واضح آرشیو وب فارسی:فارس: توانمندي هستهاي پاكستان 13 و پاياني پاكستان اطلاعات طراحي سلاح هستهاي را از چين اخذ كرد
خبرگزاري فارس: به هر ترتيب با تمام نابسمانيهاي اقتصادي و اجتماعي، پاكستان بمبهاي اتمي خود را ساخت و سياست بازدارندگي هستهاي را در مقابل هند پيش گرفت، اگرچه بر پرستيژ بينالمللي اين تكنولوژي نيز تاكيد داشت.
به گزارش خبرگزاري فارس، اينكه پاكستان تاكنون چه تعداد سلاح هستهاي دارد و به چه ميزان مواد لازم را براي ساخت آنها جمع آوري كرده گزارش هاي متفاوتي ارائه شده است. همانطور كه قبلاً بيان شد پاكستان در دهههاي 1970 و 1980 ميلادي اقدام به غني سازي اورانيوم به روش سانتريفيوژ كرد كه اين روشن به دليل تواناييهاي دكتر عبدالقديرخان و يافتههاي او از اروپا در پاكستان اجرا شد بنابراين سلاحهاي هستهاي پاكستان عموماً بر مبناي اورانيوم تسليحاتي پايهريزي شده است.
از اين نقطه نظر دو تاسيسات در پاكستان وجود دارد كه قادر به تامين مواد شكافنده تسليحاتي ميباشد.
1- كاهوتا، 2- گلرا (مركز تحقيقات و توسعه اورانيوم) كه هر دوي اين مراكز در نزديك اسلام آباد قرار دارند.
تاسيسات كوهوتا در دهه 1970 و 1980 ميلادي ساخته شد و در سال 1984 كار رسمي خود را آغاز كرد، اعتقاد بر اين است كه چين كمك شاياني در ساخت سانتريفيوژها و عرضه اورانيوم هگزا فلورايد به پاكستان كرده است. مطابق منابع اطلاعاتي آمريكا اين تاسيسات براي توليد اورانيوم تسليحاتي جهت ساخت چندين بمب در سال طراحي شده است. از آنجايي كه كاهوتا تحت پادمان IAEA نبوده، مقدار توليد اورانيوم غني شده در آن مشخص نيست اما با توجه به اطلاعات بدست آمده توانايي توليد 45 تا 75 كيلوگرم اورانيوم تسليحاتي در سال را دارا ميباشند. از طرف ديگر گفته ميشود پاكستان اطلاعات طراحي سلاح هستهاي را از چين اخذ كرده است، طرحي كه در LOP NOR در سال 1966 آزمايش شد، اعتقاد بر اين است كه اين طرح احتياج به 15 كيلوگرم اورانيوم غني شده تسليحاتي دارد، از طرف ديگر برخي گزارشات حاكي از آن است كه راكتور تحقيقاتي Parr-1 كه در سال 1965 در PINSTECH شروع به كار كرد يك هدف ليتيومي را مورد استفاده قرار ميدهد كه اين فرايندي براي توليد تريتيوم است كه كارايي بمبهاي هستهاي را افزايش ميدهد.
براي پرتاب سلاحهاي كشتار جمعي، پاكستان از 3 موشك با بردهاي متفاوت استفاده ميكند.
1- 1-Hatf برد 85 كيلومتر
2- 2-Hatf با برد 300 كيلومتر
3- M-11 با برد 300 كيلومتر
موشكهاي Hatf-1 , Hatf-2 بر اساس راكتهاي فرانسوي ميباشند كه پاكستان با كمك فرانسه و چين آنها را براي استفادههاي موشكي اصلاح كرده است. موشك M-11 قادر به حمل كلاهكهاي هستهاي است كه يك موشك چيني بوده كه پاكستان در دهه 1990 ميلادي مذاكرات گستردهاي را براي اخذ آنها با چين داشته است كه همين امر باعث بوجود آمدن برخي مناقشات بين آمريكا و چين شد. در حال حاضر پاكستان روي نسلي از موشكهاي خود به نام غوري كار ميكند كه برد آنها تا 2000 كيلومتر نيز خواهد رسيد. پاكستان در زمينه توليد اين موشكها موفق بوده است، اين موشكها قادر به حمل كلاهكهاي هستهاي ميباشند.
5-نيروگاهها و مراكز تحقيقات اتمي پاكستان
همانگونه كه در فصلهاي قبلي بيان شد اولين گام پاكستان در جهت توسعه تكنولوژي هستهاي در كشور در سال 1955 و از طريق ايجاد يك شوراي 12 نفري براي بررسي راههاي اخذ تكنولوژي هستهاي در جهت مصارف صلح آميز برداشته شد كه نهايتاً منجر به تشكيل شوراي انرژي هستهاي پاكستان PAEC در سال 1956گشت.
در طول اين سالها PAEC با يك برنامه بسيار منظم، مدون و منطقي مباني بسيار مناسبي را براي تكنولوژي هستهاي خود پايهريزي كرد تا جايي كه اكنون پاكستان جزء كشورهاي صاحب تكنولوژي در برخي از شاخههاي علوم هستهاي است، از آن زمان تاكنون PAEC تحت مسئوليت روساي زير بوده است.
1- دكتر نظير احمد (1960-1955)، وي رئيس هيات پاكستان در اولين كنفرانس عمومي IAEA در اكتبر 1957 بوده است.
2- دكتر عثماني (1972 -1960)، وي نقشي اساسي در پايهريزي محكم تكنولوژي هستهاي پاكستان داشته تا جايي كه بسياري معتقدند قدرت هستهاي پاكستان ناشي از فعاليتهاي وي در دهه 60 ميلادي است. دكتر عثماني در سال هاي 63-1962 رئيس شوراي حكام آژانس بينالمللي انرژي اتمي بوده است.
3- دكتر منير احمدخان (1991 -1972)، وي در بحرانيترين دوران پاكستان رياست PAEC را به عهده داشت، دوراني كه به سبب چرخش ديدگاههاي هستهاي پاكستان و حركت به سوي دستيابي به سلاحهاي هستهاي، اين كشور با تحريمهاي بسيار مواجه شده است، دكتر احمدخان در طي سالهاي 87-1986 رئيس شوراي حكام را به عهده داشت.
4- دكتر اشفاق احمد (1991)، دوران رياست وي دوران قدرت هستهاي پاكستان است، در دوران وي بود كه پاكستان اقدام به هفت آزمايش هستهاي در مي 1998 در جواب آزمايشات هستهاي هند كرد، در حال حاضر دكتر پرويز بات رياست PAEC را بر عهده دارد.
همانطور كه قبلاً بيان شد شوراي انرژي اتمي پاكستان در طول فعاليت خود مراكز اتمي بسياري را بنيان نهاد كه هر يك سهم موثري در توسعه علوم و تكنولوژي هستهاي پاكستان داشتهاند. PAEC ، مراكز و نيروگاههاي اتمي مختلفي را تحت نظر دارد كه مهمترين آنها عبارتند از:
الف) نيروگاههاي اتمي:
1- Kanupp در كراچي
2- CHasnupp در چشمه
ب) مراكز تحقيقاتي اتمي:
1) PINSTECH در اسلام آباد
2) NORI در اسلام آباد
3) NIAB در فيصل آباد
4) AEARC در تاندوجم
5) INMOL در لاهور
6) NIFA در پيشاور
7) AEMC در جامشورو، مولتان و لاهور
8) KAHUTA در كاهوتا
9) CHASHME در چشمه
10) KNTPC در كراچي
11) AEMC (مركز مواد اتمي) در لاهور
1-5) نيروگاههاي اتمي
از همان ابتداي توسعه تكنولوژي هستهاي در پاكستان، مساله احداث نيروگاههاي اتمي به علت معضل انرژي در اين كشور مورد بحث بوده است. در دهه 1960 ميلادي، نيروگاه اتمي Kanupp در پاكستان غربي POOPUR در پاكستان شرقي (بنگلادش كنوني) شروع به ساخت گرديدند. نيروگاه KANUPP در 1971 به شبكه متصل شد اما ديگري به علت جدا شدن بنگلادش از پاكستان، ساخت آن به علت جدا شدن بنگلادش از پاكستان، ساخت آن به علت معضلات مادي و مشكلات ديگر متوقف شد. در دهه 1990 نيز يك نيروگاه 300 مگاواتي بنام CHASNUPP با همكاري چينيها در حال ساخت ميباشد، نكته مهم و قابل بررسي در نيروگاههاي اتمي پاكستان، استفاده اين كشور از ظرفيتهاي كم و پائين اين نوع نيروگاهها است و اين امر در مورد نيروگاههاي هستهاي هند كاملاً واضح و نمايان است، اين مساله يعني اهميت تصميم گيري صحيح در استفاده از ظرفيتهاي مختلف نيروگاههاي اتمي با توجه به شرايط هر كشوري بسيار شايان توجه است.
الف- نيروگاه اتمي كراچي
kanupp در 30 كيلومتري غرب شهر كراچي قرار دارد، كراچي با جمعيت چند ميليوني خود شهر اصلي و عمده صنعتي پاكستان به شمار ميآيد و تا سال 1959 پايتخت پاكستان بوده است، در حقيقت اين شهر تنها بندر ورود كالاها و ابراز آلات صنعتي است و صادرات اصلي پاكستان نيز از اين بندر انجام ميشود. در دهه 1960 ميلادي، جايگزينهاي مختلفي براي برآوردن مصرف رو به رشد برق در اين شهر مورد بررسي قرار گرفت و نهايتاً ايجاد يك نيروگاه اتمي در اين منطقه را بهترين انتخاب تشخيص دادند. مطالعات مربوطه توسط PAEC با كمك شركتهاي مشهور خارجي و با همكاري LAEA براي بررسي امكانات تكنيكي و اقتصادي اين طرح در كراچي انجام گرفت، نتايج بدست آمده حاكي از آن بود كه ايجاد يك نيروگاه هستهاي در اين منطقه از لحاظ اقتصادي مقرون به صرفه خواهد بود.
در مي 1965، PAEC يك معاهدهاي را با شركت Canadian General Electrionic CO) CGE) امضاء كرد كه مسئوليت طراحي، ساخت و نصب تجهيزات اين نيروگاه به اين شركت واگذار شده بود، هزينه اين پروژه به وسيله آژانس توسعه بين المللي كانادا CIDA تقبل شده بود و به لحاظ تكنيكي به وسيله انرژي اتمي كانادا AECL حمايت ميشد.
شروع ساخت اين نيروگاه از اول اگوست 1966 است و كارهاي ساختماني از سپتامبر 1966 آغاز شد و در حدود 2000 كارگر در اين پروژه كار كردند تا توانستند آن را تا اواسط سال 1971 باموفقيت با اتمام برسانند، اين راكتور در اول اگوست 1971 بحراني شد. بخاري كه توسط انرژي هستهاي به وجود آمده بود در اكتبر 1971 توربينها را به چرخش درآورد و در اول اكتبر 1972 كاركرد تجاري خود را آغاز كرد و بالاخره در 28 نوامبر 1972 رسماً افتتاح شد، ظرفيت اين نيروگاه در زمان طراحي 137 مگاوات بوده است كه البته در طول دو دهه اخير بيشتر 125 مگاوات گزارش شده است.
نيروگاه اتمي كراچي Kanupp شامل راكتوري است كه با آب سنگين به عنوان خنك كننده و كند كننده كار ميكند و سوخت آن حاوي اورانيوم طبيعي است لذا اين نيروگاه از انواع PHWR به حساب ميآيد و چون براساس تكنولوژي ويژه كانادا طراحي شده از نوع CANDU ميباشد. قلب اين راكتور شامل محفظهاي استوانهاي از جنس فولاد زنگ نزن است كه Calandria ناميده ميشود. اين ظرف استوانهاي كه به صورت افقي بوده و داراي طول 5 متر ميباشد شامل 208 لوله خنك كننده و كندكننده بوده و حاوي ميلههاي سوخت راكتور است.
اين ميلهها محتوي قرصهايي است كه حاوي اكسيد اورانيوم طبيعي UO2 هستند كه در داخل لولههايي از جنس آلياژ زيركونيوم قرار دارند.
زيركونيوم داراي سطح مقطع جذب پائين، نقطه ذوب بالا، خواص مكانيكي خوب و مقاومت بالايي در برابر خوردگي است، اين خواص زيركونيوم را به يك ماده عالي براي غلاف سوخت راكتورها تبديل ميكنند. خواص مذكور را ميتوان با آلياژ كردن اين ماده توسط مقدار كمي قلع، آهن، كرم و نيكل بهبود بخشيد. فضاي بين لولهها در Calandria با گاز هليوم پر ميشود تا عايقبندي حرارتي ايجاد شود.
انتهاي پيام/
دوشنبه|ا|28|ا|بهمن|ا|1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 192]