صنايع دستي حمايت شود

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: گزارش خبري/سفال گيلان موزه اي از هنر و تمدن/ صنايع دستي حمايت شود
سفال گيلان موزه اي از هنر و تمدن/ صنايع دستي حمايت شود
رشت - خبرگزاري مهر: سفال استان گيلان كه موزه اي درخشان از هنر و تمدن اين مرز و بوم است، پيشينه ‌اى معتبر و قدمتي تاريخي دارد.

به گزارش خبرنگار مهر، سفالگرى از مهمترين و قديمى ‌ترين دست ‌ساخته ‌هاى بشر است، آثار سفالى بر خلاف آثار يافته شده فلزى، چوبين و غيره در زير خاك فاسد نمى ‌شود و به دليل اين حالت استثنايى، به اطلاعات گويا درباره آن مى‌ توان پى برد.

از آنجائيكه زمينه‌ هاى لازم براى صنعت سفالگرى در اكثر نقاط گيلان فراهم بوده، اين صنعت با وجود فراز و نشيب‌ هاى تاريخى، به حيات خويش ادامه داده است.

هنر هر قومي را با كوزه‌ گري ( سفالگري ) آن قوم مي ‌توان سنجيد

هنر هر سرزمين و حد حساسيت هر قومي را با هنر كوزه‌ گري ( سفالگري ) آن قوم مي ‌توان سنجيد و از منظر كارشناسان هنر، مقياس مطمئني در عوامل شناخت و كشف مسائل مربوط با نيازهاي هر تمدن است، نيازهاي نخستين قوم‌ ها كه روح اقوام پيشين در آن تجلي كرده است.

در فرهنگ دهخدا، سفال، سوفال، يا خزف به معني گل پخته شده و سازنده‌ اش به سفالگر، كوزه ‌گر، كاسه‌ ساز و قطاع معني شده است.

در اغلب شهرهاى ايران كارگاههاى سفالگرى وجود دارد كه تعدادى از آنها مختص سفال‌ هاي است كه مورد مصرف محلى دارند اما در بعضى ديگر از مناطق سفال ‌هاي ساخته مى ‌شود كه به شهرهاى بزرگ منتقل و در فروشگاهها به عموم عرضه مى‌ شود.

اين سفال ‌ها وجه مشخصه‌ اى داشته و از يكديگر متمايز هستند، اين تمايز به‌ دليل ويژگى ‌هاى خاص بومى و نقوش محلى هر ناحيه است.

سياهكل داراى خاك رس قرمز است و سفالگران اين ناحيه سفال را پس از ساخت و در حال نيمه‌ خشك به‌ صورت نقش‌ هاى مشبك تزئين مى ‌كنند، اين اشياء بدون لعاب شامل پايه آباژور، چراغ خواب، گلدان و شكلات ‌خوري است.

در آستارا و بخش‌ هاي از لنگرود سفالگران با نوعى خاك رس قرمز و با كمك قالب ‌هاى مخصوص نوعى محصول سفالى ساخته مى ‌شود كه در پوشش سقف مورد استفاده قرار مى ‌گيرد.

دستكاري ‌هاي سفالگران گيلاني به ‌ويژه اسالم، تالش و بندرانزلي نيز جاذبه‌ هاي ويژه خود را به همراه داشته چون به دليل استفاده از گل رس قرمز متمايل به قهوه ‌اي اخرايي كه اصولا خاك نايابي ا‌ست، دستمايه سفالگران بندرانزلي و آستارا، بسيار پرجذبه از كار درمي ‌آمد و از جنس مستحكم‌ تري برخوردار بود.

سفالگري املش منحصر به فرد است

سفالگري املش داراي شخصيت استثنايي و منحصر به فرد است، زيرا سفالگر املشي با شكل بخشيدن به گل ورز داده شده، اندام انسان و حيوان به ويژه گاو را به صورت تركيبي رئاليستي عرضه كرده است، اين مكتب حيوان سازي با سفال، هنر بيابانگردان را در حواشي درياي خزر بازگو و متبادر به ذهن مي كند.

سفال خاكستري و رنگي املش مربوط به سده هاي هشتم و نهم ميلادي است و از گورهاي بزرگ سنگي پراكنده در دره ها و كوهستان هاي مرتفع گيلان شرقي بين سفيد رود و پل رود به دست آمده است.

سفالينه هاي املش را مي توان به چند دسته از قبيل ظروف درخشان قرمز رنگ، ظروف درخشان قهوه اي يا خاكستري مايل به سياه، ظروف زبر مايل به خاكستري، سفالينه هاي در تركيب انسان و سفالينه هاي درتركيب حيوانات مختلف تقسيم كرد.

همچنين در موزه ها آثار گرانبهاي از اشياي برنزي، آهني، طلا، نقره، ظروف شيشه اي و سفالي املش متعلق به دوران سپيده دم تاريخ تا پايان دوره ساساني عرضه شده است، بين اين ميراث مشهور، مواد شيشه اي آن با ظروف شيشه اي امپراتور " شوسوئين " در " نارا " ژاپن وجه تشابه بسياري وجود دارد كه نشانه اي از ارتباط فرهنگ هاي دوره كلاسيك ايران و شرق است.

بدين ترتيب شناختن اشكال و نوع هندسي كوزه و سفال به شناختن ارتباط آن با محصولات ساخته قوم يا ملتي ديگر كمك مي ‌كند كه در واقع ترسيم مشخصه‌ ها، تمايز بخشي نوعي سبك ‌شناسي باستان ‌شناسانه است.

صنعت سفالگري در گيلان حمايت شود

با مطالعه و دقت‌نظر در مباحث " سفال گيلان " ‌مي ‌توان به ظرافت فنون و طرز نقش‌ پردازي از جهات شكل، محتوا يا مضمون به نقش آئيني و تزئيني و ابتكارات و ابداعات هنري ايران پي برد و نسل امروزي را در مسير اين اندوخته فرهنگي و تاريخي سوق داد و سنت ‌ها و رازگونگي اين فنون را به فراموشي نسپرد.

مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري گيلان در اين باره گفت: يكي از دست ساخته هاي بشري كه به عنوان نمادي از روند پيشرفت و در گام نهادن به زندگي دست جمعي و يكجا نشيني بوده، سفال است.

اميد عزيزي افزود: انسان سفالگر طي هزاره ها به خوبي توانست علايق و باورهاي خود را بر روي ظروف سفالي در معرض نمايش بگذارد و حتي در اين ميان مجسمه هاي از حيوانات يا حجم هاي تركيبي كه نشانگر، نوع نگرش آنها به جهان هستي است، را نمايان مي سازد.

وي اظهارداشت: صنايع دستى به ويژه صنايع دستى روستايى نوعى فعاليت اقتصادى است كه آميختگى شديد آن با سنت ها عادات و بينش سازندگان و همچنين تاثير محسوس محيط جغرافيايى در اين صنعت موجب تمايز آن از فرآورده هاى ديگر مى شود.

مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري گيلان گفت: در نقاط مختلف استان و با توجه به فرهنگ هر منطقه صنايع دستى خاصى رواج دارد از قبيل سفالگرى در املش و روستاى جيرده شفت، شال بافى كه ويژه تالش ها و گالش ها چوموش دوزى يا چارق دوزى كه در ماسوله رايج است.

وي افزود: همچنين حصيربافى و بامبو بافى، قالى و گليم بافى و قلاب دوزى در مناطق مختلف استان رايج است.

لزوم راه ‌اندازى واحدهاى آموزش سفالگرى و سراميك در گيلان

در اين ارتباط هنرمند طراح و سفالگر گيلاني بر لزوم راه ‌اندازى واحدهاى آموزش سفالگرى و سراميك در شهرهاى مختلف استان تاكيد كرد و گفت: اين امر موجب احيا و رشد بيشتر اين صنعت در استان خواهد شد.

زينب عليپوردر ادامه با بيان اينكه بايد از هنر سفالگري و كاشي كاري بيشترحمايت شود، تاكيد كرد: معرفي اين هنر به جوانان موجب گسترش آن در جامعه مي شود.

به هر حال هنر سفالگري از نظر تجارت كالاي دستي و هنري، جايگاه خاصي در جهان دارد و جزو كالاهايست كه ثروتمندان و دوستداران آن براي هديه، سوغات يا مقاصد خاص مذهبي مورد استفاده قرار مي‌دهند و داراي ارزش و اعتبار است.

© 2003 Mehr News Agency .

دوشنبه|ا|12|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 660]