آشنايي با يكي از بانفوذترين شبكه هاي خبري

واضح آرشیو وب فارسی:الف: آشنايي با يكي از بانفوذترين شبكه هاي خبري
شبكه الجزيره را امير قطر براي حمايت اين كشور از نفوذ منطقه‌اي عربستان سعودي تاسيس كرد و اكنون اين شبكه به دولتي درون دولت تبديل شده كه داراي ۶ هزار كارمند و بودجه‌اي بالغ بر يك ميليارد دلار در سال است.

به گزارش فارس به نقل از روزنامه الجريده، "جرج مالپرونو"، خبرنگار روزنامه فرانسوي "فيگارو" كه مدتي را با "شبكه قطري الجزيره" همكاري داشت، در مقاله‌اي به تبيين ديده‌ها و شنيده‌هاي خود در اين شبكه مي‌پردازد و در اين خصوص چنين مي‌نويسد:

* شرايط سخت ورود به مقر شبكه

كساني كه به هر دليل خواهان بازديد از شبكه "الجزيره" در "دوحه" پايتخت كشور قطر هستند، بايد پيش از ورود به مقر اين شبكه مجوز خود را به مراكز ايست و بازرسي كه در ورودي‌هاي مقر اين شبكه وجود دارند، ارائه و سپس اجازه بازرسي از خودروي خود را پيش از ورود به محوطه آن بدهند كه در اين اواخر با تدابير امنيتي ويژه‌اي محافظت مي‌شود.

"علي" يكي از خبرنگاران الجزيره درباره اين تدابير امنيتي مي‌گويد: مواضع ضد سوري ما موجب مي‌شود،‌ مراقب خود باشيم و خوشبختانه هم اكنون استوديوهاي زير زمين براي اين شبكه احداث شده كه به ما اجازه مي‌دهد، حتي در صورت در معرض حمله قرار گرفتن باز به پخش برنامه‌هاي خود ادامه دهيم.

*"الجزيره ورزشي" آخرين طرح در حال اجراي الجزيره

علي پس از آن بخش "الجزيره ورزشي" را به من نشان داده و توضيح مي‌دهد كه اين آخرين طرح در حال اجراي الجزيره است كه امسال پانزدهمين سال تاسيس خود را جشن مي‌گيرد.

حسني مبارك، رئيس جمهور مصر زماني درباره نقش الجزيره در جهان عرب گفت بود كه اين شبكه به "بشكه باروتي" مي‌ماند كه حتي مي‌تواند، پايه‌هاي بزرگ‌ترين رژيم‌هاي عربي را متزلزل كند.

*شبكه‌اي با ۲۰ شبكه فرعي

شبكه الجزيره يك ايستگاه پخش خبر به دو زبان عربي و انگليسي و ايستگاهي ويژه پخش اخبار و ۱۷ كانال را دربرمي‌گيرد كه ۱۵ كانال آن كدگذاري شده و ۳ ايستگاه مخصوص پخش برنامه‌هاي ويژه كودك است.
پس از اعلام خريد حق پخش مسابقات جام جهاني فوتبال و آغاز به كار شبكه "اخبار ورزشي" به زبان فرانسه، اروپا به هدف بعدي اين دولت بسيار كوچك و ثروتمند تبديل شد.

*اهداف نهفته در پس تاسيس الجزيره

هنگامي‌كه شيخ "حمد بن خليفه آل‌ثاني" در سال ۱۹۹۶ بر پدر قيام كرد و قدرت را در قطر به دست گرفت، امير جديد براي حمايت خود از همسايه سعوديش و دست و پا كردن جايي براي خود در اين جهان پهناور به فكر تاسيس اين شبكه افتاد تا از طريق تبليغات و رسانه‌ها خود را در اين جهان مطرح كند.

در ابتدا اجراي اين طرح اقدامي ديوانه‌وار تلقي مي‌شد، اما تاسيس پايگاه نظامي آمريكا اطراف شهر "دوحه" پايتخت قطر اين امكان را براي امير اين كشور فراهم كرد تا آرزوهاي خود را محقق كند و پس از آن بود كه شبكه الجزيره به ابزاري ديپلماتيك براي فعاليت‌هاي سياسي و گسترش نفوذش تبديل شد.

* از دست رفتن اعتبار شبكه/روابط مخفي صدام با الجزيره

زمان چنداني نگذشت كه "الجزيره" بسان "سي‌ان‌ان" و "بي‌بي‌سي" جاي خود را در ميان مخاطبانش كه اغلب عرب بودند، باز كرد و بنا به ادعاي آنها به "صداي اعراب" تبديل شد، اما به تدريج اعتبار اين شبكه به دليل جهت‌گيري‌هاي خاصش زير سوال رفت، به عنوان مثال "اسامه بن لادن" از اين شبكه براي بيان ارسال پيام‌هاي خود پس از حملات ۱۱ سپتامبر استفاده كرد و پس از سرنگوني رژيم ديكتاتوري "صدام حسين" در سال ۲۰۰۳ در عراق نيز سرويس اطلاعات و جاسوسي آمريكا (سيا) بر اسنادي در بغداد دست يافت كه از روابط سري ديكتاتور عراق با شبكه الجزيره پرده برمي‌داشت.

در آن زمان امير قطر براي سرپوش نهادن بر اين رسوايي اقدام تغيير كادر مديريتي شبكه كرد، اما مديريت جديد نيز نتوانست سد و مانعي براي اين گرايشات سياسي و خبري شبكه ايجاد كند، به ويژه آن كه الجزيره در اين زمان تجربه‌هاي خبري و تبليغاتي لازم در عرصه رسانه‌ها را به دست آورده بود.

* تبليغات و برنامه‌هاي هدفمند

با آغاز انقلاب‌هاي مردم عرب بار ديگر و اين‌بار آشكارتر شبكه الجزيره اصول و مبادي حرفه‌اي را زير پا گذاشت و در حالي‌كه برخي انقلاب‌ها مانند تونس و مصر و ليبي را پوشش خبري كاملي مي‌داد، از برخي انقلاب‌هاي ديگر مانند بحرين و يمن به سادگي گذشت و در بهترين وضعيت اگر آنها را ناآرامي و هرج و مرج آشوب نمي‌خواند، از آنها به سادگي مي‌گذشت، گويي اصلا اتفاقي در اين كشورها رخ نداده است.

يكي از خبرنگاران الجزيره درباره پوشش خبري انقلاب مصر توضيح مي‌دهد كه دوربين‌هاي الجزيره ۲۴ ساعته بر ميدان التحرير زوم شده بود و خبرنگاران الجزيره به هركس در اين ميدان مي‌رسيدند، مصاحبه مي‌كردند، بي‌آنكه درباره درستي اخبار تحقيق كرده باشيم.

* منابع مالي هنگفت شبكه

از جهت ديگر شبكه الجزيره را بايد شبكه‌اي عجيب خواند. منابع مالي اين شبكه بسيار كلان و در مواردي در غيرقابل تصور است، بگونه‌اي كه بودجه ساليانه آن به حدود يك ميليارد دلار مي‌رسد و اين جداي از درآمدهاي تبليغاتي اين شبكه است و بي حد و حصر توسط امير قطر حمايت مي‌شود.

در راهروهاي اين شبكه هيچ كس اجازه ندارد كه با خبرنگاران خارجي صحبت كند و اگر هم كسي را بيابي با كسي صحبت كند، خلاصه آن تاكيد بر زير سوال رفتن اعتبار و مصداقيت اين شبكه در كشورهاي عربي است.

* همكاري مدير عامل سابق الجزيره با سيا

يكي از كارمندان اين شبكه در گفتگويي كه با وي در كافه ترياي شبكه داشتم، تاكيد مي‌كرد كه امير قطر بايد فكري براي تغيير و تصحيح سياست‌هاي شبكه كند كه در غير اين صورت قدرت تاثيرگذاري خود را بر جهان عرب و افكار عمومي آن از دست خواهد داد.
اواخر سپتامبر مدير عامل الجزيره بركنار شد تا بار ديگر شك و ترديدها درباره ماهيت واقعي عملكرد اين شبكه زير سوال رود،‌ "وضاخ خنفر"، مدير عامل وقت الجزيره به جاسوسي و همكاري با سيا متهم شده بود.

* شش هزار كارمند

اگر بخواهيم درباره افراد شاغل در اين شبكه سخن بگوييم، بايد آن را تحت نفوذ و سلطه كامل خاندان حاكم دانست. انتخاب كارمندان و انتصاب‌ها و انتخاب‌ها و عزل‌ها و بركناري‌ها هم اكنون برعهده "شيخ احمد بن جاسم"، مهندس صنايع نفت است.

پس از بركناري خنفر، مدير عامل سابق مدير عامل جديد شبكه الجزيره در اولين گفتگوي مطبوعاتي خود تاكيد كرد كه الجزيره بايد به روزهاي اول خود بازگردد: شفاف، روشن، دقيق". اگرچه "إبراهيم هلال"، خبرنگار كهنه‌كار بي‌بي‌سي معتقد است، اين براي الجزيره امري غيرممكن مي‌نمايد، سياست‌هاي قطر الجزيره را وادار مي‌كند تا در انتخاب خبرها و گزارش‌هايش جهت‌گيري‌هاي سياسي‌ امير قطر را در نظر داشته باشد، به‌ ويژه اگر در اين ميان اين اخبار به منافع آمريكا در منطقه ضربه وارد كنند، چرا كه قطر به خوبي مي‌داند بدون حمايت‌هاي آمريكا حتي جايي براي نفس كشيدن در منطقه هم نمي‌يافت، چه رسد به اينكه نقش فعالي را در ليبي و هم اكنون در سوريه ايفا كند.

همانگونه كه مدير جديد شيخ احمد بن جاسم بايد رشد و گسترش مجموعه را نيز مدنظر داشته باشد كه هم اكنون تعداد كارمندان آن به ۶ هزار نفر مي‌رسند. همچنين بايد اوضاع جاري در شبكه را نيز زير نظر داشته باشد تا بروز مفساد مالي در آن بسان عمليات اختلاسي كه در شبكه "الجزيره كودكان" روي داد و منجر به بركناري "محمود بوناب" مدير آن شد، جلوگيري كند. بوناب به دست بردن در فاكتورهاي خريد فيلم‌هاي مستند براي شبكه كودكان الجزيره متهم شده و هم اكنون تحت بازجويي و تحقيق و از قطر ممنوع الخروج شده است.

* راه‌اندازي شبكه مخصوص براي نوجوانان

پس از بركناري بوناب، "هيا النصر" جاي او را در شبكه كودكان الجزيره گرفت، وي مدير ارتباطات موسسه "موزه"، همسر دوم و بلند پرواز امير قطر است تا به اين وسيله خاندان حاكم قبضه قدرت و حاكميت خود را بر شبكه بيش از پيش تحكيم كند، از جهت ديگر اطلاعاتي وجود دارد كه تاكيد مي‌كند كه اين شبكه درصدد تاسيس شبكه‌اي براي نوجوانان است. يك كارشناس فرانسوي درباره انتصاب "النصر" به سمت مدير شبكه كودكان الجزيره مي‌گويد كه همسر امير قطر فردي آينده نگر است چون به اين وسيله تلاش مي‌كند، حيطه نفوذ خود بر كودكان و نوجوانان قطري را از طريق اين شبكه توسعه و گسترش دهد و زمينه ساز به قدرت رسيدن بي‌دغدغه پسرش "شيخ حمد" به قدرت باشد.

* ادامه سياست‌ها و جهت‌گيري‌هاي گذشته

در گفتگو با كارمندان در الجزيره مانند "عدي خطيب"، كارگردان عراقي يا يك خبرنگار مغربي آنها به شدت از انتخاب رياست جديد شبكه ابراز تاسف مي‌كنند و مي‌گويند كه شيخ احمد بن ثامر يكي از افراد خاندان حاكم و فردي محافظه‌كار است، در حالي‌كه انتظار مي‌رفت، رياست جديد تغييري در خط مشي شبكه ايجاد كند كه اين انتخاب به معناي خط بطلان كشيدن بر اين تصورات و انتظارات است.

* هشدار رياست شبكه به خبرنگاران درباره نحوه استفاده از فيس‌بوك

در حالي‌ كه يكي ديگر از كارمندان اين شبكه درباره اوضاع جاري در آن را به اوضاع جاري در مصر تشبيه مي‌كند و مي‌گويد: رياست شبكه تغيير كرده است، اما نظام خنفر همچنان بر الجزيره حاكم است و در همين راستا متوجه شديم كه رياست شبكه با ارسال نامه‌هايي براي كارمندان خود به آنها نسبت به استفاده درست از فيس بوك هشدار داده است.

* حذف لوگو به دليل از دست دادن اعتبار

زير سوال رفتن وجهه شبكه الجزيره مسئولان اين شبكه را واداشته تا نشان الجزيره را از گوشه شبكه جديد خود، "الجزيره وزرشي" حذف كنند كه قرار است، ‌برنامه‌هاي ورزشي خود را به زبان فرانسه پخش كند. يك كارشناس فرانسوي درباره اين اقدام مسئولان الجزيره توضيح مي‌دهد كه پژوهش صورت گرفته نشان مي‌دهد كه شبكه الجزيره جايگاه ناخوشايندي ميان فرانسوي‌ها دارد.

چهارشنبه|ا|14|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: الف]

[مشاهده در: www.alef.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 181]