آن تصميم مي‌گيرد. هيأت انتخاب كتاب ما شامل 11 كارگروه است كه از هيأت انتخاب كتاب ارشاد مستقل است، هرچند كه بعضي از اعضا مشترك هستند.

وي ادامه داد: نگاه ما تأمين نياز اعضا است. تنها مشكل ما در اين سيستم تقاضاي عضو، هزينه است كه سبب مي‌شود با تقاضاهاي گران مواجه شويم. در سيستم ما قيمت تمام‌شده سه‌هزار تومان است، اما در سيستم تقاضاي اعضا 5600 تومان.

واعظي در پايان سخنانش در پاسخ به اين پرسش كه براي برنامه‌ي پنجم توسعه چه احكامي را تدوين كرده‌ايد، گفت: ما براي هر ايراني به 5/1 جلد كتاب مي‌رسيم. ايجاد كتابخانه در مراكز استان و شهرستان‌ها، مشاركت با دستگاه‌هاي مختلف در ايجاد كتابخانه در روستاهايي با جمعيت بالاي هزار نفر. به ازاي هر پنج‌هزار نفر يك اتصال اينترنتي را در كتابخانه‌هاي عمومي پيش‌بيني كرده‌ايم. بيش از 70 درصد پرسنل ما تحصيلات مرتبط با كتابداري دارند. هم‌چنين امسال 400 نيروي متخصص جذب كرديم كه به 436 نفر افزايش مي‌يابد و بيش از 60 درصد آن‌ها زنان هستند.

هم‌چنين علي‌اكبر حاج‌مومني ـ مدير كل روابط عمومي نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور ـ در اين جلسه بودجه‌ي سال آينده‌ي نهاد كتابخانه‌هاي عمومي را مبلغ 540 ميليارد ريال اعلام كرد كه به تصويب رسيده است و 300 ميليارد ريال آن براي حقوق كاركنان و بقيه براي ساير هزينه‌ها مانند تأمين كتاب، نشريه، تجهيزات و ... اختصاص مي‌يابد. اين بودجه نسبت به امسال، 240 ميليارد ريال رشد دارد.

وي اضافه كرد: در اين جلسه، هم‌چنين مقرر شد دومين آزمون استخدامي اين نهاد، بهار سال آينده برگزار شود. در اين آزمون 200 نيروي جديد جذب كتابخانه‌ها مي‌شوند.

انتهاي پيام

پنجشنبه|ا|17|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 949]