اينچه؛ تنها معدن يد ايران در جهان/انحصار شكسته شد

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: اينچه؛ تنها معدن يد ايران در جهان/انحصار شكسته شد
اينچه؛ تنها معدن يد ايران در جهان/انحصار شكسته شد
آق قلا - خبرگزاري مهر: با استخراج ماده معدني يد براي نخستين بار در ايران در 27 كيلومتري شمال شهرستان آق قلا از اعماق 1200 متري زمين در معدن" اينچه"، انحصار اين ماده معدني در دست كشورهاي ديگر جهان شكسته شد.

به گزارش خبرنگار مهر، هم اكنون، بهره برداري از اين محصول در قالب شركت كانسار خزر در استان گلستان در حال انجام است.

تنها شركت توليد كننده يد كشور ماده معدني با ارزش يد را از اعماق متوسط هزارمتري سطح زمين استخراج كرده و سپس در كارخانه فرآوري كه در جوار اين معدن احداث نموده، فرآوري مي كند.

همچنين با توسعه توليد يد در استان،‌ زمينه و بستر مناسبي براي احداث واحدهاي صنعتي جهت توليد تركيبات يددار مانند يديد پتاسيم، يدات پتاسيم و يدات كلسيم كه به ترتيب در صنايع دارويي،‌ نمك خوراكي و مكمل هاي غذايي دام و طيور كاربرد دارند، در سطح استان و نيز كشور فراهم مي شود.

لازم به ذكر است سالانه بيش از 100 تن ماده معدني يد وارد كشور مي شود كه با توليد اين ماده معدني در استان گلستان، علاوه بر قطع وابستگي، سالانه از خروج بيش از چهار ميليون دلار ارز، جلوگيري خواهد شد.

معاون برنامه ريزي استاندار گلستان گفت: با راه‌اندازي كارخانه يد آق قلا ايران به جمع 9 كشور توليدكننده يد در جهان پيوسته است.

رضا غلامي افزود: هم اكنون توليد يد جهان در انحصار كشورهاي روسيه، چين، ژاپن، اندونزي، شيلي، آمريكا، تركمنستان و آذربايجان قرار دارد.

فرماندار آق قلا گفت: معدن يد اين شهرستان تنها معدن كشور است كه ايران را به جمع توليدكنندگان برتر اين ماده معدني قرار داده است.

حاجي گلدي كر افزود: اين طرح در شهرستان در دست اجراست و از پيشرفت مناسبي برخوردار بوده و فرصت هاي خوبي نيز براي اشتغالزايي ايجاد كرده است.

وي عنوان كرد: طرح توسعه اين معدن نيز در دست بررسي است و براي توسعه آن حمايت هاي لازم صورت مي گيرد.

وي به بازديدش از اين معدن اشاره و اضافه كرد: در اين بازديد با مشكلات و موانع اجراي طرح آشنا شديم و براي رفع مسائل پيگيري لازم خواهد شد.

ارازولي ناعمي مديرعامل شركت كانسار خزر نيز گفت: اولويت اول طرح توسعه شركت حفر چاه هاي استحصال بوده كه به دليل برخي مشكلات، روند توسعه شركت سرعت قابل قبولي ندارد.

وي افزود: به منظور افزايش توليد اسمي سالانه اين كارخانه از 65 به 130 تن،‌ طرح توسعه معدن و كارخانه فراوري در دستور كار شركت قرار گرفته است .

گفتني است ماده معدني يد براي نخستين بار در ايران در 27 كيلومتري شمال شهرستان آق قلا از اعماق 1200 متري زمين، استخراج شده و هم اكنون، بهره برداري از اين محصول در قالب شركت كانسار خزر در استان گلستان در حال انجام است.

در جوار اين معدن، كارخانه فرآوري ساخته شده كه اين ماده را براي مصارف مختلف از جمله پزشكي و داروسازي و صنايع پتروشaيمي فرآوري مي كند.

"يد" عنصري غيرفلزي جامد به رنگ تيره مايل به آبي و درخشان با سيستم تبلور ارتورومبيك است كه در سال ‪ ۱۸۱۱‬ميلادي توسط ‪Bernard Courtois‬ شيميدان فرانسوي كشف شد. اين عنصر در دريا و پوسته زمين به صورت يد سديم و پتاسيم وجود دارد.

ماده معدني يد فقط در مناطق خاصي كشف و استخراج مي‌شود كه يكي از آن مناطق مهم، قسمتهايي از سواحل اقيانوس آرام و درياي خزر است.

كشورهاي شيلي و ژاپن، ‪ ۹۰‬درصد و آذربايجان، آمريكا، چين، اندونزي، روسيه و تركمنستان، مابقي يد مورد نياز جهان را توليد مي‌كنند.

در همه مناطق ايران اين ماده معدني وجود ندارد و آثار و علائم يد به دنبال اكتشافات نفتي سازمان زمين‌شناسي و اكتشافات معدني كشور در استان گلستان در ‪ ۲۷‬كيلومتري شمال شهرستان آق قلا شناسايي شده است.

در سال ‪ ۸۲‬ بخش خصوصي با نام ارازولي ناعمي كه هم‌اكنون در زمينه صادرات يد در تركمنستان فعاليت دارد، پروانه اكتشاف اين ماده معدني در استان گلستان را دريافت كرد.

از آنجا كه حفر چاههاي يد به عمق تقريبي يك هزار و ‪ ۱۰۰‬متر توسط شركتهاي نفتي هزينه بسيار بالايي دارد لذا در اين طرح، ناعمي به عنوان رئيس هيئت مديره در قالب شركت "كانسار خزر" اقدام به راه‌اندازي واحد حفاري و خريد يك دستگاه حفاري ‪ Gardner Denver 2500‬كرد.

براساس اين گزارش، به موازات اين اقدامات، وي با خدمات مشاوره برخي شركتهاي نفتي اقدام به بهينه‌سازي و استاندارد كردن واحد حفاري كرده است به طوري كه هم‌اينك واحد حفاري اين شركت آمادگي دارد براساس استانداردهاي شركتهاي نفتي، اقدام به حفر چاههاي بهره‌برداري تا عمق يك هزار و ‪ ۲۰۰‬متر كند.

به طور كلي يد در پزشكي، صنايع شيميايي، ساخت مواد ضدعفوني‌كننده ، اسيد استيك، كائوچو و ساير بخشها كاربرد دارد و اولين عنصري بود كه اهميت آن براي بدن انسان شناخته و عملكرد آن براي غده تيروئيد ضروري تشخيص داده شد.

يد عنصري غيرفلزaي جامد به رنگ تيره مايل به آبي و درخشان با سيستم تبلورارتورومبيك است و اين ماده در پزشكي، صنايع شيميايي، ساخت مواد ضد عفوني‌كننده ، صنايع هوا و فضا، ساخت مواد آلي، فيلم عكاسي و توليد فلزات با خلوص بالا كاربرد دارد.

اين كارخانه در ‪ ۲۷‬كيلومتري شمال آق‌قلا و در نزديكي مرز اينچه برون واقع شده و شهرستان آق‌قلا با حدود ‪ ۱۱۵‬هزار نفر جمعيت در ‪ ۱۵‬كيلومتري شمال گرگان (مركز استان گلستان) واقع است.

© 2003 Mehr News Agency .

چهارشنبه|ا|14|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 640]