گزارش خبري/مهندسي معكوس؛ فرايندي ناتمام در تعليم و تربيت

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: گزارش خبري/مهندسي معكوس؛ فرايندي ناتمام در تعليم و تربيت
مهندسي معكوس؛ فرايندي ناتمام در تعليم و تربيت
مشهد - خبرگزاري مهر: تربيتي كه از دانش آموزان آغاز و سپس به خانواده ها ختم مي شود، تربيت با ساختاري معكوس و چالش نظام تعليم و تربيت امروز است.

به گزارش خبرنگار مهر، تربيت ديني، كاستي ها، چالش ها و راهكارهاي پردازش به آن، مسئله اي است كه خانواده هاي خراسان رضوي به خصوص اهالي پايتخت معنوي كشور را نگران كرده است.

مراجعه والدين به مدارس و مراكز مشاوره مبني بر بي انگيزگي نوجوانان و جوانان به مباني ديني،عملكرد آنان در پوشش، رفتار و گرايش به عرفانهاي كاذب از جمله دلواپسي هاي كنوني خانه و مدرسه است.

"به عقيده كارشناسان تعليم و تربيت،ايران تنها كشوري نيست كه دچار تهديدات تربيت ديني است، دغدغه كشورهاي غربي در اين خصوص با چاپ كتابهاي گوناگون نيز محرز است."

برخورد بخشنامه اي

محمد بهشتي استاد حوزه و دانشگاه به خبرنگار مهر مي گويد: تفاوت ما با غربي ها در بخش فردي نگري آنها به مقوله دين و نگرش جامعيت و كلي نگري ماست.

وي تصريح مي كند: دين در تعريف اسلام، مرتبط با علم، فرهنگ و عقل است.

عضو هيئت علمي پژوهشگاه قم مي افزايد: تربيت ديني هم همين گونه است و نبايد منحصر به مراسم و ظواهر شود.

وي با بيان اينكه در اين بخش بايد از شتابزدگي، عوام زدگي و تجدد زدگي دوري كرد؛ مي گويد: ايمان، معرفت،عمل و رفتار چهار ركن اصلي دين است.

وي نهادينه ساختن تربيت ديني را با برخورد بخشنامه اي و تحميل آن در مراكز آموزشي كشور، مغاير دانسته و معتقد است: اول از همه بايد هدف اين تربيت را شناخت و به دانش آموزان و دانشجويان نيز آموخت.

وي اين اهداف را به سه بخش بندگي و دلدادگي به خدا، امام و پيشوا شدن، التزام قلبي و عملي به دستورات و فرامين الهي داشتن تقسيم مي كند و مي افزايد: مرحله آخر ايمان، قلبي شدن است، زماني كه رافت و عنايت خداوند بر دلها حاكم مي شود.

وي تربيت را امري مداوم مي داند و مي گويد: اشكال خانواده ها آن است كه فرزندان خود را تا دانشگاه كنترل و هدايت مي كنند و پس از آن رها مي سازند.

وي باروري انديشه را مهمترين مولفه آموزش هاي ديني مي داند و مي افزايد: البته نبايد تنها محفوظات را به نوجوانان ارائه داد،بلكه بايد انديشه هايشان را نيز، بارور ساخت.

ريشه دين دروني است

ارنست رنان فيلسوف يوناني، زنگار گرفتن انگيزه هاي ديني را تاييد ولي محو شدن آن را انكار مي كند. دكتر بهشتي در اين مورد مي گويد: ما بايد كاري كنيم كه دين خواهي نوجوانان تقويت شود.

يك مربي پرورشي مدارس دخترانه مشهد در مورد بي انگيزگي ديني دانش آموزان به مراسم مذهبي و نماز در مدارس مي گويد: تعداد كمي از دانش آموزان با عشق و علاقه وارد مراسم ديني مدرسه مي شوند، بقيه يا نمي آيند يا به اجبار آمده و حزن و گريه را رياكاري و ظاهر سازي مي دانند.

محمد بهشتي در اين خصوص مي گويد: ما وظيفه داريم زيبايي هاي خدا، آفرينش، نبوت و سيره ائمه را به نسل جوان نشان دهيم.

از سوي ديگر بيان تجربه هاي ديني خود، تشويق و ترغيب نيز بسيار كار ساز است.

وي مي گويد: انكار و سخنان الحادي اين نسل بيشتر زباني است و قلبي نيست و مي توان با مهرباني و آگاهي آنان را متقاعد ساخت.

وي مهمترين آسيبهاي تربيت ديني را عقل گرايي مي داند و مي گويد: اين كه جوانان بخواهند همه معتقدات را بر پايه عقل تفسير و تبيين كنند، اشتباه است، هرچند اصول دين عقلي است، اما تعبد هم در دين وجود دارد.

وي رويكرد شتابنده به سوي علم تجربي را نيز از ديگر آسيبهاي اين بخش از تربيت معرفي مي كند و اظهار مي دارد: متاسفانه بسياري از جوانان مي خواهند تنها آن چه كه ملموس و ديدني است را بپذيرند، در حالي كه توجه ندارند در امور نفساني، اموري مثل عشق، محبت، حسادت و ميدان مغناطيسي نيز ديدني نيست اما وجودش اثبات شده است.

نهادهاي تربيتي

خانواده، مراكز رسمي و غير رسمي آموزشي از نهادهاي تربيتي معرفي مي شوند. آمارهاي جهاني نشان مي دهند، همه ساله كودكان زيادي مورد غفلت قرار مي گيرند.

زهرا بهفر كارشناس ارشد روانشناسي باليني در اين مورد با بيان شيوه هاي غفلت مي گويد: غفلت جسماني، دريغ كردن عشق و محبت، بي علاقگي به موفقيتهاي كودك و عدم نظارت بر فعاليت هاي او، از جمله بي توجهي تربيتي خانواده هاست.

وي برخوردهاي بي رحمانه به شكل سو استفاده هاي عاطفي، جسماني يا جنسي، را از ديگر آسيبهاي تربيتي امروزه والدين معرفي مي كند و مي گويد: اين روشهاي تربيتي مشكلات جدي براي فرزندان در خصوص ميزان سلوك، پرخاشگري و بي ثباتي عاطفي و ديني را به وجود مي آورد.

اين روانشناس معتقد است، طرح واره هاي دوران كودكي تا آخر عمر از بين نرفته و مرزهاي در هم تنيده تربيتي كه جايگاه والدين ميان عمه، خاله، همسايه و ديگران مشخص نيست، از ديگر چالشهاي تربيتي امروز است.

وي مي گويد: پدران آشفته، فرزندان بي كفايت و مادران افسرده، نسلي در معرض خطر را تحويل جامعه مي دهند.

وي با بيان اين كه دو مولفه مهم فرزند پروري، كنترل و صميميت است، مي افزايد: خانواده هاي مقتدر، صميميت بالا و كنترل متوسط دارند و خيلي مراقبند، كودكان پرورش يافته در اين زندگيها، مهربان و صاحب توانايي بالا هستند.

وي ادامه مي دهد: در خانواده هاي مستبد، صميميت پايين و كنترل بالاست، كودكان آنها نيز، ناسازگار، تحريك پذير و دمدمي اند.

وي خانواده هاي آسان گير را داراي صميميت زياد و عدم كنترل و انضباط مي داند و معتقد است، كودكان اين خانواده ها ناز پرورده، لوس، خودخواه، ناشكيبا، بي ملاحظه و پرتوقع هستند.

بهفر در خصوص مهمترين آسيبهاي اجتماعي تصريح مي كند: خانواده هاي مسامحه كار، صميميت و كنترل پايين دارند، كودكانشان از كمبود عزت نفس رنج مي برند، مشكلات سلوك دارند، آنها در آينده نوجوان و جواناني مي شوند كه در ارتباط با همسالان و عملكرد ديني و تحصيلي خود مشكل دارند.

دكتر محمد بهشتي استاد دانشگاه نيز خانواده ها را به چهار دسته، محبوب، مقبول، معيوب و مردود تقسيم مي كند و معتقد است: خانواده محبوب نمونه و الگو است، اين همان زندگي حضرت علي(ع) و فاطمه زهرا(س)است.

وي تصريح مي كند: خانواده مقبول هماني است كه تفاهم، سازگاري، شادي و صميميت دارد، باب گفت و گو در آن باز بوده و نوجوان مورد مشورت قرار مي گيرد.

وي خانواده مردود را كانوني معرفي مي كند كه عدم صداقت و دوگانگي در آن موج مي زند، به عبارت ديگر عملكرد پدر و مادر در بيرون و داخل، كاملا متفاوت و بچه ها سردرگمند.

وي تاثير نهادهاي تربيتي،غير رسمي نظير رسانه هاي مكتوب و غير مكتوب، تبليغات و جامعه جهاني را بر تربيت ديني نسل امروز بسيار كارساز دانسته و مي گويد:هر چند اين مساله مهم است اما تنها 12 درصد از وقت يك دانش آموز يا دانشجو صرف تربيت رسمي شده و مابقي را در خانواده مي گذراند.

وي مي گويد: عدم پيوستگي وهماهنگي بين تربيت مدرسه و خانه، خلا بزرگ ميدان تربيت امروز كشور ماست.

راهكارها

پدر و مادر دانش آموزي با مراجعه به مدرسه فرزندشان از عدم ارتباط عاطفي نوجوان خود و كاهش انگيزه هاي ديني او شكايت داشته و به دنبال راه حل بودند.

محمد بهشتي استاد حوزه و دانشگاه در مورد اين مشكل مي گويد: مسئوليت ناشناسي برخي خانواده ها نسبت به اولاد و عدم تعهد و واگذاري تمام آموزشها به مدرسه از آسيبهاي بزرگ جامعه ايران است.

وي تاكيد مي كند: قرآن به پدران و مادران امر كرده، خود و خانواده را از آتش دوزخ دور كنيد و حضرت رسول نيز در توضيح و تفسير اين آيه به ياران خود فرمودند كه براي نجات از اين آتش، بايستي اول از همه به اهل و عيال خود احسان كنيد.

اين كارشناس مسائل تربيتي مي افزايد: سپس با فرزندان الفت و دوستي و رفاقت كنيد و آن چه در حد توانشان است از آنها بپذيريد.

وي عدم سخت گيري و پرده دري بين والدين و فرزندان را يادآور مي شود و مي گويد: تعليم و تاديب نيز از ديگر تفسيرهاي تربيتي اين روايت است كه به معناي بيان دستورات خداوند براي اهل و عيال است.

وي تصريح مي كند: به استناد آيه 31 سوره روم، خانواده محل سكونت، مودت و محبت است، مثل مسجد قداست دارد و به همين خاطر است كه هنگام جاري شدن خطبه عقد زمان استجابت دعاست.

...............................

گزارش: عزت خياباني

© 2003 Mehr News Agency .

جمعه|ا|16|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 197]