واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: سیاست > انرژیهستهای - گام های پس و پیش مذاکرات هسته ای. جلال برزگر: صدور قطعنامه جدید شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی علیه فعالیت های هسته ای ایران و لاجرم کاهش سطح همکاری ایران با آژانس به حداقل قانونی و همچنین اعلام خبر رعد آسای آغاز به تاسیس 10 سایت غنی سازی جدید در ایران رویدادهایی با ابعاد و دربرگیری بسیار مهم است که درعین حال در مسیر حل و فصل ابعاد بین المللی موضوع و مذاکرات هسته ای در مقطع کنونی به منزله گام رو به عقب محسوب می شود. اهمیت این گام به عقب از آن روست که دولت ایران، آژانس اتمی و طرف های غربی پس از مذاکرات ژنو و وین در آستانه برداشتن یک گام رو به جلو در جهت فروکاستن از نگرانی های خود بوده و شاید هنوز هم باشند. در مسیر پرفراز و فرود ابعاد بین المللی موضوع هسته ای ایران این نخستین بار نیست که ایران و غرب به یک تفاهم و مصالحه هسته ای از خلال مذاکرات نزدیک شده و یکباره همچه چیز برهم خورده و هر طرف به سراغ ابزار و اهرم های فشار و تاثیر خود بر مذاکرات رفته است. غرب قطعنامه صادر کرده و تحریم پیش کشیده و ایران دستاوردهای هسته ای خود را گسترش و تعمیق داده است. البته در این چماق کشی ها این غربی ها بوده اند که هربار و در هر دور از مذاکرات مجبور بوده اند با ایرانی هسته ای تر پای میز مذاکره بنشیدنند. در هروله گامهای رو به جلو و عقب دیپلماتیک و فنی و سیاسی بین ایران و غرب از 6 سال پیش تاکنون اگر چه غربی ها صدور برخی قطعات و لوازم به ایران را محدود کرده اند اما به چشم خود شاهد تولد و رشد ایران هسته ای بوده اند. در این میان میل به مذاکره و دست یابی به راه حلی مرضی الطرفین نزد همه طرف ها به قوت خود باقی است و همین باعث چیده شدن هر ازگاهی میز مذاکرات و آزمودن روش های دیپلماتیک می شود. آنچه تیم مذاکراتی دولت با گروه1+5 از مذاکرات مربوط به معاوضه اورانیوم دنبال می کرد به رسمیت شناخته شدن عملی حق غنی سازی اورانیوم در ایران توسط غربی ها و کنار آمدن با آن بود. از همین رو فرمول مبادله اورانیوم 3 درصدی با اورانیوم با غنای 20 درصد طرف مقابل مطرح و روی میز قرار گرفت. در این مسیر اتفاقاتی رخ داد از جمله این که جناح های رقیب دولت در داخل با توسل به شعارهای خود دولت در خصوص عدم هر نوع سازش و منع هرگونه کوتاه آمدن، توانستند ملاحظاتی را وارد پیشنهادات ژنو و وین نمایند که سرجمع و برآیند آن در بیان وزیر امورخارجه ایران تجلی یافت که همان پیشنهاد مبادله همزمان اورانیوم 3 درصدبا 20 درصد است. با این وجود وقفه ایجاد شده در روند مذاکرات طرف غربی و گروه 1+5 را به سمت اهرم و چماق همیشگی به قصد تاثیر بر مذاکرات برد که همان قطعنامه و تهدید به تحریم است. اما چماقی که این بار ایران رو کرد دیگر فقط چماق نبود بلکه به مثابه رعد و برق بود، 10 سایت جدید غنی سازی بدون خارج شدن کشور از معاهده N.P.T و عضویت از آژانس اتمی. اگر محافلی در غرب خبر تازه ایران را بلوف تلقی کرده و به ایجاد اجماع در 1+5 و پیوستن روسیه و چین به جناح غربی دلخوش باشند. کارشناسان مطلع آنها می دانند حتی انجام بخشی از آنچه ایران اعلام کرده یعنی 10 سایت در مقیاس سایت نطنز که ظرف 2 ماه باید مقدمات کار آنها فراهم شود، وضعیت را به کلی دگرگون و تازه خواهد ساخت. ضمن این که این نخستین بار نیست که روسیه و چین پای یک قطعنامه علیه ایران را امضا کرده اند، منطق بازی و روال حاکم بر ماجرا می گوید اقدام بعدی روسیه پس از این قطعنامه باید راه اندازی نیروگاه بوشهر و واگذاری موشک های اس 300 به ایران در آینده نه چندان دور باشد و البته پیش از این ها تلاش برای برقراری مذاکرات دیپلماتیک هسته ای بین ایران و غرب. تا برقراری دور بعدی مذاکرات که در حال و هوایی تازه صورت خواهد گرفت. البته می توان انتظار صدور قطعنامه تحریم غربی ها در شورای امنیت را داشت تا فشار به ایران برای محدود و کند شدن روال فعالیت ها تداوم یافته و حتی تشدید شود. در این فاصله دولت ایران فرصت بازگشت و مانور به روی شعارها و برنامه های اولیه و اعلامی خود در زمینه هسته ای را خواهد داشت و بدین ترتیب رقبای سیاسی دولت خصوصا بخش تاثیر گذار آنها در مقطع کنونی یعنی اصولگرایان منتقد برای مدتی با دولت در اجماع حداکثری هسته ای به سرخواهند برد که نشانه های آن کاملا مشهود است. همه این گمانه ها راه به این منطق بر می کشد که ایران و غرب از پس گام رو به عقب فعلی در مسیر حل و فصل موضوع دوباره به سمت مذاکره و طرح ریزی یک تفاهم برای رفع نگرانیهای مشروع خویش خواهند آمد، چون به نظر می رسد چاره دیگری در میان نیست. حال باید دید روند مسبوق به سابقه و متناوب گامی به عقب و گامی به جلو در موضوع و مذاکرات هسته ای سرانجام و در شکل نهایی تبدیل به وضعیت یک گام پیش و دو یا چند گام عقب خواهد شد یا برعکس با وضعیت یک گام به عقب و چندگام به پیش مواجه خواهیم بود؛ واقع آن است که میل به پیشرفت و امید هنوز در میانه این منازعه نزد طرف های درگیر وجود داشته و زنده مانده است. مبادله همزمان اورانیوم یکی از پیشنهادها و امیدهاست و حتما راههای دیگری نیز وجود خواهد داشت. هم ایرانی ها این را می دانند وهم طرف های غربی؛ افزایش هزینه های طرف مقابل و البته کنترل هزینه های خودی مرحله ای است که دوباره در آن قرار گرفته ایم. نتیجه این وضعیت می تواند حتما - آن گونه که برخی در عرصه جهانی می خواهند- بد نباشد، برای این وضع پییشرفت در مسیر حل نگرانی های مشروع طرفین هم متصور است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 255]