سرمقالهزن و خانواده در گفتمان انقلاب اسلامي

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: سرمقالهزن و خانواده در گفتمان انقلاب اسلامي
در سومين نشست انديشه هاي راهبردي، موضوع «زن و خانواده» در حضور رهبر انقلاب مورد بررسي جمعي از نخبگان علمي دانشگاهي و حوزوي كشور قرار گرفت.

سزاوار است برگزاري اين سلسله نشست ها از چند منظر بايد مورد تدقيق و تامل بيشتر نخبگان، تصميم سازان، تصميم گيران، برنامه ريزان، قانون گذاران، مجلس، قوه قضاييه، دولت، دانشگاه ها، حوزه ها، آموزش و پرورش و رسانه ها قرار گيرد كه در اين مقال به صورت بسيار اجمالي به آن ها اشارتي مي شود.

۱ - اولين نشست اين سلسله جلسات با موضوع «الگوي اسلامي ايراني پيشرفت» برگزار شد، شكل گيري اين جلسه كه كاري بسيار مبارك و ارزشمند، ضروري و شايسته بود و صد البته موضوع آن و پي گيري هاي لازم براي حصول به نتيجه نهايي بايد انجام شود اما در دل خود حكايت از خلاء هاي جدي داشت كه متاسفانه تاكنون مورد توجه جدي هيچ يك از جمع هاي نخبگان دانشگاهي و حوزوي كشور و هيچ كدام از قانون گذاران، برنامه ريزان و مجريان قرار نگرفته بود و درايت، ژرف انديشي و آينده نگري رهبري موجب تشكيل اين جلسات شد در صورتي كه اين مهم بايد سال ها پيش از اين خصوصا توسط گروه هاي نخبگاني مورد توجه و رصد جدي قرار مي گرفت كه شايد درگير شدن حتي بسياري از نخبگان حوزه و دانشگاه به مسائل روزمره، اهداف كوتاه مدت و شايد نه آن قدر كه مي بايست «متعالي» باعث شده چنين موضوع اساسي و مهمي در اين سال ها مورد غفلت قرار گيرد، تبيين و ارائه «الگوي اسلامي ايراني پيشرفت» به عنوان يك سند فرادستي كه از سندهاي چشم انداز و برنامه هاي توسعه اي، حداقل براي ايران اسلامي كه پايه گذار شيوه جديدي از حكومت مردم سالاري است و مدعي توانمندي براي ارائه الگو به جهان است سال ها پيش از اين بايد مورد توجه جدي نخبگان قرار مي گرفت. در اين مقوله سخن بسيار است كه اگر مجالي بود و تقديري بر بقاي عمر در آينده بدان خواهم پرداخت.

۲ - «عدالت»، موضوع دومين نشست از سلسله جلسات انديشه هاي راهبردي جمهوري اسلامي بود كه در حضور رهبرفرزانه انقلاب برگزار شد. اين نشست نيز پيام هاي مهمي در دل خود دارد، و شايد مهم ترين آن ها، اين كه اساس گفتمان انقلاب اسلامي و جمهوري اسلامي بر «عدل» و «عدالت» بايد استوار باشد چرا كه هم يكي از علت هاي اساسي و ايجابي شكل گيري انقلاب اسلامي، عدل و قسط اسلامي بوده و هست و همچنين اين اصل مهم، شايد مهم ترين علت «مبقيه» و عامل «مانايي» و ماندگاري اين نظام است و در دهه چهارم پيروزي انقلاب اسلامي كه دهه پيشرفت و عدالت است پرداختن به جنبه هاي گوناگون نظري و عملي اين مهم نيز از ضروريات تثبيت و همچنين الگو شدن گفتمان انقلاب اسلامي در منطقه و جهان است خصوصا در برهه اخير كه تاثير انقلاب اسلامي مردم ايران در قيام هاي مردم منطقه به امري كاملا روشن و غيرقابل كتمان حتي براي دشمنان و مخالفان گفتمان انقلاب اسلامي تبديل شده است.

۳ - تبيين ظرفيت هاي گفتمان انقلاب اسلامي و همچنين نقد از درون ، يافتن كاستي ها، نقص ها و ضعف ها در زمينه هاي مختلف و تلاش براي اصلاح و ترميم و جبران ضعف ها از ديگر لوازم تبديل گفتمان انقلاب اسلامي به يك الگوي برتر براي منطقه و جهان و خصوصا كشورهاي اسلامي است و برگزاري اين جلسات به اين مهم كمك موثري مي كند، خصوصا اين كه در اين جلسات از نخبگان دانشگاهي و حوزوي با سلايق مختلف براي ارائه مقاله و نقطه نظرات دعوت مي شود كه اين خود علاوه بر زايش هاي فكري جديد و متنوع و هم افزايي علمي و نظري مي تواند يك انقلاب و جهش علمي نظري براي تئوريزه كردن مباني و اهداف انقلاب اسلامي ايجاد كند.

۴ - جلسات انديشه هاي راهبردي كه بر اساس اعلام منابع خبري بيست و شش جلسه با موضوعات گوناگون و مهمي ادامه خواهد داشت، بدون ترديد مي تواند نقش و سهم بسيار موثري در شكل گيري، ايجاد و تجلي «تمدن سازي انقلاب اسلامي» كه از ظرفيت هاي بي چون و چراي گفتمان انقلاب اسلامي است، داشته باشد.

۵ - اما نكته بسيار قابل توجه اين كه بعد از دو نشست برگزار شده با موضوع «الگوي اسلامي ايراني پيشرفت» و «عدالت» سومين نشست به موضوع مهم و بنيادين «زن و خانواده» اختصاص يافت كه انتخاب اين موضوع براي سومين جلسه نشست هاي انديشه هاي راهبردي به روشني از نگاه دقيق، عميق و همه جانبه نگر برگزار كنندگان جلسه خصوصا مقام معظم رهبري به اين موضوع اساسي حكايت دارد.

در يك تقسيم بندي كلي مي توان مجموعه بيانات مورد تأكيد رهبري در اين جلسه را به پنج دسته كلي تقسيم بندي كرد: ۱- نظريه پردازي و تئوريزه كردن نگاه اسلام و انقلاب اسلامي به موضوع زن و خانواده ۲- نقد و بررسي بدون انفعال نظريه هاي رايج در دنيا درباره زن ۳- ارزش زن و خانواده ۴- ارزش ها و حقوق زن در خانه و خانواده ۵- موضوع اشتغال زنان كه هر يك از اين مقوله ها و حتي برخي زيرمجموعه اين مباحث به تنهايي مي تواند موضوع كتاب ها و مقالات متعدد و متنوعي باشد.

از نكات بسيار قابل توجه در بيانات رهبري در اين جلسه توجه خاص و ويژه ايشان به نقش زن و خانواده در پيشرفت و تعالي جوامع است و اين كه نگاه ديگران و خصوصا غرب به زن، اساسا با نگاه اسلام به زن تفاوت هاي مبنايي و بنيادين دارد و اساسي ترين نكته اين كه بحث جنسيت در اسلام يك بحث ثانوي است و موضوع اساسي نگاه انساني به زن و مرد است كه هر دو از منظر اسلام با يك نگاه و آن هم نگاه انساني نگريسته مي شود. خطاب هاي متعدد خداوند در قرآن مجيد خود بهترين گواه اين مدعاست. توجه و نام بردن از برخي زنان بزرگوار همچون همسر فرعون و حضرت مريم در آيات كريمه قرآن و الگو نشان دادن آنان هم براي زنان و هم براي مردان نيز حاوي نگاه اساسي و بسيار ويژه آفريدگار هستي به گوهر انساني و كرامند زنان است.

***

نكته مهم ديگر اين كه غرب علي رغم تبليغات گسترده در مقوله زن و حقوق زن و ترويج نگاه جنسيتي به او با ظرافت از طرح مبحث اساسي خانواده طفره رفته است در حالي كه موضوع خانواده در نگاه اسلام و گفتمان انقلاب اسلامي به عنوان اصلي ترين و بنيادي ترين هسته زندگي انسان و اساس انسجام، در هم تنيدگي، تعلقات و وابستگي هاي زندگي جمعي و عامل و بستر اصلي تربيت و تكامل و تقرب و سعادت انسان و حركت به سمت مطلوب و ايده آل محسوب مي شود و اساسا كانون خانواده و وجود« خانواده سالم» اساسي ترين اصل شكل گيري جامعه سالم و پيشرفته به شمار مي آيد و نگاه اسلام و انقلاب اسلامي به موضوع زن و خانواده از جمله مسائل درجه اول اسلام و نظام محسوب مي شود.

***

نگاه ويژه حضرت امام به زنان و سهم نقش آنان در شكل گيري و تثبيت انقلاب، نقش بي بديل آنان در دوران هشت سال دفاع مقدس، نوع نگاه و نگرش مادران به دفاع مقدس و راهي كردن جوانان خود به جبهه هاي نبرد حق عليه باطل، تقديم يك، دو، سه و حتي چهار شهيد از يك خانواده كه از مادران اين شهيدان به واقع الگوهاي زينبي و عاشورايي حي و حاضر در عصر كنوني به منصه ظهور گذارده است همچنين ايفاي نقش همسران جانبازان كه واقعا بسياري از آنان قابليت مطرح شدن به عنوان يك الگوي جهاني صبر و استقامت و فداكاري و عشق و محبت براي زنان جهان را دارند، هر كدام مصداق روشن و بارزي از نوع نگاه انساني و ارزش مدار اسلام و انقلاب اسلامي به زنان و دلبستگي فطري زنان به نگاه و تعاليم اسلام به زنان است.

***

نگاه انساني و ارزش مدارانه و متعالي اسلام به زن و شخصيت او در جامعه و خصوصا شخصيت محوري او در خانواده از ديگر نكات بسيار قابل توجه است.

بر اساس نگاه و تعاليم اسلامي، زن محور و شيرازه اصلي هر خانواده اي را تشكيل مي دهد چرا كه سراسر وجود او سرشار از عاطفه، مهرباني، رأفت ، گذشت و صبوري است زن در خانواده اسلامي ايراني ما مظهر وفاداري، ، عفت،حيا ، نجابت و همسرداري است.

و به جرأت مي توان بر اين ادعا پاي فشرد كه زنان ايراني مومن ترين، پاكدامن ترين، نجيب ترين، باحياترين، سازگارترين و وفادارترين زنان دنيا هستند و اين مهم نيز نشأت گرفته از اصالت زن ايراني و نگاه انساني اسلام به اين شخصيت محوري در جهان هستي است.

بي گمان نهادينه شدن و تثبيت چنين شخصيت و هويتي در بين زنان ايراني علاوه بر نوع نگاه انساني به وجود او نشأت گرفته از شخصيت، هويت و جايگاه محوري او در خانواده است و مي توان به واقع ادعا كرد كه نگاه ريشه دار و اين چنين معنادار به خانواده در نزد ايرانيان از جمله نقاط و نكات بسيار اساسي در مانايي و پويايي جامعه ايراني است.

***

اما متأسفانه همچنين مي توان به اين نكته بسيار اساسي نيز پاي فشرد و بر آن غصه ها خورد كه علي رغم چنين اهميتي كه خانواده دارد و چنين نقش و سهمي كه زن و خانواده در ماندگاري و پويايي ايران، شكل گيري انقلاب و پيروزي دفاع مقدس داشته است، كاركردهاي فراوان اين نهاد و هسته مركزي رشد و سعادت و پيشرفت جامعه آن چنان كه شايسته است مورد توجه سيستم آموزش و پرورش، دانشگاه ها، حوزه ها، قانون گذاران، برنامه ريزان، قوه قضاييه، دولت و رسانه ها قرار ندارد.

و شايد يكي از علل غفلت براي پرداخت شايسته به اين مقوله برخورداري از استحكام قابل قبول خانواده كه ميراث گرانقدر و هنوز حفظ شده باشد. به نظر مي رسد تشكيل سومين نشست انديشه هاي راهبردي با موضوع زن و خانواده علاوه بر اهميت اين موضوع حكايت از كم كاري ها و سهل انگاري ها يي داشته باشد كه متأسفانه در اين زمينه رخ داده است و هر چه سريع تر بايد به شكلي بنيادي چاره اي براي آن انديشيده شود.

***

برگزاري اين نشست و گفتمان سازي مناسب براي ترويج شكل گيري و تثبيت خانواده سالم، سرزنده و بانشاط كه مورد تأكيد رهبري است همچنين ضرورت توجه به اين نكته اساسي را بيش از پيش نمايان مي كند كه خانواده اي مي تواند موجبات رشد و تعالي فردي و علاوه بر آن رشد و سعادت و پيشرفت يك جامعه را تضمين كند كه از ويژگي هاي مبنايي سالم بودن و سرزنده و بانشاط بودن برخوردار باشد، تأكيد بر اين مهم خود بيان گر اين نكته اساسي است كه نخبگان حوزوي و دانشگاهي، برنامه ريزان، مجريان، سيستم آموزشي و رسانه ها بايد بيش از پيش به تبيين مباني شكل گيري خانواده هاي سالم، سرزنده و بانشاط اقدام كنند و مباني خانواده سالم و بانشاط در عرصه فكر و نظر تبيين شود و ريل گذاري مناسب براي هر چه پرتعداد شدن اين خانواده هاي سالم انجام شود و موانع شكل گيري خانواده هاي سالم نيز برطرف شود.

بي گمان ساده سازي اين مباني براي طرح در مدارس و رسانه هاي جمعي و ترويج اين مسائل از جمله ضروريات محسوب مي شود در اين زمينه ايجاد اشتغال، مبارزه جدي با مواد مخدر و تلاش اساسي براي كاهش مصرف و خصوصا كاستن گرايش جوانان به مواد مخدر، افزايش اميد و روحيه نشاط و اميد به زندگي، تبديل آموزش هاي ديني به تربيت ديني، كم كردن توقعات، ترويج ازدواج هاي آگاهانه، به موقع و آسان، مقابله با تجملات و اشراف گري ها، آموزش مهارت هاي زندگي در خانه و مدرسه نقش به سزايي در افزايش آمار ازدواج، تشكيل خانواده سالم سرزنده و بانشاط دارد.

***

متأسفانه امروز خصوصا در برخي برنامه ها و سريال هاي تلويزيوني كه از سيما پخش مي شود شاهد هجمه به بنيان هاي خانوادگي با تبليغ اسراف، اشرافي گري، تجمل گرايي، برخوردهاي نامناسب همسران با يكديگر، برخوردهاي خلاف عرف و فرهنگ ايران فرزندان با پدران و مادران، تبليغ دوستي ها و روابط مديريت نشده بين دختران و پسران، شكستن قبح برخي گفتار و اعمال ناشايست و ناروا و مخالفت با عرف و فرهنگ ايران اسلامي مردم كشورمان هستيم. به اين ها اضافه كنيد چهره سازي هاي بي مورد از برخي بازيگران و بعضي ورزشكاران برخي رشته هاي ورزشي در سيما و برخي رسانه هاي مكتوب و همچنين ترويج بي حوصلگي و كم صبري، تنوع طلبي در كنار سرگرم كردن بيمار گونه برخي افراد به فضاهاي مجازي و متأسفانه ترويج تنهايي حتي در درون خانه و خانواده از جمله مسائلي است كه بايد بيش از پيش مورد توجه و بازنگري اساسي قرار بگيرد.

***

اميدواريم آماري كه درباره گفت وگوهاي خانوادگي مطرح مي شود درست نباشد اما اين كه اعلام مي شود گفت وگوهاي خانوادگي به ۱۷ دقيقه كاهش پيدا كرده است خود واقعا زنگ خطري بزرگ است و بي تعارف مي تواند از «بحران» تنهايي در جمع، حتي در جمع هاي خانوادگي حكايت كند.

اين در حالي است كه برگزاري جلسات خانوادگي، گفت وگوهاي خانوادگي، ورزش هاي خانوادگي، مسافرت هاي خانوادگي، بگو و بشنوهاي خانوادگي بايد ترويج شود.

براي همسران علاوه بر همسر بودن و زوجيت، رفاقت و صميميت و رازداري و لباس هم بودن معيار اصلي شان باشد.

بايد پدر و مادر رفيق ترين باشند براي فرزندان خود، انيس ترين باشند براي تنهايي هاي فرزندان خود و همكلام و همراز و همدل باشند، بايد تربيت شايسته فرزندان و تشكيل خانواده سالم و بانشاط در اولويت باشد، بايد نيازهاي تربيتي، ديني، عاطفي و رواني همسر و فرزندان بيش از هر چيزي مورد نظر قرار داشته باشد بايد نسبت به برخي خطاها تغافل كرد، برخي را نديد و از برخي چشم پوشي كرد، تذكر و نصيحت و پند و اندرز بايد روشمند و دلسوزانه و مديرانه باشد.

بايد كانون خانواده هر روز با صداقت، مهر و محبت و وفاداري و كم كردن توقعات، آينده نگري، ژرف انديشي گرم تر شود نبايد به «فاصله»ها ايجاد رخ نمايي داده شود بايد والدين حرمت هم ديگر را رعايت كنند تا هم خود سالم و بانشاط و اميدوار باشند و هم فرزندان چنين رفتاري را ببينند و در ذهن و رفتارشان نهادينه شود. متأسفانه اظهار محبت ها كم شده است، بايد محبت ها به شيوه هاي گوناگون ابراز و اظهار شود بايد ديگر خواهي و نوع دوستي ، صبر و گذشت و استقامت در ذهن و رفتار فرزندان نهادينه شود.

با برخورداري از دختران و زناني بدين حد شايسته متين، سازگار، نجيب و عفيف و وفادار بايد تراز خانواده سالم و بانشاط در ايران به عنوان الگويي براي جهانيان تبديل شود. بايد به اين نكته توجه كنيم كه به فرموده رهبري در زمينه مسائل نظري و تئوري درباره زن و خانواده كارهاي بر زمين مانده الي ماشاءا... داريم.

شنبه|ا|17|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 156]