گزارش فارس از سينماي مصر در سال 2011

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: گزارش فارس از سينماي مصر در سال 2011
خبرگزاري فارس: سينماي مصر در سال 2011 شاهد افول به دليل انقلاب در اين كشور بود اما سينماي مصر با حضور اسلامگرايان نخستين قدم براي سينماي پاك را برداشت و فيلم «اسماء» مي‌تواند اميد به سينماي عميق و پاك پس از انقلاب مصر را بيشتر كند.

به گزارش خبرنگار فرهنگي فارس، سينماي مصر در سال 2011 در حالي آغاز به كار كرد كه تنها كمتر از يك ماه شاهد شروع انقلابي مردمي بود كه تمام عرصه‌ها از جمله سينماي اين كشور را تغيير داد.
سينماي مصر از همان ابتدا با زيان‌هايي روبرو شد، زيان‌هاي ظاهري‌اي كه اما به منافع انقلاب مصر مي‌ارزيد و آن لغو جشنواره‌هاي قاهره و جشنواره فيلم كودكان قاهره بود.

* سينماگران ضدانقلابي مصر در حاشيه

از طرف ديگر انقلاب مصر در سينماي مصر موجب ايجاد دو مسير شد، عده‌اي كه از انقلاب حمايت كردند و عده‌اي كه از انقلاب حمايت نكردند.
سينماگران، كارگردانان و نويسندگان سينماي مصر بر اين اتفاق دارند كه كساني كه با انقلاب مردمي اين كشور در ژانويه 2011 مخالفت كردند بايد مورد تحريم قرار گرفته و كارهاي آنان نبايد مورد استقبال قرار بگيرد.
آنان معتقدند تهيه‌كنندگان ديگر از هنرمندان ضدانقلاب مصر استفاده نمي‌كنند و اين در حالي است كه برخي از سينماگران مصري دخالت سياست در هنر را رد مي‌كنند.
احمد عاطف كارگردان برتر سينماي مصر مي‌گويد: هرچند سينماي مصر بر مبناي تجاري بنا نهاده شده تا بر مبناهاي هنري و ارزشي اما استفاده تهيه‌كنندگان از هنرمندان ضد انقلابي مي‌تواند موجب حمله مردم مصر به آنان شود و اين واكنشي كامل عادي و قابل پيش‌بيني است.
اين كارگردان مصري درباره آينده تنها صنعت سينماي جهان عرب تاكيد مي‌كند: فعاليت سينمايي در يكي دو سال آينده مخاطره‌آميز خواهد بود چراكه مصري‌ها به مسايلي چون آينده كشور، تحولات سياسي مثل قانون اساسي، انتخابات پارلماني و رياست‌جمهوري توجه دارند و توجهي به سينما ندارند.
اين سناريست مصري تاكيد مي‌كند: هنرمندان مصري بايد امروز و پس از انقلاب مصر از واقعيت مصر، آرزوها و آينده آن سخن بگويند و براي يافتن حقيقت در انقلابي كه حيات فكري، فرهنگي و اجتماعي، سياسي ما را تغيير مي‌دهد عميقانه تفكر كنند و از كارهاي لحظه‌اي و احساسي بپرهيزند.
همچنين «نادر عدلي» با اشاره به توقف نسبي فعاليت‌هاي هنري در سينما و تلويزيون مصر مي‌گويد: سينماگران تاكنون از اين توقف 16.5 ميليون دلار ضرر ديده‌اند.
وي در عين حال از عدم امكان جداكردن سينماي مصر از حوادث اخير منطقه سخن مي‌گويد و مي‌افزايد: پس از آرام شدن موج انقلاب‌ها سينما نيز همچون بعد از جنگ اعراب و اسرائيل در سال‌ها 67 و 73 خود را بازخواهد يافت و قهرمانان جديد خود را كه با اوضاع جديد همراه است، خواهد شناخت.

* اخوان المسلمين به دنبال سينماي پاك ايران در مصر

نكته ديگري كه پس از انقلاب مصر رخ داد، حضور اسلامگرايان و غلبه آنان در همه عرصه‌ها بود، اما اسلامگرايان در مصر در دو طيف اخوان المسلمين و سلفي‌ها حضور يافتند و رفتار آنها نسبت به سينما دو نگاه متفاوت بود.
از يك طرف سلفي‌ها معتقد به حذف سينما بوده و هستند و از طرف ديگر اخوان المسلمين معتقد به حضور در سينما و ايجاد سينماي پاك بود.
اخوان المسلمين مصر در اين راستا شركت «توليدات هنري رحاب» را به رياست محسن راضي از رهبران اين جماعت تاسيس كرد و اعلام كرد: جماعت اخوان المسلمين و حزب تازه تاسيس «آزادي و عدالت»(منصوب به اخوان) به دنبال حمايت از توليد فيلم‌هاي ديني، اجتماعي و مستند براي تقويت و توسعه فضاي هنري در جامعه مصر هستند.
وي با اعلام حمايت شركت از هنرمندان متعدد مصري تاكيد مي‌كند: دوران فيلم‌هاي مبتذل و معرف فرهنگ برهنگي به پايان رسيده و برنمي‌گردد و مردم مصر ادامه توليد اينگونه فيلم‌ها را نخواهد پذيرفت.
اعلام اين خبر تنها پس از چند ماه از پيروزي انقلاب مصر گمانه‌زني‌ها و مخالفت‌ها با حضور اخوان المسلمين در سينماي مصر را گسترش يافت.
عده‌اي راي و نظر اخوان المسلمين را همان راي و نظر سلفي‌ها دانستند و عده‌اي هم معتقد بودند كه بايد منتظر حضور اخوان المسلمين در سينماي مصر ماند.
اما اخوان المسلمين نوع حركت خود در اين عرصه را اعلام كرد و ناجح ابراهيم از رهبران اخوان المسلمين گفت: آنچه ما از هنر در مصر مي‌بينيم دور از مسايل حقيقي مصر و جهان اسلام است و بيشتر مبتني بر اشاعه فحشا و فساد اخلاقي است لذا براي معالجه اين بيماري بايد هنر جايگزيني را چه از طريق سريال‌سازي و چه از طريق سينما به جوامع عربي ارائه كنيم چه اينكه پيش از اين نمونه‌هاي آن همچون فيلم‌هاي «عمر مختار» و «الرسالة»[محمد رسول‌الله] ديده شده است.
وي با اشاره به اينكه جريان‌هاي اسلامي در دنيا از توليدات هنري دور نبوده‌اند، مي‌افزايد: تا قبل از اين به ما اجازه هيچ‎گونه فعاليت اجتماعي نمي‌دادند؛ حق نداشتيم تدريس كنيم، حق نداشتيم در مساجد سخنراني كنيم يا فيلم بسازيم اما با انقلاب 25 ژانويه آزادي ايجاد شده و حضور ما در اين عرصه‌ها طبيعي است.
ناجح ابراهيم درباره فعاليت‌هاي هنري آتي اخوان المسلمين مي‌گويد: ابتدا از كارهاي ديني شروع خواهيم كرد و سپس به سراغ كارهاي سياسي و اجتماعي خواهيم رفت.
وي مي‌افزايد: مسلما دنبال كار اجتماعي بايد برويم چراكه اصل درام همين است و البته ساخت كارهاي ديني به دليل سختي‌هاي آن زياد نخواهد بود.
اين رهبر اخوان المسلمين مي‌گويد: سينماي عرب تاكنون هيچ كاري در زمينه تاريخ اسلام نكرده است و اين در حالي است كه مسائل بسياري در اين زمينه براي پرداختن به آن وجود دارد.
وي مي‌افزايد: در كارهاي اجتماعي نيز مباحث قابل مناقشه و مهمي از نظر اسلامگراها وجود دارد كه پيش از اين به آنها در جاهاي گوناگون پرداخته شده اما درام وسيله‌اي براي ابراز آن نبوده است كه اكنون فرصت آن فراهم آمده است.
ناجح ابراهيم همچنين با رد سخناني درباره تلاش اخوان المسلمين براي حذف سينما از مصر چون عربستان مي‌گويد: ما هيچ وقت به دنبال بستن سينماها نبوده‌ايم ولي به دنبال سينماي پاك همان‎گونه كه در ايران با فيلم‌هاي خوبي و به صورت بالايي ارائه مي‌شود، هستيم و اين عرصه در تركيه هم ديده مي‌شود.

* «اسماء»؛ اميد به سينماي عميق و پاك پس از انقلاب مصر

سينماي مصر اما در سال گذشته داراي توليدات كمي بود و برخي فيلم‌هاي مصر با كمترين دخالت پايان آن را مربوط به انقلاب مصر كردند.
2 فيلم «الفاجومي» كه به داستان «احمد فواد نجم» شاعر مصري مي‌پرداخت و همچنين فيلم «فرياد موچگان» كه در توهين به انقلاب مصر ساخته شده بود از جمله اين فيلم‌ها بود.
فيلم «تحرير 2011: خوب، ستمكار، سياسي» از جمله فيلم‌هايي با موضوع انقلاب مصر بود كه در سال 2011 عليرغم برخي ضعف‌هاي تكنيكي به دليل داشتن موضوع انقلابي در برخي جشنواره‌ها جايزه گرفت.
در كنار اين فيلم‌ها، فيلم‌هاي تجاري ديگري از جمله «فيلم در حوله»، «سامي اكسيد كربن»، «راديو عشق» و ... تنها براي درآمد زايي از گيشه‌هاي كم اقبال سينماي مصر در سال 2011 روي پرده رفت.
اما فيلم‌هاي «كف القمر»، «ايكس لارج» و «اسماء» از مهمترين فيلم‌هاي سينماي مصر در سال 2011 بود، كه از ميان اين سه فيلم، فيلم «اسماء» به كارگرداني «عمرو سلامه» و «ايهاب عمرو» و با بازي «هند صبري» داستان دختري است كه از بيماري ايدز رنج مي‌برد و تصميم مي‌گيرد در برابر اين بيماري ايستادگي كند اما با سختي‌هايي روبرو مي‌شود.
فيلم «اسماء» ـ بر اساس اطلاعات موجود ـ مي‌تواند اميد به سينماي عميق و پاك پس از انقلاب مصر را بيشتر كند، فيلمي كه مورد تحسين بسياري از كارشناسان قرار گرفته است.
در همين حال سينماي مصر تصميم به ساخت چندين فيلم در سال گذشته گرفت كه از مهمترين آنها فيلمي درباره شهيد «خالد سعيد» از اولين شهداي انقلاب مصر بود.
فيلم «اقالة شعب»(اخراج مردمي) كه سناريوي آن را «محمد سمير مبروك» نوشته است در قاهره و اسكندريه تصويربرداري خواهد شد و به بحث قربانيان قانون فوق‌العاده در دوران مبارك و حقايق شهادت «خالد سعيد» و تاسيس «جنبش مردمي خالد سعيد» و نقش آن در انقلاب مردمي مصر خواهد پرداخت.

* حضور قدرتمند سينماي مستند مصر در جشنواره‌هاي جهاني

در همين حين سينماي مستند مصر بيش از سينماي داستاني اين كشور خود را به رخ جهانيان كشيد تا جايي كه سينماي مستند مصر در اكثر جشنواره‌هاي اروپايي و آمريكايي و جشنواره‌هاي عربي و حتي جشنواره‌هاي ايراني حضوري جدي داشت و فيلم‌هاي «18 روز» ساخته دو كارگردان برتر سينماي مصر، «18 روز در مصر» ساخته رمضان و احمد صلاح و «در ميدان التحرير: 18 روز انقلاب كامل نشده مصري» ساخته «جان البرت» و «متيو اونيل» مورد توجه جشنواره‌ها قرار گرفت.

* رقابت آمريكا، فرانسه و ايران در جذب سينماي مصر

در طرف ديگر رابطه سينماي مصر با جهان ادامه يافت و سينماهاي برتر در جهان سعي كردند، سينماي مصر را با خود همراه كنند كه از آن جمله سينماي فرانسه، سينماي هاليوود و سينماي ايران بودند.
سينماي فرانسه در مهمترين اقدام، سينماي مصر را در اقدامي بي‌سابقه در كن، ميهمان اين جشنواره كرد اما با مخالفت سينماگران مصري واقع شد و اعلام شد كه كن از سينماگران ضدانقلابي نيز در كنار سينماگران انقلابي دعوت كرده است.
سينماي آمريكا شمالي نيز سعي كرد سينماي مصر را با خود همراه كند و در اين بين در مهمترين اقدام مستند «در ميدان التحرير: 18 روز انقلاب كامل نشده مصري» ساخته «جان البرت» و «متيو اونيل» را نامزد فيلم مستند اسكار كرد.

* رابطه سينماي ايران و مصر نيازمند ظرافت و اقدام انقلابي

سينماي ايران نيز اين اقدام را انجام داد و سينماگران مصري به ايران سفر كردند و جايزه‌هاي بسياري گرفتند و حتي مقرر شد فيلم‌هاي مشتركي در اين بين ساخته شود كه «روستاي تاريك» و «شيخ ياسين» از جمله آنها خواهد بود.
هر چند اطلاعات كاملي از رابطه سينماي مصر با سينماي فرانسه و هاليوود به دست نيامد اما سابقه رابطه سينماي مصر و سينماي فرانسه و هاليوود بيش از اين است كه نگراني‌هايي را براي فرانسه و آمريكا داشته باشد، به‌ويژه آنكه جريان سينمايي در مصر داراي تبعيت از سينماي هاليوود است.
اما رابطه سينماي مصر و سينماي ايران رابطه نوپايي است كه بايد با مختصات انقلابي و در عين ظرافت با آن برخورد كرد؛ اين عدم ظرافت و پويايي بود كه در برخي سخنان مخالفت‌هايي نيز از رابطه سينمايي بين ايران و مصر به گوش رسيد كه در مهمترين آنها در برنامه‌اي در شبكه دولتي «نايل للسينما» نسبت به اين رابطه ابراز ترديد شد.

-----------------------------------
گزارش : سجاد اسلاميان
-----------------------------------

انتهاي پيام/

دوشنبه|ا|12|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 150]