هراس آمريكا از قدرت يابى چين

واضح آرشیو وب فارسی:بازتاب آنلاین: هراس آمريكا از قدرت يابى چين
رضا حجت شمامىچين در چند دهه اخير در زمينه هاى اقتصادى و بين المللى توسعه گسترده اى پيدا كرده است، اين مسئله جايگاه بين المللى آمريكا را با مشكل نفوذ استراتژيك در مناطق آسيايى مواجه كرده است.هيلارى كلينتون در اولين سفر خارجى خود وارد آسيا شده و با برخى از كشورهاى شرق و جنوب شرق آسيا ديدار كرده است، وى در اين سفر به كنايه گفته است آسيا در چين خلاصه نمى شود. آمريكا كه به خوبى از توسعه يابى چين در عرصه بين الملل آگاه است آن را تهديدى عليه خود مى داند. بنابراين بى مورد نيست كه آمريكا براى اولين بار، وزير امور خارجه خود را در اولين سفر خارجى به آسيا مى فرستد. شايد برخى معتقد باشند كه اين سنت شكنى نشان دهنده اصرار باراك اوباما به شعار تغيير است و با اين كار درصدد است تا نشان دهد اين دولت حتى در سفرهاى خود روند ديگرى را انتخاب كرده و در تغييرى اساسى اولين ديدارهاى خود را نه از متحدان اروپايى بلكه از آسيا و سرزمين هاى شرقى آغاز كرده است. اين مسئله اگر چه براى اولين بار در تاريخ سيصد ساله آمريكا رخ داده است اما بيش از آنكه نشانى از تغيير رفتارهاى سياسى اين كشور باشد بيانگر تغيير در تحولات نظام بين الملل و برآمدن قدرت و يا قدرت هاى نوپا اما مصمم و موثر در جهان است. چين از ابتداى دهه هشتاد خود را از فضاى ايدئولوژيك كمونيسم رها كرد و اقتصاد خود را به سمت بازار آزاد و همچنين سياست هاى بين المللى خود را از حالتى واكنشى به مسيرى كنشى سوق داد. اين مسئله باعث شد تا چين از سويى اقتصاد خود را پويا كرده و توسعه يابد به گونه اى كه مدعى شود در سال ۲۰۱۵ برترين اقتصاد جهان خواهد شد و از سويى ديگر با برگزيدن روش كنشى و تعاملى در عرصه بين الملل، از كشورى تاثيرپذير به كشورى تاثيرگذار تبديل شود. آمريكا با وجود درگير بودن با بحران مالى و كشمكش در خصوص طرح انگيزشى و احياى اقتصادى باراك اوباما، تحولات جهانى را زير ذره بين گرفته است، بنابراين بيهوده نيست كه كلينتون در سفر به اندونزى به عنوان اولين كشور مسلمانى كه رئيس ديپلماسى آمريكا به آنجا سفر مى كند، در حالى كه با مقامات سياسى كشورى كه ميزبان كودكى هاى اوباما بود، به كشور چين طعنه سياسى مى زند و مى گويد سفر او به اندونزى بدين معناست كه چين تنها هدف ايالات متحده در آسيا نيست و واشنگتن خواهان برقرارى رابطه با ساير كشورها نيز هست. هيلارى كلينتون حتى در گفتگو با وزير امور خارجه چين با اذعان به اينكه آمريكا براى گذشتن از بحران مالى نيازمند چين است و اين دو كشور مى توانند بحران اقتصادى جهان را از بين برده و بر آن فائق آيند، دستى به سياست هاى داخلى اين كشور برده و علنا از آن انتقاد مى كند تا چين بداند اگر بيش از اين نفوذ استراتژيك آمريكا را در مناطق مختلف آسيا و حتى جهان با مشكل مواجه كند، ابزارهاى نرمى را كه تاكنون براى كشورهاى ديگر جهان همچون ايران به كار برده در چين نيز پياده خواهد كرد. وزير امور خارجه آمريكا در نشست خبرى كه با يانگ جى اى چى، وزير امور خارجه چين برگزار كرد، گفت: اكنون زمان آن فرارسيده تا در خصوص مسائلى كه با يكديگر اختلاف داريم بى پرده سخن بگوييم، مسائلى مثل حقوق بشر، قضيه تبت، آزادى مذهب و آزادى بيان در چين كه بايد بيشتر به آنها پرداخته شود. ارائه اين جملات نشان مى دهد كه آمريكا بيش از اين نمى تواند در برابر توسعه يابى چين در فضاى بين الملل سكوت كرده و به وضوح مى گويد اگر چين پاى خود را بيش از اين دراز كند و عرصه بين الملل را براى ما تنگ كند ما نيز قاليچه را از زير پاى او خواهيم كشيد. چين به همراه روسيه با ايجاد پيمان دفاعى شانگهاى در منطقه آسياى ميانه مانع نفوذ گسترش ناتو به شرق شده است و از سويى با گسترش شعاع امنيتى و همچنين توسعه ديپلماسى فعال خود در منطقه، آمريكا را در آسياى شرقى، جنوب شرقى، جنوب و در كل آسيا با مشكل مواجه كرده است. طرح تعطيلى پايگاه ماناس در آسياى ميانه كه بسيارى از نقشه هاى جنگى آمريكا را در مبارزه با تروريسم در افغانستان و پاكستان ناكارآمد مى كند، تنها يكى از نشانه هاى تنگ شدن عرصه بازيگرى آمريكا در منطقه است. اين در حالى است كه پس از اخراج نيروهاى آمريكايى از پايگاه خان آباد توسط دولت ازبكستان در سال ۲۰۰۵ پايگاه هوايى ماناس تنها محل استقرار نيروهاى غربى و ناتو و جاى پايى براى حضور آمريكا در عرصه ژئواستراتژيك آسياى مركزى بود. اگر چه طرح بسته شدن ماناس بيشتر به پاى روسيه نوشته شد اما نبايد فراموش كرد كه چين فعاليت هاى سياسى خود را چراغ خاموش دنبال كرده و كمتر اثرى از رد پاى خود بر جاى مى گذارد، بنابراين بيهوده نيست كه آمريكا با كشور هند كه كشورى هسته اى بوده و از لحاظ اقتصادى و تكنولوژيكى در جمله كشورهاى قدرتمند جاى مى گيرد، قرارداد گسترش و نوسازى فعاليت هاى هسته اى امضا مى كند. آمريكا با اين كار درصدد است در اين منطقه در برابر چين از قدرتى حمايت كند كه در مخالفت با چين منافع ملى و بين المللى آمريكا را دنبال مى كند. با اين اوصاف به نظر مى آيد سفر كلينتون بيش از آنكه نشان از تغيير تاكتيكى صرف از كشورهاى غربى به كشورهاى شرقى باشد نشانگر تغيير استراتژيكى حساب شده براى كنترل و مهار قدرت و قدرت هاى نوپا در اين منطقه است و براى اين كار نيازمند برخى كشورهاى آسيايى است كه دل در گرو حرف هاى اوباما دارند.

يکشنبه|ا|4|ا|اسفند|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: بازتاب آنلاین]

[مشاهده در: www.baztabonline.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 98]