«انقلاب اسلامي»درگفت‌وگو با دكترعارف *ضرورت شايسته‌سالاري در دهه چهارم جاي خالي معيارهاي معنوي در الگوي توسعه گام‌هاي مثبت در راستاي تحقق شعارهاي انقلاب

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: *«انقلاب اسلامي»درگفت‌وگو با دكترعارف* *ضرورت شايسته‌سالاري در دهه چهارم *جاي خالي معيارهاي معنوي در الگوي توسعه *گام‌هاي مثبت در راستاي تحقق شعارهاي انقلاب

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: تاريخ

دكتر محمدرضا عارف كه در سال‌هاي نه چندان دور رياست دانشگاه تهران را به عهده داشت و در يك دوره كامل به عنوان معاون اول رييس‌جمهور دولت سيدمحمد خاتمي به ساختمان دولت رفت، هم‌اكنون رياست هيات مديره بنياد باران را برعهده دارد. او در گفت‌وگويي اختصاصي با خبرنگار ايسنا به مناسبت سي‌امين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي ضمن برشمردن دستاوردهاي انقلاب، از اين‌كه در انتقال پيام‌هاي انقلاب به نسل سوم كم كاري شده، ابراز تاسف كرد و گفت: بايد به طور جدي اين مساله در ميزگردها و محافل دانشگاهي و حوزوي، مطرح و براي آن چاره‌انديشي شود.

ميزان دستيابي به شعارهاي اصلي انقلاب

دكتر محمدرضا عارف در گفت‌وگو با خبرنگار سرويس تاريخ و انديشه ايسنا، با تبريك سي‌امين سالگرد پيروزي انقلاب و آرزوي توفيق مردم و مسوولان براي گام برداشتن با شتابي بيشتر در جهت تحقق آرمان‌هاي انقلاب، درباره ميزان تحقق شعارهاي انقلاب اظهار كرد: يكي از مجموعه شعارهاي اصلي انقلاب، استقلال، آزادي و جمهوري اسلامي بوده، كه تبلور همه شعارهاي انقلاب است. اگر اين شعار را در نظر بگيريم به طور كامل به استقلال رسيديم و حتي مخالفان ما قبول دارند كه الان مستقل‌ترين ملت دنيا ايران است. ما خودمان بنا به منافع ملي و سياست‌هاي كلي‌مان تصميم‌گيري مي‌كنيم.

وي درباره ميزان تحقق شعار آزادي در سه دهه گذشته انقلاب اضافه كرد: در مورد آزادي حركت‌هاي خوبي را انجام داديم اما بايد براي تحقق شعار آزادي به مفهوم اسلامي آن ظرفيت‌سازي كامل‌تري مي‌شد. گام‌هاي خوبي در اين زمينه برداشته شده اما بايد با جديت بيشتري اين شعار و هدف مقدس به بار بنشيند. يكي از گام‌هاي مهم در اين زمينه تلاش جدي 8 ساله دولت اصلاحات بوده است؛ هرچند با موانع متعددي نيز روبه‌رو گشت.

رييس هيات مديره بنياد باران درباره شعار جمهوري اسلامي و ميزان تحقق آن با بيان اينكه "الحمدالله جمهوري اسلامي حاكم شده است" اظهار كرد: اسلام اكنون درهمه شئون حاكميت‌مان برقرار است هر چند در برخي زمينه‌ها بعد شكلي آن بيش از محتوايي آن است ولي در مجموع مشكل كلي در اين زمينه وجود ندارد. اگرچه از نظر فرهنگي و زيربنايي بايد كارهايي جدي‌تر در جهت تحقق اسلام و حاكميت اسلامي شود اما در مجموع مي‌توانم بگويم در ارتباط با اين شعارهاي اصلي علي‌رغم همه موانع و مشكلات و گرفتاري‌هايي كه ما در طول سه دهه گذشته با آن روبه‌رو بوده‌ايم، حركت نظام خوب بوده است.

نسل اول انقلاب چيزي نمي‌خواست و حداقل توقع را داشت

وي با بيان اينكه با پيروزي انقلاب در راستاي تحقق آرمان‌هاي انقلاب شعارهايي داده شد، ادامه داد: ما بيشتر در راستاي اينكه چه كارهايي بايد انجام بدهيم، صحبت كرده‌ايم تا اين‌كه چه كارهايي كرده‌ايم. به‌طور طبيعي توقع مردم و جامعه را بالا برده‌ايم و به مردم ياد داده‌ايم كه چگونه بايد زندگي كنند. ياد داده‌ايم كه دنبال مسايل رفاهي‌شان هم بايد باشند اما همزمان نتوانسته‌ايم امكانات مورد نياز را تامين كنيم. در حقيقت هزينه‌ها را بالا برديم بدون اينكه ثروت ملي را اضافه كنيم. به همين دليل به تدريج نسل سوم در موضعي قرار گرفت كه يك مقدار احساس طلبكاري مي‌كند و مي‌گويد چرا شعارها و وعده‌هايي كه داده‌ايد درعمل اتفاق نيفتاده است. اين مساله‌ايست كه امروز با آن روبه‌رو هستيم.

در زمينه انتقال آرمان‌ها و ارزش‌ها قوي عمل نكرده‌ايم

رييس هيات مديره بنياد باران درباره چگونگي انتقال دغدغه‌ها، آرمان‌ها و اهداف انقلاب به نسل فعلي نيز اظهار كرد: متاسفانه ما در زمينه انتقال آرمان‌ها و ارزش‌ها قوي عمل نكرده‌ايم يعني نسل سوم ما در پاره‌اي از موارد حتي به شرايط دهه 50 كشور اشراف ندارد؛ اينكه چه شرايطي در كشور حاكم بود كه منجر به پيروزي انقلاب اسلامي شد.

وي خاطر نشان كرد: به‌راستي به‌دليل مشغله‌ها و گرفتاري‌هاي مديريتي و سياسي كساني كه وظيفه اصلي‌شان فعاليت‌هاي فرهنگي و پيام‌رساني انقلاب است، متاسفانه ما در انتقال پيام‌هاي انقلاب به نسل سوم مقداري كم كاري داشتيم كه به نظرم بايد به طور جدي اين مساله در ميزگردها و محافل دانشگاهي و حوزوي، مطرح و براي آن چاره‌انديشي شود. من به راستي نگرانم كه اگر اين روند ادامه يابد به تدريج انگيزه‌ها، آرمان‌ها و شرايط معنوي كه بايد بر جامعه ما حاكم باشد، رنگ ببازد.

تثبيت انقلاب مهمترين چالش ما در سه دهه گذشته بود

عارف درباره مهمترين چالش‌هاي انقلاب در سه دهه گذشته عنوان كرد: مهمترين چالش ما در سه دهه گذشته تثبيت انقلاب بود. ما انقلاب نوپايي داشتيم كه حرفي جديد را در دنيا مطرح مي‌كرد و تهديدي براي ابرقدرت‌ها بود. اگر مي‌توانستيم و بتوانيم شعار انقلاب را در بين جوامع مختلف حاكميت ببخشيم به‌طور طبيعي معارض با منافع ابرقدرت‌ها خواهد بود. به‌همين دليل هم از روزهاي اول پيروزي انقلاب، ما با هر دو ابرقدرت درگير بوده‌ايم و عملا مخالفان و دشمنان ما از هيچ كوششي براي جلوگيري از تثبيت انقلاب جلوگيري نكردند. اين كوشش‌ها از كودتا تا تحريم‌ها و سپس تحميل جنگ را در بر مي‌گيرد. كوشش دشمنان درخصوص انقلاب نوپايي بود كه مديرانش هم تجربه زياد كاري نداشتند يعني وقتي انقلاب پيروز شد، ما و نسل اولي‌ها آمادگي حكومت را نداشتيم اما به اراده خداوند جلو رفتيم.

هدف مخالفان و دشمنان ما عدم تثبيت انقلاب بود

وي بار ديگر تاكيد كرد: هدف مخالفان و دشمنان ما عدم تثبيت انقلاب بود و به‌طور طبيعي تثبيت انقلاب در دستور كار نظام قرار گرفت. ما موفق شديم انقلاب را تثبيت كنيم و الان هيچ دشمن و مخالفي، حاكميت و موجوديت ما را زير سوال نمي‌برد بلكه آن را قبول دارند؛ بنابراين اكنون كه انقلاب تثبيت شده و در اين ارتباط مشكل جدي نداريم، بايد به دنبال چالش‌هاي اصلي‌مان كه پاسخگويي به نيازهاي مردم و اعتلاي انقلاب است، برويم و نشان دهيم كه الگوي الهي كه ما مطرح كرديم مي‌تواند حكومت كند و خواسته‌هاي مادي مردم را نيز پاسخگو باشد و همچنين حاكميت معنوي را در جامعه دنبال كند.

عدالت و توسعه هيچ منافاتي با يكديگر ندارند

رييس هيات مديره بنياد باران در پاسخ به سوالي درباره ميزان تحقق عدالت و توسعه در سه دهه گذشته و امكان پيشبرد همزمان اين دو به ايسنا گفت: به نظرم عدالت و توسعه هيچ منافاتي با يكديگر ندارند. عدالت از شعارهاي اصلي و محوري ماست اما توسعه را هم نمي‌توانيم رها كنيم، اگر بخواهيم به عدالت بپردازيم و تبعيض را در جامعه از بين ببريم بايد توسعه داشته باشيم، توزيع ثروت كنيم تا بتوانيم پاسخگوي نيازهاي مردم باشيم. براي تحقق اين شاخص‌ها بايد به عدالت اجتماعي و رفع تبعيض توجه كنيم. در عمل هم نشان داديم كه به هر دو مي‌توانيم برسيم چنانكه در همه چهار برنامه توسعه، اگرچه با جهت‌گيري‌هاي اجرايي متفاوت، هم به بحث توسعه به عنوان يك ضرورت و هم به بحث عدالت به عنوان يك محور اصلي پرداختيم.

وي ادامه داد: در دولت اصلاحات و در قانون برنامه سوم براي دنبال كردن راحت‌تر كار، وزارت رفاه اجتماعي تاسيس شد كه اهدافش را در ارتباط با اقشار آسيب‌پذير جدي‌تر دنبال مي‌كند تا اين اقشار هم در دولت بتوانند نمايندگي داشته باشند. به نظرم تشكيل آن وزارت و جهت‌گيري‌هاي خوبي كه در برنامه سوم و چهارم وجود داشت، مي‌تواند نتايج خوبي را به همراه داشته باشد.

هنوز به اجماعي درخصوص الگوي توسعه نرسيده‌ايم

عارف در اين خصوص كه آيا پس از سه دهه به اجماعي درخصوص الگوي توسعه كشور رسيده‌ايم يا هنوز مرحله آزمون و خطا طي مي‌شود؟ گفت: متاسفانه نرسيده‌ايم. بحثي كه در دهه اول انقلاب جدي دنبال شد كه الگوي توسعه ملي ما چيست، بحثي پيچيده بود. ما نتوانستيم به يك اجماع برسيم، بنابراين در برنامه دوم و سوم به بعد الگوي توسعه ملي چندان مطرح نشد. ما ناگزير شديم كه از همان الگوهاي توسعه كه در كتاب‌ها وجود دارد و در كشوهاي ديگر دنبال شده استفاده كنيم.

وي يادآور شد: در عين اينكه نمي‌توانيم توسعه را متوقف كنيم تا الگوي توسعه ملي پيدا كنيم و بايد برنامه‌هاي توسعه در مسير همان سازوكارهاي گذشته ادامه يابند اما بايد تدوين الگوي توسعه ملي در دستور كارنظام قرار گيرد. ما نيازمند الگوي توسعه مختص خودمان هستيم.

ارزش‌ها و معيارهاي معنوي در الگوي توسعه ديده نشده است

رييس هيات مديره بنياد باران با انتقاد از اينكه الگوي توسعه كنوني ما صرفا برمبناي معيارهاي كمي است، اظهار كرد: معيارهاي معنوي كه در جامعه ما، به وفور پيدا مي‌شود مثل ايثار يا شعارهاي ديگر انقلاب كجاي اين برنامه قرار مي‌گيرد؟ انگيزهاي معنوي در خدمت در كجاي الگوي توسعه ما قرار مي‌گيرد؟ انگيزه‌هاي فرامادي در خدمت در جامعه ما وجود دارد. ما بايد اينها را در الگوي توسعه‌مان ببينيم. الگوهايي كه ما الان مطرح مي‌كنيم خيلي روشن جا پايي براي اين مسايل ندارد. پس ناگزير هستيم به طور جدي تدوين يك الگوي توسعه ملي را در دستور كار قرار دهيم كه از يك طرف با معيارهاي شناخته شده علمي و تجربي دنيا مطابقت داشته باشد و از طرفي بر مبناي ارزش‌ها و حكومت اسلامي ما باشد.

عارف درخصوص ويژگي‌هاي يك برنامه خوب در جهت توسعه كشور در دهه چهارم اظهار كرد: يك برنامه‌ريزي خوب در زمينه الگوي توسعه قطعا بايد به ارتقاي معنويت در جامعه بپردازد. به هر حال ما يك جامعه آرماني هستيم و حكومت‌مان يك حكومت اسلامي است. از يك طرف قطعا بايد به مسايل آرماني و معنويت توجه كنيم و از طرف ديگر بايد برنامه پاسخگوي نيازهاي مادي مردم باشد. ما موظف هستيم رفاه، معيشت، مسكن مردم و مشكلات و مسايل جوانان را تامين كنيم و براي انواع مشكلاتي كه در جامعه با آن روبه‌رو هستيم پاسخ داشته باشيم. برنامه توسعه بايد روي هر دو بعد كار كند و با اولويت و راهكاري مناسب جلو برود.

اميدوارم در دهه چهارم بتوانيم از منابع انساني‌مان حداكثر استفاده را داشته باشيم

وي درباره ميزان موفقيت نظام در مديريت منابع انساني درسه دهه گذشته انقلاب عنوان كرد: پتانسيل‌هاي كشور ما از نظر نيروي انساني بسيار خوب است اما به دلايلي كه وجود داشته و بخشي از آن ناشي از كم تجربگي و بخشي ناشي از برخوردهاي مقطعي و روزمرده بوده-صرف‌نظر از تنگ‌نظري‌ها و باندبازي‌هايي كه گاهي وجود داشته- اين عوامل به ما اجازه استفاده از همه منابع انساني را نداده و ما ضرر كرده‌ايم. متاسفانه اين وضعيت را در هر بخشي كه نگاه كنيم شاهديم. اميدوار هستم كه در دهه چهارم با كنار گذاشتن اين موانع و مسايل بتوانيم از منابع انساني‌مان حداكثر استفاده را كنيم تا پاسخگوي نيازها و تحقق سند چشم اندازمان باشيم.

عدالت و پيشرفت دو چشم انداز اصلي انقلاب در دهه چهارم

رييس هيات مديره بنياد باران در پاسخ به سوالي مبني بر نوع رويكردها در دهه چهارم با توجه به تاكيدات مقام معظم رهبري مبني بر نياز به دو شاخص عدالت و پيشرفت در دهه چهارم انقلاب اظهار كرد: جهت‌گيري‌ها را فرموديد كه ايشان مطرح كردند و در سند چشم‌انداز هم كه به امضاي ايشان رسيده، مطرح است. رويكرد ما در يك جمله بايد عملياتي كردن سند چشم‌انداز باشد كه در اين راستا بايد جايگاه برتر را درمنطقه پيدا كنيم كه هم از نظر پاسخگويي به نيازها و هم بحث معنويت است. ان‌شاءالله بايد جامعه الگويي را بين كشورهاي منطقه و كشورهاي اسلامي در دهه چهارم نشان دهيم.

وي، دهه چهارم را زمان اصلي اجراي سند چشم‌انداز خواند و يادآور شد: چون ما عملا برنامه چهارم را داريم پشت سر مي‌گذاريم، ده سال آينده براي ما كليدي است كه بايد هم جايگاه برتر را در منطقه و كشورهاي اسلامي داشته و الگويي براي آنها باشيم و هم بتوانيم پاسخگوي نيازها باشيم.

ضرورت شايسته‌سالاري در دهه چهارم

وي افزود: بايد بحث شعارهاي اصلي مردم را دنبال كنيم. بايد حاكميت مردم‌سالاري ديني را دنبال كنيم كه من در اين ارتباط بر شايسته‌سالاري تاكيد مي‌كنم يعني فكر مي‌كنم مهمترين دغدغه كشور ما، بحث مديريت است. اگر ما واقعا بتوانيم شايسته‌سالاري را مبناي حركت‌مان قرار دهيم فكر مي‌كنم راحت‌تر مي‌توانيم به آرمان‌ها و اهداف سند چشم‌انداز برسيم.

منافع ابرقدرت‌ها در نابودي و عدم رشد و تثبيت انقلاب بود

عارف در ارزيابي كلي از مسير طي شده در سه دهه گذشته و ميزان تكاملي بودن اين مسير نيز خاطر نشان كرد: ما در ارزيابي‌مان نبايد بگوييم به كجا مي‌خواستيم برسيم. بايد ببينيم با توجه به موانعي كه داشته‌ايم به چه جايي رسيده‌ايم. مي‌توان گفت در اين سي سال حتي يك روز نبوده است كه نظام نوپاي اسلامي ما با معارضان جدي و خشني روبه رو نباشد. در سال‌هاي اول تصميم گرفتند كه نگذارند انقلاب تثبيت شود. منافع ابرقدرت‌ها در نابودي و عدم رشد و تثبيت انقلاب بود به همين دليل هر كاري كه توانستند عليه ما انجام دادند.

وي با اشاره به كودتاها، انواع تحريم‌ها و توطئه‌هاي گروهك‌ها عليه نظام اسلامي در روزهاي آغازين انقلاب گفت: توطئه‌ها را در سال‌هاي اول انقلاب به صورت ملموس مي‌ديديم. بعد جنگ را تحميل كردند كه موفق نشدند، سپس حركات تحريكي و ايذايي متوجه نظام نوپا شد اما چون مردم با شعور بالا از حكومت اسلامي خودشان و جمهوري اسلامي‌شان حمايت مي‌كردند، مي‌توانيم بگوييم دشمنان در هيچ صحنه‌اي موفق نشدند اما حركات را تند كردند.

انقلاب اسلامي خوشبختانه روند خوبي را دنبال كرد

رييس هيات مديره بنياد باران در پايان گفت: انقلاب ما خوشبختانه روند خوبي را دنبال كرد. مي‌توانيم بگوييم روند، روند خوبي بوده است؛ امروز دنيا واقعيت انقلاب ما را پذيرفته و مي‌داند كه در مسايل منطقه و دنيا تاثيرگذاريم و بايد با ما تعامل كند. آنها تاثيرگذاري جمهوري اسلامي ايران را پذيرفتند و در اين شرايط ما بايد در تعامل جدي‌تر با دنيا، منافع ملي خودمان را تامين كنيم تا بتوانيم با شتاب بيشتري به آرمان‌هاي انقلابمان برسيم.

گفت‌وگو از خبرنگار ايسنا: مرضيه خلقتي

انتهاي پيام

يکشنبه|ا|20|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 128]