آسمان هفته

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: آسمان هفته
ستاره شعراي يماني درخشنده‌ترين ستاره آسمان در اين شب‌هاي سرد است. اين ستاره در واقع يك ستاره دوگانه است و همدم آن فقط با تلسكوپ‌هاي قوي ديده مي‌شود. ستاره شعراي يماني در جنوب شرقي آسمان قرار دارد.

در اين ماه بارش‌هاي شهابي را هم خواهيم داشت و اوج آنها از 13 دي است و در بهترين حالت مي‌توان تا حدود 100 شهاب در ساعت را مشاهده كرد. نقطه باران در ناحيه شمالي صورت فلكي عوّا در نزديكي دسته آبگردان صورت فلكي دب اكبر است.

اما در نزديكي افق غربي صورت فلكي بزرگي قرار دارد كه اعضاي با ارزشي را در خود جاي داده است. كهكشان 77 ‏M‏ در اين صورت فلكي هر چند كم‌فروغ و براي رصدهاي آماتوري دشوار است ولي يكي از كهكشان‌هاي معروف به شمار مي‌رود. همچنين يك سحابي سياره نما به نام 246‏NGC‏ وجود دارد اما موردي كه اين صورت فلكي را بيش از هر چيز شگفت انگيز كرده است وجود يك ستاره متغيّر به نام «ميرا» است كه يك غول سرخ محسوب مي‌شود.

اين ستاره را مي‌توان در افق جنوبي در حالي كه سوسو مي‌زند با چشم غير مسلح مشاهده كرد. اين ستاره هر يازده ماه درخشان مي‌شود و در حال حاضر در دوره روشنايي مطلوب بسر مي‌برد. ستاره «بتا – قيطس» نيز از ستاره‌هاي درخشان صورت فلكي قيطس به شمار مي‌رود.

صورت فلكي حوت در افق غربي ديده مي‌شود در حالي كه صورت‌هاي فلكي مثلث و حمل در بالاتر از آن ديده مي‌شوند.

اما در ادامه صورت فلكي حمل به خوشه پروين برمي خوريم كه هنوز خودنمايي خود را از دست نداده است. صورت فلكي آندرومدا نيز در اين نواحي ديده مي‌شود اما صورت فلكي اسب بالدار در حال غروب كردن است.

در اين روزها جنوب آسمان مملو از ستاره‌هاي بسيار درخشان است. در نواحي جنوب استان تهران مي‌توان ستاره درخشان سهيل را مشاهده كرد. در بالاتر از اين ستاره به صورت فلكي كبوتر برمي‌خوريم. شعراي يماني درخشنده‌ترين ستاره در جنوب آسمان چنان مي‌درخشد كه ستارگان عيّوق، رجل الجبّار و ابط الجوزا نيز نمي‌توانند در رقابت با اين ستاره پيروز شوند.

صورت فلكي جبّار مملو از ستاره‌هاي درخشان است كه براي ستاره شناسان آماتور جذابيّت خاصي دارد زيرا كه با دوربين دو چشمي هم مي‌توان به رصد تمامي اجرام زيباي آن پرداخت. صورت فلكي جبّار در آسمان جنوبي يافت مي‌شود و حدود ساعت 10 شب بهترين زمان براي مشاهده اين صورت فلكي زيبا است. ستاره «رجل الجبّار» نيز از درخشان‌ترين ستاره‌هاي اين صورت فلكي است كه يك ابر غول به شمار مي‌رود. ستاره قدم الجبّار نيز يك ستاره دوگانه است كه همدم آن فقط با تلسكوپ قوي ديده مي‌شود و اين به دليل نوراني بودن ستاره اصلي است. ستاره‌هاي ديگر اين صورت فلكي شامل «دلتاي جبّار»، «اپسيلون جبّار» و «زتاي جبّار» است. مجموعه‌اي از سحابي‌ها در يك نوار به نام 434‏IC ‎‏ از ستاره زتاي جبّار امتداد مي‌يابد كه سحابي معروف كلّه اسبي در اين نوار قرار دارد. جبّار يك شمشير دارد كه ستاره سيف الجبّار ناميده مي‌شود. سحابي جبّار يا‏‎ ‎‏42‏M‏ يكي از جلوه‌هاي زيباي صورت فلكي جبّار بوده كه تركيبي از رنگ‌هاي زرد و قرمز است امّا اين سحابي زيبا با يك دوربين دو چشمي به رنگ سبز ديده مي‌شود. اين سحابي مركز تولد ستارگان است. در شمال سحابي جبار يك توده گازي به نام‎ ‎‏43‏‎ M‎‏ ديده مي‌شود كه در واقع قسمتي از سحابي جبّار به شمار مي‌رود.

ستاره «ابط الجوزا» نيز در اين صورت فلكي قرار دارد. اين ستاره را اگر با دوربين دو چشمي مشاهده كنيم به رنگ نارنجي ديده مي‌شود. ابط الجوزا يك ستاره ابر غول سرخ است كه قطري تقريباً 500 برابر خورشيد دارد.

پايين‌تر از صورت فلكي جبّار، يك صورت فلكي ديگر ديده مي‌شود كه صورت فلكي «خرگوش» نام دارد. صورت فلكي «نهر» يا «رودخانه» نيز از ستاره رجل الجبّار سرچشمه مي‌گيرد و پس از پشت سر گذاشتن مسيرهاي پر پيچ و خم در افق جنوبي ناپديد مي‌شود.

صورت فلكي اژدها در آسمان شمالي براي ناظراني كه در بالاتر از مدار 37 درجه هستند به آساني قابل مشاهده است و در ايران فقط مي‌توان دم آن را كه به موازات ستاره قطبي است مشاهده كرد.

در ميانه‌هاي آسمان نيز صورت فلكي ارابه ران با ستاره درخشان زرد و نارنجي خود يعني عيّوق قرار دارد. حدود ساعت 10 شب مي‌توانيم ستاره عيّوق را در صورت فلكي ارابه ران به خوبي مشاهده كنيم. صورت فلكي ارابه‌ران هنوز در راه شيري است و ستاره درخشنده آن يعني «آلفاي ارابه ران» يا «عيّوق» همچنان در لبه راه شيري مي‌درخشد. اين ستاره قدر يك دهم دارد. عيّوق در واقع يك ستاره دوگانه به شمار مي‌رود كه شامل دو ستاره غول زرد رنگ است. عيّوق در فاصله 42 سال نوري قرار دارد.

در آسمان شرقي نيز ستاره شعراي شامي با درخشندگي منحصر به فرد خود ديده مي‌شود كه سر مار آبي متوجه آن است. صورت فلكي «مار آبي» در افق جنوب شرقي يافت مي‌شود.

صورت فلكي «جوزا» يا « دو پيكر» در افق شرقي ديده مي‌شود كه داراي دو ستاره درخشنده به نام‌هاي «پولوكس» به رنگ نارنجي و «كاستور» به رنگ سفيد است.

صورت فلكي ذات الكرسي نيز در حال مهاجرت به طرف آسمان شمال غربي است. صورت فلكي ذات الكرسي به شكل دبليو (‏W‏) است. ذات الكرسي را مي‌توان به آساني در آسمان پيدا كرد كه مكان آن در شمال آسمان است. ستاره گاماي ذات الكرسي در مركز ستاره‌هاي دبليو قرار دارد كه يك ستاره داغ و آبي است و درخشندگي آن تغيير مي‌كند.

در افق شرقي نيز ستاره قلب الاسد در صورت فلكي اسد مي‌درخشد و توجه ناظران به آسمان شرقي را به خود جلب مي‌كند. اين ستاره به رنگ آبي - سفيد است و با دوربين دو چشمي يا تلسكوپ‌هاي كوچك مي‌توان همدم آن را كه در حقيقت در فاصله 700 هزار ميليون كيلومتري قلب الاسد قرار دارد مشاهده كرد. همچنين در صورت فلكي اسد به طرف شرق مي‌توان تعدادي كهكشان پيدا كرد كه فقط با تلسكوپ‌هاي قوي قابل مشاهده هستند. همچنين كمي از صورت فلكي اسد به طرف شرق مي‌توان صورت فلكي سرطان يا خرچنگ را مشاهده كرد و كمي به طرف شمال شرقي صورت فلكي اسد نيز صورت فلكي شير كوچك يافت مي‌شود.

سه|ا|شنبه|ا|13|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 199]