سلسله جلسات طرح‌ريزي استراتژيك - نوم و احلام عباسي: جاي «تاويل خواب» در فرآيند توليد علم خالي است

واضح آرشیو وب فارسی:شبكه خبر دانشجو: سلسله جلسات طرح‌ريزي استراتژيك - نوم و احلام عباسي: جاي «تاويل خواب» در فرآيند توليد علم خالي است
رئيس مركز امنيت دكترينال با بيان اينكه خواب ديدن نقش مهمي در تصميم‌گيري براي آينده دارد، گفت: تاويل خواب يكي از ساز و كارهايي است كه جاي آن در توليد علم خالي است.

به گزارش خبرنگار دين و انديشه «خبرگزاري دانشجو»، حسن عباسي در جلسه سيصد و چهاردهم از سلسله جلسات «طرح‌ريزي استراتژيك كلبه كرامت» با موضوع تاريخ طرح‎ريزي استراتژيك اسلام(6)- نوم و احلام به مبحث خواب ديدن در تصميم‌سازي استراتژيك پرداخت.

نقش خواب ديدن در تصميم‌گيري براي آينده

خواب ديدن نقش مهمي در تصميم‌گيري براي آينده دارد. يكي از حوزه‌هاي مهمي كه استراتژيست‌ها به آن توجه داشته‌اند، مبحث خواب ديدن است. روان شناسان، بخصوص از عصر فرويد به بعد، يك دوره طولاني مباحث مربوط به خواب را مطرح كردند.

در نگاه اسلام، خواب يك جنبه معرفتي دارد كه به رحماني و شيطاني تقسيم مي‌شود؛ خواب رحماني جنبه الهام دارد كه يكي از جنبه‌هاي شهود است. تفكر در شاخه علم حصولي و تعقل در دسته علم حضوري قرار دارد كه در تعقل انگاره‌ها الهام مي‌شوند؛ چرا كه نفس ملهمه و عاقله يكي هستند.

انسان يك نفس متفكره دارد كه در آن به انسان الهام مي‌شود؛ اين نفس همان كشف و شهود است كه چيزي را مي‌بيند، يكي از اين ديدن ها در خواب اتفاق مي‌افتد، در اين خواب تمامي عناصر زمان، مكان و انگاره‌ها زدوده مي‌شود؛ در حقيقت علم تعبير خواب از اينجا به وجود آمد.

در فلسفه غرب، هرمونوتيك يا تأويل متن را در پي مي‌گيرند و از سه زاويه بررسي مي‌كنند: 1- معني آن چيست؟ 2- مراد فرد از آن چيست؟ 3- مخاطب چه استنباطي مي‌كند؟؛ يعني در مورد جمله امام خميني كه فرمودند «ميزان راي ملت است» اولا معني آن چيست، ملت در زبان عربي به معني دين و آيين است، پس معني جمله امام مي‌شود ميزان راي دين است. ثانياً مقصود گوينده ملت به معني مردم بوده است نه دين و آيين؛ ثالثاً استنباط مردم اين است كه ميزان راي مردم است.

تاويل خواب از ساز و كارهايي كه در توليد علم جاي آن خالي است

اين سوال مطرح مي‌شود كه امام خميني كه يك فقيه بوده و كتاب جنود عقل و جهل را در 21 سالگي مي‌نويسد، چطور اين جمله را گفته است؟ با دقت در رفتار امام مشخص مي‌شود كه شرايط فرق كرده و ايجاب مي‌كرده كه رهبري در سطح مردم جامعه پايين آيد و با زبان عامه مردم سخن گويد. در هرمنوتيك دو مورد را در نظر مي‌گيرند و بر اساس آن راي مي‌دهند، آن يكي اگر هم درست بود، كنار مي‌رود.

تاويل خواب يكي از ساز و كارهايي مي باشد كه جاي آن در توليد علم خالي است و بعضي افراد با روي آوردن به انگاره‌هاي شخصي و ديني به ثبت خواب عمل مي‌كنند.

خواب؛ عنصر اساسي و مهم جهان موازي

جهان موازي يك جزو اساسي و مهمش مربوط به خواب است. در عالم خواب و رويا، عالم موازي را مي‌شود رقم زد، همان طور كه علم تاويل متن را داريم، علم تاويل خواب هم داريم كه خيلي عموميت ندارد.

يك ظرفيت معرفتي به عنوان خواب، در انسان وجود دارد كه بخشي از تصميم‌سازي حرفه‌اي در زندگي بشر بر اساس خواب است؛ به طوري كه بعضي از انبيا جهت حركت بشر را با خواب تعيين كرده‌اند.

سخن قرآن در مورد خواب يكي نوم به معني خواب و ديگري احلام به معني رويا مي باشد؛ خواب به معني رويت كردن است، اينكه مي‌گويند كسي خواب ديد يعني رويت كرد و جزئي كه رويت مي‌كند، دل است، پس ظرفيتي در ما وجود دارد كه علاوه بر چشم، دل هم مي‌تواند رويت كند كه البته مي‌تواند كور هم شود، ولي جايي ‌كه سالم است مي‌تواند حق و باطل را تشخيص دهد.

نوم خود خواب است، منظور خود عمل خوابيدن است كه جسم انسان در حال استراحت است، ولي داراي يك هوشياري است و اگر دچار يك حادثه يا تهديدي شود، متوجه شده و مي‌فهمد. در واقع به عقيده غربي‌ها، ذهن و انديشه در حال فعاليت است. راه رفتن و حرف زدن در خواب نشان مي‌دهد كه ما در خواب از لحاظ روحي و رواني در شرايط متضادي هستيم.

شب بيداري؛ سازوكار سبك زندگي آمريكايي

نوم، خود عمل خواب و خواب ديدن است، مثلا در آية الكرسي آمده كه خداوند نمي‌خوابد. در آيه 97 سوره اعراف، 43 انفال، 47 فرقان و 22 روم، نوم به كار برده شده است كه مثلاً در آيه 22 روم نسبت شب و روز را بيان كرده كه ما شب را براي آرامش شما و روز را براي كار و فعاليت قرار داده‌ايم.

شب بيداري در فرهنگ غربي به يك سنت در فرهنگ ما تبديل شده است، ساعات نيمه شب در مناطق شمال شهر مي‌بينيم كه پيك‌هاي موتوري غذاهاي فست فودي را به درب منازل مي‌برند و يا افراد در نيمه شب در بيرون بسر مي‌برند. 10 تا 2 نيمه شب بهترين ساعت براي خواب است كه بيشترين انرژي را مي‌توان گرفت.

از عوارض شب بيداري مي‌توان به پيري زودرس، عصبي شدن، درد پشت سر و تلخي دائمي گلو اشاره كرد. سازوكار زندگي آمريكايي شب بيداري است كه در كشور ما در حال شيوع مي باشد.

احلام؛ از اركان مهم تصميم‌سازي يك جامعه

دومين مفهوم قرآن در مورد خواب، احلام است كه مربوط به محتواي خواب و آنچه در خواب مي‌بينيم، است. خواب در واقع ظرف است؛ يكي از اركان مهم تصميم‌سازي در قران خواب ديدن است. در سوره يوسف آيه 44، انبيا آيه 5 و نور آيه 58 و 59 در مورد تصميم سازي از طريق خواب سخن گفته شده است.

در قران آمده كه حضرت يوسف در زندان بود و آنجا براي دو نفر از زندانيان تعبير خواب كرد و يكي از آنها بعد از آزاد شدن از زندان ماجراي تعبير خواب كردن يوسف را به عزيز مصر گفت. عزيز مصركه خواب ديده بود هفت گاو چاق، هفت گاو لاغر را مي‌خورند؛ هفت خوشه سبز را هفت خوشه خشك نابود مي‌كند، تعبير خواب خود را از معبران خواست، گفتند كه ما تعبير خواب‌هاي پريشان را نمي‌دانيم.

حضرت يوسف خواب عزيز مصر را تعبير مي‌كند كه هفت گاو چاق، هفت سال آباداني و وفور نعمت است و هفت گاو لاغر، هفت سال قحطي را در پيش دارد. يوسف به آنها گفت كه هفت سال متوالي بايد زراعت كنيد و هر خرمني كه زراعت مي‌كنيد بجز اندكي كه براي خود نگه مي‌داريد، همه را با خوشه در انبار ذخيره كنيد كه بعد از اين هفت سال، هفت سال قحطي پيش مي‌آيد. اين خواب مبناي تصميم سازي استراتژيك براي 14سال ( دو تا هفت سال) مي‌شود. تعبير حضرت يوسف براي فرعون پذيرفته مي‌شود و آنها گوش مي‌دهند كه هفت سال اول براي خود تلاش كنند و ملت‌هاي قحطي زده كه خويشان يوسف هستند، براي دريافت آذوقه به مصر مي‌روند.

خواب ديدن يك علم است

يك پيامبري به نام يعقوب هست كه نمي‌تواند آينده را پيش بيني كند كه قحطي مي‌آيد، خواب هم نمي‌بيند، حضرت يوسف هم كه يك معصوم است خواب نمي‌بيند، يك نفر مشرك خواب مي‌بيند كه خواب او مبناي طرح‌ريزي استراتژيك مي‌شود. تمام اين مناسبات نشان مي‌دهد كه خواب ديدن يك علم است كه مي‌توان از طريق آن براي يك ملت و جامعه تصميم سازي كرد.

مهم‌ترين سند در طرح‌ريزي را حضرت يوسف به ارمغان گذاشته است

حضرت يوسف به عنوان شخص دوم مملكت، طرح‌ريزي استراتژيك مي‌كند و در قحطي جامعه را مديريت مي‌نمايد، لذا ما براي طرح‌ريزي استراتژيك بر اساس خواب حجت قائل مي‌شويم. وحي و خواب هر دو نوعي الهام است؛ عالم موازي هم در الهام رخ مي‌دهد.

حضرت يوسف مهم‌ترين سند را در طرح‌ريزي استراتژيك براي ما به ارمغان گذاشته، از خواب حاكم مدل گرفت و جامعه را از قحطي نجات داد. اگر الان كسي غير معصوم خواب ببيند و معصوم آن را تعبيركند، آيا كسي هست كه بر اساس يك خواب براي آينده جامعه طرح‌ريزي استراتژيك كند؟

دومين مورد از خواب ديدن ها، خواب حضرت ابراهيم در مورد بريدن سر اسماعيل است؛ پيامبري كه تا سنين پيري فرزندي نداشته است، بعد خداوند به او فرزندي عطا مي‌كند، سپس به امر خداوند هاجر و اسماعيل را در بيابان‌هاي مكه تنها مي‌گذارد، چندين سال بعد با اين فرزند در سرزمين مكه كعبه را بنا مي‌كند، وقتي بر مي‌گردد خوابي مي‌بيند كه بر اساس آن خواب بايد فرزندش را در راه خدا ذبح كند.

كيركگارد كتاب «ترس و لرز» خود را بر اساس همين يك سوال آغاز مي‌كند كه ابراهيم بر اساس چه منطقي مي‌خواهد سر فرزندش را ببرد؟ در سوره صافات به داستان حضرت ابراهيم و ذبح اسماعيل اشاره شده است.

خواب؛ ظرفيتي كه بشر امروز از آن غافل است

خواب يك ظرفيت است كه بشر امروز نسبت به آن بي‌توجه مي باشد. شناخت آيات الهي نياز به دانستن زبان خداوند دارد و اينكه خداوند در عالم هستي چه گفته است. يكي از گزاره‌هاي آيات الهي خواب ديدن است كه تعبير، تفسير و تاويل مي‌خواهد و به آدمي نياز دارد كه مانند مردم عادي جامعه نيست و فرد خاصي است كه شرايط خاصي دارد.

ضبط و ثبت خواب بايد توسط خود فرد انجام گيرد و متخصصاني به وجود آيند كه خواب‌هاي آشفته و موهوم را جدا كرده و براساس خواب‌هاي درست برنامه‌ريزي كنند.

خواب‌هاي حضرت يوسف و حضرت ابراهيم و غيره نشان دهنده اهميت خواب ديدن است. دانش تعبير، تفسير و تاويل خواب يك دانش استراتژيك است و خواب ديدن يك انگاره براي طرح‌ريزي استراتژيك.

ابراهيم سنتي را بنا كرده كه 4000 سال است بشر بر اساس آن، يك روز خاص قرباني مي‌كند، اين سنت فقط بر اساس يك خواب چه نوم و چه احلام گذاشته شده است.

به هر خوابي مي‌توان اعتماد كرد؟

گزاره‌هايي كه در خواب ديده مي‌شود براي طرح‌ريزي استراتژيك در اسلام اهميت ويژه‌اي دارد. در دوره بعد از اسلام هم خواب پيامبر كه ديد بوزينگان از منبرش بالا مي‌روند و خواب اباعبدالله كه براي حضرت علي اكبر تعريف مي‌كنند و ايشان مي‌گويند كه مگر ما بر حق نيستيم، پس چه باك از اينكه شهيد شويم، به عنوان خواب‌هاي آينده ساز هستند.

خواب بايد رحماني باشد و معبرش صلاحيت لازم را داشته باشد، پس به هر خوابي نمي‌توان اعتماد كرد.

سرفصل‌هاي علم بومي جايگاه مهمي دارند كه خواب ديدن را مي‌توان به عنوان رشته ميان رشته‌اي انسان شناسي و خودشناسي مورد بررسي قرار داد.

يکشنبه|ا|2|ا|بهمن|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: شبكه خبر دانشجو]

[مشاهده در: www.snn.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 633]